Transcript Inteligencja - mbialek.com.pl

Michał Białek




Inteligencja to konstrukt teoretyczny odnoszący się
do względnie stałych warunków wewnętrznych
człowieka, determinujących efektywność działań,
wymagających procesów poznawczych. Warunki te
kształtują się w wyniku interakcji genotypu,
środowiska i własnej aktywności człowieka. (Strelau)
Inteligencja to zdolność rozwiązywania problemów
(Piaget)
Inteligencja to dostrzeganie zależności (edukcja
relacji), relacji i wyciągania wniosków (edukcja
korelacji). (Spearman)
Inteligencja to zdolność uczenia się (G. Ferguson)



Inteligencja to to, co mierzą testy inteligencji (E.
Boring)
Inteligencja to zdolność ogólna do celowego
działania, racjonalnego myślenia i skutecznego
radzenia sobie z trudnościami. [D. Wechsler]
Inteligencja to umiejętność adaptacji do
warunków środowiska, dopasowania środowiska
do potrzeb jednostki i wyboru kontekstu
najbardziej odpowiedniego dla
satysfakcjonującego działania. [Sternberg]

Inteligencja to zdolność przystosowania się
do okoliczności, dzięki dostrzeganiu
abstrakcyjnych relacji, korzystaniu z
uprzednich doświadczeń i skutecznej kontroli
nad własnymi procesami poznawczymi.
[Nęcka, 2004]



Podsumowanie:
Inteligentni ludzie rozwiązuja problemy i
rozumieją skomplikowane zagadnienia i uczą
się ich z łatwością (nie zajmuje im to zbyt
wiele czasu).
Kosslyn Rosenberg: Inteligencja to zdolnośc
poprawnego rozwiązywanie problemów oraz
rozumienia i uczenia się złozonego materiału.

Iloraz inteligencji (IQ) – wynik osiągnięty w
teście odnoszony do norm populacji (kiedyś
do wieku).



Binet i Simon: różne zadania zostały podane do
wykonania przez dzieci w różnym wieku.
Wybrano dla każdego wieku te, które są
wykonywanie przez nie poprawnie, a już nie
przez młodsze. Następnie porównywano wyniki
badanego z normą ustalona jak powyżej
opisano.
NP. 12 latek wykonuje zadania typowe dla
14latków. Jego IQ to 14/12*100=117


Wechsler: WAIS (dla dorosłych) WISC – dla
dzieci.
Wprowadzono skalę werbalna i niewerbalną.
Ta druga jest mniej obciążona kulturowo i
wiedzą szkolną.

Zastosowanie analizy czynnikowej do badania
inteligencji zapoczątkował Charles Spearman w
1904 i on jest twórcą pierwszej teorii
czynnikowej inteligencji. Na podstawie analizy
korelacji wyników wykonywania różnych zadań
wyodrębnił on czynnik ogólny (g) jako wartość
statystyczną najsilniej korelującą z wykonaniem
zadań intelektualnych - czyli właściwą
inteligencję - oraz czynnik odpowiedzialny za
specyficzne zdolności człowieka (s).

Teorię jednolitego czynnika g często
poddawano krytyce, uważając go za artefakt
statystyczny. Powstało wiele teorii, które
inteligencję sprowadzają do kilku
równorzędnych zdolności. Według L. L.
Thurstone'a na inteligencję składa się 7
niezależnych czynników odnoszących się do
różnych aspektów funkcjonowania:







rozumienie słów
płynność słowna
zdolności liczbowe
zdolności przestrzenne
rozumowanie
pamięć
szybkość spostrzegania

Jednak dalsze badania samego Thurstone'a
wskazały na istnienie jednak czynnika
nadrzędnego, który nazwał zdolnością indukcji.

APIS-Z jest wielowymiarową baterią służącą
do pomiaru inteligencji ogólnej.







Opis: APIS-Z składa się z ośmiu testów.
Konstruując APIS-Z uwzględniono cztery typy
zdolności:
Abstrakcyjno-logiczne, Kwadraty, Klocki,
Werbalne, Synonimy, Nowe Słowa,
Wzrokowo-przestrzenne: Klasyfikacja,
Przekształcenia Liczb
Społeczne. Zachowania; Historyjki.
Każdą z tych zdolności reprezentują dwa testy. Pięć
testów ma po 15 zadań, a trzy - po 10. W dwu testach
zadania mają charakter zamknięty, w pozostałych –
otwarty.

Rzetelność: wysoka zgodność wewnętrzna
wyniku ogólnego, niższa - wyników
poszczególnych testów. Zadowalająca
stabilność dla studentów, niska - dla uczniów.

Trafność: wyniki APIS-Z korelują dodatnio, choć
niewysoko, z ocenami szkolnymi w próbie
uczniów. Wyniki analiz czynnikowych, różnice
między wynikami studentów w zależności od
kierunku studiów oraz różnice międzypłciowe
potwierdzają, że poszczególne testy baterii
mierzą różne zdolności.

Normy: dla uczniów klas III szkół średnich
(obecnie II klasa szkół średnich), dla
studentów III roku (próby ogólnopolskie), dla
dorosłych z wykształceniem średnim i
wyższym (próby incydentalne).


Zastosowanie: przede wszystkim selekcja
oraz doradztwo zawodowe. Łatwiejszą
wersją baterii APIS jest bateria APIS-P(R).





Obliczanie wyniku:
Obliczanie wyników surowych (ilośc
punktów)
Przekształcanie surowych w przeliczone
Obliczanie wyniku ogólnego (suma wyników
przeliczonych)
Odniesienie wyniku ogólnego do norm








Ocena wyniku ogólnego:
1
bardzo niskie
2-3
niskie
4
obniżone
5-6
średnie
7
podwyższone
8-9
wysokie
10
bardzo wysokie