Transcript Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013

ULUSAL SİBER GÜVENLİK
ÇALIŞMALARI
Cyber Warfare and Security Conference
27-28 Kasım 2014
Haberleşme Genel Müdürlüğü
1
MEVZUAT
Ülkemizde Siber Güvenlik Çalışmaları
Ülkemizde Siber Güvenlik konusundaki çalışmalar 2012 yılında Bakanlar Kurulu’nun
“Ulusal Siber Güvenlik Çalışmalarının Yürütülmesi, Yönetilmesi ve Koordinasyonuna
ilişkin Kararı” ile başlamıştır.
Söz konusu Karar ile “Siber Güvenlik Kurulu kurulmuş olup, Siber Güvenlikle ilgili
Kurulun ve Bakanlığımızın görev ve yetkileri” belirlenmiştir.
2
MEVZUAT
Ülkemizde Siber Güvenlik Çalışmaları
Karar kapsamında bulunan “Siber Güvenlik Kurulunun kuruluşu ve görevleri ile
Bakanlığımızın siber güvenlik ile ilgili görev ve yetkileri” 5809 sayılı Elektronik
Haberleşme Kanununa da şubat 2014’de eklenerek çalışmalar yasal bir zemine
oturmuştur.
3
MEVZUAT
Bakanlar Kurulu Kararı ve 5809 Sayılı Kanununa Eklenen Madde ile,
Siber Güvenlik Kuruluna Verilen
Görevler
 Siber güvenlik ile ilgili politika, strateji ve eylem planlarını onaylamak ve ülke
çapında etkin şekilde uygulanmasına yönelik gerekli kararları almak
 Kritik altyapıların belirlenmesine ilişkin teklifleri karara bağlamak
 Siber güvenlikle ilgili hükümlerin tamamından veya bir kısmından istisna
tutulacak kurum ve kuruluşları belirlemek
 Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak
4
MEVZUAT
Bakanlar Kurulu Kararı ve 5809 Sayılı Kanuna Eklenen Madde ile,
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na Verilen
Temel Görev ve Yetkiler
Politika, strateji ve hedefleri belirlemek
Siber güvenliğimize ilişkin usul ve esasları belirlemek
Eylem planlarını hazırlamak
Siber Güvenlik Kurulunun sekretaryasını yapmak
Siber olaylara müdahale organizasyonunu oluşturmak (USOM ve SOME)
 Bilinçlendirme, eğitim ve farkındalığı artırma faaliyetlerini yürütmek ve yürüttürmek
Teknoloji geliştirme ve Arge ile ilgili faaliyetleri yürütmek ve yürüttürmek
5
Siber Güvenlik Kurulu
Siber Güvenlik Kurulu bir başkan ve 11 üyeden oluşmaktadır.
Başkan:Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı
Üye : Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı
Üye : İçişleri Bakanlığı Müsteşarı
Üye : Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarı
Üye : UDHB Müsteşarı
Üye : Genelkurmay MEBS Başkanı
Üye : MİT Müsteşarı
Üye : Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarı
Üye : TÜBİTAK Başkanı
Üye : BTK Başkanı
Üye : MASAK Başkanı(Mali Suçları Araştırma Kurumu)
Üye : TİB Başkanı
6
Siber Güvenlik Kurulu
Başkanlığını Sayın Bakanımızın yapmış olduğu Siber Güvenlik Kurulu bu güne
kadar 3 kez toplanmış olup, bir dizi kararlar alınmıştır.
En önemli kararlar;
• Ülkemizin ilk ‘ Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı’nın
oluşturulması,
• Kritik alt yapı sektörlerinin belirlenmesi ve Bakanlığımız tarafından bu
konudaki çalışmaların “Ulusal Siber Güvenlik Strateji Belgesi ve 2013-2104
Eylem Planı” çerçevesinde yürütülmesi,
• Kurumlararası Kamunet ağının oluşturulması,
• “Siber Güvenlik Kurulunun Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları Yönergesinin”
kabul edilmesidir.
7
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014Eylem Planı
Ülkemizde Siber Güvenlik Yapılanma Faaliyetleri
TSK Siber Savunma Merkezi Başkanlığı kuruldu
TÜBİTAK Siber Güvenlik Enstitüsü kuruldu
UDHB ve TÜBİTAK ile Siber Güvenlik Projeleri
Siber Güvenlik Kurulu Kuruldu
UDHB Siber Güvenlik Dairesi kuruldu
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem
Planı yürürlüğe girdi
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’na
eklendi
8
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014Eylem Planı
 Siber Güvenlik Kurulu “Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem
Planının” hazırlanması görevini Bakanlığımıza vermiştir.
 Bakanlığımız koordinasyonunda, Kurum/kuruluşlar ve STK’ların katkısı ile “Ulusal
Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı”nı hazırlanmış olup Siber
Güvenlik Kurulunda kabul edilmiştir. Bakanlar Kurulu Kararı ile 2013 yılında
yürürlüğe girmiştir.
9
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014Eylem Planı
AMAÇ
 Kurum ve kuruluşların
hizmet ve veri üreten ya da
veriyi saklayan sistemlerinin
güvenliğinin sağlanması,
 Kamu ya da özel sektör
tarafından işletilen kritik
altyapılara ait bilişim
sistemlerinin güvenliğinin
sağlanması,
 Siber Güvenlik olaylarının
etkilerinin en düşük düzeyde
kalmasını sağlama ve en
kısa sürede normal
çalışmalarına dönmesine
yönelik eylemlerin
belirlenmesi
KAPSAM
Kamu bilişim
sistemlerini ve kamu ya
da özel sektör
tarafından işletilen kritik
altyapılara ait bilişim
sistemleri
10
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014Eylem Planı
 Eylem planı;
7 ana başlık altında
29 eylem maddesi
86 alt eylem maddesi
31 sorumlu/ilgili kurum, kuruluş, organizasyonu kapsamaktadır.
 Sorumlu ve ilgili kurum/kuruluş belirlenmiş olup, görevlere ilişkin çalışmalar belli bir takvime
bağlanmıştır.
11
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014Eylem Planı
Ana Eylem Başlıkları
1.
Yasal Düzenlemelerin Yapılması
2.
Adli Süreçlere Yardımcı Olacak Çalışmaların Yürütülmesi
3.
Ulusal Siber Olaylara Müdahale Organizasyonunun Oluşturulması
4.
Ulusal Siber Güvenlik Altyapısının Güçlendirilmesi
5.
Siber Güvenlik Alanında İnsan Kaynağının Yetiştirilmesi
6.
Siber Güvenlikte Yerli Teknolojilerin Geliştirilmesi
7.
Ulusal Güvenlik Mekanizmalarının Kapsamının Genişletilmesi
12
Ulusal Siber Olaylara Müdahale Organizasyonu
Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM) ile Sektörel ve Kurumsal Siber
Olaylara Müdahale Ekipleri (SOME)
USOM
(Mayıs 2013)
Sektörel SOME’ler
Kurumsal SOME’ler
Kritik Altyapı İşletmeci
Kurumsal SOME’leri
13
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014Eylem Planı
USOM
Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM), 7/24
esasına
göre
çalışmak
üzere
2013
yılında
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı bünyesinde kurulmuş
ve faaliyete geçmiştir. USOM siber güvenlik olaylarına
yönelik alarm, uyarı, duyuru faaliyetlerini yürütmekte olup
gerektiğinde kurumlara teknik destek sağlamaktadır.
Siber tehditlerin algılanması, zararlı yazılım barındıran ve
dağıtan web siteleri ile Botnet’lerin(köle ağların) tespit
edilmesi ve ulusal siber tehdit istatistiklerinin yayınlanması
amacıyla “BALKÜPÜ SİSTEMİ” Bakanlığımız tarafından
Telekomünikasyon
İletişim
Başkanlığı
bünyesinde
kurdurulmuştur.
Ulusal ağlar üzerinde dolaşan zararlı yazılımların
toplanması, tespiti, analiz edilmesi, bulaştıkları sistem
üzerinde yaptıkları değişikliklerin ve etkilerinin raporlanması
amacıyla TÜBİTAK bünyesinde “Zararlı Yazılım Analiz ve
Mücadele Merkezi” kurulmuştur.
14
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014Eylem Planı
SOME KURULUM ÇALIŞMALARI
 Sektörel Some’ler, Düzenleyici ve denetleyici kurumlar bünyesinde,
 Kurumsal Some’ler, kamu kurumları ve sektörel some’lerin altında yer alan kritik altyapıya
sahip kamu ve özel sektör bünyesinde,
USOM’un koordinasyonunda 7/24 müdahale esasına göre çalışmak üzere oluşturulmaktadır.
SOME’lerin kurulmasına yardımcı olması amacıyla “Kurumsal SOME Kurulum ve Yönetim
Rehber Dokümanı” ile “Sektörel SOME Kurulum ve Yönetim Rehber Dokümanı” hazırlanmış
ve kurumlarla paylaşılmıştır.
Siber Olaylara Müdahale Ekiplerinin (SOME) Kuruluş, Görev ve Çalışmalarına Dair Usul ve
Esaslar Hakkında Tebliğ” 2013 yılında yürürlüğe girmiştir.
15
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014Eylem Planı
Kritik Altyapılar Ve Bilgi Teknolojileri İlişkisi
Kritik altyapılar, devre dış kalmaları halinde can ve mal kaybına, halkın huzur bozulmasına
veya ulusal güvenliğin sekteye uğramasına neden olan sistemlerdir.
Bilgi Teknolojilerini kullanan kritik altyapılar:
•Ulaşım
•finans
•Kritik kamu servisleri (Sağlık, acil durum servisleri gibi)
Tamamen Bilgi Teknolojisinden oluşan kritik altyapılar:
•Telekomünikasyon
SCADA ile kontrol edilen kritik altyapılar:
•Kritik üretim tesisleri
•Enerji ve su(Barajlar, Elektrik üretim ve Dağıtım sistemleri gibi)
16
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı
Gelişmiş Siber Casusluk Tehditi Analizi (APT)
Eylem Planı kapsamında , Gelişmiş Siber Casusluk Tehditi (APT) Analizi Siber
Güvenlik Kurulu tarafından belirlenen Kurumlarda yapılmaktadır.
17
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı
Standart Çalışmaları

TSE yazılım test laboratuvarında belgelendirmeye yönelik testler yapılmaktadır.
 TSE, Siber Güvenlik konusunda Sızma Testi (Pen-Test) yapan personel ve
firmalar için idari ve teknik kriterler hazırlanmış olup, belgelendirmeleri
yapılmaktadır.
18
Kamu Güvenli Ağı
Kamu kurumları arasında güvenli bir ağ üzerinden veri aktarımı için
Kamunet projesi hazırlanmış ve bu konudaki çalışmalar tamamlanmak
üzeredir.
19
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı
Siber Güvenlik Kanunu
Eylem Planı kapsamında , Adalet Bakanlığı koordinasyonunda, Bakanlığımız ve
diğer kamu kurumlarının katkıları ile “Siber Güvenlik Kanun Taslağı”
hazırlanmıştır.
20
AVRUPA KONSEYİ SİBER SUÇLAR SÖZLEŞMESİ
Siber Suçlar Sözleşmesi
Uluslararası Bağlayıcılığı Olan Tek Antlaşma!
2001, imzaya açılmıştır
2004, yürürlüğe alınmıştır
2010, Hükümetimiz adına imzalanmış, meclise sunulmuştur
2 Mayıs 2014, “6533 sayılı Sanal Ortamda İşlenen Suçlar
Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanunu”
adıyla yasalaşmıştır.
Ortak bir ceza politikası!
Telif haklarının ihlalleri, bilgisayarlarla ilgili sahtekârlık eylemleri,
çocuk pornografisi, ağ güvenliğine ilişkin suçları tanımlamakta ve bu
suçlarla mücadele etmede işbirliğini öngörmektedir.
Ayrıca, NATO ve diğer uluslar arası kuruluşların siber güvenlik çalışmalarına katılım
ve katkı sağlanmaktadır.
21
Ulusal ve Uluslararası Tatbikatlar
 Bakanlığımız koordinasyonunda BTK ve
TÜBİTAK işbirliğinde, birçok kamu kurumu ve
özel sektörün katılımı ile 2 kez Ulusal Tatbikat
gerçekleştirilmiştir.
 Bakanlığımız koordinasyonunda, BTK ve ITUIMPACT işbirliği ile, 19 ülkenin katılım sağladığı
1.Uluslararası Siber Kalkan 2014 Tatbikatı 1516/05/2014 tarihleri arasında İstanbul’da
gerçekleştirilmiştir.
22
İnsan Kaynağı Yetiştirilmesi ve Bilinçlendirme Faaliyetleri

Siber güvenlik konusunda akademisyen yetiştirilmesi

Üniversitelerde siber güvenlik eğitimlerinin yaygınlaştırılması

Siber güvenlik uzmanlığına yönlendirme programının yürütülmesi

İlk, orta, lise öğretimi ve yaygın eğitimde siber güvenlik eğitimlerinin
yaygınlaştırılması

Bilgisayar kullanıcılarının siber güvenlik konusunda bilinçlendirilmesi

Ulusal ve uluslararası siber güvenlik etkinlikleri düzenlenmesi
23
İnsan Kaynağı Yetiştirilmesi ve Bilinçlendirme Faaliyetleri
Üniversite
Enstitü
Program
YLS/D
R
Tezli/Tezsiz
Eğitim
Dili
İstanbul Ticaret Üniversitesi
Fen Bilimleri
Enstitüsü
Siber Güvenlik
YLS
Tezli-Tezsiz
Türkçe
Bahçeşehir Üniversitesi
Fen Bilimleri
Enstitüsü
Siber Güvenlik
YLS
Tezli-Tezsiz
İngilizce
Sakarya Üniversitesi
Fen Bilimleri
Enstitüsü
Siber Güvenlik
YLS
Tezli
Türkçe
Gazi Üniversitesi
Fen Bilimleri
Enstitüsü
Bilgi Güvenliği
YLS
-
Türkçe
İstanbul Şehir Üniversitesi
Fen Bilimleri
Enstitüsü
Bilgi Güvenliği
Mühendisliği
YLS
Tezli-Tezsiz
Türkçe
TOBB Ekonomi Ve Teknoloji
Üniversitesi
Fen Bilimleri
Enstitüsü
Bilgi Güvenliği
YLS
Tezli
Türkçe
TOBB Ekonomi Ve Teknoloji
Üniversitesi
Fen Bilimleri
Enstitüsü
Bilgi Güvenliği
YLS
Tezsiz
Türkçe
Hacettepe Üniversitesi
Bilişim Enstitüsü
Bilgi Güvenliği
YLS
Tezsiz
Türkçe
Gazi Üniversitesi
Fen Bilimleri Enstitüsü
Bilgi Güvenliği
DR
-
Türkçe
24
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi Güncellemesi ve 2015-2016 Eylem Planı
Bakanlığımız koordinasyonunda; Kurum/kuruluşlar, Özel sektör ve Akademisyenlerin
katılımı ile gerçekleştirilecek olan “Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi Güncellenmesi ve
2015-2016 Eylem Planının” hazırlanması çalışmalarına başlanmıştır.
25
Teşekkürler…
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
Haberleşme Genel Müdürlüğü
Emine YAZICI ALTINTAŞ
Siber Güvenlik Daire Başkanı
Tel
: +90 312 2032084
Faks
: +90 312 2031885
E-posta: [email protected]
26