Transcript ก.แพทย์ - กระทรวงสาธารณสุข

การชีแ
้ จง การดาเนินงาน
ตามยุทธศาสตร ์
กระทรวงสาธารณสุข ปี 2558
ประเด็นการพัฒนาสุขภาพ
สู
ง
อายุ
กลุมผู
้
่ นาเสนอโดย
รองอธิบดีกรมการแพทย ์
26 กันยายน 2557
ณ โรงแรมเซ็นทาราศูนยราชการและคอนเวนชั
น
่ แจ้งวัฒนะ
์
ความสาคัญของการพัฒนางานดานเวชศาสตร
้
์
ผู้สูงอายุ
•การดูแลผู้ป่วยสูงอายุของประเทศทีพ
่ ฒ
ั นาแลว
้ พบปัญหา
ไมสามารถ
Discharge ผู้ป่วยสูงอายุได้ และผู้ป่วย
่
สูงอายุมก
ี าร Admit ซา้ ทาให้หอผู้ป่วยเต็ม จึงปรับจาก
Institutional Care สู่ Community Care
•เนื่องจากผู้สูงอายุมล
ี ก
ั ษณะเวชกรรมทีไ่ มจ
่ าเพาะ จึงมีการ
ริเริ่มจัดตัง้ หน่ วยพิเศษเพือ
่ ประเมินผู้สูง อายุ ทาให้เข้ าใจ
ปัญหาทีซ
่ บ
ั ซ้อนและนาไปสู่การดูแลทีต
่ รงประเด็นปัญหา
•ผู้สูงอายุมค
ี วามเปลีย
่ นแปลงทางสรีรวิทยาเนื่ องจากความ
ช ร า มี พ ย า ธิ ส ภ า พ ใ น ห ล า ย ร ะ บ บ ใ น เ ว ล า เ ดี ย ว กั น
แนวโน้มการเจ็บป่วยจึงงายและไม
หายขาด
่
่
่ บบ่ อเป็
ทีม่ า: ศ.นพ.ประเสริ
ฐ กรอง
อัสสันตชัย, ป
ปั ญองกั
หาสุขน
ภาพที
พ
ยในผู
้ สูงอายุและการป้องกั
นญเพือ
•พบว
าการคั
ด
โรค
นมาตรการส
าคั
่
่
้
ใชคนหาปัญหา และนาไปสูการวางแผนการดูแลไดอยาง
สถานการณ์ ปัญหา:
ด้ านโครงสร้ างประชากร
 ปั จจุบันประเทศไทย : (ข้ อมูล ณ วันที่ 19 กันยายน 2557)1
- ประชากรรวม
= 64.9224 ล้ านคน
- จานวนผู้สูงอายุ 60 ปี ขึน้ ไป = 10.0214 ล้ านคน(คิดเป็ น 15.4360 % ของประชากรรวม)
- จานวนผู้สูงอายุ 65 ปี ขึน้ ไป = 6.7052 ล้ านคน (คิดเป็ น 10.3280 % ของประชากรรวม)
ตามนิยามของสหประชาชาติ ถือว่ าขณะนีป้ ระเทศไทยเข้ าสู่สังคมผู้สูงอายุ Ageing Society 2
ผลกระทบ:
•ความชุกของโรคที่มีผลจากความเสื่อมถอยของอวัยวะในผู้สูงอายุเพิ่มมากขึน้
•ผู้สูงอายุท่ มี ีโรคเรือ้ รังจาเป็ นต้ องได้ รับการดูแลระยะยาว
•ค่ าใช้ จ่ายในการดูแลสุขภาพ เพิ่มสูงขึน้ ตามอายุท่ เี พิ่มขึน้ ของประชากร
1 สถาบันวิจัยประชากรและสังคม
มหาวิทยาลัยมหิดล, มิเตอร์ ประเทศไทย Thailandometers, 19 กันยายน 2557 (10.05.38 น.)
2 การก้ าวเข้ าสู่สังคมผู้สูงอายุ คือ การมีประชากรอายุ 60 ปี ขึ้นไปรวมทั้งเพศชายและเพศหญิงมากกว่ า ร้ อยละ10 ของประชากรรวม หรื อ มีประชากรอา
ตั้งแต่ 65 ปี ขึ้นไป เกินร้ อยละ 7 ของประชากรรวม (United Nation, World Population Ageing: 1950-2050.)
ด้ านเศรษฐกิจและสังคม
• สัดส่ วนค่ าใช้ จ่ายด้ านบริการสุขภาพของภาครั ฐ
ต่ อผลิตภัณฑ์ มวลรวมในประเทศ(GDP)
- ปี 2553 รวม = 2.2% (เป็ นภาระค่ าใช้ จ่ายบริการสุขภาพของผู้สูงอายุ = 0.6%
คิดเป็ น 27% ของค่ าใช้ จ่ายด้ านบริการสุขภาพทัง้ หมด)
- ปี 2565 รวม = 2.8% (เป็ นภาระค่ าใช้ จ่ายบริการสุขภาพของผู้สูงอายุ = 1.1%
คิดเป็ น 39% ของค่ าใช้ จ่ายด้ านบริการสุขภาพทัง้ หมด)
• อัตราการพึง่ พิงของประชากรสูงอายุตอคนวั
ยทางาน
่
ของประเทศไทย
- พ.ศ.2543 วัยทางาน 100 คน ต้องดูแลผู้สูงอายุ
14.3 คน
วัยทสางาน
แหล่ งข้ อ-มูลพ.ศ.2553
: 1. สามะโนประชากรและเคหะ
านักงานสถิตแิ ห่100
งชาติ คน ต้องดูแลผู้สูงอายุ
2. การคาดประมาณประชากรของประเทศไทย
พ.ศ. 2553- พ.ศ. 2583 สานักงานคณะกรรมการการพัฒนาเศรษฐกิจ
19.7
คน
และสังคมแห่ งชาติ
- 3.พสานั.ศกงานวิ
.2563
ท ากประกั
ง านน
1 0 0 ค น ต้ อ ง ดู แ ล
จัยเพื่อการพัฒวั
นาพัย
ฒนาหลั
สุขภาพไทย
ด้ านคุณภาพชีวิต
ความสามารถในการประกอบกิจวัตร
ประจาวันพืน
้ ฐาน
• ผู้สูงอายุ ร้ อยละ 0.6 – 11.9 มีข้อจากัดในการทากิจวัตร
ประจาวันพืน้ ฐาน (Activity of Daily Living)
• มีข้อจากัดที่ต้องการความช่ วยเหลือในการทากิจวัตร
ประจาวันพืน้ ฐาน ร้ อยละ 15.5
ทีม่ า: รายงานการสารวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่ างกาย
ครัง้ ที ่ 4 พ.ศ. 2551 - 2552
ด้ านสุขภาพ
Burden Of Disease (2552) : โรคที่ทาให้ ผ้ ูสูงอายุสูญเสียปี สุขภาวะ (ที่มา: BOD Team Thailand, 2009.)
ชาย
โรค
ลาดับ
DALY
('000)
%
หญิง
โรค
DALY
('000)
%
1
หลอดเลือดสมอง
174
11.4
หลอดเลือดสมอง
216
12.4
2
โรคหลอดเลือดหัวใจ
118
7.7
เบาหวาน
205
11.7
3
ถุงลมโป่ งพอง
116
7.6
โรคหลอดเลือดหัวใจ
130
7.4
4
เบาหวาน
96
6.3
สมองเสื่อม
98
5.6
5
มะเร็งตับ
93
6.1
ซึมเศร้ า
82
4.7
6
มะเร็งปอด
74
4.8
โรคไต
60
3.5
7
ข้ อเข่ าเสื่อม
37
2.4
มะเร็งตับ
55
3.2
8
วัณโรค
37
2.4
ข้ อเข่ าเสื่อม
55
3.1
9
โรคไต
37
2.4
ต้ อกระจก
47
2.7
10
สมองเสื่อม
36
2.3
ถุงลมโป่ งพอง
46
2.6
รวม
1,528
100 รวม
1,748
100
Goal
Elderly
Health
Active and Healthy
Aging
กลุ่ม 1
สามารถดูแล
ตนเองได้
Healthy
Early Detection
- Screening
- Assessment
Service
-การส่ งเสริมสุขภาพ
ป้องกันโรค
- ให้ สุขศึกษา/ พัฒนาทักษะ
กายใจ
-ส่ งเสริม Social Participation
อัตราของผู้สงู อายุที่สามารถดูแลตนเองได้ เพิม่ ขึ ้น
Outcome
Service:
Process
Indicators
-
Access
Efficiency
Status:
Goal
Indicator
1. Health
2. Social & Environment
3. Other Factors : Education, etc.
-
Dependency Ratio
(ADL)
Disease Statistic
กลุ่ม 2
มีข้อจากัดในการ
ประกอบกิจวัตร
ประจาวัน
ดูแล รั กษา ส่ งต่ อ /
ฟื ้ นฟูสมรรถภาพ
กรอบแนวคิด
การดูแลผู้สูงอายุ
กลุ่ม 3
ต้ องพึ่งพิง
ตาย
Intensive
Long term
Care
อัตราส่ วนของผู้สูงอายุท่ ตี ้ องได้ รับการช่ วยเหลือ
หรื อต้ องพึ่งพิง ลดลง
1. ได้ รับการคัดกรอง/ประเมินสุขภาพเพื่อวางแผนการดูแลที่ตรงปั ญหา
2. ได้ รับบริการส่ งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค ดูแลรั กษา และฟื ้ นฟู ที่มีประสิทธิภาพ
3. ความเข้ มแข็งของ ครอบครั ว ชุมชน และท้ องถิ่น ในการมีส่วนร่ วมดูแลระยะยาว
1. สัดส่ วนของภาวะพึ่งพิงลดลง และมีพฤติกรรมสุขภาพที่พงึ ประสงค์ ระยะ 10 ปี
2. อุบัตกิ ารณ์ ของโรคที่เป็ นภาระและเป็ นปั ญหาสาคัญลดลง ระยะ 5 ปี
ตัวอย่ าง สิ่ งสนับสนุน เครื่องมือจากส่ วนกลาง
(บูรณาการในภาพกระทรวง)
www.agingthai.org
http://www.anamai.moph.go.th
แผนบูรณาการงบประมาณตามยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข ปี งบประมาณ 2558 กลุ่มผู้สูงอายุ
มาตรการ
1. การคัดกรอง/ประเมินสุขภาพ
เพื่อใช้ ค้นหาปั ญหาและนาไปสู่การ
วางแผนการดูแลได้ อย่ าง
ตรงประเด็นปั ญหา
เป้าหมาย
1) การประเมินความสามารถในการ
ทากิจวัตรประวัตร
ประจาวัน (ADL)
2) การคัดกรองโรคที่เป็ น
ปั ญหาสาคัญและพบ
บ่ อยในผู้สูงอายุ
1. เบาหวาน
2. ความดันโลหิตสูง
3. ฟั น 4. สายตา
3) การคัดกรองกลุ่ม
Geriatric Syndromes
1. ภาวะหกล้ ม
2. สมรรถภาพสมอง
3. การกลันปั
้ สสาวะ
4. การนอนไม่หลับ
5.ภาวะซึมเศร้ า
6. ข้ อเข่าเสื่อม
เป้าหมาย
(สะท้ อน
มาตรการ)
วิธีการวัด
โครงการ/กิจกรรม
งบประมาณ
(ล้ านบาท)
หน่ วย
งาน
•ผู้สงู อายุได้ รับการ
ดูแลแก้ ไขปั ญหา
สุขภาพทังกายและ
้
จิตอย่างเหมาะสม
ลดความรุนแรง
ภาวะแทรกซ้ อนและ
ความพิการ
Goal Indicator
•สัดส่วนของภาวะพึง่ พิง
ลดลง และมีพฤติกรรม
สุขภาพที่พงึ ประสงค์
ระยะ 10 ปี
•อุบตั กิ ารณ์ของโรคที่เป็ น
ภาระและเป็ นปั ญหาสาคัญ
ลดลง ระยะ 5 ปี
Process Indicator
•ผู้สงู อายุได้ รับการคัดกรอง/
ประเมินสุขภาพเพือ่ วาง
แผนการดูแลที ต่ รงปั ญหา
1.ชุดโครงการ “ส่ งเสริม
สนับสนุนความเข้ มแข็ง
การมีส่วนร่ วมของ
ครอบครัว ชุมชน และ
ท้ องถิ่น ในการประเมิน
คัดกรอง ส่ งเสริม และ
ดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ”
(ก.แพทย์ )
1. โครงการส่ งเสริม
สุขภาพจิตและป้องกัน
ปั ญหาสุขภาพจิตใน
ผู้สูงอายุ (ก.จิต)
กรมแพทย์=
8.2000
กรมสุขภาพจิต
= 1.780
สป. =…….
เขต/จังหวัด
= 1.6000
(รพ.จิตเวช,
ศูนย์เขต)
กรมการ
แพทย์
กรม
สุขภาพจิต
เป้าหมาย
(สะท้ อนมาตรการ)
วิธีการวัด
โครงการ/กิจกรรม
งบประมาณ
(ล้ านบาท)
หน่ วย
งาน
2. หน่ วยบริการผู้สูงอายุ
•การพัฒนาระบบบริการ
สุขภาพที่มีคณ
ุ ภาพ
เชื่อมโยงจากสถาน
บริการสู่ชมุ ชนบริการ
ส่งเสริม สุขภาพ
ป้องกันโรคดูแลรักษา
และฟื น้ ฟู ที่มี
ประสิทธิภาพ
• ผู้สงู อายุสามารถ
เข้ าถึงบริการ ดูแลรักษา
และฟื น้ ฟูทงด้
ั ้ านร่ างกาย
และจิตที่มีคณ
ุ ภาพ
มาตรฐาน อย่างทัว่ ถึง
และเป็ นธรรม
ได้ รับบริการ
ส่งเสริมสุขภาพ
ป้องกันโรค ดูแล
รักษา และฟื น้ ฟู ที่
มีประสิทธิภาพ
1.โครงการพัฒนาการ
บริการสุขภาพผู้สงู อายุเพื่อ
การส่งต่อและดูแลอย่าง
บูรณาการเชื่อมโยงจาก
สถานพยาบาลสู่ชมุ ชน
ท้ องถิ่น (ก.แพทย์)
2. โครงการสร้ างเสริม
สุขภาพตามกลุ่มวัย กลุ่ม
ผู้สงู อายุและผู้พกิ าร(สบรส.)
กรมแพทย์
= 3.3000
สป. =…….
เขต/จังหวัด
= …-…..
กรมการ
แพทย์
สบรส.
3.ร่ วมมือกับชุมชนท้ องถิ่น
•ส่งเสริมความเข้ มแข็งของ
ครอบครัว ชุมชนและ
ท้ องถิ่น ในการมีส่วน
ร่วมดูแลระยะยาวลด
ภาวะพึง่ พิง ส่งเสริ มให้
ผู้สงู อายุ ญาติ
ครอบครัว ผู้ดแู ล มี
ทักษะสามารถดูแล
ตนเองได้ อย่างสม
ศักยภาพ
•ชุมชน/ท้ องถิ่น
มีระบบรวมถึง
สภาพแวดล้ อมที่เอื ้อต่อ
การส่งเสริมและดูแล
สุขภาพผู้สงู อายุระยะ
ยาวผู้สงู อายุสามารถ
ดูแลตนเอง สามารถ
ดาเนินชีวิตประจาวันได้
อย่างเหมาะสมและมี
พฤติกรรมสุขภาพที่พงึ
ประสงค์
ความเข้ มแข็ง
ของครอบครัว
ชุมชน และท้ องถิ่น
ในการมีสว่ นร่วม
ดูแลระยะยาว
1. โครงการดูแลผู้สงู อายุ
ระยะยาวโดยชุมชนและ
ท้ องถิ่น เชื่อมโยง
สถานพยาบาล (ก.แพทย์)
2.โครงการสารวจและเฝ้า
ระวังสุขภาวะผู้สงู อายุไทย
(ก.อนามัย)
กรมแพทย์
= 2.6180
กรมอนามัย
=4.8729
สป. =…….
เขต/จังหวัด
= …-…..
กรมการ
แพทย์
กรม
อนามัย
มาตรการ
ขอขอบพระคุณ