عوامل موثر در بهره وري نيروي انساني
Download
Report
Transcript عوامل موثر در بهره وري نيروي انساني
عوامل موثر بر افزايش
بهره وري
مدرس :دكتر محمود آسياچي
1
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
اهداف دوره:
-
2
عوامل موثر در بهره وري سازمانها
عوامل داخلي و خارجي بهره وري
عوامل نيروري انساني در بهره وري
مدل مفهومي بهره وري
مدل هاي بهره وري
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
عوامل موثر در بهره وري سازمانها
الف) عوامل داخلي:
مجموعه عواملي هستند كه تحت كنترل سازمان بوده و سازمان مي تواند با
بكارگيري تكنيك ها و روشهاي مديريتي روي آنها تاثير گذارد.
كه به دو دسته عوامل سخت افزاري و نرم افزاري تقسيم مي گردند.
ب) عوامل خارجي:
مجموعه عواملي هستند كه تحت كنترل سازمان نبوده و عوامل خارج ازسازمان باعث پيدايش آنها هستند.
نكته مهم در خصوص عوامل خارجي اين است كه اين عوامل تغييراتش برايكليه سازمانها يكسان است و سازمانهاي موفق با بررس ي و پايش اين عوامل،
موفقيت خود را تضمين مي كنند.
3
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
الف) عوامل داخلي:
-1عوامل سخت افزاري مانند:
محصول از طريق :طراحي بهتر ،گسترش تحقيق و توسعه ،بازاريابي و فروشبا در نظر گرفتن كميت ،كيفيت ،زمان و هزينه مناسب.
ماشين آالت و تجهيزات از طريق :تعميرات و نگهداري خوب و بموقع ،استفادهموثر و مطلوب تر از ظرفيت آنها ،توجه به نحوه بهره برداري ،دوام و عمر
آنها،نوآوري ،هزينه ،سرمايه گذاري ،گسترش ظرفيت ها و برنامه ريزي توليد
تكنولوژي مواد و انرژي از طريق :بهره گيري از مواد و ارائه ،محصول مفيد با مصرفانرژي كمتر در واحد محصول ،انتخاب مواد اوليه مناسب و صحيح و با كيفيت
مطلوب ،كنترل ضايعات ،باالبردن كيفيت مواد اوليه با استفاده از فرآيندهاي
اوليه و آماده سازي مواد اوليه ،فرآيندهاي اصلي توليد ،بهبود وضعيت
انبارداري و گردش موجوديها.
4
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
الف) عوامل داخلي( :ادامه)
-2عوامل نرم افزاري مانند:
افراد از طريق :ايجاد زمينه هاي مشاركت ،توجه به رفتارهاي انساني ،حذفبرخوردها و موانع ارتباطي ،رعايت استاندارد عملكرد و تالش در بهبود آن،
توجه به رضايت از نوع كار و شغل ،مهم و پراهميت و سودمند نشان دادن
كار.
سازمان و سيستم ها از طريق :وحدت فرماندهي ،واگذاري مسئوليت ها،نظارت و كنترل ،تقسيم كار و ايجاد هماهنگي.
روشهاي كار ازطريق :جابجاي نيروي انساني ،ابزار ،محلهاي توليد ،مواد،ماشينهايي كه مورد استفاده قرار مي گيرند.
روشهاي مديريت شامل :سياستهاي نيروي انساني ،ايجاد مشاغل ،برنامهريزي ،نظارت ،هزينه ها و منابع سرمايه اي ،روشهاي كنترل.
5
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
ب) عوامل خارجي:
-1عوامل ساختاري شامل:
تغييرات اقتصادي ،كشاورزي ،تكنولوژي ،رقابتي تحقيقات و توسعه ،تكنولوژي و كاربرد روشهاي تازه ،فنون جديد،محصوالت جديد.
تحرك اقتصادي ،مالي ،حضور در بازار رقابت ،منابع انساني ،زيربناهاي اقتصادي ،نوآوري و اختراعات
تغييرات اجتماعي و جمعيتي -2منابع طبيعي شامل نيروي انساني ،زمين ،سوخت و مواد خام.
-3دولت شامل عملكرد و مقررات دولتي ،حمل و نقل ،ارتباطات ،
انرژي ،محيط زيست ،يارانه ،اقدامات مالي و ارزي.
6
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
عوامل موثر در بهره وري نيروي انساني:
-1انگيزش
-2روابط مديريت و نيروي كار
-3بهسازي و آموزش نيروي انساني
-4سيستم پرسنلي مناسب
-5ساختار سازماني و سيستمهاي كارآمد
-6ضرورت اصالح فضاي كار
-7راهبرد هاي مديريتي مناسب
-8استفاده بهينه از منابع
-9تحقيق و توسعه
7
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
)Work shop (1
2مورد از عواملي كه در بهره وري نيروي
انساني در فضاي كسب و كار ايران موثرتر
ميباشد را تحليل نمائيد%
نحوءانجام :گروهي
زمان انجام 20 :دقيقه
8
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
مدل دايره عوامل موثر بر بهره وري( :ميستر)
سطح سازماني
سطح فردي
سطح ملّي
سطح بين المللي
اقتصادي
توافقات دو جانبه
و چند جانبه
توسعه تكنولوژي
فناوري
محصوالت
نگرش /بينش
فناوري
دانش و
مهارت ها
انگيزش
باورها و
ارزش ها
9
روندهاي اقتصادي
سياسي
نظام گستر
روشهاي
كار
اجتماعي
فرهنگ
انطباق ،سازگاري و
هماهنگي هاي
محمودالمللي
دكتر بين
آسياچي
مدل مفهومي عوامل موثر بر بهره وري افراد:
سطح توسعه يافتگي
جو اجتماعي
ساختار اجتماعي (فرهنگي)
شرايط اقتصادي
موقعيت سياسي
بي اعتمادي /لعتماد متقابل
بي انصافي و تبعيض /عدالت
احساس محروميت /رفاه و آسايش
نيازها ،آرمان ها ،ارزش ها
باورها ،مشوق ها
انگيزش
اخالق كار
عملكرد شغلي فرد
جو سازماني و گروه هاي غير رسمي
بهره وري
نيروي انساني
فشار گروه
روحيه گروه
شيوه رهبري
توانائي
10
دانش و مهارت
نظام گستر
آموزش
عاليقمحمود آسياچي
تجربه ،دكتر
مدل موري اينسورث و نيويل اسميت:
)P=RC .C.E.V (Pf .Rw
=Pعملكرد .ميزان اهدافي كه تحقق يافته اند
=RCوضوح نقش .درجه روشن بودن وظايف و مسئوليتها
=Cشايستگي .توانائيهاي الزم براي مديريت كردن
=Eمحيط .درجه مساعد بودن محيط و حمايت عملي عوامل محيطي
از تالش براي تحقق اهداف سازمان.
=Vارزشها .نظام ارزشي حاكم بر محيط ،مكانيزم هدفگذاري ،نظام
تصميم گيري سازمان ،مديران و كاركنان
=Pfتناسب ترجيحي .تا چه حد افراد شغلشان را بر مشاغل ديگر
ترجيح داده و مي دهند.
= Rwپاداش .درجه كارآمدي سيستم پاداش دهي سازمان
11
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
ب) مدل هرسي و گلداسميت:
)P=f (A.C.H.I.E.V.E
=Pعملكرد
=Aتوانايي .قدرت به انجام رساندن توفيق آميز يك تكليف
=Cوضوح .روشني در درك پذيرش نحوه كار ،محل و چگونگي انجام آن.
=Hحمايت سازماني .حمايتي كه كارمندان براي تكميل كردن اثربخشي كار
به آن نياز دارند.
=Iانگيزه .شور و شوق و تمايل به انجام تكليف
=Eارزيابي .سازه و كار قضاوت در رابطه با چند و چون انجام كار
=Vاعتبار .مناسبت ،قانونمندي و مشروع بودن تصميم مدير
=Eمحيط .مجموعه عوامل موثر برون سازماني
12
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
عوامل بلند مدت موثر بر بهره وري:
-
ايجاد و توسعه محصوالت جديد
معرفي روش هاي توليد جديد
كشف منابع جديد
يافتن كانالهاي جديد بازاريابي
-عقاليي كردن ساخت اقتصادي و بهره وري
13
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
عوامل موثر بهره وري در ژاپن:
در يكي از گزارش هاي مربوط به بررس ي هاي بهره وري كه از سوي
وزارت كار در ژاپن منتشر شده است عوامل موثر بر بهره وري به
شرح زير دسته بندي شده است:
نحوه استقرار تجهيزات و پرسنل مهارت نيروي كار -كيفيت مواد
14
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
مدل سازمان بين المللي كار:
سازمان بين املللي كار عوامل موثر بر بهره وري را از ديدگاه وسيع تر به
سه دسته زير طبقه بندي كرده است:
عوامل كلي از قبيل آب و هوا ،توزيع جغرافيايي مواد خام و غيره عوامل تشكيالتي وفني از قبيل كيفيت مواد خام ،جانمايي و حملاستقرار كارخانه ،فرسايش و از بين رفتن ماشين آالت و ابزار و غيره.
عوامل انساني از قبيل روابط مديريت و كاركنان ،شرايط اجتماعي ورواني كار ،فعاليت اتحاديه كارگري و غيره.
15
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
مدل سومانث:
سومانث برخي از مهمترين عوامل موثر بر بهره وري در آمريكا را بشرح زير بر مي شمارد:
16
ميزان سرمايه گذاري
نسبت سرمايه به كار
تحقيق و توسعه
ميزان استفاده از ظرفيت
قوانين دولت
عمر كارخانه و تجهيزات
هزينه هاي انرژي
تركيب نيروي كار
اخالق كاري
ترس كارگران د رمورد از دست دادن شغل (ثبات و امنيت شغلي)
تاثير اتحاديه ها
مديريت
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
)Work shop (2
بر اساس مدل سومانث 3 ،عامل موثر تر در
كشور ايران را معرفي و تحليل نمائيد%
نحوء انجام:گروهي
زمان انجام 20:دقيقه
17
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
مدل گودوين:
مديريت بهبود بهروري
خودمان ،شغلمان ،سازمانمان
برنامه و فعاليتهاي دقيق
و زمان بندي شده
برنامه هاي آموزشي
آموزش كاربردي سرپرستان
برنامه ريزي بلند مدت
سياستها ،خط مشي ها
استراتژيها
برنامه
عملي و روشهاي سازمان يافته
ابزارها و تكنيكهاي مهندسي
نتايج
درست و
انجام
دادن
برنامه
ها
الگو ها ي حل مسئله
راه حلهاي ممكن
مطالعه كار
استقرار ماشين ْآالت
روشهاي كنترل،
برنامه ريزي
زمان بندي
بعد
عملي
ابعاد و وجوه انساني
مشاركت
سيستم
صفا -آرامش
ها
روش
تيم
ارتباطات
هاي
اهداف فردي
خالق
خواسته ها
كاري
بعد
هنري
نگرش
انگيزش
درك،همكاري ،كار گروهي
رشد فردي ،افزايش سود،
رشد سازماني
18
اثر بخشي كلي
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
مدل هر شاور و راش:
در اين الگو با استفاده از نظريه ((هرزبرگ)) روابط ميان
عوامل مربوط به سازمان و خود شخص،همراه با سازوكار
تاخيري در بلند مدت و كوتاه مدت نشان داده شده اند.
عالئم مورد استفاده در مدل:
عوامل مر بوط به سازمان
مكانيزم تاخيري
كنترل نرخ به جاي سطح
عوامل مربوط به شخص
تنها در بلند مدت تغيير امكان پذير است
19
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
مديريت و
جمع آوري
داده
پاداش كيفي
اندازه گيري عملكرد
پاداش كمي
عوامل
بهداشتي
طرح تقسيم سود
نگرش
رضايت شغلي
اداراك نقش
سرمايه تكنولوژي
روش انجام كار
توانايي مهارت
سطح كاركرد
قابل دسترس
عملكرد
محتوي
واكنش شخصي
همقطاران
و
مقامهاي باالتر
تالش
برحسب
وظيفه
اثر
تعديل رفتار
اثر متقابل عوامل
نسبت تالش به رضايت
شرايط كاري
شخصيت سازماني
اهداف
مربوط به شركت
اهداف شخصي
ارتباطات و درگير
شدن در كار
نسبت تالش به
دستمزد
20
انرژي جسمي و
روحي
تغيير اختيارات و
دستورالعمها
نظام گستر
روشهاي نظارت
تالش
براي تغييرمند
دكتر محمود آسياچي
استراتژي استوارت:
جلسات گروه اسمي
و تعيين فرصتهايي
براي بهبود بهره وري
خرده گروهها
خرده گروه1
خرده گروهK
استفاده مناسب
از
استراتژي
P/s
استفاده مناسب
از
استراتژي
P/s
تنظيم نتايج و توزيع آنها
بين شركت كنندگان
جلسه تماس
انجام كار
ارائه پيشنهادات نهايي
خير
}{Oj+1…….
جمع آوري ستاده ها
خالصه و مرتبط نمودن
آنها براي مديريت عالي
تصميم
مديريت
عالي
خير
} {O 1 , …………Oj
}{OK+1
ارزيابي
مسئوليت اجرائي
21
اجرا
نظارت
تصميم
مديريت
عالي
بله
نظام گستر
}{O1, O2, OK
تنظيم فعاليتها
دكتر محمود آسياچي
الگوريتم آگاروال:
در اين رويكرد مجموعه اقداماتي به شرح زير براي بهبود بهروه وري در سازمان
بايد صورت پذيرد:
.1تعيين اهداف و تقدم و تاخر آنها نسبت به همديگر
.2مشخص كردن مالك و معياري براي ستاده ها با توجه به محدوديتهاي
سازماني
.3تهيه و تدارك برنامه هاي عملي
.4حذف موانع شناخته شده بر سر راه بهبود بهره وري
.5تكميل روش اندازه گيري بهره وري و محاسبه بهره وري بر مبناي قيمت
سال پايه
.6اجراي برنامه هاي عملي
.7برانگيختن كارگران و سرپرستان براي دستيابي به بهره وري بيشتر
.8ايجاد و حفظ روند فزاينده تالشها در جهت حركت بهره وري
.9بررسي نتايج فعاليتها در فرهنگ سازماني
22
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
مدل تحليلي بهبود بهره وري ):(APIM
Analytical Productivity Improvement Model
.1جمع آوري اطالعات
.2محاسبه تغييرات بهره وري كلي و ايجاد فايلهاي اطالعاتي
.3تعيين ضرايب بهبود بهره وري
.4ارزيابي ضرايب بهبود بهر ه وري و استفاده از روشها
.5انتخاب نهايي روشهاي بهبود بهره وري
.6اجراي روشهاي انتخاب شده
23
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
الگوريتم مدل تحليلي بهبود بهره وري:
جمع آوري داده ها
محاسبه تغييرات بهره وري كلي و
بنا نهادن فايلهاي اطالعاتي
تحليل رگرسيون جهت تعيين
ضرايب بهبود بهره وري
بله
>0ضرايب بهبود بهره روي
خير
بررسي اثر بخشي روشها
با توجه به ضرايب منفي
انتخاب روشهاي كانديد
براي بهبود بهره وري
فرموله كردن برنامه ريزي
عدد صحيح
تحليل حساسيت
24انتخاب روش نهايي
اجراي تكنيك منتخب
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
مدل كرست:
در اين مدل عواملي كه در بهبود بهره وري نيروي انساني مطرح
هستند ،در قالب كلمه ” “CRESTتنظيم شده اند و توصيه مي
شود كه وضعيت آنها در جهت بهبود تغيير مثبت پيدا كند.
(تعهد و ارتباطات)
(احترام ،بزرگداشت)
(جديت)
(امنيت و حمايت)
C= Commitment & Communication
R= Respect
E= Enthusiasm
S= Security & Support
(آموزش T=training
كاربردي)
25
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
چهارده عامل براي بهبود بره وري:
.1
.2
.3
.4
.5
.6
.7
26
براي دراز مدت برنامه ريزي كن نه براي ماه يا سال آينده
به صرف كيفيت كاالي خود ،از خود راض ي نباش
براي فرآيند توليد خود يك سيستم كنترل كيفيت آماري ايجاد كن و از
عرضه كنندگان مواد اوليه خود ،نيز اين كار را بخواه ،حتي اگر هزينه
بيشتري را در كوتاه مدت متحمل شوي
فقط با چند عرضه كننده مناسب مواد ارتباط داشته باش
هميشه اين سوال را از خود بكن :آيا مشكالت من در سيستم از يك بخش
خاص توليدي است يا ناش ي از تمام فرآيند توليد؟
كارگران خود را براي انجام خواسته هاي خود آموزش دهيد
كيفيت كار سرپرستان توليد را باال ببريد
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
چهارده عامل براي بهبود بهره وري:
-8ترس را از خود دور كنيد
-9دواير توليدي خود را تشويق كنيد به جاي تمركز بر هدفهاي بخش خود ،با
يكديگر كار كنند
-10غرق در هدفهاي كمي مانند شعار عمومي ((ضايعات صفر)) نشويد.
-11از كارگران انجام كار با كيفيت عالي را بخواهيدنه حاضر شدن به موقع و
خروج به موقع از محيط كار
-12كارگران و كاركنان خود را براي درك روشهاي آماري آموزش دهيد
-13كارگران خود را براي فراگيري مهارت جديد مورد نياز آموزش دهيد
-14مديريت عالي شركت را مسئول اجراي اين سيزده اصل كنيد
27
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي
((تجزيه و تحليل فردي))
تاثير يكي از عوامل بهره وري مطابق
مدل كرست را در خصوص سازمان خود
تحليل نمائيد))%
نحوء انجام :فردي
زمان انجام 15 :دقيقه
28
نظام گستر
دكتر محمود آسياچي