Transcript สมรรถนะ
การจัดการเรียนการสอน แบบฐานสมรรถนะ เป้ าหมายการอาชีวศึกษา กำลังคนเฉพำะทำง ช่ำงฝีมือ ช่ำงเทคนิ ค และ นัก เทคโนโลยี มีปริ มำณและคุ ณภำพในกำรผลิตและบริ กำร สอดคล้องกับควำม ต้องกำรและยุ ทธศำสตร์กำรพัฒนำขีดควำมสำมำรถในกำรแข่งขัน ของประเทศ ด้ำนคุณภำพกำรศึกษำ สถำนศึกษำระดับขัน้ พื้นฐำน มีคุณภำพต่ ำกว่ำมำตรฐำน 65% โรงเรียน ICU 17,423 แห่ง โคม่ำ 560 แห่ง : โรงเรียนขนำดเล็กใน ภำคเหนื อและ ตอ./เหนื อ ผลสัมฤทธิ์ตำมหลักสู ตรต่ ำในกำรคิดสร้ำงสรรค์ คิดวิเครำะห์ ใฝ่ รู ้ มีแนวโน้มเป็ นเด็กดี มีควำมสุ ข แต่ไม่เก่ง ค่ำเฉลี่ยร้อยละผลสัมฤทธิ์ทำงกำรเรียนชัน้ ป.3 ม.3 และ ผลกำรสอบ o – net ต่ ำกว่ำร้อยละ 50 โดยเฉพำะในวิชำคณิตศำสตร์ วิทยำศำสตร์ ภำษำอังกฤษ มีควำมแตกต่ำงของคุณภำพและผลสัมฤทธิ์ระหว่ำงเมืองกับชนบท ผูจ้ บอำชีวศึกษำและอุดมศึกษำไม่สอดคล้องกับ ต้องกำรของผู ใ้ ช้ทงั้ ปริ มำณและคุณภำพขำดคุณลักษณะ บำงด้ำนและทักษะควำมสำมำรถใน กำรคิด วิเครำะห์ ภำษำ คอมพิวเตอร์ กำรบริ หำรจัดกำร ขำดแคลนครู ทงั้ ปริ มำณและคุณภำพทุกระดับประเภทกว่ำ 9 หมื่นคน มีปัญหำครู สอนไม่ตรงวุฒิ ขำดแคลนครู อำจำรย์ ในบำงสำขำและพื้นที่ ผูบ้ ริ หำรมีภำวะผูน้ ำ ขำดกำรส่งเสริ มด้ำนวิชำกำร กำรส่งเสริ มกำรสอน กำรบริ หำรคุณภำพปฏิรูป กำรศึกษำ.mp4 แนวทางการพัฒนาการอาชีวศึกษา จัดหำและพัฒนำศักยภำพบุคลำกรร่วมกับ ถำนประกอบกำรในประเทศ/ ต่ำงประเทศ/สกอ. พัฒนำหลักสู ตรฐำนสมรรถนะ พัฒนำสื่อ นวัตกรรม เทคโนโลยี ห้องปฏิบตั กิ ำร โรงงำนใน โรงเรียน โรงเรียนในโรงงำน Software House พัฒนำระบบคุณวุฒวิ ิชำชีพและมำตรฐำนอำชีพ พัฒนำระบบบริ หำรจัดกำรแบบมีสว่ นร่วม พัฒนำภำพลักษณ์แห่งคุณภำพอำชีวศึกษำ คุณวุฒิวิชาชีพ คุณวุฒทิ ่ จี ดั ให้บุคคลตำมควำมสำมำรถและสมรรถนะในกำร ปฏิบตั งิ ำน เป็นกำรสร้ำงควำมเป็นเลิศทำงวิชำชีพ ปั จจุบนั มีแต่คุณวุฒิ กำรศึกษำ ซึ่งเป็นคุณวุฒทิ ำงวิชำกำร จึงควรมีกำรกำหนดร่ำงกรอบ คุณวุฒแิ ห่งชำติ ขึ้นดังนี้ กรอบคุณวุฒิแห่งชาติ (National Qualifications Framework : NQF) คุณวุฒิการศึกษา ปริญญาเอก ประกาศนียบัตรชั้นสู ง ปริญญาโท ประกาศนียบัตรบัณฑิต ป. ตรี เทคโนโลยี 2 ปริญญาตรี ป. ตรี เทคโนโลยี 1 ปวส. 2 อนุปริญญา ปวส. 1 ปวช. 3 ม.ปลาย + ทักษะอาชีพ ปวช. 2 ปวช. 1 ม. ต้ น + ทักษะอาชีพ คุณวุฒิวชิ าชีพ ระดับ 7 ผู้เชี่ยวชาญพิเศษ ผู้บริหารระดับสู ง ระดับ 6 ผู้เชี่ยวชาญ ผู้บริหารระดับกลาง ระดับ 5 ผู้เชี่ยวชาญ ผู้บริหารระดับต้ น ระดับ 4 ผู้ควบคุมดูแล หัวหน้ างาน นักเทคนิค ระดับ 3 ผู้ชานาญงาน หัวหน้ างาน ระดับ 2 ผู้ปฏิบัตงิ านฝี มือเฉพาะทาง ระดับ 1 ผู้ปฏิบัตงิ านอาชีพทีใ่ ช้ ทักษะพืน้ ฐาน หลักสูตรการอาชีวศึกษา หลักสู ตรวิชำชีพระยะสัน้ หลักสู ตรประกำศนียบัตรวิชำชีพ (ปวช) หลักสู ตรประกำศนียบัตรวิชำชีพชัน้ สู ง (ปวส.) หลักสู ตรประกำศนียบัตรครู เทคนิ คชัน้ สู ง (ปทส.) หลักสู ตรปริ ญญำตรีสำยเทคโนโลยีหรื อสำยปฏิบตั กิ ำร (ทลบ.) กรอบมาตรฐานหลักสูตร ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพเฉพาะ มีสมรรถนะในสำขำอำชีพไม่นอ้ ยกว่ำหนึ่ งหน่วยสมรรถนะจำกมำตรฐำน อำชีพ มำตรฐำนสมรรถนะ ตรงตำมควำมต้องกำรของสำขำอำชีพ สถำน ประกอบกำร ชุมชน มีควำม สำมำรถในกำรคิด วิเครำะห์ แก้ปัญหำ ดำเนิ นกำรและ ตรวจสอบอย่ำงเป็นระบบในระดับผูป้ ฏิบตั งิ ำนเฉพำะทำง ปฏิบตั ิ งานอาชี พในขอบเขตที่ กาหนด และนาไปพัฒนางานอาชี พ หรื อการประกอบอาชีพอิสระอย่างมีคุณธรรมและจริ ยธรรม ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ สมรรถนะที่ได้จำกมำตรฐำนอำชีพหรื อมำตรฐำนสมรรถนะในสำขำ อำชีพ มีระดับฝีมือ ตรงตำมควำมต้องกำรของสำขำอำชีพ สถำนประกอบกำร ชุมชน มีควำมสำมำรถในกำรคิด วิเครำะห์ แก้ปัญหำ วำงแผน ดำเนิ นกำร ตรวจสอบและบูรณำกำรควำมรู อ้ ย่ำงเป็นระบบ เป็ นผูท้ ี่มีคุณธรรมจริ ยธรรม และกิจนิสยั ที่เหมาะสมในการทางาน ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสู ง มีสมรรถนะที่ได้จำกมำตรฐำนอำชีพหรื อมำตรฐำนสมรรถนะในสำขำ อำชีพระดับเทคนิ ค ตรงตำมควำมต้องกำรของสำขำอำชีพ สถำนประกอบกำรและชุมชน มีควำมสำมำรถในกำรคิด วิเครำะห์ แก้ปัญหำ วำงแผน จัดกำร ตรวจสอบ ให้คำแนะนำ สอนงำน และบูรณำกำรควำมรู อ้ ย่ำงเป็ น ระบบในระดับผูค้ วบคุมงำน มีคุณธรรม จริ ยธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพ และกิจนิสัยที่เหมาะสม ในการทางาน การพัฒนาหลักสู ตรฐานสมรรถนะ ความเชื่อมโยงมาตรฐานอาชีพ กับมาตรฐานการศึกษา สมรรถนะ ที่ตอ้ งการ ของอาชีพ ผลลัพธ์ ของ การทางาน มาตรฐานอาชีพ มาตรฐานสมรรถนะ แปลง ถ่ ายโอน สมรรถนะที่ ต้องบรรลุใน การเรียนรู ้ ผลลัพธ์ ของ การเรียนรู้ หลักสู ตร สอดคล้ อง กับผลลัพธ์ ของการ เรียนรู้ (ผลลัพธ์ ) (กระบวนการ) มาตรฐานการศึกษาวิชาชีพ หลักประกันของหลักสู ตร มำตรฐำนสมรรถนะที่กำหนดมำจำกควำมต้องกำร ของอุตสำหกรรมใน แต่ละสำขำวิชำชีพและระดับ มำตรฐำนสมรรถนะที่กำหนดมำจำกควำมต้องกำร ของอุตสำหกรรม ในแต่ละสำขำวิชำชีพและระดับ คุณวุฒจิ ะบอกให้ทรำบว่ำเมื่อผูเ้ รียนผ่ำนกำร ประเมินแล้ว จะได้คุณวุฒิ ระดับใด วิชำชีพอะไร แนวทางการประเมิน เป็ นแนวทางสาหรับประเมินมาตรฐาน สมรรถนะทีผ่ ู้เรียนแต่ ละคนต้ องผ่ าน หลักสูตร( สอศ. ) มุ่งให้ผูส้ าเร็จการศึกษาสามารถปฏิบตั ิงานได้ ตามความต้องการของสถานประกอบการ หลักสูตรเป็ นเอกสารที่ระบุไว้เพื่อการจัดการเรียนการสอนเป็ นหลัก ไม่ระบุขอ้ มูลที่แสดงว่า ผูส้ าเร็จการศึกษาสามารถ ทาอะไรได้ หลักสู ตร ปวช. และ ปวส. มีโครงสร้ำงที่ยงั ไม่เป็นหลักสู ตรแบบฐำน สมรรถนะที่สมบูรณ์ แต่ละรำยวิชำยังไม่อำนวยควำมสะดวกในกำรจัดเทียบโอนประสบกำรณ์ ตำมควำมต้องกำรของผูเ้ รียนได้ ไม่วำ่ หลักสู ตรจะกำหนดไว้อย่ำงไร ย่อมมีทำงออกในกำรจัดกำรเรียนกำร สอนให้เกิดสมรรถนะได้ทงั้ สิ้น สมรรถนะ (Competence/Competency ) องค์ประกอบสาคัญ ควำมรู ้ ควำมเข้ำใจในงำนที่ทำ ทักษะในกำรทำงำนให้บรรลุผลสำเร็จ กิจนิ สยั หรื อเจตคติในกำรทำงำน กรอบมาตรฐานสมรรถนะ มาตรฐานสมรรถนะ (Competency Standards) เป็ นข้อกาหนดความรู้ และทักษะ และนาความรู ้และทักษะนั้น ๆ ไปประยุกต์ใช้ในการทางาน โดย ปฏิบตั ิงานให้ได้ตามมาตรฐานที่กาหนด กำรจัดหลักสู ตรกำรเรียนกำรสอนในหลักสู ตรแบบฐำนสมรรถนะ จึงมีกรอบ มำตรฐำนสมรรถนะ เป็นตัวกำหนดควำมรู ้ และ ทักษะ ที่คำดหวังว่ำผูเ้ รี ยนจะสำมำรถ ปฏิบตั ิภำระงำน / กิจกรรมต่ำง ๆ ได้เมื่อเรียนจบหลักสู ตร และสำมำรถวัดและ ประเมินผลได้ตำมเกณฑ์กำรปฏิบตั ิท่ กี ำหนด องค์ประกอบของมำตรฐำนสมรรถนะ ประกอบด้วย หน่ วยสมรรถนะ (Unit of Competence / Competency) เป็ นขอบข่ายกว้าง ๆ ของงาน (Job) ในอาชีพหนึ่ง ๆ ที่ตอ้ งปฏิบตั ิ โดยใช้ความรู้และทักษะ หรื อ อาจรวมถึงเจคติ สมรรถนะย่ อย (Element of Competence) เป็ นภาระงาน (Task) ย่อยที่ประกอบขึ้น ภายใต้งานในหน่วยสมรรถนะนั้น ๆ เกณฑ์ การปฏิบตั ิ (Performance Criteria) เป็ นกิจกรรมย่อย ๆ (sub-task) ภายใต้ สมรรถนะย่อย ซึ่งเป็ นผลการเรียนรู้ (Learning Outcomes) ที่คาดหวังว่าผูเ้ รี ยนจะ สามารถปฏิบตั ิได้เมื่อเรี ยนจบหลักสูตร •เงือ่ นไข/ขอบเขตการปฏิบตั ิ (Conditions /Range of Variables) การปฏิบตั ิภายใต้ เงื่อนไขที่กาหนด อาจรวมถึงวัสดุ (Materials) เครื่ องมือ (Tools) หรื อ อุปกรณ์ต่าง ๆ (Equipment) ที่กาหนดให้ (หรื อไม่ให้ใช้) เพื่อให้การปฏิบตั ิงานนั้นสาเร็จ แนวคิดหลักสูตรฐานสมรรถนะ แผนการเรียน แบบฐานสมรรถนะ แผนการสอน แบบฐานสมรรถนะ กำรออกแบบกำรจัดกำรเรียนรู ต้ ำมภำรงำน กาหนดผลการเรี ยนรู้ (Learning Outcomes /Course Outcomes) หรื อเรี ยกว่า สมรรถนะ หรื อ ภาระ งาน(Competencies or Tasks) อย่างชัดเจน ซึ่งสมรรถนะที่ กาหนดขึ้นเป็ นสิ่ งจาเป็ นกับการศึกษา และการปฏิบตั ิงานในอาชีพต่าง ๆ ที่คาดหวังว่าผูเ้ รี ยนจะสามารถปฏิบตั ิได้เมื่อจบหลักสูตร ผูส้ อน จัดกิจกรรมการเรี ยนการสอนตามสมรรถนะที่กาหนด จัดกิจกรรมการเรี ยนที่เน้นผูเ้ รี ยนเป็ นสาคัญ เลือกใช้สื่อ – อุปกรณ์ที่จะช่วยให้ผเู้ รี ยนปฏิบตั ิภาระ งาน (task-oriented activities) ได้ สาเร็ จตามสมรรถนะที่กาหนด เน้นกระบวนการเรี ยนรู ้ ให้ขอ้ มูล ย้อนกลับ(Feedback)แก่ผเู้ รี ยนเป็ นระยะ เพื่อให้ผเู้ รี ยนได้ปรับปรุ งแก้ไขการปฏิบตั ิงานให้ได้ตาม เกณฑ์ ให้เวลาผูเ้ รี ยนแต่ละคนเพียงพอที่จะปฏิบตั ิภาระงานหนึ่งๆ ให้สาเร็ จก่อนที่จะไปสู่ ภาระงาน ต่อไป ให้ผเู้ รี ยนแต่ละคนปฏิบตั ิภาระงานให้สาเร็จตามเกณฑ์การปฏิบตั ิงานที่กาหนด ใช้การวัดผลแบบอิง เกณฑ์ (Criterion referenced) ในการประเมินผลความสาเร็ จของผูเ้ รี ยนแต่ละคน แผนการเรียนแบบฐานสมรรถนะ เป็นกำรกำหนดสมรรถนะหรื อควำมสำมำรถในกำรปฏิบตั งิ ำนของผูเ้ รียน ตำมแผนกำรเรียนในแต่ละภำคและปีกำรศึกษำ เป็นกำรประกันสมรรถนะของผูเ้ รียนในแต่ละชัน้ ปีวำ่ มีทกั ษะควำมสำมำรถ ทำอะไรได้บำ้ ง เป็นเป็นกรอบสมรรถนะในกำรส่งผูเ้ รียนเข้ำฝึกงำนในสถำนประกอบกำรได้ แผนการเรียนประจาภาคเรียนที่ 1/25...... รหัส ชื่อวิชา ........................... ........................... ........................... ........................... ........................... รวม หน่ วยกิต ชั่วโมง ........... ........... ........... ........... ........... ........... ........... ........... ........... ........... สมรรถนะ 1.1 ..................... 1.2 ..................... 1.3 ..................... 1.4 ..................... การเขียนข้อความแสดงสมรรถนะ 1. ข้อความที่เขียนจะต้องอยู่ในรูป กริยา – กรรม – เงื่อนไข( Verb– Object–Condition) ซึ่งถือเป็ นหลักสาคัญการเขียนเนื่ องจากจะเป็ น ข้อความที่ใช้ในการสื่อสารความหมายระหว่างผูเ้ กี่ยวข้อง เช่น “ นวดฝ่ าเท้าเพื่อสุขภาพ ” ส่วนที่ 1 กริ ยำ แสดงกำรกระทำหรื อแสดงสมรรถนะกำรปฏิบตั กิ ำร ผลิตหรื อบริ กำร ส่วนที่ 2 กรรม สิ่งที่ถูกกระทำอำจเป็นบุคคล ข้อมูลสิ่งของหรื อ ผลิตภัณฑ์ รวมทัง้ สิ่งมีชวี ิตอื่นที่เกิดจำกกำรผลิตหรื อได้รบั กำรบริ กำร ส่วนที่ 3 เงื่อนไข สถำนกำรณ์ท่ ที ำให้สมรรถนะมีควำมชัดเจนภำยใต้ เงื่อนไขดังกล่ำว อะไรคือเป้ำหมำยของกำรจัดกำรศึกษำครั้งนี้ หลักสู ตร/มำตรฐำนรำยวิชำ/สมรรถนะรำยวิชำ จะตรวจสอบคุณภำพของผูเ้ รียนอย่ำงไร ผูเ้ รียนมีควำมสำมำรถตำมเป้ำหมำยของกำรจัดกำรเรียนรู ห้ รื อไม่ ผูเ้ รียนเกิดสมรรถนะสำคัญตำมที่กำหนดไว้หรื อไม่ ผลงำน ชิ้นงำนใดที่แสดงให้เห็นว่ำผูเ้ รียนมีสมรรถนะอันพึงประสงค์ ควำมรู ค้ วำมสำมำรถของผูเ้ รียนที่ปรำกฏเพียงพอหรื อไม่ จะพัฒนำผูเ้ รียนให้ไปสู เ่ ป้ำหมำยของกำรเรียนรู ไ้ ด้อย่ำงไร กำรออกแบบกำรเรียนรู ท้ ่ สี นองตอบจุดประสงค์/มำตรฐำน/สมรรถนะ