Transcript 2555 - สำนักจัดการความรู้ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข

สถานการณ์ผลกระทบต่อสุ ขภาพจากสาร
กาจัดศัตรู พืช2550-2555
นพ.พิบลู อิสสระพันธุ์
พบ., วทม.(เทคโนโลยีสารสนเทศ),
วุฒบิ ัตรโสต ศอ นาสิก, อนุมัตบิ ัตรอาชีวเวชศาสตร์
สานักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้ อม
กรมควบคุมโรค
The whole picture
จานวน
ผู้ป่วย
สปสช
Picture credit to
http://blog.gustavkaser.com.au/wpcontent/uploads/2013/09/icebergposter.jpg
ไม่ มีตัวเลขผู้ป่วยเรื อ้ รั ง!!
จานวนผู้
เสี่ยงพบ
จากการ
ตรวจ
เลือด
ที่มาของข้อมูล
• ข้ อมูลผู้ป่วยในที่มีหลักประกันสุขภาพ ปี งบประมาณ 2550 2555
– วิเคราะห์เฉพาะหมวด T60*, X48*, X49*, X68*,
X69* ซึง่ เป็ นข้ อมูลการป่ วยเฉียบพลันเท่ านั้น
– ตัดผู้ป่วยสิทธิอื่นๆ ออก เหลือแต่ UCS & WEL และคานวณ
อัตราต่อแสนด้ วยฐานที่เป็ น UCS & WEL เท่านัน้
– อัตราป่ วย อัตราตาย อัตราป่ วยตาย คานวณจากผู้ป่วยใน
เท่ านัน้
• ข้ อมูลการตรวจเลือดโดย Reactive Paper
รหัสที่ใช้บ่อย
หมวด T60
• T60.0
• T60.1
• T60.2
• T60.3
• T60.4
• T60.8
• T60.9
พิษจากสารกาจัดศัตรุ พชื
ออร์ กาโนฟอสเฟตและคาร์ บาเมต
Organophosphate and carbamate
insecticides
สารฮาโลจีเนต Halogenated insecticides
สารกาจัดแมลงอื่นๆ Other insecticides
สารกาจัดวัชพืชและเชือ้ รา Herbicides and
fungicides
สารเบื่อหนู Rodenticides
สารกาจัดศัตรู พชื อืนๆ Other pesticides
สารกาจัดศัตรุ พชื ที่ไม่ ระบุ Pesticide, unspecified
จานวนผูป้ ่ วยในจาแนกตามสารเคมีและปี งบประมาณ
9000
8000
7000
6000
5000
4000
T609 ไม่ ระบุ
T609
T608
T603 สารกาจัดวัชพืช
T604
T603
3000
T602
2000
T601
1000
T600 ออร์ กาโนฟอสเฟต
0
2550 2551 2552 2553 2554 2555
T60.0 ออร์ กาโนฟอสเฟตและคาร์ บาเมต, T60.1 สารฮาโลจีเนต , T60.2 สารกาจัดแมลงอื่นๆ
T60.3 สารกาจัดวัชพืชและเชือ้ รา , T60.4 สารเบื่อหนู , T60.8 สารกาจัดศัตรู พืชอืนๆ ,
T60.9 สารกาจัดศัตรุ พชื ที่ไม่ ระบุ
T600
อัตราป่ วยต่อแสน
18.00
16.00
14.00
12.00
10.00
8.00
6.00
4.00
2.00
0.00
ไม่ ระบุ
สารกาจัดวัชพืช
ออร์ กาโนฟอสเฟต
2550 2551 2552 2553 2554 2555
T60.0 ออร์ กาโนฟอสเฟตและคาร์ บาเมต, T60.1 สารฮาโลจีเนต , T60.2 สารกาจัดแมลงอื่นๆ
T60.3 สารกาจัดวัชพืชและเชือ้ รา , T60.4 สารเบื่อหนู , T60.8 สารกาจัดศัตรู พืชอืนๆ ,
T60.9 สารกาจัดศัตรุ พชื ที่ไม่ ระบุ
T609
T608
T604
T603
T602
T601
T600
อัตราตายรวมทุกประเภทสารเคมีต่อแสนประชากร
ปี งบประมาณ ผู้ป่วยรวม ไม่ เสียชีวิต เสียชีวิต อัตราตายต่ อแสน
7,743
7,194
549
1.17
2550
8,037
7,477
560
1.19
2551
5,937
5,717
220
0.46
2552
8,160
7,462
698
1.45
2553
6,913
6,344
569
1.19
2554
7,339
6,632
707
1.46
2555
7,541
6,913
565
1.19
median
เปรี ยบเทียบอัตราตายต่อแสนสารออร์กาโนฟอสเฟตและ
สารฆ่าหญ้า
อัตรา อัตรา
ปี งบ ตาย ตาย
ฯ T600 T603
2550 0.41 0.66
2551 0.37 0.74
2552 0.18 0.15
2553 0.39 0.97
2554 0.30 0.82
2555 0.32 1.03
อัตราตายต่อแสนT600
อัตราตายต่อแสนT603
1.20
1.00
0.80
0.60
0.40
0.20
0.00
2550
2551
2552
2553
2554
T60.0 ออร์ กาโนฟอสเฟตและคาร์ บาเมต,
T60.3 สารกาจัดวัชพืชและเชื ้อรา
2555
กราฟเปรี ยบเทียบอัตราตายต่อแสนประชากรระหว่างสาร
กาจัดศัตรู พืชและไข้เลือดออก
อัตราการป่ วยตาย (ตายระหว่างการรักษา)
คิดเป็ นร้อยละ
20.00
17.59
15.00
10.00
5.00
6.41
0.00
2550 2551 2552 2553 2554 2555
อัตราป่ วยตาย T600
อัตราป่ วยตาย T603
จังหวัดที่มีอตั ราป่ วยสูง 2555
จังหวัด อัตราป่ วย
อ่างทอง
45.28
กาแพงเพชร
38.19
จันทบุรี
36.74
อุทยั ธานี
36.60
พิจิตร
36.00
สุพรรณบุรี
35.86
อุตรดิตถ์
34.68
ตาก
33.83
น่าน
33.60
แม่ฮ่องสอน
32.81
จังหวัด
ชัยนาท
กาญจนบุรี
เพชรบูรณ์
นครสวรรค์
ฉะเชิงเทรา
ระยอง
ชุมพร
สิงห์บรุ ี
เชียงราย
พิษณุโลก
อัตราป่ วย
32.79
32.61
32.06
30.81
28.78
28.75
27.59
26.96
26.51
26.34
แผนที่จงั หวัดที่อตั ราป่ วยรวมสูง
ทุกโรค All Cases
ทุกเหตุ All Cause
Organophosphate
Accident+Suicide
Herbicide
Accident+Suicide
เฉพาะอุบตั ิเหตุจากสารกาจัด
ศัตรู พืชทุกสารรวมกัน
Accident/ทุกสาร
พบบ่ อยในภาคกลาง
Pesticide Suicide
map—only here!
ทาร้ายตัวเอง ทุกสารรวมกัน
Suicide ทุกสาร
พบบ่ อยในภาคเหนือ
อุบัตเิ หตุ
3000
2000
ทาร้ ายตนเอง
4/5 รายเป็ นจากการทาร้ ายตนเอง
1/5 เป็ นอุบัตเิ หตุ ซึ่ง 80% ของเคส
จากการทางานถูกเรี ยกว่ า “เป็ น
อุบัตเิ หตุ”
1000
0
ทาร้ ายตนเอง
อุบัตเิ หตุ
Accident  สารไม่ เจาะจง
Suicide  สารกาจัดวัชพืช
พิษเรื้ อรัง
ประเทศไทยไม่ มขี ้ อมูลพิษเรื้อรัง
แม้ งานวิจัยจะแสดงให้ เห็นว่ ามีผลต่ อระบบประสาท
เด็กในครรภ์ของแม่ที่สมั ผัสสารกาจัดศัตรูพืขมีการพัฒนา
สมองที่ผิดปกติ
โรคอัลไซม์ เมอร์ = ดีดีท+ี กรรมพันธุ์+ฝุ่ นขนาดเล็ก+
ไนโตรเจนในอาหาร
20
สรุ ปผลการการตรวจคัดกรองสารเคมีกาจัดศัตรู พชื ใน
กลุ่มเกษตรกร ปี 2554-2556
800,000
600,000
400,000
200,000
0
2554
2555
2556
ี่ งและ/หรือไม่ปลอดภัย(คน)
เสย
ได ้รับการตรวจคัดกรอง (คน)
21
The whole picture in year 2555
คนป่ วย
7339
คน
Picture credit to
http://blog.gustavkaser.com.au/wpcontent/uploads/2013/09/icebergposter.jpg
อย่ างน้ อย
30% ของ
64 ล้ านคน
=19.2
ล้ านคน)
สรุป
• แนวโน้ มการป่ วยด้ วยโรคจากสารกาจัดศัตรูพืชคงที่อยูท่ ี่ 15 รายต่อ
แสน
• จานวนผู้ป่วยจากสารกาจัดแมลงใกล้ เคียงกับสารกาจัดวัชพืช
• อัตราตายของสารกาจัดวัชพืช (1.03 ต่ อแสน) สูงกว่าสารกาจัด
แมลง(0.32 ต่ อแสน) ---ปี 2555
• อัตราป่ วยตายของสารกาจัดวัชพืช (17.59%) สูงกว่าสารกาจัดแมลง
(6.41%) ---ปี 2555
• จังหวัดที่มีผ้ ปู ่ วยมาก คืออ่ างทอง และจังหวัดทางภาคตะวันตก
• การทาร้ ายตนเองโดยสารกาจัดศัตรูพชื พบมากทางภาคกลางและ
ภาคเหนือ
ข้อมูล 6 ปี (2550-2555)
(ดูกราฟ เป็ นหลัก)
• มีผ้ ปู ่ วยใน 47,822 ครัง้ กรองออกเหลือเพียง 44,129 ครัง้
ปี งบประมาณ
2550
2551
2552
2553
2554
2555
รวม 6 ปี
T600 T601 T602 T603 T604 T608 T609 รวมทุกสาร
3,173 116 645 2,248 476 170 915
7,743
3,071 158 646 2,487 515 182 978
8,037
2,159 126 528 1,974 320 119 711
5,937
2,950 138 715 2,850 437 165 905
8,160
2,417 150 509 2,533 364 153 787
6,913
2,417 143 583 2,843 350 181 822
7,339
16.187 831 3,626 14,935 2,462 970 5,118
44,129
T60.0 ออร์ กาโนฟอสเฟตและคาร์ บาเมต, T60.1 สารฮาโลจีเนต , T60.2 สารกาจัดแมลงอื่นๆ
T60.3 สารกาจัดวัชพืชและเชื ้อรา , T60.4 สารเบื่อหนู , T60.8 สารกาจัดศัตรูพืชอืนๆ ,
T60.9 สารกาจัดศัตรุพืชที่ไม่ระบุ
อัตราป่ วยต่อแสน
(ดูกราฟ เป็ นหลัก)
ปี งบประ
รวม
มาณ T600 T601 T602 T603 T604 T608 T609 ทุกสาร
6.76 0.25 1.37 4.79 1.01 0.36 1.95 16.49
2550
6.54 0.34 1.38 5.30 1.10 0.39 2.08 17.12
2551
4.55 0.27 1.11 4.16 0.67 0.25 1.50 12.51
2552
6.14 0.29 1.49 5.93 0.91 0.34 1.88 16.98
2553
5.07 0.31 1.07 5.31 0.76 0.32 1.65 14.50
2554
4.99 0.30 1.20 5.87 0.72 0.37 1.70 15.15
2555
median
5.60
0.29
1.29
5.30
0.35
0.35
1.79 15.82
สถานที่เกิดเหตุปี 2555 (หาได้ 6,614 รายจาก 7,339 ราย)
สถานที่
จานวนครัง้ ของการ admit
ถนน
5
บ้ าน
1,858
ย่านการค้ าและบริการ
5
โรงเรี ยน สถาบันและสถานที่สาธารณะ
9
สถานที่ที่ไม่ได้ ระบุอย่างชัดเจน
4,491
สถานที่เล่นกีฬาและออกกาลังกาย
2
สถานที่อื่นๆ
28
สถาบันที่มีที่พกั
7
สวน ไร่ นา
209
6,614
รวม
กิจกรรมระหว่างเกิดเหตุ (หาได้ 6,426 รายจาก 7,339 ราย)
กิจกรรม
จานวนครัง้ การ admit
กิจกรรมที่ไม่ได้ ระบุอย่างชัดเจน
5,401
กิจกรรมอื่นๆ
3,14
ทางานประเภทอื่นๆ
55
ทางานหารายได้
157
พักผ่อน นอน รับประทานอาหาร
329
เล่นกีฬา
8
สันทนาการ
162
6,426
รวม
ความแตกต่างระหว่าง X48,X68:
Accident is compatible with work, and suicide is not.
กิจกรรม
กิจกรรมที่ไม่ได้ ระบุอย่าง
ชัดเจน
กิจกรรมอื่นๆ
ทางานประเภทอื่นๆ
ทางานหารายได้
พักผ่อน นอน รับประทาน
อาหาร
เล่นกีฬา
สันทนาการ
All Activity
Other X48 X49 X68 X69 Row Total
63.91% 7.57%1.94% 26.06%0.53%
100.00%
8.52% 17.34%0.88% 72.10%1.16%
8.64% 20.42%1.31% 68.85%0.79%
10.45% 61.19% 2.99% 22.39%2.99%
11.83% 82.26% 4.30% 1.61%0.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
9.90% 36.14%0.99% 50.74%2.23%
27.27% 9.09%9.09% 54.55%0.00%
10.53% 21.05%1.05% 66.32%1.05%
12.59% 19.64% 1.08% 65.55%1.13%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
Row Labels
Other
ั เจน
กิจกรรมทีไ่ ม่ได ้ระบุอย่างชด
กิจกรรมอืน
่ ๆ
ทางานประเภทอืน
่ ๆ
ทางานหารายได ้
พักผ่อน นอน รับประทานอาหาร
เล่นกีฬา
ั ทนาการ
สน
363
545
33
7
22
40
3
20
X48 X49 X68 X69 Grand Total
43
11
148
3
568
1109
56 4611
74
6395
78
5
263
3
382
41
2
15
2
67
153
8
3
186
146
4
205
9
404
1
1
6
11
40
2
126
2
190
X-squared = 2198.653, df =
28, p-value < 2.2e-16
เปรี ยบเทียบอัตราตายต่อแสนประชากรระหว่างสารกาจัด
ศัตรู พืชและไข้เลือดออก(ดูกราฟ)
ปี งบประมาณ สารกาจัดศัตรู พชื ฯ
2550
1.17
2551
1.19
2552
0.46
2553
1.45
2554
1.19
2555
1.46
ปี 2554 สารกาจัดอัตราตายเป็ น 13.2 เท่าของ
ไข้ เลือดออก
ปี
2550
2551
2552
2553
2554
ไข้ เลือดออก
0.15
0.16
0.08
0.22
0.09
http://www.hiso.or.th/hiso/visuali
ze/Index.php?links=v263&show=2
&no=75&menu=1 อ้ างสานักระบาดฯ
สาเหตุของการเกิดพิษ 6,701 รายจาก 7,339(ดูกราฟ)
กลุ่มสาเหตุ T600 T601 T602 T603 T604 T608 T609 รวม
X48
556 32 160 390 82 47 256 1,523
X49
34
3 13
16
2
6 12
86
X68
1,566 88 319 2,222 233 99 478 5,005
X69
26
3
4
26
3
9 16
87
รวม
2,182 126 496 2,654 320 161 762 6,701
X48 อุบตั ิเหตุจากสารกาจัดศัตรุพืช, X49 อุบตั ิเหตุจากสารเคมีอื่นๆ
X68 ทาร้ ายตนเองจากสารกาจัดศัตรูพืช, X69 ทาร้ ายตนเองจากสารเคมีอื่นๆ
T60.0 ออร์ กาโนฟอสเฟตและคาร์ บาเมต, T60.1 สารฮาโลจีเนต ,
T60.2 สารกาจัดแมลงอื่นๆ, T60.3 สารกาจัดวัชพืชและเชื ้อรา ,
T60.4 สารเบื่อหนู , T60.8 สารกาจัดศัตรูพืชอืนๆ , T60.9 สารกาจัดศัตรุพืชที่ไม่ระบุ