Transcript Document
-BİLGİSİYARLI TOMOGRAFİDERS=BMET 268
1963 yılında Cormak tarafından teorize edilmiş ve
radyolojide yeni bir çığır açmış kesitsel görüntüleme
yöntemidir. Temeli Röntgen cihazına dayanmaktadır.
Bir nesnenin değişik açılardan çok sayıda iki boyutlu
X ışını görüntüleri alınarak o nesnenin iç yapısının üç
boyutlu görüntüsü elde edilmeye çalışılır.
Vücuttaki
yumuşak dokuların
görüntüsünü alır . Örneğin kaslar, iç
organlar. Kazalarda, vücuda alınan
darbelerde veya sakatlanmalarda erken
teshis ve tedavi için kullanılır.
1-
GANTRY: X- ışın tüpünün bulundgu
halka şeklindekı kısımdır
2- KABINETLER: Cihaza kontrol eden
kartların bulunduğu kısımdır
3- GORUNTU ISLEM ve OPERATOR:Dijital
sinyalleri görüntüye çeviren kısımdır. Bu
kısımda dört tane bilgisayar vardır
Hasta
masa üzerinde hareketsiz bir şekilde
yatar
X-ışını tüpü hastanın incelenecek bölgesini
kesitlerini almak için hastanın etrafında xışını yayarak dönmeye başlar
Hastanın vücudundan geçen ve görüntü
bilgilerini taşıyan x-ışını demetlerini
dedektörler absorbe eder.
Dedektörlerden gelen verileri analog dijital
çevirici kullanılarak sayısal verilere
dönüştürülür ve görüntü bilgisayarlarında
işlenerek ekranda görüntü oluşturulur.
Biligisayarlı Tomografi
cihazları
geçirdikleri evrime göre 5 jenerasyon
altında toplanmaktadır.
Pencil-Beam(kalem-ışıması)
x-ışını ve karşısında tek bir
detektörün bulunduğu bu tür
cihazlar translate-rotate
(çevirme-döndürme) prensibi
ile çalışmaktadır.
İlk jenerasyon cihazlarda
kesit alım süresi bu nedenle
oldukça uzundur.
Bu cihazlarda tek detektör yerine
lineer dizilmiş birden fazla
detektör kullanılmış ve X-ışını
huzmesi de pencil-beam (kalemışıması) yerine detektör
genişliğine göre yelpaze
biçiminde genişletilmiştir.
Bir ve ikinci jenerasyon
cihazlardan sonra ,
döndürme-döndürme
(rotate-rotate) prensibi ile
çalışan üçüncü Jenerasyon
aygıtlar geliştirilmiştir.
Bu cihazlar x-ışını kaynağı ve
bu kaynağın karşısına
yerleştirilmiş, konveks
dedektörlerden
oluşturulmuştur.Xışını
demeti, karşısına denk gelen
dedektörlerin tümünü içine
alacak şekilde yelpaze
biçimindedir.
Döndürme-sabit (Rotatestationary) tekniği olarak da
adlandırılan sistemde sadece
X-ışını kaynağı hareketlidir.
Tek bir X-ışını kaynağı
incelenecek obje etrafında
360 C’lik bir dönüş hareketi
gerçekleştirirken,detektörler
oyuk yada “gantry” boyunca
dizilmiş ve sabitlenmiştir.
Böylelikle kesit alım süresi 12 saniye düzeylerine
indirgenmiştir.
Beşinci jenerasyon cihazlarda düşük ve yüksek
rezolüsyon olmak üzere iki ayrı çalışma modu
mevcut olup düşük rezolüsyon modu
kullanıldığında saniyenin yarısı kadar sürede
masa hareketi sağlanmaksızın sekiz adet ardışık
kesit alma olanağı mevcuttur.
Buna karşın yüksek rezolüsyon modu
seçildiğinde tek bir kesit 0.1-0.4 sn. gibi çok
daha kısa sürede tamamlanabilmektedir.
Beşinci jenerasyon cihazlarda kullanılan detektör
sistemi, dördüncü jenerasyon da olduğu gibi
oyuk(gantry) boşluğu içine çepeçevre
yerleştirilmiş durumdadır.
İnceleme rahatsızlık verici mi? Herhangi bir tehlikesi var
mı?
İncelemenin kendisi tamamen ağrısızdır. İnceleme sırasında hastadan BT
cihazının masasında hiç hareket etmeksizin yatması istenir. Yapılacak
incelemenin türüne bağlı olarak hastaya kol damarlarından kontrast
madde enjekte edilebileceği gibi ağızdan kontrast madde içmesi de
istenebilir. İncelemenin bu kısmı hasta için biraz rahatsızlık verici olabilir.
Kontrast maddeler iyot içerdiği için bazı kişilerde allerjik reaksiyonlara
neden olabilir. Hastanın inceleme öncesinde teknisyen ya da radyoloğa bu
tür maddelere karşı daha önce allerjik bir reaksiyon gösterip
göstermediğini ve eğer varsa başka maddelere karşı allerjisini bildirmesi
gerekir. Hastaya daha önceden yapılmış bir BT incelemesinde, IVP olarak
adlandırılan böbrek incelemesinde veya anjiografi sırasında kontrast
madde verilmiş olabilir.
BT cihazları X ışınlarını kullanır. Betatom’ da bulunan multislice ct cihazı
hastanın güvenliği için en iyi şekilde dizayn edilmiş olup inceleme
sırasında maruz kalınan radyasyon miktarı gerekli en az düzeyde olacak
şekilde imal edilmiştir. X ışınları anne karnında gelişmekte olan fetusa
zarar verebileceğinden inceleme hazırlığına başlamadan evvel hasta
hamilelik şüphesi varsa bu konuda doktora veya teknisyene bilgi
vermelidir.
1. Soft (pürüzsüz) Filtreler: Kontrast rezolüsyonu arttırmak amacı
ile kullanılmaktadır. Daha çok yumuşak doku incelemelerinde
yararlanılmaktadır .
2. Sharp (Edge enhance) Filtreler: Geometrik rezolüsyonu
arttırmaya yönelik kullanılmaktadır. Kemik yapıların
incelenmesinde uygulama alanı bulmaktadır.
Sekonder filtrasyona tabi tutulmadan önceki aksiyal planlı bir
beyin BT kesiti (soldaki ) ve pürüzsüz (smooth) filtrasyondan
geçirildikten sonraki görünümü (sağdaki ) karşılaştırmalı olarak
görülmektedir.
Sekonder filtrasyona tabi tutulmadan önceki aksiyel planlı lomber
vertebra BT kesiti (soldaki) ve sharp filtrasyondan geçirildikten
sonraki görünümü (sağdaki) karşılaştırmalı olarak görülmektedir
TOSHIBA (CT) BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ MODELLERİ
TOSHIBA 900SX
TOSHIBA XPEED
TOSHIBA XPRESS
TOSHIBA XVISION
TOSHIBA AUKLET
TOSHIBA ASTEION VF, VR, VI, dual, multi, super4
TOSHIBA AQUILION dual,multi,SUPER4,CXL-RXL-LB-ONE
TOSHIBA ALEXION
TOSHIBA ACTIVION
HITACHI (CT) BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ MODELLERİ
HITACHI W1000
HITACHI CARINO
HITACHI 950SR
HITACHI 1050SR
HITACHI 2000
HITACHI RADIX TURBO
HITACHI PRATICO
HITACHI PRONTO SE,XE
PHILIPS (CT) BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ MODELLERİ
PHILIPS TOMOSCAN LX
PHILIPS TOMOSCAN SR6000
PHILIPS TOMOSCAN SR7000
PHILIPS TOMOSCAN AV-Pf, AVP, PS