Transcript ERGAN* DEVLET HASTANES* E**T*M B*R*M* AT*LLA ORAK

DİYABET
(ŞEKER HASTALIĞI)
Eğitim Birimi 2013
1
Şeker Hastalığı
Ülkemizde;
Görülme sıklığı giderek artan,
Ciddi organ kayıplarına neden olan,
Yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilen,
kronik bir hastalıktır.
Eğitim Birimi 2013
2
Şeker hastalığı nedir?
İnsülin yetersizliği veya yokluğu sonucu oluşur.
Kan şekerinin yükselmesine neden olur.
Ömür boyu süren bir hastalıktır.
Eğitim Birimi 2013
3
DİYABET İNSİDANSI
YIL 2000:
Dünyada tahmini diyabetli insan 140 milyon
YIL 2025:
Dünyada tahmini diyabetli insan 300 milyon
HER YIL:
Diyabet komplikasyonlarından ölen 3 milyon
Türkiyede
Erişkin Nüfusun Diyabet Sıklığı
Eğitim Birimi 2013
% 7.2 Dir.(Tüdep- 1997)
4
İnsülin nedir?
İnsülin, pankreas adı verilen organımızdan
salgılanan bir hormondur.
Vücudumuz, İnsülin olmadan alınan
gıdaları istenilen şekilde kullanamaz.
Eğitim Birimi 2013
5
Sağlıklı bireylerde;
Besinlerle alınıp, kana geçen şeker,
insülin hormonunun yardımı ile
hücrelere taşınır.
Böylece kandaki şeker miktarı normal
düzeyde kalır.
Eğitim Birimi 2013
6
Şeker hastalarında ise;
Besinlerle alınıp, kana geçen şeker,
insülin hormonu eksik veya etkisiz olduğu
için hücrelere taşınamaz ve
Kandaki şeker miktarı yükselir.
Eğitim Birimi 2013
7
Eğitim Birimi 2013
8
Kimler Şeker hastalarıdır
İdeal Kan Şekeri Değeri:
70-120mg\dl
Eğitim Birimi 2013
9
Eğitim Birimi 2013
10
≤110mg\dl
Şeker Yok
111-125mg\dl
İlerde Şeker Hastası Olabilir
≥125mg\dl
Şeker Hastasıdır
Eğitim Birimi 2013
11
Şeker Hastalığı Tipleri
Tip 1 diyabet
Tip 2 diyabet
Eğitim Birimi 2013
12
Tip 1 Şeker Hastalığı
Vücut çok az insülin yapar veya hiç insülin
yapmaz.
Genellikle genç yaştaki hastalarda
görülür.
Eğitim Birimi 2013
13
Tip 2 Şeker Hastalığı
Vücut insülin yapar fakat yeterli
kullanılmaz.
Genellikle 40 yaşından sonra görülür.
Eğitim Birimi 2013
14
Tip 1
Erken
Hızlı
Faktör
Tip 2
Başlama yaşı
40 yaş ve üstü
Başlangıç
Sinsi
HLA ile ilişkili DR3 ve DR4
Genetik yatkınlık
Genetik kalıp HLA ile ilişkili değil
Virüs, toksin, otoimmün uyarı
Çevresel faktörler
Obezite, beslenme, sedanter yaşam
Başlangıçta mevcut
Minimal veya yok
Zayıf, katabolik
Susuzluk, poliüri, polifaji, bitkinlik
Zor
Gerekli
Etkili değil
Tümü için gerekli
5 veya daha uzun süre sonra
Yatkın
ICA
Endojen insülin
Gözlenmez
Yetersiz, zaman içinde azalır
Beslenme durumu
Obez veya normal
Sıklıkla yok veya hafif
Semptom
Diyabet Kontrolü
Genellikle bir süre etkili
Diyet / egzersiz
Gerekli
OAD
Kullanılabilir
İnsülin
Gerektiğinde
Değişken
Vasküler ve
nörolojik komp.
Ketozis
Eğitim Birimi 2013
15
Daha az
Şeker Hastalığının Nedenleri
 Pankreas organında insülin yapan hücrelerin tahrip
olması,
 Genetik faktörler (kalıtım)
 Dış etkenler (şişmanlık, stres, yüksek tansiyon,...)
Eğitim Birimi 2013
16
semptomlar
Noktüri
Poliüri
Polidipsi
Polifaji
Halsizlik
DM
İnatçı
vajinal
Candid.
Kilo kaybı
Sık
Enfek.
Cilt
kuruluğu
Eğitim Birimi 2013
17
Şeker hastalığının belirtileri;
 Çok idrara çıkma
 Çok su içme
 Çok yemek yeme
 Bulanık görme
 Halsizlik,bitkinlik
 Beklenmedik kilo kaybı
 Yaraların geç iyileşmesi
Eğitim Birimi 2013
18
DM Komplikasyonları
Kronik
Komplikasyonlar
Akut
Komplikasyonlar
Makrovasküler
Komplikasyon
Mikrovasküler
Komplikasyon
Hipoglisemi
Kardiovasküler Sistem
Retinopati
Diabetik Ketoasidoz
Serebrovasküler Sistem
Nefropati
Hiperozmolar Nonketotik Koma
Periferik Dolaşım
Nöröpati
Laktik Asidoz
Eğitim Birimi 2013
19
19
Şeker Hastalığının
Uzun Dönemde Zararlı Etkileri
Kalp-damar hastalıkları
Böbrek sorunları
Göz sorunları,körlük
Felç
Eğitim Birimi 2013
20
Şeker Hastalığının
Uzun Dönemde Zararlı Etkileri
Duyu kayıpları
Ayak yaraları
Sık enfeksiyonlar
Cinsel sorunlar
Eğitim Birimi 2013
21
Diyabetik komplikasyonlar
RELATİF RİSK
15
13
Retinop
11
9
Neph
7
Neurop
5
3
1
6
7
8
9
10
11
12
HbA1C
Eğitim Birimi 2013
.
22
Şeker Hastalığı Tedavisinde
1.Amaç
Kan şekerini normal sınırlarda
tutmak.
Eğitim Birimi 2013
23
Şeker Hastalığı Tedavisinde
2.Amaç
Şeker hastalığına bağlı gelişebilecek
sağlık sorunlarının ortaya çıkışını
engellemek veya önlemek.
Eğitim Birimi 2013
24
Şeker Hastalığı Tedavisinde
3.Amaç
Yaşam süresini ve kalitesini
yükseltmektir.
Eğitim Birimi 2013
25
Şeker Hastalığı Tedavisinde
Beslenme tedavisi,
İnsülin ve/veya ilaç kullanımı,
Fiziksel aktivite yapması,
Eğitim
Çok önemlidir.
Eğitim Birimi 2013
26
Şeker hastalığını,
Kontrol altına almanın
ilk adımı
şeker hastalığını
öğrenmektir.
Eğitim Birimi 2013
27
Her Şeker Hastasının Tedavisi
Kendisine Özeldir.
Komşunuzun kullandığı şeker ilacı
herkese uygun değildir.
Bilinçsiz kullanılan her ilaç
kişiye zarar verebilir.
Eğitim Birimi 2013
28
Şeker gibi bir hayat için
DİYETE
dikkat etmek çok önemlidir.
Eğitim Birimi 2013
29
Şeker Hastasının Diyetinde
İdeal kilo kavramı önemlidir.
Diyetisyeni veya doktoru kişinin
boyuna göre hesaplanan ideal
kilosunu bildirecektir.
Eğitim Birimi 2013
30
Şeker Hastası Diyetinde
Alması gereken kaloriyi bilmelidir.
Fazla veya az kalori alınması şeker
kontrolünü zorlaştıracaktır.
Eğitim Birimi 2013
31
Şeker Hastası Diyetinde
Ana ve ara öğünleri,
atlamadan zamanında yapmalıdır.
3 ana 3 ara öğün olarak beslenmelidir.
Düzensiz yemek yemesi,şekerinde
düzensizliğe neden olur.
Eğitim Birimi 2013
32
Şeker Hastası Diyetinde
Alması gereken besinleri doğru
seçebilmelidir.
Şeker hastası çoğu şeyi yiyebilir.
Ancak önemli olan belirli
miktarlarda yemesidir.
Eğitim Birimi 2013
33
Yürüyüş, haftada en az
3 gün, 45 dakikalık
bir zaman diliminde
tempolu olarak yapılmalıdır.
Eğitim Birimi 2013
34
Şeker hastası,
Egzersiz yapacağı zaman
yanında
MUTLAKA
kesme şeker veya meyve suyu bulundurmalıdır.
Eğitim Birimi 2013
35
Şeker hastası;
Şeker İlacını düzenli olarak ve
doktorunun tavsiye ettiği şekilde
kullanmalıdır.
İlacın kendisini kesinlikle ve alınması
gereken miktarı da bilinçsizce
değiştirmemelidir.
Eğitim Birimi 2013
36
Şeker Hastalığında Glikoz Düzeyleri
Hipoglisemi
(kan şekerinin düşmesi)
Hiperglisemi
(kan şekerinin yükselmesi)
Eğitim Birimi 2013
37
Hiperglisemi Nedenleri
Aşırı besin tüketimi
Yetersiz insülin ve/veya ilaç
Yetersiz egzersiz
Enfeksiyonlar
Eğitim Birimi 2013
38
Hiperglisemi Belirtileri
Susama, Sık idrara çıkma
İştah kaybı, Yorgunluk
Derin ve hızlı solunum
Deride kuruma ve kaşıntı
Bulanık görme
Eğitim Birimi 2013
39
Hipoglisemi Nedenleri
Yetersiz besin tüketimi
Aşırı insülin ve/veya ilaç alımı
Fazla egzersiz
Eğitim Birimi 2013
40
Hipoglisemi Belirtileri
 Terleme, titreme
 Açlık hissi
 Heyecan, sinir ve baş ağrısı
 Dikkat dağınıklığı
 Soluk yüz rengi
Eğitim Birimi 2013
41
Eğitim Birimi 2013
42