Transcript فصل ششم
اقتصاد مهندس ي فصل ششم فهرست مطالب • • • • روش ارزش فعلي حالت اول :عمر پروژه ها برابرند. حالت دوم :عمر پروژه ها نابرابرند. حالت سوم :عمر پروژه هاه نامحدودند 2 فصل ششم روش ارزش فعلي • • • مديران بايد بتوانند در خصوص اقتصادي ترين پروژه ها با تكنيكهاي اقتصاد مهندس ي تصميم گيري نمايند. اولين روش كه پايه ساير روشهاست روش ارزش فعلي است. تذكر: – – 3 – فصل ششم نتايج تكنيك هاي مختلف يكسان است تكنيك هاي اين بخش براي پروژه هاي ناسازگار كاربرد دارد .يعني پروژه هاي مستقل و پروژه هايي كه با اجراي يكي اجراي ديگر پروژه ها منتفي مي گردد. در صورت وابستگي پروژه ها از برنامه ريزي صفر و يك استفاده مي شود. روش ارزش فعلي • • محاسبه ارزش فعلي ،تبديل ارزش آينده كليه دريافتها و پرداختها به ارزش فعلي در زمان حال يا مبدا پروژه است. تشريح روش براي يك پروژه: – – 4 – – • ارزش فعلي با نرخ MARRبراي كليه دريافتها و پرداختها محاسبه مي گردد. اگر NPW>0پروژه اقتصادي است. اگر NPW<0پروژه اقتصادي نيست. اگر NPW=0؟ براي مقايسه چند پروژه هر پروژه كه داراي NPWبزرگتر باشد اقتصادي تر است .اما شرطي دارد .چه شرطي؟ فصل ششم حالت اول :عمر پروژه ها برابرند. • مثال :6-1دو ماشين Aو Bرا با اطالعات زير از طريق ارزش فعلي مقايسه نماييدMARR=10% . نوع A نوع B هزينه اوليه 2500 3500 هزينه عملياتي ساليانه 900 700 ارزش اسقاطي 200 350 5 5 عمر مفيد 5 • پاسخ :با توجه به اينكه بازده دو ماشين مشابه در نظر گرفته مي شود .درآمد تاثيري در محاسبات ندارد PWA 2,500 900( P / A,10%,5) 200( P / F ,10%,5) 5,788 PWB 3,500 700( P / A,10%,5) 350( P / F ,10%,5) 5,936 فصل ششم PWA PWB A حالت اول :عمر پروژه ها برابرند. • 6 مثال :6-2يك كارخانه سازنده ماشين هاي لباسشويي ،خريد يك جرثقيل سقفي را بررس ي مي نمايد .هزينه اوليه اين جرثقيل 48000با ارزش اسقاطي 5000بعد از 4سال مي باشد درآمد ساليانه حاصل از اين جرثقيل 15000واحد پولي و هزينه هاي تعميرات و نگهداري ساليانه 3500واحد پولي پيش بيني شده است .اگر كارخانه در جستجوي نرخ بازگشت سرمايه %20در سال باشد آيا خريد اين جرثقيل را توصيه مي كنيد؟ فصل ششم حالت اول :عمر پروژه ها برابرند. • پاسخ :ارزش فعلي اين جرثقيل بر اساس درآمد عبارت است از: )NPW 48,000 3,500( P / A,20%,4) 15,000( P / A,20%,4) 5,000( P / F ,20%,4 NPW 15,820 • از آنجا كه NPW<0مي باشد خريد جرثقيل توصيه نمي شود. 7 • سوال :نرخ مورد انتظار كارخانه چقدر باشد تا خريد اقتصادي گردد؟ فصل ششم حالت دوم :عمر پروژه ها نابرابرند. • • • تنها تفاوت آن با حالت قبل آن است كه ابتدا بايد عمر پروژه ها را يكسان كرد سپس با هم مقايسه نمود سوال:چگونه؟ پاسخ :كوچكترين مضرب مشترك عمر هر دو يا چند پروژه 8 فصل ششم حالت دوم :عمر پروژه ها نابرابرند. • مثال :6-3يك كارخانه توليدي در مورد انتخاب يكي از دو ماشين Aو Bبا مشخصات زير در حال تصميم گيري است: نوع A نوع B هزينه اوليه 11,000 18,000 هزينه عملياتي ساليانه 3,500 3,100 ارزش اسقاطي 1,000 2,000 6 9 عمر مفيد 9 كدام يك از دو ماشين Aو Bبايد انتخاب و خريداري شود اگر حداقل نرخ جذب كننده كارخانه توليدي %15در سال باشد. فصل ششم حالت دوم :عمر پروژه ها نابرابرند. • پاسخ :با توجه به متفاوت بودن عمرها بايد كوچكترين مضرب مشترك عمر پروژه ها يعني 18سال مدنظر قرار گيرد و همانطور كه فرايند مالي دو ماشين در ذيل نمايش داده شده است ،هزينه ها و ارزش اسقاطي براي سه دوره در ماشين Aو دو دوره در ماشين Bتكرار شده اند: )PWA 11,000 11,000( P / F ,15%,6 ) 1,000( P / F ,15%,6) 11,000( P / F ,15%,12 ) 1,000( P / F ,15%,12) 1,000( P / F ,15%,18 3,500( P / A,15%,18) 38,559 10 )PWB 18,000 18,000( P / F ,15%,9 ) 2,000( P / F ,15%,9) 2,000( P / F ,15%,18 3,100( P / A,15%,18) 41,384 PWA PWB A فصل ششم حالت دوم :عمر پروژه ها نابرابرند. • مثال :6-4يك شركت قطعات الكترونيكي براي حمل و نقل قطعات ،دو طرح را بررس ي مي كند .طرح Iشامل خريد دو ليفتراك و تعدادي پالت و طرح IIشامل يك نقاله مكانيكي است اطالعات مربوط به دو طرح در جدول زير نشان داده شده است: طرح II نقاله مكانيكي ()C پالتها ()P يك ليفتراك ()L 175,000 28,000 45,000 هزينه عملياتي ساليانه 2,500 300 6,000 ارزش اسقاطي 10,000 2,000 5,000 24 12 8 هزينه اوليه 11 عمر مفيد • طرح I اگر حداقل نرخ جذب كننده شركت %15در سال باشد كدام طرح بايد انتخاب شود؟ فصل ششم حالت دوم :عمر پروژه ها نابرابرند. • پاسخ :عمر مفيد 24سال به عنوان عمر مشترك دو طرح 1و 2تعيين گرديده است و در طرح 1هزينه ها و ارزش اسقاطي پالتها براي دو دوره و ليفت تراك ها براي سه دوره تكرار خواهند شد ارزش فعلي دو طرح در ذيل محاسبه شده است: PW PW PW L P 1 )PWP 28,000 28,000( P / F ,15%,12) 2,000( P / F ,15%,12 2,000( P / F ,15%,24) 300( P / A,15%,24) 34,719/ 74 ])PWL 2(45,000)[1 ( P / F ,15%,8) ( P / F ,15%,16 ]) 2(5,000)[(P / F ,15%,8) ( P / F ,15%,16) ( P / F ,15%,24 2(6,000)(P / A,15%,24) 201,560/ 8 12 PW1 236,280/ 54 PW2 175,000 10,000( P / F ,15%,24) 2,500( P / A,15%,24) 190,735/ 5 PW2 PW1 2 فصل ششم حالت سوم :عمر پروژه هاه نامحدودند • • • بسيار از پروژه هاي صنعتي يا دولتي ،خصوصا عام املنفعه داراي عمر نامحدودند. سدها ،نيروگاهها ،فرودگاهها ،پل ها و ...از آن جمله اند. براي محاسبه ارزش فعلي از رابطه A/Pاستفاده شده و طول دوره نامحدود فرض مي شود i (1 i ) n n i(1 i ) n A P A lim P Pi n n n (1 i ) 1 (1 i) 1 A P i 13 فصل ششم حالت سوم :عمر پروژه هاه نامحدودند • مثال :6-5يك سد كوچك داراي هزينه هاي اوليه 150000واحد پولي و همچنين سرمايه گذاري جديدي به مبلغ 50000واحد پولي در سال دهم خواهد داشت .هزينه ساليانه در چهار سال اول 5000واحد پولي و از سال پنجم به بعد 8000واحد پولي خواهد بود اين سيستم هر 13سال يك بار نياز به يك تعميرات كلي دارد كه مبلغ آن 15000واحد پولي پيش بيني شود درآمد ساليانه اين پروژه 20000واحد پولي پيش بيني مي شود ،آيا ايجاد اين سيستم آبياري اقتصادي است؟ شكل فرآيند مالي اين پروژه عبارت است از: 14 فصل ششم حالت سوم :عمر پروژه هاه نامحدودند • پاسخ :در شكل صفحه قبل كه بر اساس هزينه ها رسم شده است در آمد ساليانه 20000در نظر گرفته نشده است .ابتدا ارزش فعلي درآمد را محاسبه مي نماييم: A 20,000 400,000 PWB 0.05 i P1 150,000 50,000( P / F ,5%,10) 180,695 )15,000( A / F ,5%,13 16,940 P2 0.05 5,000 3,000 ( P / F ,5%,4) 149,362 P3 0.05 0.05 PWC P1 P2 P3 346,997 15 NPW PWB PWC 400,000 346,997 53,003 OK فصل ششم حالت اول :عمر پروژه ها برابرند. • 16 مثال :6-6يك متخصص آب براي تامين آب يك شهر در سيستم را ارائه مي كند .اول ايجاد يك سد با هزينه اوليه 8،000،000و هزينه ساليانه 25،000واحد پولي(اين سد داراي عمر نامحدود خواهد بود) دوم حفر چاههاي عميق و انتقال آب آن به شهر به وسيله لوله .اين متخصص پيش بيني مي كند كه 10چاه براي تامين آب شهر مورد نياز باشد .هزينه اوليه هر چاه 45،000 واحد پولي خواهد بود كه شامل لوله كش ي نيز مي شود .عمر هر چاه 5سال در نظر گرفته شده است و هزينه ساليانه هر چاه 5،000واحد پولي خواهد بود اگر حداقل نرخ جذب كننده را %5در نظر بگيريم ،كدام پروژه را انتخاب مي كنيد. فصل ششم حالت سوم :عمر پروژه هاه نامحدودند • پاسخ :با توجه به زمان نامحدود بهره برداري در حالت دوم تا زمان نامحدود هر 5سال يكبار بايد چاه حفر شود و هزينه ساليانه آن عبارت است از: A2 45,000(10)( A / P,5%,5) 5,000(10) 153,941 153,941 3,078,820 0.05 25,000 PW1 8,000,000 8,500,000 0.05 PW2 PW1 1 PW2 17 فصل ششم