Transcript POVREDE OKA U SPORTU

POVREDE OKA U SPORTU
MILOŠ JOVANOVIĆ
UNIVERZITET U BEOGRADU
MEDICINSKI FAKULTET
KLINIKA ZA OČNE BOLESTI, KCS, BEOGRAD
SUDSKOMEDICINSKI OSVRT NA POVREDE
OKA U SPORTU – REVIJALNI PRIKAZ
Miloš Jovanović
Univerzitet u Beogradu
Medicinski fakultet
Klinika za očne bolesti KCS, Beograd
INCIDENCA POVREDA OKA
 U prošlom veku stalan rast
 Garrow 1923 – 0,7%
 Cannova i sar. 1980 – 4,1%
 Jones 1988 – 25,1%
 McEwen 1989 – 42,2% od svih povreda oka
POČETAK OVOG VEKA
 Procenat sportskih povreda očiju se smanjuje
 Barr i sar. 2000 – 12,5%
 Lei i sar. 2007 – 11,0%
KARAKTERISTIKE
 Deca i mlađe osobe
 Posebna pozornost
 Retke ali ozbiljne
 Hirurgija, konzervativno lečenja
 Smanjenje funkcije vida
 Amauroza
IGRAČI
 Profesionalni
 Amateri
 Rekreativci
UZROCI POVREDA
 Mehaničke povrede su najčešće
 SMV – retko
 Parnički postupak, nadoknada, nematerijalna šteta
 Ekspertiza radi daljeg bavljenja istom vrstom sporta
 Posebno važno za profesionalne sportiste
 Životna egzistencija
OSVRT U OVOM RADU
 Opšti pregled najčešćih povreda oka u sportu
 Način nastajanja povrede
 Tretman
 Prevencija
METODE
 Rangiranje povreda – težina kliničke slike
 Način pregleda
 Tretman
 Faktori rizika
 Prevencija
TEŽINA POVREDA
 Lake
 Teške
 SM klasifikacija
LAKE POVREDE
 Tupa sila – adneksa oka
 Edem i hematom kapaka i periorbite
 Moguće i teže povrede očne jabučice
 Erozija rožnjače
 Laceracija kapaka – pozni poremećaji funkcije i
estetski defekti
 Lake povrede
 Nema posledica po funkciju vida
 Ne predstavljaju sudskomedicinski problem
STRANA TELA ROŽNJAČE I VEŽNJAČE
 Čestice prašine ili nekih drugih sitnih predmeta
 Zalepljena za rožnjaču ili vežnjaču
 Zabodena u rožnjaču ili vežnjaču
 Na zadnjoj površini kapaka
 Treptanje – erozije rožnjače, jak bol, blefarospazam,
nemogućnost igranja
 Uklanjanje stranog tela i igrač može ponovo da se
vrati u igru
KONTAKTNA SOČIVA
 Pomerena u toku igre
 Iritacija
 Rapidni pad vida
 Meka KS pomerena ili pohabana
 Tvrda KS pomerena ili polomljena
 Laceracija rožnjače ili vežnjače
 Pitanje izdavanja dozvole ovim sportistima da se
bave pojedinim vrstama sportova (košarka, boks,
rukomet... Kontakt među igračima)
TEŠKE POVREDE OKA
 ORBITA
 Blow out fraktura zidova orbite
 Edem i emfizem orbite
 Anestezija infraorbitalno
 Diplopije (glavna smetnja igraču)
 Lečenje (često) hirurško
 Bolovanje i odsustvo sa terena nekoliko nedelja
 Igranje sa zaštitnom maskom
 Sudskomedicinsko veštačenje – namera pri
povređivanju, nošenje odgovarajućih zaštitnih sredstava
u igri (hokej, boks)
PREDNJI SEGMENT OČNE JABUČICE
 Kontuzione povrede očne jabučice u toku igre (lakat,
ruka, reket, lopta...)
 Ove povrede relativno česte
KONTUZIONE POVREDE OKA
SEGMENT OKA
 Iridodijaliza
 Hifema
 Dislokacija providnog sočiva
 Traumatska midrijaza
 Rascep komornog ugla
PREDNJI
KONTUZIONE POVREDE OKA
SEGMENT
PREDNJI
 Ozbiljne povrede oka
 Pregled i tretman oftalmologa
 Odsustvo sa sportskih terena
 Nekada trajno onesposobljavanje bavljenja sportom
 SM pitanje invaliditeta i pitanje nematerijalne štete
KONTUZIONE POVREDE OKA
SEGMENT
ZADNJI
 Hemoftalmus
 Ruptura horoideje
 Ruptura retine (najčešće dijaliza)
 Optički nerv – krvarenje u ovojnicama, ukleštenje ili






prekid nerva
Ruptura očne jabučice
Obavezna hospitalizacija
Hirurška intervencija (najčešće)
Veoma ugrožen vid
Profesionalni igrač – prekid uspešne sportske aktivnosti
Umanjenje OŽA, naruženost, procena radne sposobnosti
PENETRANTNE I PERFORATIVNE POVREDE
OČNE JABUČICE
 Retke u sportu
 Plitka ili duboka prednja očna komora
 Pad igrača, oštar predmet, polomljene naočare
 Hirurška obrada
 Odsustvo sa sportskih terena duže vreme
 Jasan sudskomedicinski aspekt kao i kod drugih
povreda
PREGLED I TRETMAN IGRAČA SA PIP
POVREDAMA
 Pregled odmah
 Odgovarajuće mere, sekundarna oštećenja
 Kratka anamneza
 Određivanje VO (orijentaciono)
 Dobro osvetljenje (baterijska lampa, reflektor)
 Prvo se pregledaju kapci, vežnjača, rožnjača, sklera
PREGLED
 Erozija i strano telo rožnjače i vežnjače, bojenje




fluoresceinom
KS se traži i uklanja ako treba
Obraća se pažnja na diplopije, anizokoriju, hifemu
Najbliža zdravstvena ustanova radi specijalističkog
pregleda
U toku transporta glava se drži na ravnom a oko
prekriveno
DISKUSIJA
 Povrede oka u sportu
 Lake
 Teške oštećenje ili gubitak vida
 Lečenje nije svemoćno
 Prevencija
 Isključivanje riziko faktora
RIZIKO FAKTORI
 Nisu svi sportovi podjednako opasni
 Nisko rizični (individualni sportovi – atletika,
gimnastika)
 Visoko rizični (timski sportovi – fudbal, rukomet,
košarka, vaterpolo)
 Veoma visoko rizični (upotreba reketa ili palica –
hokej, tenis, skvoč, bambington)
BOKS
VATERPOLO I SKVOČ
DRUGI RIZIKO FAKTORI
 Iskustvo igrača
 Iskusniji igrači se češće povređuju
 Brži i agresivniji u igri
PAINTBALL
TREĆI RIZIKO FAKTOR
 Igrači sa ambliopijom ili defektom u VP
 Poremećaji prostorne orijentacije
 Visoka miopija
 Prethodne operacije na očima
 Povrede manjeg intenziteta dovode do težih povreda
i oštećenja vida
 SM odgovornost lekara koji je osposobio igrača
 Ne obazirati se na želje igrača
 Profesionalizam
PREVENCIJA
 Prevencija najbolja zaštita i najjevtinija
 Više od 70% povreda se može izbeći
 Pedagoški saveti trenera
 Pravilni treninzi
 Poštovanje pravila igre
 Zaštitna sredstva ako su predviđena
 Sistematski pregledi
 Pravilna ocena stanja oka (a ne samo potpisivanje
knjižice)
BEZBEDNOST IGRE
 Neopreznost igrača (čak i namera)
 Sankcije od strane sudije
KOŠARKA
RUKOMET
PRAVILA IGRE
 Poštovanje pravila igre
 Hokej – kažnjavanje visoko podignute palice
 Fudbal - visoko podignta noga
 Boks – rukavice odgovarajućih veličina, kacige .
FUDBAL
HOKEJ
ZAŠTITNA SREDSTVA ZA OČI
 U najvećem broju sportova ne postoje
 Ograničenje VP i sposobnost vida
 Obaveza kod hokeja i paintballa
ZAKLJUČAK
 Incidenca povreda oka u sportu je dugo vremena
rasla
 Zadnje decenije incidenca opada
 Razlog: strožija pravila igre, strožije sankcionisanje
prekršaja ovih pravila
 Spremnost igrača
EVOLUCIJA SPORTA