managment theory
Download
Report
Transcript managment theory
وظايف مدير
برنامه ريزي ،سازماندهي ،هدايت ،فرماندهي و كنترل ،بعنوان
وظايف مديريت ،مورد توجه هستند .
M
مدیر امروز عالوه بر این موارد ،تعامل با دیگران ،ایجاد رابطه ی متقابل ،
خالقیت ،نوآوری و استفاده از حداقل ها برای کسب حد اکثر ها ،
کمترین داده ،بیشترین بازده و ...را نیز به عنوان وظایف خود بر می
شمارد .
ابعاد تغییر محیط سازمانها در دو دهه اخیر
محیط سازمان ها در دو دهه اخیر تغییرات عظیم و با شتابی داشته است .
جهت حرکت این تغییرات را می توان از ابعاد مختلفی به شرح ذیل
خالصه نمود :
ادامه ...
-1حرکت از جامعه صنعتی به سوی جامعه اطالعاتی
-2حرکت از تکنولوژی نیروافزا به تکنولوژی دانش افزا
-3حرکت از اقتصاد ملی به سوی اقتصاد جهانی
-4حرکت از تمرکز به عدم تمرکز
-5حرکت از کوتاه مدت به بلند مدت
-6حرکت از کمیت به کیفیت
-7حرکت از کمک نهادها به سوی خود یاری
-8حرکت از دموکراسی نماینده ای به دموکراسی مشارکتی(مشتری گرایی – مشارکت کارکنان )
-9حرکت از ساختار سلسله مراتبی به نظام شبکه ای
-10حرکت از این یا آن به چند انتخابی
مكاتب ( تئوري هاي ) مديريت
تئوری کالسیک
تئوری نئوکالسیک (نهضت روابط انسانی )
تئوری مدرن (تحلیل سیستمی سازمان )
تئوري كالسيك
بطورکلی ،نظریه های دانشمندانی چون هانری فایول (پدرتئوری مدیریت) ،
فردریك وینسلور تیلور (پدرمدیریت علمی) و ماکس وبر (بنیانگذار
بوروکراسی) مهم ترین معرّف عقاید این مكتب است .دراین مكتب ،فقط به
نیازهای مادی کارگران توجه شده است و به عوامل رفتاری آنان توجهی
ندارد.
این نظریه بطورکلی دارای چهارنكته اصلی بشرح ذیل می باشد:
اصل تقسيم كار
وجود سلسله مراتب ،تخصص و طبقه بندي وظايف درسازمان از تقسيم كار ناشي
مي شود ؛ البته وقتي كارها بر اساس تخصص طبقه بندي شود ،مشكل حيطه
.نظارت بوجود مي آيد
موضوع بعدی
سلسله مراتب و تخصص
سلسله مراتب با رشد عمودي و تخصص با رشد افقي سازمان در ارتباط هستند.
سلسله مراتب از ارتباط عمودي (باالبه پائين) قدرت بين افراد سازمان سخن مي
گويد و تخصص ،تقسيم كار راموجب مي شود از مشكالت اساسي كه در نتيجه
اين تقسيم بندي بوجود مي آيد ،مي توان به عدم هماهنگي اشاره كرد .
موضوع بعدی
ارتباط منطقي
وجود ارتباط منطقي بين فعاليتهاي مختلف يك سازمان نيل به هدفهاي سازمان را
ممكن مي سازد .
موضوع بعدی
حیطه نظارت
تعداد كارمندان زير نظر يك مدير،حيطه نظارت او را تشكيل مي دهد.
موضوع بعدی
انتقادات وارد بر تیلور
-1عدم توجه به احساسات و عواطف انسانی و نقش گروه
-2اعتقاد به وجود یک راه انجام کار به عنوان بهترین راه
-3پاداش مالی به عنوان موثرترین عامل انگیزشی
-4تاکید بیش از حد روی روش علمی
-5عدم توجه به ستیز ،تضاد و برخورد به عنوان جز الینفکی از دنیای سازمانی
تئوري نئوكالسیك(نهضت روابط انساني)
بر خالف تئوري كالسيك كه به كارگران به عنوان عامل اقتصادي
اشاره دارد ،اين مكتب عنوان مي نمايد كه افراد به جاي فكر كردن
در بارة نيازهاي اقتصادي ،بيشتر در انديشه روابط انساني هستند؛
عواملي چون تعامل گروهي ،مشاركت و ارتباطات مؤثر برميزان
بهره وري و كار آيي تاًثير بسزايي دارند .
این تئوری بر پایه تئوری کالسیک بنا شده .به زبان دیگر این
نظریه همان نظریه کالسیک اصالح شده ،کاملتر شده و یا به
عبارتی توسعه یافته است .فرض اساسی این تئوری این است که
روی جنبه های اجتماعی و روانشناسی کارگر بعنوان یک فرد و
گروه کاری او باید تاکید شود .با توجه به این عوامل تعریفی که
تئوری نئوکالسیک از یک سازمان ارائه می دهد را می توان
بصورت زیر بیان کرد :
سازمان عبارت است از مجموعه گروههای انسانی که اهداف
مشترکی دارند .
تئوري نوين (تحلیل سیستمي سازمان)
در حالیكه دو مكتب قبلی ،یكی عامل اقتصادی(کالسیك) و دیگری روابط
اجتماعی (نئوکالسیك) را در جهت رضایت کارکنان مطرح نموده است ،این
مكتب نیازهای انسان را بسیار پیچیده تصور می کند؛ در این مكتب ،اعتقاد
بر این است که نه تنها انسان بوسیله پاداشهای مادی ،امنیت و تعلق بر
انگیخته می شود ،بلكه تحت تاًثیر میل به منزلت و عزت نفس خود و دیگران
و همچنین خویشتن یابی و تعالی نیز قرار می گیرد .بر اساس این مكتب ،تمام
سطوح این نیازها به حالت پیچیده ای با یكدیگر در ارتباط هستند.
نظريه نوين ( ادامه)...
نظریه نوین = نظریه های سازمانی +نظریه های انسانی
این نظریه به موارد زیر تاکید دارد :
انجام وظایف -رسیدن به اهداف – فنون کار در سیستمهای مختلف
– گردش کار – بازخورد – مفهوم تعادل – تناسب کار – سیستمهای
باز و داده ای و ...
سازمان در نظريه نوين
سازمان عبارتست از فرآيندي ساختاري ،كه در اين فرآيند ،افراد براي
اهداف معين ،در تماس متقابل با هم قرار دارند .
ويژگي هاي سازمان در نظريه نوين
.1
.2
.3
.4
سازمان سيستمي است مركب از تعدادي زيرسيستم هاي به هم
وابسته مرتبط .
سازمان يك سيستم باز و پويا است .
سازمان درجهت تعادل به پيش مي رود .
سازمان سيستمي است با هدف ها ،مقاصد و كاركردهاي متعدد كه
بعضاً با هم در تعارض هستند .
چند اصطالح مرتبط با مديريت نوين
مديريت شفاف :
Open-Bookدر لغت به معنی باز کردن کتاب و جزوه است ،ولی در
اصطالح مدیریتی ،به معنای :توزیع و تسهیم اطالعات مالی ،روندهای
صنعت ،گزارشهای کیفیت ،گزارشهای خدمات مشتری و ...بین
کارکنان شرکت است .با توزیع اطالعات شرکت بین کارکنان ،هنگام
تغییر ،مخالفت و مقاومتی از سوی کارکنان دیده نخواهد شد ،زیرا آنها
به طور کامل در جریان روند ها واطالعات مورد نیاز هستند.
سواد ديجیتال :
مدیران در عصر کنونی نیاز به دو نوع سواد تازه دارند .یعنی عالوه بر
تخصصهای اساسی به دو دانش زیر نیز نیاز مندند :
سواد کار با اطالعات
سواد کار با رایانه
مي توان مشكالت مديريت در دهه جاري را به دو بخش تقسیم كرد :
نخست :آن دسته از مشكالتي كه در اثر بي ثباتيها و سرعت تحوالت به وجود
مي آيند .
دوم :آن دسته از مشكالتي كه چارچوبهاي فكري و دستگاههاي ارزشي را
متزلزل مي سازند .
نظریات اجتماعی فنی
نظریات نوین مدیریت
نظریه سیستمی
نظریه اقتضا
نظريات اجتماعي ـ فني
در این نظریه مدیران برای فهم سیستم کار به شناخت فنون انجام
کار (موضوع ساختار سازمانی ) و نحوه کار گروهها (موضوع
روابط انسانی) و هر دو نیازمندند .
تریست و بامفورت دریافتند که تقسیم وظیفه و تخصصی کردن
کار به وسیله معرفی تكنولوژی نوین موثر است که تغییر در
سیستم اجتماعی پذیرفته شود یعنی جنبه های فنی و
اجتماعی شغل با هم در نظر گرفته شوند .
نظريه سیستم ها
این نظریه از آنجا که بر نظریات مدیریت سازمانی و انسانی مبتنی
است از نوع نظریات ادغامی می باشد .
کاتز و کان در مدلهای عمومی سیستم ها ،سازمان اداری را
بعنوان یك سیستم باز معرفی می کنند .
نظريه ي اقتضاء
این نظریه بر مبنای ایده ی نظریه ی سیستم ها ،اصول جهانی مدیریت را رد
کرده و بیان می کند که عوامل متنوعی ( هم داخل و هم خارج سازمان )
ممكن است بر عملكرد سازمان تاثیر بگذارند .
بنابراین یك روش بهینه برای مدیریت و سازماندهی وجود ندارد ،
چون شرایط تغییر کرده و پیش آمدهایی رخ می دهد .
ويژگي هاي نظريه ي نوين
بینش سیستمی ,تعدد انگیزش ها ,پویایی
,
سطوح و ابعاد چند جانبه و متقابل
وفاق و سازگاری
تعدد ریشه های علمی ,تعدد متغیرها
احتمال پنداری و توصیفی بودن
برنز و استالكر آلفرد کورزیبسكی ماری پاکر فالت چستر بارنارد -نوربرت وینر
انواع سیستم از ديدگاه برنز و استالكر
برنز و استالكر به دو نوع سيستم مديريت اشاره دارند :
.1سيستم مكانستيك ( ماشين گونه )
.2سيستم ارگانيك ( زنده ،انعطاف پذير و انساني )
مقايسه سیستمهاي مكانستیك و ارگانیك
سيستم هاي ارگانيك بر خالف سيستم ماشيني داراي انعطاف پذيري
بيشتر و ساختار نرم تر هستند و به كاركنان در اتخاذ تصميمات اجازه
مشاركت و اعمال نظر بيشتري مي دهند .
برنز و استالكر سيستم هاي مكانستيك را براي شرايط محيطي ثابت و
كم تغيير و سيستم هاي ارگانيك را براي شرايط محيطي متغير و پويا
مناسب تر مي دانند.
آلفرد كورزيبسكي
از قديمي ترين افرادي است كه در زمينه ي تئوري نوين كار كرده است
.او در سال 1933ميالدي كتابي را منتشر كرد كه در آن نظريات و
ديدگاه هاي خود را اين گونه مطرح كرده است :
ما در سه دنياي متفاوت زندگي مي كنيم :
دنياي حوادث ،دنياي واقعيت ها ،دنياي عاليم و نشانه ها .
او همچنين زبان و ارتباطات را مورد توجه قرار داد كه شامل نكات عمده
و حساسي مانند جمالت ،استنباط شنونده ،محدوديت هاي زبان
(عدم انعطاف) محيطي كه ارتباط در بستر آن انجام مي شود ،ماهيت
كلمات و اهميت ادراک شنونده بود .
ماري پاكر فالت
او درباره ی نوعی روانشناسی روابط در سازمان های بازرگانی کار
می کرد ،روابطی که منجر به اصول منافع افراد و سازمان می
شد .
چستر بارنارد
بارنارد در سال 1938ميالدي يك كتاب درسي منتشر كرد كه در آن
نخستين تفسير مشخص از سازمان و مديريت در بينش جديد آمده
است .او سازمان را به عنوان يك سيستم اجتماعي پويا مطرح ساخت
كه از همكاري و تعاون افراد به منظور برآوردن نيازهاي فردي به
وجود مي آيد .
بينش او از سازمان ،مبتني بر تفاهم و سازش بين جنبه هاي رسمي و
غير رسمي سازمان بود .
نوربرت وينر
او درسال 1948میالدی کتابی را منتشر کرد که به طور وسیعی
مدیریت را تحت تاثیر قرار داد .او زمینه را برای علم فراخودکاری
(سایبرنتیك) هموارساخت .نظرات وینر در باره ی کنترل سیستم از
طریق اطالعات بازخورد ،مستقیماً مرتبط با گسترش کامپیوتر بود .
او همچنین سازمان را شامل یك سیستم وفق پذیر یا سازوار دانسته
و آن را بدین صورت تشریح میكند که وجود سازمان ،قایم به
ارزیابی و رفع عیوب با استفاده از اطالعات بازخورد است .
یكی از دستاوردهای تحقیقات وینر استفاده از کامپیوتر در کنترل
فعالیت های یك سازمان (کارخانه) می باشد ( خودکنترلی ) .
منابع
•
•
•
•
•
•
•
•
www.mydocument.ir
www.imi.ir
www.fekreno.org
www.ido.ir
http://fa.wikipedia.org
www.aftab.ir
www.alip.parsiblog.com
www.ammodiran.blogfa.com
در پناه حق باشيد
.