Transcript جراحات بافت نرم

‫کمکهای اولیه‬
‫ویژگیهای فرد امدادگر‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫حداکثر تالش خود را انجام دهید‬
‫خطرات را ارزیابی کنید (روش کم خطر را به کار بگیرید)‬
‫مسئولیت های فرد امدادگر‪:‬‬
‫ارزیابی صحیح و سریع موقعیت‬
‫محافظت از مصدوم و سایر افراد در صحنه‬
‫شناسایی آسیب وارده به مصدوم یا بیماری او‬
‫ارائه درمان به موقع‪ ،‬صحیح‪ ،‬و مناسب‬
‫قرار دادن موارد وخیم تر در اولویت‬
‫انتقال مصدوم به بیمارستان‬
‫همراهی کردن مصدوم تا رسیدن کمکهای پزشکی‬
‫گزارش دهی مشاهدات خود به افرادی که مراقبت از مصدوم را بر عهده دارند‬
‫جلوگیری از انتقال بیماری از مصدوم به خود و دیگران‬
‫ادامه‬
‫‪‬‬
‫حفظ آرامش در ارائه کمکهای اولیه‬
‫کنترل عکس العمل ها خود و اداراه مشکل به خوبی‬
‫حفظ آرامش و انجام عمل منطقی‬
‫قاطع و مالیم رفتار کنید‬
‫برخورد دوستانه با مصدوم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫جلب اعتماد مصدوم‬
‫اطالع به خویشاوندان مصدوم‬
‫مراقبت از بچه ها‬
‫نحوه مراقبت امدادگر از خود‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ارزیابی موقعیت و اطمینان از بی خطر بودن آن‬
‫محافظت در مقابل انتقال عفونت‬
‫شستن دستها‬
‫پوشیدن دستکش یکبار مصرف‬
‫استفاده از پیش بند پالستیکی یا عینک پالستیکی‬
‫مراقبت از خود در برابر اشیاء نوک تیز کنار بیمار‬
‫روی قسمت زخم دست با پوشش ضد آب پپوشانید‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫واکسیناسیون افراد گروه امداد‬
‫جمع آوری و دفع زباله های عفونی‬
‫کنترل استرس‬
‫کنترل استرس پس از حادثه‬
‫اقدامات الزم در یک موقعیت اورژانس‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ارزیابی موقعیت (در کمال خونسردی‪ ،‬خیلی سریع )‬
‫امن کردن صحنه حادثه (قدم اول سالمتی خود )‬
‫وارد صحنه هایی بی ثبات نشوید‬
‫در صحنه هایی مشکوک به جنایت احتیاط بیشتری داشته باشید‬
‫در صورت خطرناک بودن صحنه از محل خارج شوید‬
‫به همراه داشتن تلفن بیسیم‬
‫‪ ‬در خواست کمک‬
‫سالحهای شیمیایی و بیولوژیک کشتار جمعی‬
‫ارتفاعات‬
‫نواحی زیر زمین‬
‫ریزش ‪ /‬آوار‬
‫کپسول های ذخیره‬
‫سیلوها‬
‫ادامه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫دور کردن رهگذران‬
‫کنترل صحنه حادثه ( یک فرآیند پویا و دینامیک)‬
‫تعیین تعداد کل مصدومین ( انجام تریاژ)‬
‫ارزیابی مصدوم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مهمترین نقش پرستار بحران ارزیابی مصدوم‬
‫ارزیابی به روش سیستماتیک و اصولی بسیار مهم می باشد‬
‫اهداف ارزیابی مصدوم‬
‫تعیین نوع ترومای وارده براساس ارزیابی صحنه حادثه و برآورد کلی وضعیت‬
‫شناسایی و اداره وضعیت های تهدید کننده حیات‬
‫تعیین اولویت برای ارزیابی دقیق تر و مراقبت از مصدوم در صحنه حادثه یا انتقال فوری او و‬
‫ادامه ارزیابی‬
‫معاینه مصدوم و گرفتن شرح حال او‬
‫ارائه خدمات مراقبتی بیشتر‬
‫کنترل وضعیت مصدوم و ارزیابی کارآیی مراقبتهای ارائه شده‬
‫ثبت و گزارش و انتقال مصدوم به کارکنان مرکز درمانی‬
‫اجزاء روند ارزیابی مصدوم ترومایی و غیر ترومایی‬
‫‪‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫جهت برخورد اصولی با مصدوم ارزیابی باید براساس مراحل زیر باشد‪:‬‬
‫ارزیابی صحنه حادثه‬
‫ارزیابی اولیه‬
‫شرح حال و معاینه جسمانی اولیه‬
‫ارزیابی مداوم‬
‫ثبت گزارش‬
‫ارزیابی صحنه حادثه‬
‫رعایت نکات جداسازی ترشحات بدن‬
‫ارزیابی مشکالت موجود در صحنه و اطمینان از ایمنی بودن آن‬
‫حفاظت شخصی (خود)‬
‫حفاظت از رهگذران و حاضرین در صحنه‬
‫حفاظت از بیمار‬
‫تعیین مکانیسم صحنه‬
‫تعیین تعدد مصدومین‬
‫تعیین نیاز به کمکهای بیشتر برای مدیریت صحنه و اداره مصدومین‬
‫ارزیابی اولیه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫انجام آن در کلیه مصدومین بدون توجه به ماهیت آسیب‬
‫هدف اصلی در آن شناسایی و درمان فوری شرایطی است تهدیدی برای حیات‬
‫مصدوم محسوب می شود‬
‫بعد از برداشت کلی از وضعیت مصدوم به بررسی سطح هوشیاری‪ ،‬شرایط‬
‫راه هوایی و کیفیت تهویه‬
‫درمان هر گونه وضعیت تهدید کننده حیات‬
‫مراحل ارزیابی اولیه‬
‫برداشت کلی از وضعیت مصدوم‬
‫‪.1‬‬
‫ارزیابی سطح هوشیاری و پاسخ دهی‬
‫‪.2‬‬
‫ارزیابی راه هوایی همراه با کنترل مهره های گردنی‬
‫‪.3‬‬
‫ارزیابی تنفس همراه با ایجاد تهویه و اکسیژناسیون کافی و مناسب‬
‫‪.4‬‬
‫ارزیابی گردش خون همراه با کنترل خونریزی خارجی‬
‫‪.5‬‬
‫ارزیابی و معاینه مصدوم‬
‫‪.6‬‬
‫ارزیابی و تعیین اولویتهای مصدوم‬
‫‪.7‬‬
‫این مراحل باید در عرض ‪ 90‬ثانیه به انجام برسد ‪.‬‬
‫برداشت کلی از وضعیت مصدوم‬
‫مشاهده ظاهر کلی مصدوم‬
‫در صورت شک به آسیب ستون مهره ها ثابت نگهداشتن آن‬
‫افراد آسیب دیده از دو نوع تروما رنج می برند‪:‬‬
‫ترومای نافذ و غیر نافذ‬
‫شکایت اصلی همیشه چیزی نیست که ما می بینیم‬
‫موارد تهدید کننده حیات که نیاز به اقدام فوری دارد‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫انسداد راه هوایی‬
‫اختالل در تنفس‬
‫اختالل در گردش خون‬
‫در صورت شک به آسیب ستون مهره ها ثابت نمودن گردن‬
‫ارزیابی سطح هوشیاری و پاسخدهی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫توجه بیدار بودن مصدوم‪ ،‬پاسخ به محرک درد زا و عدم پاسخدهی او‬
‫سطح پاسخدهی از طریق ‪AVPU‬‬
‫اگر چشمان باز و صحبت می کند باید او را هوشیار فرض کرد‬
‫ارزیابی راه هوایی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫باز کردن راه هوایی با استفاده از تکنیکهای دستی یا در صورت لزوم‬
‫ابزارهای مکانیکی‬
‫برای جلوگیری از انسداد راههای هوایی به وسیله زبان و اپی گلوت ‪ ،‬سر عقب‬
‫و چانه باال‬
‫خارج کردن ترشحات و استفراغ و خون ‪ ،‬غذا از حرکات جارویی انگشتان یا‬
‫ساکشن استفاده می کنیم‬
‫برای حفظ راه هوایی از لوله های هوایی مانند ‪ airway‬یا اروفارنژیال یا‬
‫نازوفارنژیال استفاده می شود‪.‬‬
‫انسداد راه هوایی غیر قابل برگشت با عملیات باال از مانور هملیچ یا ضربه به‬
‫قفسه سینه در شیرخواران استفاده می شود‪.‬‬
‫برای خروج ترشحات مصدوم را در وضعیت ریکاوری قرار می دهیم (غیر‬
‫از افراد مشکوک به آسیب ستون مهره ها)‬
‫ارزیابی تنفس‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بررسی وضعیت تهویه از نظر کفایت تنفس‪ ،‬نیاز به اکسیژن درمانی زود‬
‫هنگام یا استفاده از تهویه با فشار مثبت‬
‫ارزیابی تعداد تنفس‬
‫نشانه های عدم کفایت تنفسی‬
‫استفاده از عضالت گردن هنگام دم‬
‫تکان خوردن و باز شدن پرده های بینی هنگام دم‬
‫استفاده بیش از حد از عضالت شکمی‬
‫کشیده شدن تراشه به یک سمت‬
‫سیانوز یا رنگ آبی متمایل به خاکستری‬
‫حرکات غیر قرینه دیواره قفسه سینه‬
‫ارزیابی گردش خون‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫نبض‪ ،‬احتمال خونریزی وسیع‪ ،‬رنگ و دما و وضعیت پوست و زمان پرشدگی‬
‫مویرگی‬
‫عدم لمس نبض رادیال‪ ،‬لمس نبض کاروتید‬
‫تعیین وجود نبض مهم است‬
‫از لمس دو طرفه نبض کاروتید اجتناب نمایید‬
‫در افراد کمتر از یکسال لمس نبض براکیال‬
‫مشخص کردن نوع خونریزی از نظر شریانی یا وریدی‬
‫بررسی رنگ غشاهای محیطی و پوست بیمار‬
‫بررسی دمای بدن با پشت انگشتان دست بر روی شکم یا صورت بیمار‬
‫جراحات بافت نرم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪‬‬
‫جراحات بافت نرم و میزان کشندگی‬
‫آسیب های بافت نرم خطرناک‪:‬‬
‫نارسایی تنفس یا انسداد مجرای هوایی‬
‫خونریزی غیر قابل کنترل‬
‫شوک‬
‫مراقبتهای اورژانسی در زخم ها و جراحات بافت نرم شامل‪:‬‬
‫‪.1‬کنترل خونریزی‬
‫‪ .2‬جلوگیری از آسیب بیشتر‬
‫‪ .3‬کاهش خطر عفونت‬
‫زخم (‪ :)wound‬آسیبی است که به پوست و بافتهای زیر آن وارد می شود‪.‬‬
‫انواع زخم ها پوستی‪:‬‬
‫بسته‬
‫‪‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫کوفتگی(‪)contusion‬‬
‫هماتوم(‪)hematoma‬‬
‫صدمات له کننده(‪(crush-injuries‬‬
‫باز‬
‫خراشیدگی(‪)abrasions‬‬
‫پارگی(‪)laceration‬‬
‫کنده شدگی(‪)avulsion‬‬
‫قطع شدگی(‪)amputation‬‬
‫نفوذ یا سوراخ شدگی(‪)puncture/penetration‬‬
‫آسیبهای له کننده (‪)crush injury‬‬
‫کوفتگی یا ضرب دیدگی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫صدمه ای است که به سلولها و عروق خونی موجود در داخل درم وارد می‬
‫شود‬
‫نوع آسیب باعث تورم ‪ ،‬درد موضعی و تغییر رنگ در محل آسیب دیده می‬
‫شود‬
‫تغییر رنگ سیاه و آبی اکیموز نامیده می شود‬
‫هماتوم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫شبیه ضرب دیدگی با آسیب عروق خونی بزرگتر ومقدار بافت بیشتر بوده‬
‫توده بزرگ آبی رنگ زیر پوستی به دلیل تجمع خون در زیر پوست می باشد‬
‫هماتوم به اندازه مشت بیمار نشاندهنده از دست دادن ‪ 10‬درصد حجم خون‬
‫است‬
‫باعث ایجاد عالیم خفیف شوک‬
‫صدمات له کننده‬
‫به دلیل اعمال نیروی بزرگ به بدن ایجاد می شود‪.‬‬
‫ممکن بصورت باز یا بسته باشد‪.‬‬
‫حوادث ترافیکی و حوادثی که داخل ساختمان به وقوع می پیوندند و ازعلل دیگر‬
‫‪:‬حوادث بمب گذاری‪ ،‬زلزله‬
‫آسیب له کننده ممکن است منجر به شکستگی‪ ،‬تورم ‪ ،‬خونریزی داخلی و همچنین‬
‫اختالل در جریان خون شود و منجر به بی حسی عضو می شود‪.‬‬
‫اگر مصدوم کمتر از ‪ 15‬دقیقه زیر آوار است‪:‬‬
‫مصدوم را به سرعت خارج کنید‬
‫اگر مصدوم بیش از ‪ 15‬دقیقه زیر آوار است‬
‫اطالع به مرکز کمکهای اولیه و سعی نکنید مصدوم را از زیر آوار خارج کنید‬
‫ادامه‬
‫در صورت گیر افتادن مصدوم به مدت طوالنی زیر آوار دو عارضه ممکن است‬
‫اتفاق بیفتد‬
‫با گذشت زمان آسیب بافتی خصوصا بافت عضالنی وسعت پیدا می کند و‬
‫‪.1‬‬
‫زمانی که فشار از روی عضو برداشته می شود به دلیل نشت مایع بافتی از‬
‫محل آسیب عالئم شوک ظاهر می شود‬
‫تجمع مواد سمی که در اثر آسیب عضالت ایجاد می شود باعث نارسایی‬
‫‪.2‬‬
‫کلیوی می شوند‪.‬‬
‫ارزیابی و مراقبت از صدمات بسته بافت نرم‬
‫توجه به مکانیسم آسیب طی ارزیابی صحنه‬
‫ایمنی سازی فرد امدادگر‬
‫بی حرکت نمودن گردن درامتداد بدن‬
‫در صورت آسیب به ستون مهره ها‬
‫ارزیابی و ضعیت هوشیاری‬
‫ارزیابی بیمار از نظر ‪ABC‬‬
‫توجه به عالیم شوک و خونریزی‬
‫بررسی عالیم و نشانه های آسیب بافت نرم که شامل‪:‬‬
‫تورم‪ ،‬درد‪ ،‬تغییر رنگ‪ ،‬در صورت صدمه به ارگانهای زیرین خونریزی داخلی و‬
‫شوک‬
‫مراقبتهای اورژانسی‬
‫در ضرب دیدگی کوچک نیازمند درمان نیست و بهبودی خود بخودی‬
‫در ضرب دیدگی ها بزرگتر و ایجاد هماتوم و آسیب های له کننده‪:‬‬
‫‪ .1‬بررسی ‪ABC‬‬
‫‪ .2‬در صورت بروز شوک ‪ ،‬انجام اقدامات اولیه‬
‫‪ .3‬آتل گذاری اندامهای دردناک ‪ ،‬تغییر شکل یافته‪ ،‬و متورم‬
‫‪ .4‬بررسی مکرر عالیم حیاتی مصدوم‬
‫مراقبت از زخم های باز بافت نرم‬
‫در زخم های باز مصدوم در معرض خطر ‪:‬‬
‫خونریزی خارجی‬
‫آلودگی باکتری و‪...‬‬
‫خراشیدگی ها‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫از کشیده شدن پوست روی یک سطح خشن و زبر ایجاد می شود‬
‫جراحت سطحی‬
‫به علت باز شدن انتهای اعصاب بسیار دردناک است‬
‫نشت خون مویرگی که با فشار مستقیم قابل کنترل است‬
‫در خراشیدگی های بزرگ (مثل مصدوم که در اثر حادثه موتور سیکلت روی‬
‫زمین کشیده شده) خطر عفونت وجود دارد‬
‫شستن زخم با آب یا مایع شوینده بدون الکل و سپس خشک کردن آن به آهستگی‬
‫و گذاشتن گاز استریل روی آن‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری کزاز(در موارد فراموشی زمان تزریق آن‪ ،‬بیش‬
‫از ‪ 10‬سال‪ ،‬اصال واکسینه نشده)‬
‫پارگی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ایجاد یک شکاف پوستی به اشکال گوناگون{منظم‪ ،‬ستاره ای(نا منظم)} و با‬
‫عمق متفاوت‬
‫خونریزی آن نسبت به سایر آسیب های بافت های نرم بیشتر (بخصوص در‬
‫صورت درگیری شریان)‬
‫پارگی های خطی بوسیله شیشه‪ ،‬چاقو‪ ،‬تیغ ایجاد می شود و بهبودی آن بهتر از‬
‫زخم های ستاره ای چون لبه های زخم منظم‬
‫جراحات ستاره ای توسط جسم کند و بی نوک ایجاد شده و چون لبه های آن‬
‫منظم نیست بهبودی آن با تاخیر صورت می گیرد‪.‬‬
‫کنده شدگی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫یک الیه شل و آویخته پوست و بافت زیر آن است‬
‫کنده شدگی نسبی یا کامل‬
‫در صورت آسیب عروق خونی ایجاد خونریزی شدید‬
‫اغلب در انگشتان دست و پا‪ ،‬خود دست و پا ‪ ،‬بازوها‪ ،‬ساق پا‪،‬‬
‫گوشها و بینی‬
‫بررسی از لحاظ احتمال وجود آسیب جدی‬
‫قطع شدگی‬
‫قطع پیوستگی در یک اندام یا قسمت دیگری از بدن‬
‫ناقص یا کامل‬
‫در نوع کامل خونریزی زیاد نیست زیرا بالفاصله بعد از قطع عضو عروق خونی‬
‫منقبض و سفت می شود‬
‫در قطع شدگی ناقص خونریزی شدید است‬
‫اهداف شما‪ :‬کاهش خونریزی و شوک‪ /‬انتقال سریع مصدوم به بیمارستان‬
‫مراقبت از قسمت قطع شده‬
‫‪.1‬عضو را در یک گاز استریل و خشک بپچید واز گاز مرطوب آغشته به نرمال سالین نیز استفاده‬
‫می شود‪.‬‬
‫‪ .2‬عضو قطع شده را در پالستیک قرار داده و روی کیسه برچسب زده‪ ،‬نام بیمار‪ ،‬تاریخ و زمانی‬
‫که عضو را پانسمان کرده اید و در کیسه گذاشته وروی آن را بنویسید‬
‫‪ .3‬کیسه را در ظرف حاوی یخ قرار دهید‬
‫‪ .4‬رساندن سریع عضو به یک مرکز درمانی‬
‫نفوذ یا سوراخ شدگی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بدلیل ورود یک جسم تیز به درون بافت نرم ایجاد می شود‬
‫ظاهر زخم کوچک ولی به دلیل جراحات عمیق و تخریب کننده‪ ،‬خونریزی‬
‫شدید داخلی رخ می دهد‬
‫زخم های سوراخ شده یک مدخل ورودی دارد یک ناحیه خروجی و گاهی جسم‬
‫در زخم باقی می ماند‬
‫هرگز اجسام را از محل خود خارج نکنید بخصوص اگر به طور عمقی در بدن‬
‫فرورفته باشد‬
‫در صورت وجود جسم خارجی در زخم مانند تکه های کوچک شیشه یا‬
‫سنگریزه باید قبل از درمان آنها را خارج کنید و بهتر است از موچین استفاده‬
‫کنید و بوسیله آب سرد بشوئید‬
‫کنترل خونریزی‬
‫آسیب های له کننده‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫به علت ترومای غیر نافذ یا نیروهای خرد کننده ایجاد می شود‬
‫عالمت بیرونی آن‪ :‬درد و تغییر شکل در محل آسیب می باشد‬
‫شک به آسیب و خونریزی داخلی‬
‫خونریزی خارجی ممکن است خفیف بوده یا وجود نداشته باشد‬
‫عفونت زخم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫زخم های باز می توانند با هر گونه میکرو ارگانیسمی آلوده شود‬
‫خونریزی می تواند کمی از آلودگی زخم را خارج کند و گلبولهای سفید در‬
‫گردش هم با ارگانیسمهای باقیمانده به مقابله می پردازند‪.‬‬
‫اگر کثیفی و بافت مرده در زخم باقی بماند می تواند باعث گسترش عفونت در‬
‫سر تا سر بدن شود‪.‬‬
‫عالیم عفونت زخم‪:‬‬
‫درد یا ناراحتی افزایش یابنده در زخم‬
‫تورم ‪ ،‬قرمزی‪ ،‬و گرمی اطراف زخم‬
‫خروج چرک از زخم‬
‫تورم و حساسیت در لمس در غدد گردن‪ ،‬زیر بغل یا کشاله ران‬
‫ارزیابی و مراقبت از جراحات بافت نرم‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫ایمن سازی فرد امدادگر‬
‫اطمینان از امن بودن صحنه‬
‫در صورت شک به آسیبهای مهره های گردنی ثابت نمودن مهره‬
‫های گردنی‬
‫چک وضعیت هوشیاری بیمار‬
‫چک ‪ABC‬‬
‫کنترل خونریزی شدید با استفاده از فشار مستقیم دست‬
‫ارزیابی سریع تروما را با کنترل عالیم حیاتی آغاز کنید‬
‫بررسی بیمار از نظر عالیم خونریزی داخلی و شوک‬
‫‪ .9‬برش لباس بیمار و در معرض دید قرار دادن زخم‬
‫‪ .10‬پاک کردن ناحیه از خون و ضایعات با استفاده از پانسمان یا گاز استریل یا‬
‫پارچه تمیز‬
‫‪ .11‬کنترل خونریزی با فشار مستقیم‬
‫‪ .12‬در صورت عدم کنترل خونریزی با فشار مستقیم از باال نگهداشتن عضو و‬
‫تورنیکه استفاده کنید‬
‫‪.13‬اطراف زخم را از اجسام خارجی تمیز کرده و سپس زخم را پانسمان یا بانداژ‬
‫نماید‬
‫‪ .14‬چک نبضهای دیستال قبل و بعد از انجام بانداژ‬
‫‪ .15‬آرام وبی حرکت نمودن بیمار از همه موارد مهمتر است‬
‫جسم سوراخ کننده در بدن‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫در معرض دید قرار دادن ناحیه زخم‬
‫لباس اطراف زخم را به نحوی که موجب حرکت اضافی جسم نشود با قیچی‬
‫پاره کنید‬
‫با دست جسم ر ا در جای خود محکم نمایید و از هر نوع حرکت جسم که‬
‫باعث صدمه و خونریزی بیشتر می شود اجتناب نمایید‪.‬‬
‫کنترل خونریزی با فشار مستقیم بر لبه های زخم‬
‫جلوگیری از فشار غیر ضروری بر روی جسم موجود در داخل زخم‬
‫استفاده از یک پانسمان حجیم و بزرگ برای بی حرکت نمودن جسم‬
‫اطراف زخم را به طور کامل با پانسمان پر کرده و انها را در اطراف جسم‬
‫محکم کنید و با نوار چسب در محل خود ثابت سازید‬
‫زخم چشم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در اثر وارد آمدن ضربات مستقیم یا پریدن قطعات تیز و برنده فلزات و شیشه به داخل چشم‬
‫بریدگی یا خونمردگی رخ دهد‪.‬‬
‫به علت ایجاد اختالل دید بسیار خطرناک می باشد‬
‫هرگز سعی نکنید جسم خارجی فرو رفته به داخل چشم را خارج کنید‬
‫به مصدوم بگوئید که هر دو چشم خود را ثابت نگه دارد‬
‫عالئم تشخیصی‪:‬‬
‫درد شدید و اسپاسم پلکها‬
‫زخم مشخص و با پرخونی چشم‬
‫از دست دادن جزئی یا کامل بینائی‬
‫ترشح خون یا مایع شفاف از زخم‬
‫یک پانسمان نرم را روی چشم آسیب دیده بگذارید‪.‬‬
‫آسیبهای پوست سر‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫صدمات سر شامل آسیب پوست سر‪ ،‬جمجمه و مغز‬
‫پوست سر حاوی عروق فراوان است لذا در صورت آسیب دیدگی باعث خونریزی بسیار‬
‫شدید می شود‬
‫پارگیهای پوست سر به سه دلیل باید مورد توجه قرار گیرند‪:‬‬
‫شدیدا خونریزی دهنده هستند‬
‫ممکنه منجر به مننزیت و آبسه مغز شود‬
‫ممکنه منجر به شوک شود‬
‫جهت بررسی زخمهای پوست سر ‪:‬‬
‫کنار زدن موها و مشاهده منطقه به دقت‬
‫شستشو زخم با نرمال سالین‬
‫شیو کردن موهای منطقه تا ‪ 5/2‬سانتیمتر اطراف زخم‬
‫خارج کردن جسم خارجی با احتیاط از درون زخم‬
‫ادامه‬
‫‪ .5‬جهت کنترل خونریزی فشار بر روی لبه زخم (فشردن خود زخم می تواند خطرناک‬
‫باشد زیرا ممکنه همراه با پارگی‪ ،‬شکستگی فرورفته جمجمه یا شکستگی مخفی سر وجود‬
‫داشته باشد)‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تجمع هماتوم زیر پوست سر می تواند باعث ایجاد دفورمیتی می شود‬
‫هماتومها را باید با دست و به نرمی لمس نمود و اندازه آن را به طور تقریبی‬
‫در نظر گرفت‪ .‬و به این ترتیب می توان متوجه افزایش حجم احتمالی‬
‫در مصدومی که دچار پارگی پوست سر شده اند سریعا انفوزیون رینگر الکتات‬
‫را شروع می کنیم‬
‫چک عالیم حیاتی از نظر بروز شوک‬
‫نباید اجازه ایستادن یا راه رافتن را به این مصدمین داد‬
‫آسیب های مغزی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫جدی ترین مسئله به دنبال ضربه به سر است‬
‫مغز به دنبال ضربه دچار حرکات شتابی یا ایستا می شود که موجب اختال ل‬
‫در هوشیاری بیمار می گردد‬
‫در تروما ها بیهوشی به دنبال تاثیر روی بستر مغز است نه ایجاد هماتوم‬
‫کانکیوژن یا تکان مغزی‬
‫عبارت است از صدمات انتقالی که منجر به بیهوشی می شود وبعد از به هوش آمدن عارضه ای‬
‫باقی نمی ماند و براساس شدت عارضه یک دوره فراموشی وجود دارد‬
‫سندرم بعد از کانکیوژن‪ :‬سردرد‪ ،‬گیجی‪ ،‬سر گیجه‪ ،‬اضطراب و خستگی است که ممکنه تا چند‬
‫هفته باقی بماند‬
‫کانکیوژن به دو صورت‪ ،‬برخورد شتابی با عامل ایستا و حرکت شتابی سر به جلو‪ ،‬ایست ناگهانی‬
‫و برگشت به سمت عقب‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫کانتیوژن یا کوفتگی مغز‬
‫ضربه موضعی مغز همراه با کوفتگی ‪ ،‬هماتوم ‪ ،‬خونریزی و ادم است‪.‬‬
‫اغلب تغییر در سطح هوشیاری ‪ ،‬تغییر در عالیم حیاتی ‪ ،‬ادم مغزی تشنج و کما همراه است‬
‫خونریزی و هماتوم ساب آرا کنوئید معموال همراه با سردرد بوده با سفتی آشکار گردن ‪،‬‬
‫فنوفوبی و استفراغ جهنده همراه است‪.‬‬
‫بررسی مصدوم دچار صدمات سر‬
‫بررسی باز بودن راه هوایی‬
‫برای پیشگیری از بوز هیپوکسی بافتی اکسیژن با جریان ‪ 15‬لیتر در دقیقه برای‬
‫بیمار جریان یابد‬
‫چک نبض کاروتید (کیفیت ‪ ،‬ریت و قدرت نبض) و ریت و عمق تنفس و نیز‬
‫عالئم دیس پنه را بررسی کرد و اندازگیری فشار خون‬
‫چک سطح هوشیاری بیمار با معیار گالسکو ( حرکتی ‪ 6‬امتیاز‪ ،‬کالمی‪ 5‬امتیاز‪،‬‬
‫حرکت چشمها ‪ 4‬امتیاز)‬
‫بررسی چهار رفلکس مهم‪ :‬سرفه‪ ،‬عق زدن‪ ،‬بلع ‪ ،‬واکنش در مقابل محرک درد زا‬
‫بررسی رینوره و اتوره‬
‫بررسی عالیم افزایش ‪ICP‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫وقوع استفراغ‬
‫افزایش قطر مردمکها به صورت یک طرفه یا دو طرفه‬
‫بررسی حرکت و قدرت اندامهای فوقانی و تحتانی‬
‫ترومای قفسه سینه‬
‫‪‬‬
‫پنموتراکس ساده‬
‫‪ ‬در صورت ورود هوا به داخل فضای پلور فشار منفی آن کاهش یافته و منجر به کالپس نسبی‬
‫یا کامل ریه ها می گردد‬
‫‪ ‬ترومای نافذ یا غیر نافذ‬
‫‪ ‬علت ایجاد آن‪ ،‬وجود یک منفذ روی دیواره قفسه سینه ‪ ،‬ریه ها‪ ،‬برونشها‪ ،‬تراشه‪ ،‬یا پارگی‬
‫آلوئولهاست‬
‫تشخیص‪:‬‬
‫‪ ‬سابقه صدمات غیر نفوذی قفسه سینه‬
‫‪ ‬دردهای تیز قفسه سینه‬
‫‪ ‬کاهش صداهای تنفسی در ناحیه متاثر‬
‫‪ ‬کوتاهی تنفس‬
‫‪ ‬تاکی پنه‬
‫‪ ‬یافته های مثبت در عکس قفسه سینه‬
‫‪‬‬
‫در صورت مشاهده عالیم فوق‪:‬‬
‫قرار دادن مصدوم در پوزیشن نیمه نشسته و تجویز اکسیژن‬
‫و تصمیم گبیری جهت جایگذاری چست تیوب‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫پنوموتراکس فشارنده‪:‬‬
‫در صورتی که زخم ایجاد شده در قفسه سینه یا ساختمانهای ریه بصورت دریچه یک طرفه‬
‫عمل کند ( یعنی با هر دم یا سرفه مقداری هوا به داخل جنب کشیده می شود بدون آنکه امکان‬
‫خارج شدن از آن حفره را داشته باشد )‬
‫در این صورت فشار داخل حفره جنب بتدریج افزایش یافته و منجر به کالپس ریه ها در همان‬
‫طرف می شود‬
‫در اثر فشار ایجاد شده مدیاستن همراه با قلب ‪ ،‬عروق بزرگ و تراشه تحت فشار قرار گرفته و‬
‫به طرف ریه سالم شیفت پیدا می کند‬
‫در نهایت باعث کاهش برون ده قلبی می شود‬
‫‪‬‬
‫عالیم پنموتراکس فشارنده‪:‬‬
‫تاکی کاردی‪ ،‬نبض ضعیف‬
‫نبض پارادوکس‬
‫افت فشار خون‬
‫اتساع قابل توجه ورید ژیگوالر‬
‫دیسترس تنفسی شدید ‪ ،‬تاکی پنه‬
‫انحراف تراشه به طرف ریه سالم‬
‫پوست سرد ‪ ،‬مرطوب‪ ،‬خاکستری‪،‬‬
‫کاهش صداهای تنفسی در سمت آسیب دیده‬
‫شوک و احتمال وقوع ایست قلبی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫قرار دادن بیمار در وضعیت نیمه نشسته‬
‫تجویز اکسیژن‬
‫کنترل عالیم حیاتی‬
‫جهت پیشگیری از شوک انفوزیون وریدی‬
‫انجام توراکوتومی با سوزن‬
‫چک آمفیزم ریوی‬
‫کنترل عکس رادیو گرافی و آماده کردن مصدوم برای جایگذاری لوله سینه‬
‫زخم مکنده قفسه سینه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫نوعی پنموتراکس باز همراه با آسیب دیواره قفسه سینه‬
‫مکانیسم آن به این صورته که در طی مرحله دم هوا از خالل قفسه سینه به داخل فضای‬
‫پلور وارد شده و در زمان بازدم مجددا خارج می شود‬
‫تشخیص‪:‬‬
‫سابقه ترومای نافذ قفسه سینه‬
‫شنیدن صدای مکش هوا در دم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫در این بیماران ضمن توجه به عالیم پنموتراکس فشارنده باید زخم مکنده را توسط گاز‬
‫وازلینه یا پانسمان شفاف پوشاند‬
‫پانسمان شفاف به دو صورت ‪:‬‬
‫مسدود کردن چهار طرف پانسمان توسط پسب به طوری که هوا نتواند به داخل آن نفوذ کند( در‬
‫زخمهای مکنده)‬
‫چسب زدن به سه طرف پانسمان به منظور ایجاد دریچه فلوتر یک طرفه( در زخم های که در دم و‬
‫بازدم امکان ورود و خروج هوا وجود دارد‪.‬‬
‫اقدامات‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫توراکوتومی با سوزن‬
‫در صورت پیشرفت آمفیزم زیر جلدی استفاده از سوزن های زیر پوستس‬
‫جایگذاری چست تیوپ‬
‫کوفتگی ریه‬
‫‪ ‬به دنبال ترومای غیر نافذ قفسه سینه ایجاد می شود‬
‫‪ ‬باعث خونریزی به داخل نسج ریه و آلوئولها شده که میتواند باعث پارگی‬
‫دیواره آلوئول و مویرگها گردد‪.‬‬
‫‪ ‬بتدریج به دلیل آنوکسی و تغییر در نفوذپذیری بافتی‪ ،‬خون و مایعات در فضای‬
‫میان بافتی وبین آلوئولها جمع شده و موجب بروز ادم می گردد‪.‬‬
‫‪ ‬نهایتا منجر به انسداد راههای هوایی می شود‬
‫عالیم عبارتند از ‪:‬‬
‫مشاهده آثار کبودی روی قفسه سینه‬
‫دیس پنه و تاکی پنه شدید‬
‫درد شدید قفسه سینه‬
‫هموپتیزی‬
‫عالیم نارسایی حاد تنفسی‬
‫اقدامات‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫چک صداهای ریوی را از نظر وجود رال یا ویز‬
‫بررسی ‪ABG‬‬
‫تجویز اکسیژن‬
‫محدودیت تجویز مایعات تا ‪ 72‬ساعت‬
‫دادن پوزیشن نیمه نشسته یا نشسته‬
‫مانیتورینگ مداوم قلبی و پالس اکسیمتری نبض‬
‫کنترل مدوام عالیم حیاتی‬
‫کنترل جذب و دفع مایعات‬
‫تصمیم گیری برای شروع تهویه مکانیکی‬
‫تخلیه ترشحات ریوی‬
‫کوفتگی میوکارد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫صدمات غیر نافذ قلب معموال باعث له شدگی و کوفتگی منتشر میوکارد می‬
‫گردد‪.‬‬
‫همچنین افرادی که تحت عملیات طوالنی ‪ CPR‬قرار می گیرند ممکن است‬
‫دچار کوفتگی میوکارد می شوند‪.‬‬
‫عالیم کوفتگی میوکارد‪:‬‬
‫وجود نبض نامنظم‬
‫بروز آریتمی های کشنده نظیر ‪ VT‬و ‪VF‬‬
‫بروز اختالالت هدایتی قلب‬
‫درد قفسه سینه‬
‫اقدامات‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تحت مانیتورینگ مداوم قلبی‬
‫تجویز اکسیژن‬
‫گرفتن نوار قلب‬
‫تجویز مایعات‬
‫گوش دادن به صداهای قلبی‬
‫صدمات شکمی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در صورت باقی ماندن جسم فرورفته در شکم ‪ ،‬آن را ثابت نگه داشته و آن را‬
‫با پانسمان حجیم در محل خود ثابت نگه داریم‬
‫در صورت بیرون زدگی احشا‪ ،‬مطلقا به احشای خارج شده دست نزنید و از‬
‫بازگرداندن احشا به داخل شکم خودداری کنید‪.‬‬
‫در چنین وضعیتی توسط یک پانسمان مرطوب شده با نرمال سالین‪ ،‬احشای‬
‫خارج شده را به طور کامل بپوشاند‪.‬‬
‫سپس از چند الیه گاز برای پوشاندن سطح پانسمان مرطوب استفاده کنید‪.‬‬
‫و در آخر به منظور حفظ رطوبت پانسمان تا جای امکان‪ ،‬یک پوشش نایلونی‬
‫را روی آن بکشد‪.‬‬
‫پانسمان توسط بانداژ روی شکم ثابت نگه داشته شود‬
‫پس از اتمام پانسمان‪ ،‬مصدوم را درون پتو پیچیده و گرم نگه دارید وسپس‬
‫مجدد به بررسی عالیم شوک بپردازید‬
‫صدمه احتمالی طحال‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ترومای غیر نافذ شکم‪ ،‬ترومای نفوذی در ناحیه ربع فوقانی چپ‪ ،‬و شکستگی‬
‫دنده های ‪ 12 ،11 ،10‬چپ می توانند عامل صدمه طحتل باشند‪.‬‬
‫تشخیص‪:‬‬
‫درد شدید در ناحیه ربع فوقانی چپ‬
‫انتشار درد به شانه چپ‬
‫توده قابل لمس و بزرگ شونده در ربع فوقانی چپ‬
‫حساسیت و گاردینگ در ربع فوقانی چپ‬
‫صدای دال در دق ناحیه ‪LUQ‬‬
‫عالیم پیشرونده شوک هموراژیک‬
‫اقدامات‬
‫‪ ‬کنترل دقیق وضعیت شوک‬
‫‪ ‬انفوزیون حجیم مایعات و خون‬
‫‪ ‬آماده کردن مصدوم جهت اسپلنکتومی اورژانسی‬
‫‪ ‬اما در آسیبهای خفیف و مانیتورینگ بیمار تا ‪ 72‬ساعت‬
‫مراقب بروز عالیم زیر باشید‪:‬‬
‫دیستانسیون شکم‬
‫هماتمز‬
‫افزایش مقدار گلبولهی سفید به ‪20000‬‬
‫کاهش مقدار هموگلوبین و هماتوکریت‬
‫پیشرفت شوک هموراژیک‬
‫در صورت گسترش عالیم فوق طی ‪ 72‬ساعت ‪ ،‬انجام اسپلنکتومی‬
‫اداره مصدوم با صدمه احتمالی کبد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫همچون صدمه طحال ‪ ،‬پارگی کبد نیز ممکن است به دنبال ترومای غیر نفوذی‬
‫شکم مثل فشار کمربند ایمنی اتومبیل به کبد ‪،‬ترومای نفوذی به ناحیه ‪ RUQ‬و‬
‫یا شکستگی دنده های ‪ 12 ،11 ،10‬راست ایجاد می شود‪.‬‬
‫درد شدید در ناحیه ‪RUQ‬‬
‫انتشار درد به شانه راست‬
‫حساسیت و گاردینگ در ناحیه ‪RUQ‬‬
‫پیشرفت سریع شوک در صدمات شدید‬
‫اقدامات‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بررسی بیمار از نظر عالیم شوک‬
‫انفوزیون حجیم مایعات و خون و‬
‫انتقال بیمار به اتاق عمل‬
‫در آسیبهای کبدی به دلیل بروز هپاتومگالی مراقب بروز عوارض ریوی باشید‬
‫این عوارض شامل آتلکتازی‪ ،‬افیوژن پلنور و پنومونی است‬
‫اداره مصدوم دچار صدمات کلیه‪ ،‬مثانه و مجاری ادراری‬
‫‪ ‬کلیه ها به دلیل آنکه توسط دنده ها حمایت می شوند کمتر دچار آسیب می‬
‫گردند‪.‬‬
‫‪ ‬در صورت صدمات نفوذی یا غیر نفوذی به شکم یا شکستگی دنده ها عاملی‬
‫برای برای آسیب به کلیه ها است‬
‫بررسی صدمات کلیوی‪:‬‬
‫مشاهده آثار کوفتگی‪ ،‬له شدگی‪ ،‬یا خراشیدگی و زخم در پهلوها‬
‫لمس دنده های تحتانی از نظر شکستگی‪ ،‬حساسیت و کریپتوس‬
‫مشاهده هخماچوری (ادرار قهوه ای رنگ)‬
‫اقدامات‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫فورا مصدوم را سونداژکرده‬
‫در نظر گرفتن رنگ ادرار‬
‫اندازگیری دقیق جذب و دفع‬
‫در صورت تداوم هماچوری منجر به شوک می شود‬
‫بررسی صدمات مثانه و مجرای خروجی ادرار‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مشاهده هماتوم پروانه ای در ناحیه داخلی رانها به واسطه تجمع خون‬
‫ناتوانی در تخلیه ادرار‬
‫مشاهده هماچوری‬
‫جایگذاری سوند ادراری بسیار خطرناک است‬
‫اعزام برای اتاق عمل‬
‫خونریزی و شوک‬
‫سه جزء دستگاه گردش خون شامل‪ :‬قلب ‪ ،‬خون‪ ،‬عروق‬
‫جهت خونرسانی کافی وجود شرایط زیر الزم است‬
‫‪ .1‬عمل تلمبه زدن قلب در حد قابل قبول‬
‫‪ .2‬حجم کافی خون‬
‫‪ .3‬اندازه رگ که بتواند فشار را به حد کافی نگه دارد‬
‫‪ .4‬دستگاه تنفس سالم که اکسیزن را تامین و دی اکسید کربن را‬
‫ازخون دفع کند‬
‫اثرات خونریزی بر بدن‬
‫از دست دادن ‪ RBC‬که باعث کاهش اکسیژن رسانی بافتی می شود‬
‫کاهش حجم خون که سبب کاهش فشار خون‬
‫افزایش سرعت پمپاژ قلب جهت جبران افت فشار خون‬
‫کاهش قدرت ضربان قلب به دلیل کاهش خونرسانی به بافت قلب(ایسکمی میوکارد)‬
‫شدت از دست رفتن خون به چند عامل بستگی دارد‪:‬‬
‫‪‬‬
‫مقدار از دست دادن خون‬
‫‪.1‬‬
‫وجود سایر بیماریها و جراحات‬
‫‪.2‬‬
‫وجود مشکالت انعقادی‬
‫‪.3‬‬
‫سن بیمار‬
‫‪.4‬‬
‫عالیم خونریزی‬
‫به دنبال کاهش خونرسانی به بافتهای بدن ایجاد می شود‬
‫ضعف و بی حالی‬
‫بی قراری و پرخاشگری‬
‫افزایش ضربان قلب و ضعیف شدن نبضهای محیطی‬
‫تنفس تند و سطحی‬
‫تعریق سرد روی پیشانی‬
‫افت فشار خون‬
‫گیجی و خواب آلودگی‬
‫احساس سبکی سر‬
‫سردی پوست‬
‫تهوع و استفراغ‬
‫انواع خونریزی‬
‫‪.1‬خونریزی شریانی‪ :‬خونریزی به صورت جهنده و با فشار زیاد و رنگ خون به‬
‫دلیل محتوای اکسیژن باال به رنگ قرمز روشن و فوران خون منطبق با نبض‬
‫یا انقباض قلب است‬
‫‪.2‬خونریزی سیاهرگی‪ :‬خونریزی یکنواخت و به رنگ قرمز تیره ‪ ،‬بدون جهش و‬
‫فشار ‪ ،‬مهار آن اسانتر از خونریزی شریانی‬
‫‪ .3‬خونریزی مویرگی‪ :‬خون که به آهستگی جریان می یابد و خودبخود لخته می‬
‫بندد و به راحتی قابل کنترل است‬
‫ارزیابی مصدوم در خونریزی‬
‫آماده شدن امدادگر (پوشیدن دستکش ‪ ،‬استنفاده از محافظ چشمی)‬
‫اطمینان از ایمن بودن صحنه‬
‫توجه به وضعیت هوشیاری بیمار‬
‫کنترل خونریزی با فشار مستقیم‬
‫ارزیابی ‪ABC‬‬
‫در صورت لزوم استفاده از اکسیژن با ماسک‬
‫کنترل عالیم حیاتی و مقایسه آن با عالم بعدی‬
‫مراقبت اورژانس‬
‫‪.1‬آمادگی امدادگر(پوشیدن دستکش‪ ،‬عینک محافظ‪ ،‬گان)‬
‫‪.2‬استفاده از فشار مستقیم در محل خونریزی‬
‫‪.3‬باال نگهداشتن اندام آسیب دیده‬
‫‪.4‬استفاده از نقاط فشار‬
‫‪ .5‬بی حرکت نمودن اندام آسیب دیده‬
‫‪ .6‬در نهایت استفاده از تورنیکه‬
‫‪ .7‬اندازگیری عالیم حیاتی هر ‪ 5‬دقیقه یکبار‬
‫کنترل خونریزی خارجی‬
‫‪.1‬فشار مستقیم ‪ :‬استفاده از یک گاز استریل یا پانسمان و روی زخم را با انگشتان یا کف دست‬
‫به طور مستقیم فشار دهید‬
‫‪.2‬باال بردن عضو و استفاده از وسایل سرد‪ :‬همزمان با فشار مستقیم ‪ ،‬می توانید عضو را‬
‫باالتر از سطح قلب قرار داد تا جریان خون کند شود در صورت که اندام دچار تغییر شکل‬
‫شده باشد یا دچار شکستگی باشد؟‬
‫‪ .3‬نقاط فشار ‪ :‬با فشار دادن یک شریان در نقطه فشار ‪ ،‬جریان خون شریانی در آن اندام کاهش‬
‫می یابد‬
‫اندام فوقانی؟ ‪ ،‬اندام تحتانی؟‪ ،‬زخم های سر ‪ ،‬صورت و گردن ‪ ،‬قسمتهای تحتانی پا یا کف پا؟‬
‫و نباید بیش از ‪ 15‬دقیقه باشد‬
‫‪ .4‬آتل بندی ‪ :‬در اندام دچار شکستگی و تغییر شکل استفاده می شود ‪.‬در شکستگی استخوان ران‬
‫استفاده از آتل کششی ضروری است‪.‬‬
‫‪ .6‬تورنیکه ‪ :‬جز در موارد قطع عضو در هیچ نوع جراحت دیگری‬
‫نباید استفاده شود‪.‬‬
‫تورنیکه را روی مفصل نبندید‬
‫زمان بستن تورنیکه را یادداشت نمایید‬
‫از بازوبند فشارسنج به عنوان تورنیکه استفاده شود ( باید ‪ 20‬میلی متر‬
‫بیشتر از فشار سیستول باد شود)‬
‫همیشه تورنیکه در معرض دید باشد‪.‬‬
‫خونریزی داخلی‬
‫علل آن ‪ :‬ترومای غیر نافذ‪ ،‬مشکالت انعقادی‪ ،‬پارگی تشکیالت عروقی (‬
‫شکستگی لگن)‬
‫ارزیابی خونریزی داخلی‪:‬‬
‫اطمینان از امن بودن صحنه‬
‫ارزیابی ‪ABC‬‬
‫عدم وجود نبض رادیال نشاندهنده خونریزی وخیم است و در صورت کاهش‬
‫خونرسانی پوست رنگ پریده خنک و مرطوب می شود‬
‫تحریک سیستم سمپاتیک باعث رطوبت و تعریق پوست می گردد‬
‫افزایش ‪( CRT‬در زنان کمتر از ‪ 3‬ثانیه‪ ،‬کودکان کمتر از ‪ 2‬ثانیه‪ ،‬سالمندان کمتر‬
‫از ‪ 4‬ثانیه)‬
‫خونریزی داخلی قابل مشاهده نیست و ممکن است به راحتی قابل تشخیص نباشد ‪.‬‬
‫شوک‬
‫به دلیل پرفیوژن ناکافی بافت‬
‫پرفیوژن ناکافی باعث کاهس اکسیژن رسانی در سطح سلولی می گردد‪.‬‬
‫اکسیژناسیون ناکافی منجر به وضعیت فیزیولوژیک غیر طبیعی و متابولیسم بی‬
‫هوازی می گردد و در نتیجه تجمع مواد زائد در محل و مرگ سلولها و ارگان‬
‫ها می شود‬
‫علل آن عبارتند از ‪:‬‬
‫اتالف مایعات بدن‬
‫نارسایی پمپ قلب‬
‫اتساع عروق ( در اثر شوک انافیالکتیک یا آسیبهای نخاعی)‬
‫هیپوکسی(اکسیژن ناکافی) ‪ :‬انسداد راه هوایی‪ ،‬آسیب شدید قفسه سینه‬
‫انواع شوک‬
‫‪.1‬شوک هیپوولمیک ‪ :‬شرایطی که باعث کاهش حجم خونئ در گردش می شوند‪:‬‬
‫خونریزی ‪ ،‬سوختگی ‪ ،‬دهیدراتاسیون‬
‫‪ .2‬شوک کاردیوژنیک ‪ :‬عدم کفایت قلب و اختالل در عملکرد قلب یا انسداد مکانیکی جریان‬
‫خون به دنبال ‪ MI‬یا تروما یا دیس ریتمی قلبی یا شرایط انسدادی مثل تامپوناد قلبی یا‬
‫آمبولی ریه ‪ .‬به دنبال شوک هیپو ولمیک نیز ایجاد می شود‬
‫‪ .3‬شوک آنافیالکتیک ‪ :‬آزاد شدن مواد وازواکتیو طی یک عکس العمل آلرژیک‬
‫‪ .4‬شوک نوروژنیک‪ :‬ناشی از اختالل در عصب دهی عروق است که به دلیل صدمه به طناب‬
‫نخاعی یا بیهوشی نخاعی ایجاد می شود‬
‫‪ .5‬شوک سپتیک ‪ :‬ناشی از سپسیس شدید و آزاد شدن مواد وازواتیو یا توکسین ها بوده‬
‫مراحل شوک‬
‫‪.1‬‬
‫شوک جبران شده‪:‬‬
‫در مرحله اول بدن قادر است از مکانیسم های دفاعی طبیعی استفاده کند و خونرسانی و عملکرد‬
‫خود را حفظ کند‪.‬‬
‫اغلب نشانه ای ظاهر نمی شود ‪.‬‬
‫زمانی که بدن افت فشار خون را تشخیص دهد به قلب هشدار می دهد که سرعت ضربان‬
‫را افزایش دهد و عروق خونی نیز تنگ می شوند تا فشار خون در حد طبیعی حفظ گردد‪.‬‬
‫اگر اتالف خون متوقف شود بدن می تواند حجم از دست رفته را در مدت ‪ 24‬ساعت جبران کند‪.‬‬
‫در مرحله جبران شده مکانیسم های زیر اتفاق می افتد‪:‬‬
‫افزایش سرعت ضربان قلب و قدرت انقباضی(برون ده قلبی)‬
‫انقباض عروق(افزایش مقاومت سیستم عروقی)؟‬
‫آزاد شدن اپی نفرین و نورا اپی نفرین از بخش مرکزی غده آدرنال‬
‫انحراف خون از بخشهای محیطی به سمت مرکزی بدن‬
‫عالیم و نشانه های این مرحله‬
‫فشار خون طبیعی‬
‫فشار نبض طبیعی‬
‫افزایش جزئی در ضربان قلب (کمتر از ‪ 100‬ضربه در دقیقه)‬
‫نبض ضعیف‬
‫اضطراب‬
‫پوست سرد و بی رنگ‬
‫شوک جبران نشده(پیش رونده)‬
‫مرحله ای که مکانیسم های حفاظتی بدن بیش از این قادر نخواهند بود‬
‫که فشار خون کافی را به ارگانهای حیاتی برسانند‬
‫مهمترین نشانه آن افت فشار خون است‬
‫سپس مکانیسم های زیر اتفاق می افتد‪:‬‬
‫افزایش ضربان قلب(بیش از ‪ 100‬ضربه)‬
‫انقباض بیشتر عروق که باعث کاهش خونرسانی به کلیه ها شده و‬
‫باعث کاهش برون ده ادراری می شود‬
‫با آزاد شدن اپی نفرین و نورا اپی نفرین بیشتر باعث می شود سرعت‬
‫ضربان قلب‪ ،‬انقباض عروق و قدرت انقباضی قلب بیشتر می شود‬
‫عالیم این مرحله‬
‫افت جزئی فشار خون سیستولیک بدون تغییر فشار خون دیاستولیک‬
‫تاکی کاردی‬
‫تاکی پنه (بیش از ‪ 22‬بار در دقیقه)‬
‫نبض های محیطی بسیار ضعیف شده یا از بین می روند‬
‫پوست بسیار رنگ پریده ‪ ،‬سرد و مرطوب می شود‬
‫تشنگی بیشتر می شود‬
‫افزایش اضطراب و آشفتگی‬
‫عالیم و نشانه های دیر رس شوک‬
‫افت قابل توجه در فشار خون سیستولیک (کمتر از ‪ 90‬میلی متر جیوه)‬
‫از بین رفتن نبضهای محیطی‬
‫تاکی کاردیا قابل توجه (بیش از ‪) 120‬‬
‫بدون واکنش بودن مردمک ها‬
‫پوست بی نهایت رنگ پریده ‪ ،‬سرد و کرطوب‬
‫درمان‬
‫درمان شوک به علت آن بستگی دارد‬
‫در خونریزی خون باید داده شود‬
‫در عفونت آنتی بیوتیک‬
‫در آنا فیالکسی اپی نفرین تزریق می شود‬
‫درمان تمام شوک ها شامل‪:‬‬
‫تجویز مایعات داخل سیاهرگی‪ ،‬استفاده از داروهای موثر بر عروق برای برگشت‬
‫و حفظ تون عروق و بهبود عملکرد قلب‬
‫در شوک کاردیوژنیک تجویز مایعات وریدی با در نظر گرفتن فشار ریوی کمتر‬
‫از ‪ 18‬میلی متر جیوه‬
‫از اپی نفرین استفاده می شود و همچنین از دارومثل دوپامین استفاده می شود‪.‬‬
‫اختالل در تنظیم درجه حرارت بدن‬
‫در دمای ‪ 28‬درجه دمای بدن در حد طبیعی حفظ می شود‬
‫ولی با کاهش دمای محیط به ‪ 8‬درجه‪ ،‬ریت متابولیسم بدن باید دو برابر شده و از‬
‫اتالف دما جلوگیری کند‬
‫نوع و تدوام سرما دو عامل مهم در تعیین وسعت صدمات است (تماس با چوب یا‬
‫فلزو همراه با باد)‬
‫بخش عمده کنترل درجه حرارت بدن توسط هیپوتاالموس در مغز ‪ .‬در این ناحیه‬
‫مرکز تنظیم دمای بدن ‪ Thermoregulatory center‬انجام می شود و‬
‫شامل دو گیرنده است‪:‬‬
‫ترمورسپتورهای مرکزی‪ ،‬در هپیوتاالموس قدامی‬
‫‪.1‬‬
‫ترمورسپتورهای محیطی ‪ ،‬در پوست و غشاهای محیطی‬
‫‪.2‬‬
‫دو سیستم پوست و گردش خون نقش اساسی را در حفظ یا انتقال حرارت بدن در‬
‫برابر محیط بازی می کنند‬
‫هیپوترمی‬
‫شامل کاهش درجه حرارت مرکزی بدن زیر ‪ 37‬درجه سانتیگراد است‬
‫عوامل از دست رفتن حرارت شامل‪ :‬انتقال از پوست ‪ ،‬تماس با جسم یا محیط سرد‪،‬‬
‫مرطوب بودن پوست‪ ،‬تنفس و تبخیر از سطح پوست است‪ .‬سر ‪ ،‬دستها و‬
‫پاها مهمترین نواحی از دست دادن درجه حرارت بدن هستند‪.‬‬
‫آب‪ ،‬گرما را ‪ 240‬بار سریعتر از هوا هدایت می کند‬
‫‪ .2‬آهسته‬
‫هیپوترمی به دو صورت است‪ .1 :‬سریع‬
‫عوامل تشدید کننده هیپوترمی‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫غوطه ور شدن در آب سرد (سریع)‬
‫قرار گرفتن در معرض باد (آهسته)‪ :‬حتی در دمای ‪18‬‬
‫سن‪ :‬کودکان و سالمندان بیشتر در معرض هیپو ترمی هستند‬
‫بیماریهای زمینه ای(دیابت‪ ،‬سکته مغزی‪ ،‬عفونت های اخیر‪ ،‬آسیب های نخاعی‬
‫مصرف الکل و مواد مخدر‪ :‬مصرف الکل (به علت اتساع عروق محیطی)‬
‫مراحل هیپوترمی‬
‫‪.1‬هیپوترمی خفیف(‪: )34-36‬‬
‫فرد احساس سرما می کند ‪ ،‬و عملکرد اندامها دچار مشکل‬
‫می شود‬
‫لرز غیر قابل کنترل‪ ،‬تاکی کاردیا و تاکی پنه‪ ،‬بریده بریده‬
‫صحبت کردن‪ ،‬ضعف تمام بدن و احساس سرگیجه ‪،‬‬
‫کاهش حس اندامها‪ ،‬پوست سرد و رنگ پریده‬
‫کانفیوژن خفیف و کم کم مصدوم خواب آلوده می شود و این‬
‫خواب آلودگی رو به پیشرفت می گذارد‪.‬‬
‫هیپوترمی متوسط( ‪)30-34‬‬
‫خاتمه لرز‬
‫عضالت شروع به سفت شدن می کند‬
‫عدم تعادل در راه رفتن و ایستادن‬
‫ایجاد خشکی در وی‬
‫پوست همچنان سرد و نواحی در معرض سرما به رنگ آبی و متورم ‪،‬‬
‫بتدریج نبض ضعیف ‪ ،‬آهسته و نامنظم‬
‫کاهش فشار خون‬
‫کاهش ریت تنفس‬
‫کاهش رفلکس مردمکها به نور‬
‫هیپوترمی شدید( ‪)6/26 -30‬‬
‫اندامها کامال سفت‬
‫نبض و تنفس بسیار آهسته بوده‬
‫مردمکها کامال گشاد و به نور پاسخ نمی دهند‬
‫عدم احساس فشار خون‬
‫خاکستری شدن پوست‬
‫‪.‬‬
‫هیپوترمی بسیار شدید( کمتر از ‪) 26‬‬
‫مصدوم هیچ گونه رفلکسی ندارد‬
‫بدن کامال سفت بوده‬
‫نبض ‪ ،‬تننفس و فشار خون احساس نمی شود‬
‫در این مرحله احتمال وقوع مرگ و فیبریالسیون بطنی و‬
‫مرگ وجود دارد‬
‫در درجه زیر ‪ 25‬مصدوم می میرد‬
‫اداره مصدوم دچار هیپوترمی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ایمنی محیط برای فرد امدادگر‬
‫ارزیابی مصدوم و بررسی میزان لباسهای مصدوم و خشک و خیس بودن آنها‬
‫بررسی سطح هوشیاری بیمار‬
‫ارزیابی ‪ABC‬‬
‫ارزیابی وضعیت پوست‬
‫بررسی دمای بدن بیمار با گذاشتن پشت دست روی شکم بیمار‬
‫میزان سفتی و جمود بدن‬
‫حتی در صورت آپنه بیمار ‪ ،‬نبود نبض و مردمک های دیالته ثابت‬
‫اقدامات اولیه احیا سریعا انجام شود(کاهش شدید درجه حرارت‪ ،‬مغز را از‬
‫اثرات آنوکسی ناشی از ایست قلبی طوالنی حفظ می کند)‬
‫مراقبتهای اولیه از مصدوم هیپوترم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫دور کردن مصدوم از محیط سرد یا از معرض باد و باران‬
‫خارج کردن لباسهای خیس یا مرطوب مصدوم( با استفاده از قیچی) و استفاده‬
‫از پوشش خشک برای وی (انجام این اعمال با کمترین تکانهای بیمار )‬
‫جابجایی خشن و پر تکان و وارد آمدن ضربه به بدن باعث بروز ریتمهای غیر‬
‫طبیعی قلب از جمله فیبریالسیون بطنی و مرگ خواهد شد‪.‬‬
‫پیچاندن مصدوم در پتو‬
‫پوشاندن سر و گردن مصدوم‬
‫عدم اجازه راه رفتن و تحرک به مصدوم‬
‫مراقبتهای کلی از مصدوم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در صورت فقدان نبض و تنفس شروع ‪CPR‬‬
‫پیچیدن در پتو و قرار دادن کیسه آبگرم در نواحی زیر بغل ‪ ،‬کشاله ران‪ ،‬دور‬
‫گردن‪ ،‬پهلوها(هرگز اندام را گرم نکنید)‬
‫تجویز اکسیژن با ماسک‬
‫اجتناب از مالش ساقها و بازوهای مصدوم‬
‫عدم اجازه راه رفتن به مصدوم‬
‫در صورت هوشیاری مناسب ‪ ،‬خوراندن مایعات گرم‬
‫جابجایی بسیار آرام و بدون تکان مصدوم و اجتناب از وارد آمدن ضربه به بدن‬
‫(پیشگیری از ایست قلبی و ‪)VF‬‬
‫جلوگیری از سرد شدن مجدد بدن‬
‫اقدامات بیمارستانی برای مصدوم هیپوترم‬
‫مانیتورینگ قلبی‬
‫‪‬‬
‫کنترل درجه حرارت بدن با ترمومترهای دیژیتالی و از طریق رکتال صورت می گیرد‬
‫‪‬‬
‫کنترل عالیم حیاتی بیمار‬
‫‪‬‬
‫کنترل جذب و دفع مایعات هر یک ساعت یکبار‬
‫‪‬‬
‫گرم سازی مجدد مصدوم‬
‫‪‬‬
‫افزایش درجه حرارت بدن نباید از ‪ 1-2‬درجه در هر ساعت بیشتر باشد(ایست قلبی و‬
‫‪‬‬
‫فیبریالسیون )‬
‫‪.1‬تجویز اکسیژن گرم و مرطوب با دمای ‪39 -40‬‬
‫‪ .2‬انفوزیون مایعات وریدی گرم با دمای ‪ 37‬درجه و مطمئن بودن از پمپاژ موثر قلبی‬
‫‪ .3‬الواز معده توسط سالین گرم با دمای ‪ 37‬درجه‬
‫‪ .4‬الواژپریتوئن با سالین ‪ 37‬درجه‬
‫زمانی که دمای مرکزی بدن به ‪ 30 -32‬رسید باید سرعت گرم سازی را آهسته تر کرد و به کمتر‬
‫از ‪ 1‬درجه در ساعت رساند‪.‬‬
‫یخ زدگی عضو‬
‫نوعی آسیب بافتی ناشی از هیپو ترمی موضعی است‬
‫که در آن کریستالهای یخ در فضای خارج سلولی شکل گرفته‪ ،‬گسترش می یابند‬
‫تکهای بزرگ شده یخ سلولها را می فشارند و باعث بزرگی غشای آنها می شود‬
‫مراحل یخ زدگی عضو‬
‫‪.1‬مرحله قبل از انجماد‪:‬‬
‫ثانویه به لرز و قبل از کریستالی شدن یخ‬
‫تغییرات شامل آزاد شدن هیستامین و افزایش نفوذ پذیری عروق و نشت پالسما‬
‫است‬
‫درجه حرارت پوست بین ‪ 3-10‬درجه بوده‬
‫گیرنده های حسی در ‪ 10‬درجه دچار اختالل می شوند‬
‫‪.2‬مرحله انجماد‪:‬‬
‫انجماد فعال کریستالهای یخ‬
‫در این شرایط درجه حرارت محیط ‪ -6‬تا ‪ -15‬درجه یا کمتر‬
‫رسیده و درجه حرارت پوست به کمتر از ‪ -1‬درجه رسیده‬
‫است‬
‫یخ زدن بافتهای زیرین پوست‬
‫سلولهای اندوتلیوم ‪ ،‬مغز استخوان و عصبی بسیار حساس تر‬
‫از سلولهای عضالنی هستند‬
‫‪.3‬مرحله توفق خون در عروق‪:‬‬
‫به دنبال انقباض موضعی عروق و سپس افزایش نفوذپذیری‬
‫آنها‪ ،‬گلبولهای قرمز از فضای عروق خارج شده و پس از‬
‫یخ زدن‪ ،‬به همراه پالسما انسداد میکروسکوپی ایجاد کرده‬
‫باعث توقف گردش خون و انعقاد ایستا می گردد‪.‬‬
‫‪ .4‬مرحله ایسکمیک تاخیری‪:‬‬
‫نتیجه نهایی ترمبوز عروقی شامل ایسکمی و گانگرن بافت است‪.‬‬
‫تغییرات حاصل از یخ زدگی سریع بافتی‪:‬‬
‫تشکیل یخ خارج سلولی‬
‫تشکیل یخ داخل سلولی‬
‫دهیدراتاسیون و چروکیدگی سلول‬
‫غیر طبیعی شدن غلظت الکترولیتهای داخل سلولی‬
‫تغییر ماهیت کمپلکسهای لیپید – پروتئین‬
‫یخ زدگی آهسته‬
‫‪ ‬تشکیل کریستالهای یخ در فضای خارج سلول‬
‫‪ ‬تجمع کریستالهای یخ باعث کشیده شدن آب داخل سلولی و دهیدراتاسیون و چروکیدگی سلول‬
‫می شود‬
‫‪ ‬به دنبال دهیدراتاسیون‪ ،‬غلظت الکترولیتهای درون سلولی افزایش یافته ‪ PH ،‬سلول به هم‬
‫خورده و باعث عدم تعادل هومئوستاز بیوشیمیایی سلول می گردد‪.‬‬
‫‪ ‬افزایش سمی الکترولیتهای درون سلولی باعث تغییر ماهیت کملکسهای لیپید – پروتئین غشای‬
‫سلولی و اختالل در عملکرد آن می انجامد‬
‫‪ ‬محتوای کامل مایعات داخل سلولی منجمد نمی شود بلکه حدود ‪ 10-8‬درصد آن حتی در دمای‬
‫‪ -20‬درجه همچنان مایع باقی می ماند‬
‫‪ ‬درجه حرارت های زیر صفر باعث دگرگونی کمپلکسهای چربی – پروتئین می شود‬
‫‪ ‬تشکیل رادیکالهای آزاد اکسیژن یک مکانیسم صدمه زننده دیگر می باشد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در درجه حرارت بین ‪ 3 -11‬درجه سانتیگراد حدود ‪ 60‬درصد از گزدش خون مویرگی پوست‬
‫متوقف می شود‬
‫شواهد نماینگر صدمه به اندوتلیوم عروق است‬
‫این صدمه تا ‪ 72‬ساعت بعد بصورت جایگزینی نابجای فیبرین در دیواره عروق ادامه می یابد‬
‫حتی امکان تخریب دیواره عروق به طور کامل و جایگزینی آن توسط بافت فیبرین‬
‫این تخریب منجر به نشت مداوم مایع به فضای خارج عروقی و تشکیل تاول می گردد‪.‬‬
‫ونولها نسبت به سرما حساسترند‪.‬‬
‫آرتریولها کمتر در معرض آسیب‪ ،‬یخ زدگی و استاز خون در آنها دیرتر از ونولها اتفاق می‬
‫افتد‬
‫بعد از آرتریولها و ونولها‪ ،‬کاپیلرها دچار صدمه می شوند‬
‫استاز جریان خون در کاپیلرها باعث انسدادهای پیشرونده می گردد که معموال در خالل ‪20‬‬
‫دقیقه بعد از یخ زدگی پیشرفت می کند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در مایع موجود در تاولها میزان پروستا گالندین ها ‪ ،‬ترومبوکسان و فاکتورهای‬
‫تجمع پالکتی با ال است‬
‫ادم شدید و ثانویه ناحیه یخ زده به دلیل نشت پروتئینها ‪ ،‬چسبندگی پاکتهای‬
‫درون عروقی و تقویت فشار هیدروستاتیک باشد‪.‬‬
‫عالیم بالینی یخ زدگی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫عالیم زود رس یخ زدگی‬
‫معموال در گوشها ‪ ،‬بینی ‪ ،‬استخوان گونه ‪ ،‬چانه ‪،‬انگشتان دست و پا دیده می شود‬
‫با طوالنی شدن سرما زدگی ‪،‬رنگ پوست به سمت خاکستری یا زرد می رود‪.‬‬
‫در این مرحله پوست سرد و نرم بوده و با فشردن آن رنگ پوست مجددا بر نمی گردد‪.‬‬
‫در صورت گرم سازی مجدد عضو نوعی احساس سوزن سوزن شدن در آن ایجاد می شود‪.‬‬
‫عالیم دیر رس یخ زدگی‬
‫مربوط به آسیبهای پوست و بافتهای زیرین آن است‬
‫ظاهر پوست سفید و مومی شکل بوده و در لمس کامال سفت و جامد است‬
‫عضو متورم و روی آن تاولهایی پر از مایع شفاف یا کاهی رنگ ایجاد می گردد‪.‬‬
‫پس از گرم سازی مجدد عضو در این مرحله روی پوست لکه هایی به رنگ ارغوانی یا آبی‬
‫خاکستری و سفید به وجود می آید‬
‫در صورت تدوام یخ زدگی در نهایت عضو گانگرن می شود‬
‫اداره مصدوم دچار یخ زدگی‬
‫ارزیابی دقیق صحنه و مطمئن بودن از ایمنی صحنه‬
‫خارج کردن مصدوم از محیط سرد‬
‫مشاهده صورت و دستها و پاهای مصدوم را از نظر هیپو ترمی ‪ ،‬اتالف خون‪ ،‬تروما ‪ ،‬محکم بودن‬
‫بند کفشها ‪ ،‬تنگ بودن آستینها و پاچه شلوار‬
‫احتمال مصرف الکل‬
‫خارج کردن کلیه لباسهای خیس و تنگ‬
‫در صورت یخ زدگی لباسها اجتناب از خارج سازی آنها و باید آنها را با قیچی برید‪.‬‬
‫خارج کردن کلیه زیورآالت‬
‫بی حرکت کردن اندام‬
‫اجتناب از ماساژ پوست ناحیه گرفتار‬
‫محافظت اندام از تماس با جسم سخت‬
‫اجتناب از پاره کردن تاولها و گذاشتن ضماد روی آن‬
‫گرم سازی مجدد عضو‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫در صورت احتمال یخ زدگی مجدد هرگز اقدام به گرم سازی عضو نکنید‬
‫هیچ گاه اقدام به آب کردن تدریجی بافت یخ زده عضو نکنید زیرا باعث تخریب بافت می‬
‫گردد‬
‫در صورت همراه بودن هیپوترمی با یخ زدگی عضو ‪ ،‬ابتدا باید درجه حرارت مرکزی بدن‬
‫به ‪ 34‬درجه برسد و سپس گرم سازی سریع صورت گیرد‬
‫تا زمان گرم سازی سریع عضو تا جای امکان عضو را از محل های گرم نظیر بخاری‬
‫ماشین دور نگه دارید زیرا باعث گرم شدن آهسته و تدریجی عضو می شود‬
‫در صورت نیاز به راه رفتن مصدوم این کار باید قبل از گرم سازی مجدد پا انجام شود‪.‬‬
‫گرم سازی مجدد عضو باید در خالل ‪ 15‬الی ‪ 30‬دقیقه صورت گیرد‬
‫عضو را در درون آب با دمای ‪ 40-42‬درجه غوطه ور نمود و مرتبا آب را به زد تا دمای‬
‫در کل آن یکنواخت شود‬
‫مرتبا گرمسازی آب انجام شود تا رنگ عضو اریتما شود‬
‫برگشتن سریع گرما و حساسیت پوست همراه با رنگ اریتماتوز آن یک عالمت خوب‬
‫محسوب می شود‬
‫در حالیکه تدوام سرما‪ ،‬بی حسی و رنگ پریدگی پوست یک پیش آگهی بد است‬
‫در صورت گرم سازی سریع ممکن است مصدوم دچار درد شدید در ناحیه گرفتار‬
‫شود که در صورت نداشتن اشکال می توان از مورفین یا ضد التهاب غیر‬
‫استروئیدی مثل ایبوبروفن استفاده کرد ‪.‬‬
‫اقدامات پس از گرم سازی عضو‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تاولهای سفید رنگ دبرید و پانسمان شوند‬
‫تاولهای خونریزی دهنده دست نخوورده باقی بمانند‬
‫عضو صدمه دیده باید بی حرکت و باالتر از قلب نگه داشته شود‬
‫بین انگشتان دست یا پا گاز استریل خشک گذاشته شود‬
‫از پروفیالکسی کزاز استفاده شود‬
‫در صورت بروز درد مسکن تجویز گردد‬
‫درد ضربان دار معموال ‪2‬تا ‪ 3‬روز بعد از گرم سازی مجددا آغاز شده و بعد از حدود یک هفته‬
‫به صورت احساس خارش در منطقه باقی می ماند این احساس به دلیل نوریت ایسکمیک است‬
‫ممکن است احساس عبور جریان برق از ناحیه را به هنگام حرکت آن احساس کند که این‬
‫عالمت ممکن است تا ‪ 4‬سال ادامه یابد‬
‫با گرم سازی مجدد عضو در خالل ‪ 3‬ساعت مجددا ادم پیشرفت کرده و تا ‪ 3‬روز براساس‬
‫شدت ضایعه باقی می ماند‬
‫‪ 6‬تا ‪ 24‬ساعت بعد از گرم سازی سریع‪ ،‬تاولهای جدید ظاهر می شو ند‬
‫بروز تاولهای کوچک و تیره رنگ پیش آگهی خوبی ندارد‪.‬‬
‫برای ترمیم اختالالت عروقی نیز ‪ 2‬تا ‪ 3‬هفته زمان الزم است‬
‫تاولهای سفید و روشن نماینگر صدمات سطحی پوست بوده و باید دبرید شوند زیرا‬
‫در محتویات آنها ماده ای به نام ایکوزانوئید وجود دارد که می تواند به بافتهای‬
‫زیرین صدمه بزند بنابراین تخلیه آنها ضروری است‬
‫تاولهای هموراژیک و تیره نمایانگر صدمات ساختاری به مجموعه زیر جلد‬
‫هستند که در صورت دبرید شدن زمینه را برای صدمات تمام ضخامت آماده‬
‫می سازند‬
‫ایبو برفن یکی از مهار کننده های اختصاصی ایکوزانوئید است که به صورت‬
‫سیستمیک مصرف می شود ‪.‬‬
‫باال قرار دادن عضو ادم را کمتر می کند‬
‫انجام فیزیوتراپی عضو به صورت هیدرو تراپی روزانه به مدت ‪ 30‬تا ‪ 45‬دقیقه‬
‫در آب ‪ 40‬درجه کمک کننده است‬
‫اختالالت ناشی ازافزایش درجه حرارت‬
‫افزایش تولید گرمای بدن یا ناتوانی در از بین بردن گرمای تولید شده‬
‫براساس شدت به سه صورت ظاهر می شوند‬
‫کرامپ گرمایی‪ ،‬بی رمقی گرمایی‪ ،‬هیپرترمی‬
‫عوامل مستعد کننده آسیبهای گرمایی‪:‬‬
‫‪.1‬گرما و رطوبت زیاد‬
‫‪.2‬فعالیت شدید‬
‫‪ .3‬سن‬
‫‪ .4‬بیماریهای زمینه ای‬
‫‪ .5‬الکل و مواد مخدر‬
‫بررسی اولیه مصدوم دچار افزایش درجه حرارت‬
‫ارزیابی موقعیت‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫دمای محیط بیش از ‪ 32‬درجه‬
‫رطوبت باالی ‪ 75‬درصد (هوای شرجی)‬
‫تابش مستقیم آفتاب به مدت طوالنی‬
‫فعالیت در محیط گرم و شرجی یا در محیط در بسته‬
‫به تن داشتن لباسهای تیره‬
‫ارزیابی اولیه‬
‫بررسی سطح هوشیاری بیمار‬
‫راه هوایی و تنفس (تند و سطحی )‬
‫بررسی نبض رادیال (تند نخی و یا عدم حس نبض )‬
‫بررسی فشار خون (اغلب طبیعی یا با کاهش اندک)‬
‫بررسی پوست‬
‫تهوع و استفراغ‬
‫کرامپ عضالنی یا تشنج‬
‫کرامپ گرمایی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫خفیف ترین افزایش درجه حرارت‬
‫اغلب به دنبال تحرک شدید ‪ ،‬تعریق فراوان و تخلیه الکترولیتهای بدن ایجاد می شود(مقدار‬
‫زیادی آب و نمک از دست می دهند)‬
‫سپس توسط نوشیدن مقادیر زیاد آب ‪ ،‬کمبود مایعات خود را بدون در نظر گرفتن کمبود نمک‬
‫جبران می کنند‬
‫بنابراین دچار هیپو ناترمی حاد و کرامپ عضالنی می شوند‬
‫کرامپ ها معموال در عضالت شکم ‪ ،‬ساق پا ایجاد می گردد‪.‬‬
‫این کرامپها درد شدید عضالنی ایجاد می کنند که آرام سازی مصدوم اهمیت دارد‬
‫باید به محل خنک برده و محلول نمک و آب را هر ‪ 15‬دقیقه به او خورانید(یک قاشق‬
‫چایخوری در یک لیتر آب)‬
‫گذاشتن حوله مرطوب روی پیشانی و عضالت کرامپ شده‬
‫کشش آرام عضالت درگیر توسط دست می تواند کمک کننده باشد‬
‫پس از رفع کرامپ باید به بیمار گفته شود که تا ‪ 12‬ساعت از قرار گرفتن در محیطهای گرم‬
‫خودداری کند‪.‬‬
‫بی رمقی گرمایی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫فرد در اثر قرار گرفتن در معرض گرما‪ ،‬مقدار زیادی آب و نمک را از طریق تعریق از دست‬
‫می دهد‬
‫شکایت مصدوم شامل سردرد‪ ،‬تهوع‪ ،‬استفراغ‪ ،‬سرگیجه‪ ،‬نبض سریع و قوی‪ ،‬تنفس عمیق و‬
‫سریع ‪ ،‬ضعف و بی رمقی و در نهایت غش است‬
‫پوست مصدوم مرطوب و رنگ پریده و دمای آن طبیعی و خنک است‬
‫اقدامات‪:‬‬
‫بردن مصدوم به محل خنک و سایه‬
‫تجویز اکسیژن به میزان ‪ 15‬لیتر در دقیقه‬
‫خارج کردن لباسهای مصدوم و شل کردن لباسهای باقیمانده‬
‫قرار دادن مصدوم در وضعیت خوابیده به پشت و باال بردن پاها به میزان ‪ 40‬درجه‬
‫گذاشتن کمپرس سرد و مرطوب روی بدن بخصوص روی صورت ‪ ،‬زیر بغل ‪ ،‬کشاله ران و‬
‫پهلوها‬
‫خنک سازی بوسیله باد زدن یا پنکه‬
‫هر ‪ 15‬دقیقه تا یک ساعت به او آب داده شود (درصورت عدم تهوع و استفراغ)‬
‫در صورت عدم پاسخ به اقدامات و دمای بدن درحدود ‪ 5/38‬به بیمارستان رسانده شود‪.‬‬
‫هیپرترمی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در موقعیتهای بسیار گرم و مخصوصا در صورت باال بودن رطوبت هوا‬
‫ممکن است دمای بدن به باالی ‪ 40‬درجه رسیده و تنظیم دمای بدن مختل شود‬
‫مصدوم دچار کانفیوز ‪ ،‬اغما و تشنج می شود‬
‫پوست بدن این مصدومین قرمز و داغ بوده و ممکن است مرطوب یا خشک‬
‫باشد‪.‬‬
‫اقدامات ‪:‬‬
‫دور کردن این مصدوم از محیط گرم و قرار دادن وی در محیط خنک‬
‫تجویز اکسیژن به میزان ‪ 15‬لیتر در دقیقه‬
‫خارج کردن لباسهای مصدوم و شل نمودن لباسهای باقیمانده‬
‫مصدوم را به پشت خوابانده و پاها را به میزان ‪ 40‬درجه باال ببرید‬
‫اقدام به خنک کردن باید هر سریعتر انجام شود‬
‫هدف رساندن فوری درجه حرارت به زیر ‪ 39‬درجه است‬
‫روشهای خنک کردن بدن‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫روی بدن مصدوم آب خنک بریزید‬
‫روی نواحی زیر بغل‪ ،‬دو طرف گردن‪ ،‬کشاله ران ‪ ،‬پشت زانوها و پهلوها‬
‫کیسه سرد بگذارید‬
‫مصدوم را در مالفه خیس بپیچید‬
‫به شدت مصدوم را باد بزنید بهتر است از باد مستقیم پنکه بر بدن فرد استفاده‬
‫کنید‬
‫در صورت بروز لرز فرآیند خنک سازی را کند کنید ادامه روشهای خنک‬
‫سازی تا رسیدن بیمار به بیمارستان‬
‫هر ‪ 15‬دقیقه یکبار عالیم حیاتی بیمار را چک کنید ‪.‬‬
‫مسمومیت ها‬
‫سم یا توکسین یک ماده شیمیایی به صورت مایع ‪ ،‬جامد یا گاز است که در صورت‬
‫ورود به بدن یا تماس با پوست وی با صدمه یا حتی مرگ فرد می شود‬
‫مسمومیت به دو صورت است‬
‫‪ .2‬سیستمیک‬
‫مو ضعی‬
‫‪.1‬‬
‫میزان مسمومیت بسته به مقدار سم ‪ ،‬میزان جذب‪ ،‬و توزیع‪ ،‬ویژگیهای سم ‪ ،‬و‬
‫میزان حساسیت انسان است‪.‬‬
‫سایر عواملی که روی مسمومیت تاثیر می گذارند عبارتند از ‪:‬‬
‫وجود بیماری زمینه ای در فرد‬
‫نوع پاسخ بیولوژیک فرد به سم‬
‫سابقه تماس قبلی با ماده شیمیایی‬
‫نحوه جذب‪ ،‬توزیع ‪ ،‬متابولیسم‪ ،‬و دفع سم(فارماکوکنیتیک)‬
‫تشخیص اولیه مسمومیت‬
‫‪.1‬ارزیابی اولیه از محیط‬
‫‪.2‬شرح حال (زمان‪ ،‬روش‪ ،‬مدت‪ ،‬و چگونگی شرایط تماس و نوع و مقدار مواد)‬
‫‪ .3‬معاینات فیزیکی‬
‫‪ .4‬پاسخ به آنتی دوت‬
‫‪ .5‬تستهای آزمایشگاهی‬
‫اهداف کلی درمان مسمومیت‬
‫‪.1‬حفظ عالیم حیاتی‬
‫‪ .2‬جلوگیری از جذب بیشتر سم‬
‫‪ .3‬تشدید دفع سم‬
‫‪ .4‬تجویز آنتی دوت اختصاصی‬
‫‪.1‬حفظ عالیم حیاتی‬
‫‪.1‬برقراری دو خط وریدی‬
‫‪ .2‬مانیتورینگ قلبی جهت تشخیص آریتمی ها‬
‫‪ .3‬توجه به حفظ راه هوایی‪ ،‬اکسیژناسیون و تهویه بیمار‬
‫‪ .4‬تجویز ‪ 15‬لیتر اکسیژن در دقیقه‬
‫‪ .5‬در صورت دپرسیون تنفسی و احتمال آسپیراسیون مواد استفراغ شده لوله گذاری انجام شود‬
‫‪ .6‬بررسی وضعیت اکسیژناسیون از طریق ارسال ‪ABG‬‬
‫‪ .7‬در صورت هیپوتانسیون‪ ،‬اصالح آن با افزودن حجم و داروهای باالبرنده فشار خون‬
‫درمان تشنج با توجه به نوع عامل مسمومیت‪ ،‬ولی دیازپام و فنی توئین می تواند موثر باشد‬
‫حفظ درجه حرارت در حد طبیعی‬
‫‪.2‬جلوگیری از جذب بیشتر سم‬
‫در مسمومیت های خوراکی اولین قدم شامل به حداقل رساندن جذب سم توسط سم زدایی از لوله‬
‫گوارش است‪.‬‬
‫انتخاب روش سم زدایی به عوامل زیر بستگی دارد‪:‬‬
‫‪.1‬میزان مسمومیت پیشی بینی شده‬
‫‪ .2‬قابلیت اجرای روش سم زدایی و امکانات موجود‬
‫‪ .3‬ماهیت ‪ ،‬شدت و عوارض خطرناک سم‬
‫ایجاد استفراغ توسط شربت اپیکا‪ ،‬استفاده از زغال فعال ‪ ،‬شستشوی معده‬
‫شستشوی کل روده توسط تجویز یک محلول پاک کننده محتوی الکترولیت و پلی اتیلن گلیکول به‬
‫صورت خوراکی‬
‫نمکهای مسهل نظیر سولفات منیزیم و مانیتول و سوربیتول نیز به تسریع دفع محتویات لوله‬
‫گوارشی کمک می کند‪.‬‬
‫در مسمومیت با مواد سوزاننده استفاده از مسهل ها منع مصرف دارد‬
‫رقیق سازی یک روش موثر هنگام مصرف مواد سوزاننده نظیر اسید یا باز است‪(.‬مصرف مایعات‬
‫‪ 5‬میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم)‬
‫مداخله سریع جراحی‬
‫شستشوی سریع با آب فراوان یا نرمال سالین (نظیر پوست و چشم)‬
‫‪ .3‬تشدید دفع سم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تجویز زغال فعال تا چند روز ( دوز آن ‪ 1 gr/kg‬هر ‪2‬تا ‪ 4‬ساعت است و همزمان سوربیتول‬
‫نیز داده می شود)‬
‫ایجاد دیورز اجباری همراه با تغییر در ‪ PH‬ادرار می تواند به دفع سموم کمک کند ‪.‬‬
‫خارج کردن سم از سیستم گردش خون شامل دیالیز صفاقی‪ ،‬همودیالیز‪ ،‬پالسمافرز‪ ،‬و تعویض‬
‫خون است‬
‫اکسیژناسیون پرفشار‪ :‬در مسمومیتهای استنشاقی‬
‫‪ .4‬تجویز آنتی دوت‬
‫اداره مصدوم آلوده به سموم خوراکی‬
‫جذب بیشتر سموم خوراکی در روده صورت می گیرد و نه در معده ‪.‬بنابراین با‬
‫تخلیه سریع معده می توان از بسیاری از عوارض سم جلوگیری کرد‪.‬‬
‫ارزیابی اولیه فرد مصدوم‬
‫‪.1‬مشاهده و معاینه دهان‪ ،‬پوست اطراف دهان ‪ .2‬ز نظر سوختگی و التهاب و‬
‫حفظ راه هوایی‬
‫‪ .2‬بررسی سرعت و عمق تنفس و نیاز به تهویه مکانیکی‬
‫‪ .3‬بررسی سرعت ضربان قلب‪ ،‬رنگ و دمای پوست‬
‫‪ .4‬بررسی وضعیت هوشیاری ‪:‬در صورت عدم هوشیاری یعنی میزان سم جذب‬
‫شده قابل توجه بوده است‬
‫‪ .5‬در صورت استفراغ دادن پوزیشن ریکاوری به مصدوم و جلوگیری از‬
‫آسپیراسیون‬
‫تهیه شرح حال فوری از فرد مسموم‬
‫‪ ‬زمان خوردن سم‬
‫‪ ‬زمان شروع عالیم‬
‫‪ ‬مقدار سم‬
‫‪ ‬نوع سم‬
‫‪ ‬سابقه روانپزشکی‬
‫‪ ‬وزن بیمار‬
‫توجه به نشانه های خوردن سم‬
‫تورم غشای مخاطی دهان و لبها‬
‫تهوع ‪ ،‬استفراغ و اسهال‬
‫درد‪ ،‬کرامپ ‪ ،‬حساسیت و اتساع شکم‬
‫سوختگی یا لکه هایی اطراف دهان‬
‫تغییر در سطح هوشیاری‬
‫میدریاز یا میوز‬
‫تغییر در عالیم حیاتی‬
‫مراقبتهای اورژانس در بیمارستان‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تخلیه باقیمانده سم از دهان‬
‫ساکشن ترشحات دهان و حلق‬
‫استفاده از شارکل فعال ‪ 1gr/kg‬که به دو صورت است‪:‬‬
‫‪.1‬بصورت خوراکی‪:‬‬
‫ریختن شارکل در لیوان در بسته نی دار‬
‫‪‬‬
‫خوردن شارکل توسط نی‬
‫‪‬‬
‫ثبت اثرات شارکل روی بیمار‬
‫‪‬‬
‫‪.2‬توسط الواژمعده‬
‫کنترل عالیم حیاتی پایه‬
‫‪‬‬
‫وارد کردن لوله معده شماره ‪ 26‬یا ‪28‬‬
‫‪‬‬
‫دادن پوزیشن ریکاوری به بیمار‬
‫‪‬‬
‫آسپیره کردن محتویات معده‬
‫‪‬‬
‫شستشوی معده با مخلوط شارکل فعال ‪ 1gr/kg‬و ‪ 50‬تا ‪ 300‬سی سی نرمال سالین نیمه گرم‬
‫‪‬‬
‫ثبت اثرات شارکل روی بدن بیمار‬
‫‪‬‬
‫تکرار تجویز شارکل هر ‪2‬تا ‪ 4‬ساعت‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫کنترل عالیم حیاتی و ارزیابی وضعیت بیمار‬
‫تجویز آنتی دوت اختصاصی سم در صورت موجود بودن‬
‫اداره مصدوم آلوده به سموم استنشاقی‬
‫رایجترین سموم استنشاقی شامل ‪:‬‬
‫مونو اکسید کربن‪ ،‬دی اکسید کربن‪ ،‬گاز کلرین‪ ،‬سولفید هیدروژن‪ ،‬سیانید هیدروژن‪ ،‬آمونیاک ‪،‬‬
‫گازهای صنعتی‪ ،‬سوخت ناقص گاز طبیعی‪ ،‬حاللهای رنگ و چربی مثل تینر‬
‫ارزیابی فرد‬
‫‪.1‬بررسی سطح هوشیاری‬
‫‪.2‬دادن پوزیشن خوابیده به پشت‬
‫‪.3‬شل کردن کلیه پوششهای قفسه سینه‬
‫‪.4‬بررسی راه هوایی و وضع تهویه‬
‫‪.5‬اندازگیری ریت و عمق تنفس‬
‫‪ .6‬تجویز اکسیژن ‪15‬لیتر در دقیقه‬
‫‪ .7‬بررسی نیاز به تهویه با فشار مثبت‬
‫‪ .8‬بررسی نبض‪ ،‬رنگ و حرارت پوست‬
‫‪ .9‬گرفتن شرح حال فوری از مصدوم‬
‫‪ ‬زمان استنشاق‬
‫‪ ‬مدت استنشاق‬
‫‪ ‬قرار داشتن در محیط باز یا بسته‬
‫‪ ‬نوع گاز استنشاقی‬
‫‪ ‬احتمال خود کشی‬
‫‪ .10‬بررسی عالیم مسمومیت استنشاقی‬
‫‪ ‬تاکی پنه و دیس پنه‬
‫‪ ‬درد وسوزش قفسه سینه‬
‫‪ ‬سرفه استریدور‪ ،‬ویز‪ ،‬و کراکل‬
‫‪ ‬گرفتگی صدا‬
‫‪ ‬سوختگی دهان و حلق‬
‫‪ ‬سرگیجه و سردرد‬
‫‪ ‬تغییر در وضعیت هوشیاری و گیجی‬
‫‪ ‬سیانوز‬
‫‪ ‬گاهی تهوع و استفراغ‬
‫‪ ‬گاهس تشنج‬
‫‪ .11‬مانیتورینگ مداوم مصدوم‬
‫‪ABG ‬‬
‫‪ ‬تجویز اکسیژن‬
‫‪ ‬تهویه مکانیکی‬
‫‪ ‬مانیتورینگ مداوم عالیم حیاتی و قلبی‬
‫‪ ‬تجویز آنتی دوت سم استنشاقی‬
‫اداره مصدوم آلوده به سموم جذب شده از پوست‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫توجه به عامل ایجاد کننده مسمومیت پوست (معموال گیاهان سمی)‬
‫بررسی اثرات سم باقیمانده روی لباس‬
‫پوشیدن دستکش و محافظت از خود‬
‫بررسی راه هوایی و وضع تنفس‬
‫ضعف عضالنی‬
‫شل شدن زبان و فک‬
‫تغییرات ثانویه سطح هوشیاری‬
‫فلج تنفسی‬
‫تجویز اکسیژن ‪ 15‬لیتر در دقیقه‬
‫بررسی نیاز به تهویه با فشار مثبت‬
‫بررسی گردش خون و عالئم شوک‬
‫خارج کردن لباسهای آلوده و زیورآالت‬
‫‪ ‬بررسی عالئم پوستی‬
‫سوزش و خارش و تحریک‬
‫اریتم‬
‫التهاب و تورم‬
‫کهیرهای گسترده‬
‫راش‬
‫سوختگی و تاول‬
‫احتمال درد‬
‫‪ ‬بررسی وسعت آلودگی‬
‫‪ ‬پاک کردن باقی مانده سموم از روی پوست بدون ایجاد خارش (در سموم جامد)‬
‫‪ ‬شستشوی ناحیه آلوده پوست به مدت ‪ 20‬دقیقه با آب حجیم و روان‬
‫‪ ‬کنترل مجدد عالیم حیاتی‬
‫‪ ‬ثبت گزارش مصدوم‬
‫‪ ‬انتقال مصدوم به بیمارستان‬