Transcript NHocaPenceresifulyatemizocakli

ODTÜ Gelistirme Vakfi Özel Ilkögretim Okulu
NASRETTIN HOCA’NIN
PENCERESINDEN
I2. SONBAHAR ÖGRETMENLER SEMPOZYUMU
FULYA TEMIZ OCAKLI
18 EKIM 2008
Nasrettin Hoca fıkraları,
öğrencilerin keyifle okuduğu ve
anlattığı eserler arasındadır.
Mizah duygusunu harekete geçiren,
kısa ve özlü anlatımı olan fıkralar,
Türk Edebiyatı’nda büyük öneme
sahiptir.
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
*Öğrencilerde erken yaşlarda
farkındalık yaratmak,
*Onların mizah duygusunu harekete
geçirmek,
*Fıkraların güldürücü özelliğinin yanı
sıra düşündürücü özelliğinin de
olduğunu göstermek amacıyla fıkra
yazı türü özenle işlenmelidir.
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
Fıkralarında; bilgin, uysal,
vurdumduymaz, utangaç, şaşkın,
kurnaz, korkak gibi çelişkili
niteliklere bürünen Nasrettin Hoca,
yıllar geçmesine rağmen anlamını
yitirmeyen toplumsal gerçeklere
dikkat çekmiştir.
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
Nasrettin Hoca kimliğini kullanarak
Türkçe dersi kazanımlarımıza yönelik
hazırlanan etkinlikleri dört
başlık altında toplayabiliriz:
1.Dilbilgisi konularına yönelik
etkinlikler
2.Görsel çalışmalar
3.Drama çalışmaları
4.Yaratıcı yazma çalışmaları
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
YAZIM KURALLARI
VE
DİLBİLGİSİ
KONULARINA YÖNELİK
ETKİNLİKLER
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
(Noktalama İşaretleri)
Paranın Sesi
Nasrettin Hoca’nın kadılık yaptığı dönemde, karşısına birbirinden şikayetçi
iki adam gelir. Davacı olan adam, Nasrettin Hoca’ya dert yanmaya başlar:
-Hocam, bu adam beş ton odun kırdı. O her baltayı vurduğunda ben de
“hınk” diyerek ona destek verdim. Kendisi paraları aldı, ama bana hakkımı
vermedi.
Hoca olayı dinledikten sonra, davacıya dönerek:
-Evet haklısın. Sen karşısında dur, ona o kadar destek ol, bütün parayı
odunu kıran alsın, olmaz böyle şey, der.
Odun kıran davalı karşı çıkar:
-Ama hocam, bütün odunu ben kırdım, karşımda seyretmekle nasıl benim
kazancıma ortak olur?
Nasrettin Hoca:
-Sen karışma orasına, sana verilen para kesesini getir bakayım.
Tüm odunu kıran davalı adam, istemeyerek para kesesini getirir ve uzatır.
Hoca para kesesini eline alıp sallar. Şıngır mıngır para sesi duyulur. Bunun
üzerine Nasrettin Hoca davacıya döner ve:
-Haydi şimdi paraların sesini al, “hınk” deyicinin ücreti ancak bu kadar olur.
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
(Noktalama İşaretleri)
Ya Tutarsa!
Nasrettin Hoca bir yolculuktan dönerken köylerindeki gölün kıyısına
oturmuş, yemeğini çıkarıp karnını doyurmuş. İşi bitince yoğurt çanağını göl
kıyısında çalkalamaya başlamış. Tam o sırada oradan geçmekte olan bir komşusu
sormuş:
-Hayrola Nasrettin Hoca’m, o yoğurt çanağıyla göl kıyısında ne yapıyorsunuz
öyle?
-Ne yapıyorum sanıyorsun, göle yoğurt
mayası çalıyorum görmüyor musun?
Komşusu gülmüş:
-Hocam güldürme beni, göl maya
tutar mı hiç?
-Öyle deme, demiş Hoca. Ya tutarsa!
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
(İsmi Niteleyen Sözcükler)
Bırak Temizlensin
Nasrettin Hoca ve titiz karısı, komşuları ile birlikte köylerindeki
göle çamaşır yıkamaya gitmişler. Karısı çamaşırlarla uğraşırken Hoca da bir
yandan yemyeşil ağaçları seyrediyormuş.
Karısı kirli eşyaları üst üste yığıp tam işe başlayacağı sırada, kara
bir kedi gelip beyaz sabunu kapmış ve kaçmış. Bunu gören kadın, heyecanla
“Yetiş Hoca Efendi, sabunu kedi kaptı.” diye bağırmış. Hoca yapacak bir şey
olmadığını anlamış ve sakin bir sesle, “Telaşlanma karıcığım, baksana kedinin
üstü başı kapkara, o bizden kirli, varsın temizlensin.” demiş.
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
(de Bağlacı ve –de Eki)
Ya Üstünde Ben de Olsaydım
Nasrettin Hoca bir gün kırlarda gezerken eşeğini kaybetmiş.
Kaybettiği eşeğini ararken yüzünde bir tebessüm varmış. Nasrettin
Hoca’nın mutlu olduğunu gören arkadaşları sormuş:
-Hocam, hiç eşeğini kaybetmiş gibi görünmüyorsun. İnsan
kaybolan eşeğini ararken de güler mi?
-Güler tabi, demiş Hoca. Mutluyum da
ondan. Ya üstünde ben de olsaydım!
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
(İsmin Yerine Geçen Sözcükler)
Bize Uğrardı
Bir gün kahvede otururlarken arkadaşları Nasrettin
Hoca’ya, hanımını şikayet ederler:
-Hoca, hanımın o kapı senin, bu kapı benim dolaşıp duruyor.
Onu biraz uyarsan diyoruz.
Hoca:
-Yok canım, o gezmez, karşılığını verir.
Onlar da Hoca’ya ısrar ederler:
-Geziyor işte Nasrettin Hoca’m, öyle olmasa bizimkiler
neden diline dolasın seninkini?
Hoca, kendinden emin bir vaziyette konuşmasını sürdürür:
-Gezmez dedim size yahu, neden ısrar ediyorsunuz?
Dediğiniz kadar gezseydi, bir kere de bize uğrardı.
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
(Ses Düşmesi)
Davetiye
Nasrettin Hoca’nın komşusunun oğlu evlenirken, Hoca’dan birkaç
kişiye davetiye götürmesini ister. Hoca, kibir sahibi ve kendini
beğenen birisi olarak tanınan bir zenginin davetiyesini vermeye
gider. Hoca’yı gören zengin kişi ağzını bükerek der ki:
- Davetiye dağıtmaya aklı başında, iyi bir insan bulamamışlar
mı?
Hoca boynunu yana doğru eğer, sakin bir şekilde cevap verir:
-İyi insanlar da vardı tabiki, ama onlar iyi insanların
davetiyelerini vermeye gittiler.
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
(Atasözleri)
Parayı Veren Düdüğü Çalar
Hoca bir gün pazara gitmek için yola
koyulmuş. Az sonra çocuklar önünü kesmiş.
“Hoca, bize pazardan düdük al!” diye
bağrışmışlar. İçlerinden biri, cebinden çıkarıp
parasını uzatmış.
Dönüşte aynı çocuklar yine Hoca’yı
çevirmişler. Hoca, para veren çocuğa dönmüş
ve düdüğü uzatmış. Tam ayrılıyormuş ki bütün çocuklar bağırmaya
başlamış:
- Hani bana, hani bana?
Hoca’nın cevabı kısa ve anlamlı olmuş:
- Parayı veren düdüğü çalar!
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
(Atasözleri)
El, Elin Eşeğini Türkü Söyleyerek Arar
Nasrettin Hoca’nın komşusunun eşeği kaybolmuş. Herkes
bulmak için dört bir tarafa dağılmış. Hoca da aramaya kalkmış.
Ancak Nasrettin Hoca dağ bayır eşeği ararken bir yandan türkü
söylüyormuş.
- Hoca, demişler. Ne yapıyorsun böyle?
- Komşularım, demiş Hoca. El elin eşeğini türkü söyleyerek
arar!
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
GÖRSEL AĞIRLIKLI
ÇALIŞMALAR
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
Turşucu
Nasrettin Hoca bir gün pazarda turşuculuk yapıyormuş. “Haydi
turşucu geldi, turşucuuuu...” diye bağırdığında eşeği de onunla aynı
anda anırıyormuş. Eşeğin sesinden kendi sesi duyulmayan Hoca,
durum birkaç defa tekrarlanınca, eşeği Karakaçan'ın kulağına
eğilmiş ve kızmış:
- Yeter be! Turşuyu sen mi satıyorsun yoksa ben mi?
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
Uçmasını Öğrenmiş Ama…
Hoca bir gün eşeğini alıp dağa
odun kesmeye gitmiş. Dönüşte bir
uçurumun kenarından geçerken
aksilik bu ya, eşeğin ayağı kaymış
tepetaklak yuvarlanıvermiş.
Hoca uçurumdan aşağıya doğru
üzgün üzgün bakarken:
-Bak hele, diye söylenmiş. Bizim
eşek uçmasını öğrenmiş ama
konmasını öğrenememiş.
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
Ya Tutarsa
Nasrettin Hoca bir yolculuktan
dönerken köylerindeki gölün kıyısına
oturmuş, yemeğini çıkarıp karnını
doyurmuş. İşi bitince yoğurt çanağını göl
kıyısında çalkalamaya başlamış. Tam o
sırada oradan geçmekte olan bir komşusu
sormuş:
-Hayrola Nasrettin Hoca’m, o yoğurt
çanağıyla göl kıyısında ne yapıyorsunuz
öyle?
-Ne yapıyorum sanıyorsun, göle yoğurt
mayası çalıyorum görmüyor musun?
Komşusu gülmüş:
-Hocam güldürme beni, göl maya
tutar mı hiç?
-Öyle deme,demiş Hoca.Ya tutarsa!
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
Et Buradaysa Kedi Nerede?
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
DRAMA ÇALIŞMALARI
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
YARATICI YAZMA
ÇALIŞMALARI
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
Aşağıdaki bölümde, Nasrettin Hoca’nın “Ay’ın Yeri” adlı
fıkrası verilmiştir. Okuduğunuz fıkranın son paragrafını, kendi
tümcelerinizle tamamlayınız.
AY’IN YERİ
Nasrettin Hoca bir gece kuyudan su çekmeye gider, fakat bir
de ne görsün! Ay kuyuya düşmüş. Bir koşu eve gider ve çengeli alır.
Kuyuya sallar ama ne kadar uğraştıysa da onu bir türlü çıkaramaz. Bir
ara çengel kuyunun dibinde bir taşa takılınca Hoca gayretle asılır,
ıkınır, sıkılır... Tam o sırada çengel sıyrılır ve Hoca sırt üstü yere
serilir. Bir bakar ki Ay gökyüzünde:
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
Aşağıda verilen görseli dikkatlice inceleyiniz. Bu görselleri,
oluş sırasına göre sıralayınız. Görselin size çağrıştırdığı fıkrayı
kendi cümlelerinizle yazınız.
Kazan Doğurdu
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
Aşağıda verilen kahramanların içinde geçtiği bir hikaye yazınız.
………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
Aşağıda verilen fıkrayı günümüze uyarlayarak yeniden
yazınız.
Bırak Temizlensin
Nasrettin Hoca ve titiz karısı, komşuları
ile birlikte köylerindeki göle çamaşır yıkamaya
gitmişler. Karısı çamaşırlarla uğraşırken Hoca da
bir yandan yemyeşil ağaçları seyrediyormuş.
Karısı kirli eşyaları üst üste yığıp tam
işe başlayacağı sırada, kara bir kedi gelip beyaz
sabunu kapmış ve kaçmış. Bunu gören kadın,
heyecanla “Yetiş Hoca Efendi, sabunu kedi
kaptı.” diye bağırmış. Hoca yapacak bir şey
olmadığını anlamış ve sakin bir sesle, “Telaşlanma
karıcığım, baksana kedinin üstü başı kapkara, o bizden kirli, varsın
temizlensin.” demiş.
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
KAYNAKÇA
*Nasrettin Hoca'nın Hayatı ve Eğiticiliği, Fikri
ve Felsefi Yönüyle Nasrettin Hoca Sempozyumu
Bildirileri
*Nasrettin Hoca Hikayeleri
*Türkçe Dersi Programı
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008
ILGINIZ ICIN
TESEKKÜRLER…
ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu/ Nasrettin Hoca’nın Penceresinden /Fulya Temiz Ocaklı/ Ekim 2008