Transcript SUBJEKTI MEĐUNARODNOG JAVNOG PRAVA

SUBJEKTI MEĐUNARODNOG
JAVNOG PRAVA
LATINSKE IZREKE OD ZNAČAJA ZA I
KOLOKVIJUM





Ex iure proprio – na osnovu sopstvenog prava
Genus humanum – ljudski rod
De novo- iznova
Exempli causa – kao na primjer
Cuius regio,eius religio- čija zemlja toga i religija
 In abstracto- uopšte
 Vis a vis – što se tiče
Subjektivitet države i međunarodne
organizacije
-Država jedini entitet koji posjeduje sve
elemente subjektiviteta u međunarodnom
pravu
-Subjektivitet međ.org. se ne poklapa sa
subjektivitetom države
- Razlike kvalitativne i kvantitativne
 Subjektivitet međunarodne organizacije je
izvedene, derivativne i funkcionalne prirode
 Međ.organizacije nemaju sposobnost da mijenjaju
subjektivitet države osim u nekim slučajevima
 Nedostaje im pravnostvarajuća sposobnost
 Nemaju sposobnost da stvaraju pravila opšteg
međunarodnog prava
 Ugovorna sposobnost je ograničena
 Naddržavna obilježja međunarodne organizacije
Podjela subjekata međunarodnog
prava





Izvorni i derivativni
Potpuni i krnji
Aktivni i pasivni
Apstraktni i konkretni
Trajni i prolazni
Položaj individue u međunarodnom
pravu
 Definicija individue
 Teorije o pravnom položaju individue
1. da je subjekt međunarodnog prava
2. da je objekt međunarodnog prava
3. da je subjekt u fazi nastajanja
-Subjektivitet pojedinca
- Subjekt međ.prava/učesnik
Država
 Entitet koga kumulativno određuju tri konstitutivna
elementa
 Konstitutivni elementi : postojano stanovništvo,
utvrđena teritorija, *suverena vlast
 Podjela država
1.Prema
obimu suverenosti suverene i polusuverene
2. Prema unutrašnjoj strukturi unitarne i složene
Složene države




Personalna unija
Realna unija
Konfederacija
Federacija
Nastavak novih država
 Faktički i pravni elemenat
 Princip nacionalnosti – 19. vijek
 Pravo naroda na samoopredeljenje
- pravo naroda na unutrašnje
samoopredeljenje
- pravo naroda na spoljašnje
samoopredeljenje
- Nastanak novih država na prostoru SFRJ
Kondominijum
 Vršenje suvereniteta nad jednom teritorijom
od strane dvije ili više država
 Modeli interne podjele kosuverena *
 Prevaziđen istorijski oblik- primjeri
Teritorijalni entiteti i države pod
međunarodnom kontrolom
 Sarska oblast- Društvo naroda
 Slobodni grad Dancing- Društvo
naroda
 Slobodni grad Jerusalim - Ujedinjene nacije
 Slobodna teritorija Trst – Ujedinjene nacije
Mandatne teritorije i teritorije pod
starateljstvom




Mandatni sistem – Društvo naroda
Podjela teritorije pod mandatnim sistemom
Starateljski sistem – Ujedinjene nacije
Odnos država starateljica i OUN
 Primjer formalno suverene i nezavisne
države pod međunarodnu upravu – Bosna i
Hercegovina
 Dejtonski sporazum – 1995. god.
 Međunarodna kontrola i Bosna i
Hercegovina
Prelazna uprava UN za istočnu
Slavoniju, Baranju i Zapadni Srem
 Specifična , vremenski oročena
međunarodna uprava nad određenom
teritorijom
 Uloga i značaj rezolucije 1037
Neteritorijalni entiteti sa elementima subjektiviteta –
postojeći ili u fazi nastajanja
- Ustanici i zaraćene strane
•
•
Obratiti pažnju na subjektivitet
Elementi subjektiviteta u tri pravca: ratione materiae, ratone temporis i ratione loci
- NARODNOOSLOBODILAČKI POKRETI
Specifičan status NOP ispoljava se dvojako
Elementi subjektiviteta
- MULTINACIONALNE KOMPANIJE
Pravna i procena sposobnost
- MEĐUVLADINE KOMPANIJE I MEĐUVLADINA UDRUŽENJA PROIZVOĐAČA
Hibridni karakter
Cilj ostvarenje zajedničke dobiti
Primjeri
Slučajevi sui generis
 Vatikan – amalgam
 Tajvan – uticaj SAD i revolicije
 Pridružene države i zajednice država –
primjer( Kukova ostrva )
 Asocijacije država -
Britanska zajednica
naroda
 Malteški viteški red – značaj nekada (vjerska
org. ) i sada ( humanitarna org. )
Priznanje država
 Konstitutivna teorija
 Deklarativna teorija *
-VRSTE PRIZNANJA : de jure- de facto; uslovno –
bezuslovno;izričito- prećutno ; individualno – kolektivno
- Priznanje vlada
- Praksa država
- Revizija ustanove priznanja država
Prava i obaveze država
1. Obaveza država da se uzdrži od prijetnje ili
upotrebe sile
2. Obaveza rješavanja međunarodnih sporova
mirnim sredstvima
3. Pravo na samoodbranu
4. Zabrana intervencije u unutrašnje i spoljnje
poslove
5. Obaveza država da sarađuju u skladu sa
Poveljom UN
6. Obaveza savjesnog ispunjavanja obaveza
 Humanitarna intervencija
-Podjela intervencija
-Značaj humanitarne intervencije
- Dragova i Monrova doktrina
Principi za određivanje nadležnosti
države u međunarodnom pravu





Teritorijalni
Nacionalni
Zaštitni
Univerzalni
Pasivni nacionalni
Oblici nadležnosti države
 Teritorijalna ( pozitivan i negativan vid )
 Ekstrateritorijalna ( nadležnost nad
državljanima i nadležnost nad objektima )
 Strogo unutrašnja nadležnost države i
međunarodna nadležnost
Imunitet stranih država
 Par in parem non habet imperium ( sve države
jednake i jedna država nema vlast nad drugom tj. ne može joj suditi )
 Koncepcija o apsolutnom imunitetu stranih država
 Koncepcija o funkcionalnom imunitetu stranih država
Oblici odgovornosti države
Građanska odgovornost – uslovi za građansku odgovornost
Direktna odgovornost
Odgovornost za akte privatnih lica
Odgovornost države za štete koju prouzrokuju
pobunjenici i ustanički pokreti
- Priroda i obim odgovornosti za kršenje
međ.odgovornosti
- Okolnosti koje isključuju protivpravnost akta



