ارزیابی و مراقبت سوختگی ها
Download
Report
Transcript ارزیابی و مراقبت سوختگی ها
پاتوفیزیولوژی سوختگی
• در درجه حرارت 40-44درجه سانتیگراد آنزیمها موجب
تغییراتی در پروتئینها می شوند که عملکرد سلولی را مختل
می کنند.
• ایجاد رادیکالهای آزاد اکسیژن
شوک سوختگی
• سوختگی بیش از %35-40کل سطح بدن که منجر به
اختالالت شدید و غیر طبیعی در در عملکرد فلب و عروق
• جریان خون ناکافی در سطح کاپیلری و آرتریولی است.
• در ابتدا بصورت شوک هایپوولمیک
• بدلیل شیفت مایعات و هایپوولمی و ترشح واسطه هاس التهابی
نظیر هیستامین و ......
• کاهش حجم داخل عروقی ،افزایش مقاومت سیستمیک ،کاهش
برون ده قلبی ،ایسکمی اندامهای تحتانی ،اسیدوز متابولیک
• نارسایی حاد کلیه کالپس قلبی عروقی و مرگ
طبقه بندی سوختگی ها از روی عمق
• سطحی (درجه )1
• با ضخامت نسبی (درجه )2
• تمام ضخامت (درجه )3
• سوختگی الکتریکی (درجه )4
سوختگی سطحی
• فقط اپیدرم را درگیر می کند
• توسط یک فالش ،مایعات داغ یا آفتاب ایجاد می شود.
• پوست صورتی یا قرمز و خشک بوده و بسیار دردناک
است .تاول ایجاد نمی شود ممکن است پوست کمی متورم
باشد.
سوختگی با ضخامت نسبی
•
•
•
•
•
اپیدرم و بخشهایی از درم
تماس با آتش ،مایعات یا اجسام داغ ،مواد شیمیایی یا آفتاب
بدلیل تخریب عروق خونی ،تاول ایجاد می شود.
دو نوع دارد
ضخامت نسبی سطحی :تاولهای با دیواره نازک ،پوست صورتی و
مرطوب ،پوست نرم و حساس
ضخامت نسبی عمقی :تاولهایی با دیواره ضخیم ،پوست قرمز و
سفید و رتگ پریده ،احساس فشار در ناحیه ،پرشدن مویرگی
ضعیف
سوختگی تمام ضخامت
• درگیری تمام الیه های پوست
• تماس با مایعات یا جامدات خیلی داغ ،شعله آتش ،مواد
شیمیایی و برق
• پوست خشک ،سخت ،چرمی و خشن شده و بنظر سفید و
چرب تا قهوه ای تیره یا سیاه و زغال مانند می رسد.
سوختگی خیلی عمیق
• اپیدرم ،درم ،عضله ،عروق خونی و اعصاب را درگیر می
کند.
• همراه با صدمات الکتریکی
عوامل موثر در تعیین شدت سوختگی
• درصد درگیر سطح بدن
• محل سوختگی
• عمق سوختگی
• سن بیمار
• بیماریهای زمینه ای بیمار
• احتمال صدمات استنشاقی
• عامل ایجاد کننده سوختگی
درصد فضای سطحی بدن Body Surface
Area
•
•
•
•
•
قانون نه ها :در سوختگی های سطحی کاربرد ندارد
سر و گردن با هم ،هر یک از اندامهای فوقانی ،قفسه سینه ،شکم ،قسمت باالیی
پشت ،قسمی پایینی پشت ،قسمت قدامی هر کدام از اندامهای تحتانی و قسمت
خلفی هر یک از اندامهای تحتانی نمایانگر 9درصد و ناحیه ژنیتال 1درصد
می باشد.
برای کودکان یکسال و کمتر :سر و گردن ،%18قفسه سینه و شکم ،%18
تمام پشت ،%18هر اندام فوقانی %9و هر اندام تحتانی %14
کودکان باالی یکسال :برای هر سال افزایش سن %5/0 ،به هر پا اضافه کرده
و %1از سر کم کنید
قانون استفاده از فضای سطحی کف دست که تقریبا برابر BSA %1است
سوختگی وخیم
•
•
•
•
•
•
•
•
•
سوختگی های تمام ضخامت دربرگیرنده دستها ،پاها ،صورت ،چشمها ،گوشها
و ژنیتال
سوختگی همراه با صدمات دستگاه تنفسی
سوختگی تمام ضخامت بیش از %10سطح بدن
سوختگی با ضخامت نسبی بیش از %25سطح بدن بزرگساالن
سوختگی با ضخامت نسبی بیش از %20سطح بدن در کودکان و افراد سالمند
سوختگی دور تا دور اندام
سوختگی شیمیایی
سوختگی الکتریکی با ولتاژ باال
سوختگی همراه با سایر تروماها
علل سوختگی
• ناشی از شعله
• تماسی
• آب جوش
• بخار
• گاز
• الکتریکی
• فالش
ارزیابی و مراقبت
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ارزیابی محیط از نظر امنیت
فرونشاندن سوختگی با آب یا سالین در عرض 10دقیقه اول
خارج ساختن لباسهای سوخته و زینت آالت ،برای جداسازی بخشهای چسبیده
لباس تالش نکنید
سوختگی را غوطه ور نسازید ،بلکه فقط برای 60-120ثانیه خنک کنید
بعد از توقف سوختگی ،ارزیابی راه هوایی ،تنفس و وضعیت هوشیاری
اکسیژن تراپی
تخمین درصد سوختگی
علل فوری مرگ بعد از سوختگی عبارتند از :تورم راه هوایی و آسیبهای
استنشاقی
کنترل DCAPBTLSو اخذ شرح حال SAMPLE
مراقبت طبی اورژانسی
• بیمار را از منبع سوختگی دور کرده و فرایند سوختگی را
متوقف کنید
• برقراری و حفظ راه هوایی
• طبقه بندی شدت سوختگی
• پانسمان استریل خشک ناحیه سوختگی
• گرم نگه داشتن بیمار و درمان سایر صدمات
• انتقال بیمار در صورت نیاز
مالحظات خاص
•
•
•
•
•
•
از بکار بردن موادی که خرده و ذره از خود رها می کنند،
خودداری کنید
هرگزاز پمادها ،لوسیونها یا مواد ضدعفونی کننده استفاده نکنید
تاولها را پاره و تخلیه نکنید
در مورد سوختگی های دست و پا :حلقه ها و زیورآالت را خارج
سازید و تمام انگشتان را با پانسمان استریل از هم جدا کنید
در مورد سوختگی چشم :هرگز سعی در باز کردن پلکها نکنید
سوختگی حرارتی یا شیمیایی را افتراق دهید ،اگر حرارتی است:
پانسمان استریل خشک روی هر دو چشم و اگر شیمیایی است
شستشوی چشم بمدت 20دقیقه
• مصدوم زیر 5سال و باالی 55سال باید تریاژ قرمز شود.
احیای مایعات
• قانون Parkland
• 24ساعت اول4mg*kg*TBSA% :
• که %50در 8ساعت اول و %50در 16ساعت بعدی
رینگر الکتات
• 24ساعت دوم 2-6 D/W 5% :لیتر در 24ساعت
• FFPدر 8ساعت= 0/3-0/5 ml/kg/ TBSA%
سوختگی الکتریکی
•
•
•
•
•
•
•
هرگز سعی در جدا کردن بیمار از منبع الکتریکی نکنید مگر اینکه
تعلیمات الزم را دیده باشید
از لمس بیماری که هنوز در تماس با منبع الکتریکی است خودداری
کنید
اکسیژن تراپی
کنترل قلب از نظر ایست قلبی
بررسی تندرنس عضالنی
آسیبهای سوختگی را بررسی کنید
بیمار را منتقل نمایید