Transcript buradan

MATEMATİK EĞİTİMİNDE
KARİKATÜR KULLANIMI
 FADİME
ASLAN
 BUKET ÖRNEK
 ÖZGE KURU
 M.YİĞİT ATICI
 SUZAN YILDIZ
Eğitim; bireyin davranışlarında,
yaşantısından yararlanarak olumlu
değişmeler meydana getirme sürecidir.
Bir başka deyişle bireye olumlu
davranışlar kazandırma sürecidir.
Karikatür ; “Caricare” İtalyanca bir
kelime olup insanın ve eşyanın
abartılarak çizilmesi, komik şekilde
çizilerek çizgide mizah yapma olayıdır.
KARİKATÜR ÇEŞİTLERİ
Karikatürler farklı biçimlerde
tanımlandıkları gibi biçimsel açıdan,
yapısal açıdan ve hazırlanış amacına
bağlı olarak farklı sınıflandırmalara da
tabi tutulabilmektedir. Bu
sınıflandırmalardan ilki şöyledir ;
1.Politik Karikatürler : Güncel olaylar
üzerine görsel bir yansıma ortaya konan
yalnızca mizahî olmaktan öte hicivi de
içeren karikatürlerdir.
2.Esprili-Komik Karikatürler: Genellikle
bireyleri hicivsel olarak ele almak yerine
insan tipleri ya da topluluklarıyla alay
eden karikatürlerdir.
3.Açıklayıcı-Aydınlatıcı
Karikatürler
Bu tür karikatürler öğrenme
materyalleri ya da reklamlar ile
bağlantılı olarak kullanılan onlara
ilişkin önemli noktaları açıklayan
yapıdadır. Eğitsel bir metni ya da
reklamı güçlendirmek için gerekli olan
süreçlerin görsel temsillerini sağlarlar.
Uslu ise ifade tarzı, tekniği ve kurguyapı özelliklerine göre bir sınıflandırma
yapmıştır;
I. İfade Tarzına Göre
 Yazılı Karikatürler : Daha çok günlük
gazetelerde yayınlanan geniş kitleleri
hedefleyen ve çizgilerin yazılarla
desteklendiği karikatürlerdir.
 Yazısız (grafik-ciddi) Karikatürler :
Uluslararası dil olma özelliği ve sanatsal
kaygı taşıyan yazının mümkün olan en az
yada hiç yer almadığı karikatürlerdir.
II. Tekniğine Göre
 Renkli Karikatürler : Yazı ve çizgilerin
kuru, pastel, guaj vb. boyalar ile
renklendirerek sunulduğu karikatürlerdir.
 Siyah-Beyaz Karikatürler : Beyaz zemin
üzerinde siyah çini mürekkebi kullanılarak
üretilen karikatürlerdir.
III. Kurgu-Yapı Özelliğine Göre
 Tek Kare Karikatürler : Esprinin tek bir
karede anlatıldığı karikatürlerdir.
 Bant Karikatürler : Belirli mekanların,
tiplerin bulunduğu seri olarak çizilen bir
olay örgüsü içeren karikatürlerdir biçiminde
sıralanabilir.
Genel olarak karikatürlerin matematik
ile etkileşimden doğan ve yazarların
bakış açısına göre düzenlenen yeni bir
sınıflandırma yapılmıştır;
1. Eğlence ve Dikkat Çekme Yönü Öne
Çıkan Karikatürler
Bu tür karikatürler genellikle matematiğe
ve matematikçilere karşı var olan
düşüncelerin, yargıların daha çok abartılı
halleri ve hiciv edilebilecek yönlerinin
işlendiği karikatürlerdir. Güldürme ve
eğlendirme amacı ön plandadır.
Aniden
oluşan bir
mucize
İkinci aşamada daha açık olman
gerekmiyor muydu?
2. Tartışma, Beyin Fırtınası, Araştırma ve
Düşündürme Yönü Öne Çıkan
Karikatürler
(a) Hiciv ve Düşündürme Yönü Öne
Çıkan Karikatürler
Bu karikatürlerle öğrencilere kısa süreli
beyin jimnastiği yaptırılabilir. Ayrıca
karikatürlerde yer alan hicvin öğretmen
figürleri ile matematiğe yönelik bireysel
düşüncelerini açığa çıkarmada öğretmenlere
yardımcı olabilir.
(b) Kavram Karikatürleri
Günlük olayları içeren karikatür
stilindeki resimler olup bilimsel
konulara alternatif bir bakış açısı öne
sürer ve karakterleri birbirleri ile
tartışmaya davet eder.
EĞİTİMDE KARİKATÜRÜ NİÇİN
KULLANMALIYIZ?
Eğitim insanın tüm yaşamı boyunca
devam eden bir olgudur. Eğitimin amacına
ulaşmasında bir çok unsurun yanı sıra
kullanılan araç ve gereçler büyük önem
taşır. Yeterince anlaşılamamış olsa da
karikatür sanatı eğitim sürecinde çok
önemli bir yere sahiptir.
1. İnsanı eleştirmek, düşündürmek ve
güldürmek gibi işlevleri bulunan
karikatürün temelinde insanın ve
toplumun eğitimi yatmaktadır.Bütün
bunları mizah yoluyla yapmak ise
karikatürün büyülü gücüdür.
2. Çocuklar sürekli eğlence arayışı
içindedirler. Çünkü gülmek ve
eğlenmek onların en önemli
gereksinimlerinden biridir. Bu nedenle,
karikatür mizahi yönü sayesinde
çocukların ilgisini çeken bir sanat
dalıdır.
3. Çocukların ilgi süresi çok kısıtlıdır.
Derslerde dikkatleri çabuk dağılır,
çabuk sıkılırlar. Ama dersin karikatürle
işlenmesi onların sıkılmalarını
engelleyecek ve daha uzun süre
konsantre olmalarını sağlayacaktır.
Aynı zamanda o dersi sevmelerinde de
önemli katkısı olacaktır.
4. Karikatürdeki espriyi bulmaya,
anlamaya çalışmak çocuklar için bir
bulmacanın çözülmesi ya da yeni bir
şeylerin keşfedilmesi anlamına gelir.
Öğrenciler, espriyi anlamak için
zihinsel bir etkinlik göstereceklerdir.
5.Karikatür yoruma açık bir sanattır.
Böylece öğrencilerin karikatüre bakış
açısı farklı olabilecek ve aynı konuda
farklı yorumlar ortaya çıkabilecektir.
6. Öğrencilerin bir karikatürü
inceledikten sonra, onunla ilgili yorum
yapmaya çalışmaları ifade güçlerini
geliştirir.
7. Karikatür her derste ve her konuda
yararlanılabilecek bir araçtır. Çünkü
karikatür insanı ve yaşamı konu alır.
Hayat Bilgisi, Matematik, Türkçe,
Sosyal Bilgiler ve diğer tüm derslerde
karikatürden yararlanılabilir.
8. Konuların işlenişinde, ağırlıklı olarak
görme duyusuna hitap eden, zihinsel
çabayı gerektiren bir eğitim etkinliği
gerçekleşeceği
için
öğrenme
kalıcı
olacaktır.
9. Karikatür sayesinde çocuğun muhakeme
gücü gelişir. Olaylar arasında daha kolay
neden-sonuç ilişkisi kurabilir hale gelir.
10. Karikatür, çocuğun çevresini ve
içinde yaşadığı toplumu daha iyi
tanımasına yardımcı olur.
11. Çocuğun toplumsal olaylara bakış
açısını geliştirir, bilinçlenmesini sağlar.
12. Karikatür eleştiriye dayalı bir
sanattır. Öğrencilerin eleştirme,
eleştiriye açık olma, özeleştiri
yapabilme, sorunları görebilme ve bu
sorunlar için çözüm üretebilme gibi
davranışlar kazanmasına önemli
katkıda bulunur.
EĞİTİMDE KARİKATÜRÜ NASIL
KULLANMALIYIZ?
Burada amacımız karikatürü eğitimde
etkin bir araç olarak kullanabilmektir.
Bunun için de en önemli görev
öğretmenlere düşmektedir.
Öğretmen Nelere Dikkat Etmelidir?
 Öğretmen öncelikle karikatür sanatını
iyi bilmeli ve yakından takip etmelidir.
 Karikatüre ulaşabileceği kaynaklar
konusunda bilgi sahibi olmalıdır.
 Zengin bir karikatür arşivine sahip
olmalıdır.
• Espriyi anlama, yorumlama konusunda
çelişkiye düşmemelidir.
• Her ders ve konu için en uygun
karikatürleri seçebilmelidir.
• Mümkün olduğunca yazısız
karikatürler kullanmalıdır.
• Kullanacağı karikatürleri plânlama
aşamasında belirlemelidir.
• Bazen aynı konuda çizilmiş farklı
karikatürler bir arada ele alınmalı ve
çizerlerin olaya bakış açılarındaki farklı
ve benzer noktalar buldurulmalıdır.
“Matematik öğretiminde hangi tür
karikatürler ne şekilde ve ne amaçla
kullanılabilir?”
 Matematiğin öğrenilmesi zor, ilk ve
ortaöğretim düzeyinde verilen
biçimiyle sıkıcı, sevimsiz, heyecansız ve
tek düze olduğu düşüncesi yaygındır.
 Matematiğe karşı var olan korku, kaygı
ve olumsuz tutumların azaltılması ve
giderilmesine yönelik alternatif
öğrenme araçlardan biri de
karikatürlerdir.
• Mizah ile matematik yapmak
matematiği daha kolay, kullanışlı,
anlamlı ve günlük hayatta kullanılabilir
kılmaktadır.
• Karikatürlerin eğlenceli olması rahat
düşünmeyi ve matematikle daha ilgili
olmayı sağlar.
• Her şeyin içerisinde biraz mizahın yer
alması onların hatırlanmasını
kolaylaştırır.
• Matematik çalışmaktan nefret eden
insanlar için karikatürler yararlı ve
eğlencelidir.
 Mizahın her seviyede matematik
sınıflarında kullanılması öğrencilerin
matematik kaygısını azaltmakta ve
matematiği daha ilginç kılmaktadır.
SONUÇ OLARAK;
Öğrenmeye dönük motivasyonu
arttırmada, matematiğe yönelik olumlu
tutum geliştirilmesinde, matematiğe
karşı duyulan korku ve kaygıların
azaltılmasında karikatürler etkili bir
biçimde kullanılabilir…
 BİZİ DİNLEMEK İÇİN SINIFTA YER ALDIĞINIZ İÇİN
ÇOK TEŞEKKÜR EDERİZ.