Transcript การออกแบบโครงสร้างองค์การ

By Mr. Warunyu Pintusamit
277312 - Organizational Behavior
ORGANIZATIONAL DESIGN
การออกแบบโครงสร้างองค์กร
277312 - Organizational Behavior
Structure
โครงสร ้าง (Structure)
หมายถึง แผนผังแสดงตาแหน่ งงาน หน้ าที่งานต่างๆ และเส้นโยงความสัมพันธ์ของงาน
ต่างๆเหล่านัน้ โครงสร้างจะครอบคลุมแนวทางและกลไกในการประสานงานและการติดต่อสื่อสาร
และระบบต่างๆ ที่เกี่ยวเนื่ อง การจัดวางตาแหน่ งงาน และกลุ่มของตาแหน่ งงานต่างๆ ภายใน
องค์การซึ่งโครงสร้างจะแสดงให้เห็นความสัมพันธ์ของงานที่จะมีต่อกัน รูปแบบปฏิสมั พันธ์และ
การจัดสรรหน้ าที่และความรับผิดชอบในองค์การนัน้
277312 - Organizational Behavior
ประโยชน์และความสาคัญของการจัดโครงสร ้างองค์การ
ทาให้ทราบถึงชนิด ประเภท ของเขตและลักษณะของงาน
ทาให้ทราบถึงช่องทางการติดต่อสื่อสารและการไหลของข้อมูล
รวมทัง้ ตาแหน่ งที่ต้องรับผิดชอบและตัดสินใจเพื่อตอบสนองต่อ
ความต้องการของผูป้ ฏิบตั ิ งาน
ช่วยในการประสานกิจกรรมต่างๆ ในการทางานงานทัง้ ในระดับ
บุคคล ระหว่างทีมงาน แผนก และฝ่ ายงานต่างๆ
ช่วยสนับสนุนการสร้างข้อได้เปรียบในการแข่งขันขององค์การ
เป็ นกลไกรองรับการปฏิบตั ิ งานตามแผนกลยุทธ์ให้บงั เกิดผลได้
277312 - Organizational Behavior
องค์ประกอบพืน
้ ฐานของการออกแบบโครงสร ้าง
การแบ่งงานตามความถนัด (Division of work)
การจัดแผนกงาน (Departmentation)
สายการบังคับบัญชา (Chain of Command)
ขนาดของการควบคุม (Span of control)
การรวมอานาจและการกระจายอานาจ (Centralize and Decentralize)
การประสานกิจกรรม (Integration)
ความเป็ นทางการ (Formalization)
277312 - Organizational Behavior
1. การแบ่งงานตามความถนัด (Division of Work)
ภาพแสดงความสัมพันธ์ ระหว่างการแบ่ งงานและผลผลิตที่เกิดขึน้
สูง
ผลผลิต
ต่ำ
ต่า
277312 - Organizational Behavior
ระดับการแบ่ งงานตามความถนัด
สูง
2. การจัดแผนกงาน (Departmentation)
การจัดแผนกงานจะเป็ นเรือ่ งของการจัดกลุม่ งานทีไ่ ด้แบ่งแยกออกไปนัน้ ให้เป็ นหมวดหมูท่ จ่ี ะ
สามารถบริหารจัดการหรือดูแลได้อย่างเหมาะสม โดยใช้หลักเกณฑ์ต่างๆ ในการจัดหมวดหมูท่ ่เี หมาะสม
277312 - Organizational Behavior
3. สายการบังคับบัญชา (Chain of Command)
สายการบังคับบัญชาจะเป็ นเส้นโยงความสัมพันธ์ระหว่างตาแหน่งงานต่างๆ ให้ทราบว่าใคร
เป็ นผูบ้ งั คับบัญชา และใครเป็ นผูใ้ ต้บงั คับบัญชาตามสายงาน
277312 - Organizational Behavior
4. ขนาดของการควบคุม (Span of control)
ขนาดของการควบคุมเป็ นการกาหนดจานวนของผูอ้ ยูใ่ ต้การบังคับบัญชา ภายใต้การควบคุมบังคับ
บัญชาของหัวหน้าคนหนึ่งๆ ให้เหมาะสม
การกาหนดขนาดของการควบคุมให้กว้าง จะทาให้ระดับชัน้ ของการบังคับบัญชาลดลง เป็ นโครงสร้าง
แบบแบน (Flat Structure) ข้อดีของโครงสร้างแบบนี้คอื เป็ นการสร้างขวัญและกาลังใจของผูป้ ฏิบตั งิ าน
การติดต่อสือ่ สารรวดเร็ว โครงสร้างแบบแบนนี้ นิยมใช้ในปจั จุบนั
277312 - Organizational Behavior
5. การรวมอานาจและกระจายอานาจ (Centralize and Decentralize)
ผูบ้ ริหารควรมีการออกแบบการรวมอานาจ และการกระจายอานาจให้เหมาะสม
ในองค์กรขนาดใหญ่มขี อบเขตปริมาณงานมาก และมีความหลากหลาย (Diversity) มักจะมีการตัดสินใจ
ในเรือ่ งสาคัญๆ อยูเ่ สมอ เช่นการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ จึงควรรวมอานาจไว้ทผ่ี บู้ ริหารระดับสูง
ในขณะเดียวกันก็ควรกระจายอานาจให้กบั ระดับผูป้ ฏิบตั งิ านให้สามารถบริหารงานและตัดสินใจได้อย่าง
เหมาะสมและแก้ปญั หาได้ทนั กับสถานการณ์มากขึน้ ในปจั จุบนั แนวโน้มมุง่ สูก่ ารกระจายอานาจมากขึน้
ในลักษณะทีเ่ รียกว่าเป็ นการให้อานาจ (Empowerment) แก่พนักงาน
277312 - Organizational Behavior
6. การประสานกิจกรรม (Integration)
การประสานกิจกรรม คือการประสานงานในแผนกและกลุม่ ต่างๆ เพือ่ ให้เกิดการบรรลุเป้าหมายของ
องค์การ ซึง่ มีกลไกทีช่ ว่ ยให้เกิดการประสานงาน ดังนี้
กฎระเบียบ มาตรฐานการทางาน และขัน้ ตอนการปฏิบตั งิ าน
สายการบังคับบัญชา
แผนงาน (Plans)
การกาหนดผูท้ าหน้าทีป่ ระสานงาน (Liaison Roles)
คณะทางาน (Task Forces)
ทีมงาน (Teams)
จัดตัง้ แผนงานเพือ่ ทากิจกรรมการประสานงาน
(Integrating Departments)
การจัดโครงสร้างแบบเมทริก (Matrix Structure)
277312 - Organizational Behavior
7. ความเป็ นทางการ (Formalization)
เป็ นแนวคิดทีจ่ ะใช้เพือ่ ควบคุมพฤติกรรมทีเ่ กิดขึน้ ในการทางาน ซึง่ อาจจะใช้กลไกต่างๆ เช่น
การแบ่งงานให้ชดั เจน มีคมู่ อื การปฏิบตั งิ านและข้อกาหนดต่างๆ เพือ่ ให้พนักงานมีแนวทางการในการปฏิบตั งิ าน
ในทิศทางเดียวกัน องค์การทีก่ ่อตัง้ มายาวนานมักมีความเป็ นทางการสูง เพราะงานทีท่ ามานานเป็ นงานประจา
อย่างไรก็ตาม ถ้าองค์การมีความเป็ นทางการสูงมากเกินไป การทางานอาจไม่คล่องตัว พนักงานอาจเกิดความ
เบื่อหน่าย ความสามารถในการปรับตัวและการแข่งขันลดลง
277312 - Organizational Behavior
ถ ้าการออกแบบโครงสร ้างองค์การไม่ด ี อาจะเกิดปั ญหาดังนี้
ปญั หาด้านขวัญและกาลังใจ
ปญั หาการติดต่อสือ่ สาร
ปญั หาการประสานงาน
ปญั หาด้านโครงสร้างกับงาน
ไม่สอดคล้องกัน
277312 - Organizational Behavior
การออกแบบโครงสร ้างองค์การโดยทัว่ ไป
การออกแบบโครงสร้างแบบง่าย (The simple structure)
เจ้าของ - ผูจ
้ ัดการ
พน ักงาน
พน ักงาน
พน ักงาน
พน ักงาน
พน ักงาน
เป็ นโครงสร้างสาหรับองค์การขนาดเล็ก องค์การทีเ่ พิม่ เริม่ ก่อตัง้ ซึง่ มักจะมีเจ้าของเป็ นผูบ้ ริหารเอง
(Owner – Manager) ยังไม่มกี ารแบ่งงานกันอย่างชัดเจน ปริมาณงานยังน้อย
277312 - Organizational Behavior
การออกแบบโครงสร ้างองค์การโดยทัว่ ไป (ต่อ)
โครงสร้างตามหน้ าที่งาน (The functional structure)
กรรมการ ผูจ
้ ัดการ
ฝ่ายผลิต
ฝ่ายการตลาด
ฝ่ายบุคคล
ี ละ
ฝ่ายบ ัญชแ
การเงิน
องค์การขนาดใหญ่ขน้ึ เริม่ แบ่งออกเป็ นฝา่ ยงานต่างๆ ให้ชดั เจนขึน้ ตามหน้าทีง่ านทีแ่ ตกต่างกัน
หรือแบ่งตามกิจกรรมสร้างมูลค่า (Value Chain) ของกิจการ
277312 - Organizational Behavior
ี ของการแบ่งงานตามหน ้าที่
ข ้อดีและข ้อเสย
Advantage
Disadvantage
ี่ วชาญในงาน
ทาให ้เกิดความถนัดและความเชย
บุคลากรจะสนใจงานของฝ่ ายตนมากกว่าสว่ นรวม
ิ ธิภาพในการทางาน
เฉพาะด ้านนัน
้ และเกิดประสท
ผู ้บริหารมีความสนใจเฉพาะด ้านเป็ น specialist
สามารถรักษามาตรฐานการทางานของสายงาน
มากกว่า Generalist
ได ้ดี
ื่ สารระหว่างหน่วยงาน
การประสานงานและการสอ
ี่ วชาญ
ทาให ้บุคลากรได ้มีโอกาสพัฒนาเป็ นผู ้เชย
มีน ้อยและอาจก่อให ้เกิดความขัดแย ้งได ้ง่าย
เฉพาะด ้านได ้
การจัดตามหน ้าที่ เมือ
่ องค์การมีการเติบโตจะมี
ิ ใจและการสอ
ื่ สารไม่ซบ
ั ซอน
้
ทาให ้การตัดสน
ั ซอนมากขึ
้
ความซบ
น
้ ทาให ้การวัดผลงานลาบาก
ั เจน
และชด
277312 - Organizational Behavior
การออกแบบโครงสร ้างองค์การโดยทัว่ ไป (ต่อ)
โครงสร้างแบบเป็ นหน่ วยงาน (The divisional structure)
กรรมการผูจ
้ ัดการ
Product Division 1
ฝ่ายผลิต
Product Division 2
ฝ่าย
การตลาด
ฝ่ายบุคคล
Product Division 3
ฝ่ายบ ัญช ี
และการเงิน
องค์การเติบโตขึน้ โดยมีสนิ ค้ามากมายหลายชนิด หรือมีลกู ค้าหลายกลุม่ ทีต่ อ้ งการการดูแลรับผิดชอบให้ชดั เจน
โดยภายใต้หน่วยงานมักมีหน่วยงานย่อยทีค่ อ่ นข้างสมบูรณ์ในตนเอง เพือ่ ให้ผบู้ ริหารหน่วยสามารถจัดการสินค้าและลูกค้า
ได้อย่างเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ
โครงสร้างแบบนี้มกี ารปรับเปลีย่ นใหม่เป็ นแบบหน่วยธุรกิจเชิงกลยุทธ์ (SBU Structure) ซึง่ เป็ นโครงสร้างที่
รวมกลุม่ Division ต่างๆ ทีเ่ กีย่ วข้องสัมพันธ์กนั และตอบสนองตอบสนองต่อลูกค้ากลุม่ เดียวกันเข้าไว้ด้วยกัน
277312 - Organizational Behavior
ี ของการจัดแบบหน่วยงาน
ข ้อดีและข ้อเสย
Advantage
Disadvantage
ิ ค ้า
การประสานงานและการควบคุมดูแลสน
ี่ วชาญเฉพาะด ้าน
ผู ้บริหารขาดความเชย
ทาได ้ดีกว่าโครงสร ้างแบบหน ้าทีง่ าน
มีคา่ ใชจ่้ ายในการดาเนินงานสูงเนือ
่ งจากความ
การบริหารและจัดการข ้อมูลต่างๆ ทาได ้ง่ายขึน
้
้
ซา้ ซอนในการท
างาน
ั เจนในเรือ
มีความชด
่ งของความรับผิดชอบในหน ้าที่
ี
การกระจายอานาจมากเกินไป ทาให ้ผู ้บริหารสูญเสย
ผู ้ทางานได ้รับการฝึ กฝนในทักษะต่างๆ กว ้างขึน
้
อานาจการควบคุม
ั เจนขึน
การประเมินผลงานชด
้
มีการแข่งขันระหว่างหน่วยอย่างรุนแรง
277312 - Organizational Behavior
การออกแบบโครงสร ้างองค์การโดยทัว่ ไป (ต่อ)
โครงสร้างแบบเมทริกซ์ (The Matrix structure)
กรรมการผูจ
้ ัดการ
ฝ่ายผลิต
ฝ่ายการตลาด
ฝ่ายบุคคล
ฝ่ายบ ัญชีและ
การเงิน
Project Manager 1
Project Manager 2
Project Manager 3
โครงสร้างแบบนี้พบในกิจการขนาดใหญ่ทม่ี งี านซับซ้อน โดยเกิดขึน้ เนื่องจากต้องการประสานความสนใจในงาน
สองด้านพร้อมๆ กันต้องการแบ่งปนั การใช้ทรัพยากรทีม่ อี ยูใ่ นแผนกงานต่างๆ ไปตามโครงการต่างๆ
เนื่องจากสภาพแวดล้อมภายนอกมีขอ้ มูลทีต่ อ้ งติดตาม วิเคราะห์ และนามาใช้ประโยชน์ได้มาก จึงต้องการการ
ทางานร่วมกันในหลายๆ ฝา่ ยในการบริหารงานแบบนี้ให้สาเร็จนัน้ ผูบ้ ริหารจะต้องสร้างระบบต่างๆ ทีส่ ง่ เสริมการทางาน
เช่น รางวัลในการเลือ่ นขันต
้ าแหน่ง สร้างวัฒนธรรมและบรรยากาศของความไว้วางใจกัน มีสว่ นร่วมกัน สร้างพฤติกรรม
การทางาน เช่นการรายงานผูบ้ งั คับบัญชาทัง้ แนวตัง้ และแนวนอน
277312 - Organizational Behavior
ี ของโครงสร ้างแบบเมทริกซ ์
ข ้อดีและข ้อเสย
Advantage
Disadvantage
ลดอุปสรรคการสนใจเฉพาะหน ้าทีง่ าน
่ วามสบ
ั สนและความยุง่ ยากในการรับ
อาจนาไปสูค
โดยเพิม
่ ความสนใจสว่ นรวมทัง้ โครงการ
คาสงั่ จากผู ้บังคับบัญชาเนือ
่ งจากมีมากกว่า 1 คน
ิ จะมีการสอ
ื่ สารและเรียนรู ้งานระหว่างกัน
สมาชก
ผู ้บังคับบัญชาอาจแย่งอานาจในการจัดการ
้ างคุ ้มค่า พนักงานมีโอกาส
ทรัพยากรได ้ถูกใชอย่
มีคา่ ใชจ่้ ายเพิม
่ มากขึน
้
ก ้าวหน ้าสูงขึน
้ เนือ
่ งจากสามารถเติบโตได ้
พนักงานมีความคับข ้องใจในความกากวมของ
ทัง้ สองสายงาน
บทบาทหรือความขัดแย ้งบทบาทในการปฏิบต
ั งิ าน
277312 - Organizational Behavior
การแบ่งประเภทขององค์การตามทัศนะของนักพฤติกรรมศาสตร์
โครงสร้างแบบจักรกล (Mechanistic Structure)
เป็ นโครงสร้างทีม่ กี ารแบ่งแยกงานมาก มีหน้าทีง่ านทีช่ ดั เจนจึงมีความเป็ นทางการสูง เป็ นโครงสร้างทีเ่ น้นระดับ
การบังคับบัญชา เน้นการติดต่อสือ่ สารทีเ่ ป็ นขัน้ ตอน มีการรวมอานาจไว้ทผ่ี บู้ ริหารมาก โครงสร้างแบบนี้เหมาะ
กับองค์การทีส่ ภาพแวดล้อมไม่มกี ารเปลีย่ นแปลงมากนัก
โครงสร้างแบบมีชีวิต (Organic Structure)
เป็ นโครงสร้างทีม่ ลี าดับการบังคับบัญชาน้อย เป็ นโครงสร้างแบบแบน (Flat) การแบ่งแยกงานน้อย หน้าทีง่ านจึง
ยึดหยุน่ มีกฎระเบียบน้อย มีความเป็ นทางการน้อย เน้นการสือ่ สารทีไ่ ม่เป็ นทางการ และเน้นการทางานเป็ นทีม
เหมาะกับองค์การขนาดเล็กทีเ่ พิง่ เริม่ ก่อตัง้ หรือองค์การทีอ่ ยูภ่ ายใต้สภาพแวดล้อมทีม่ กี ารเปลีย่ นแปลงรวดเร็ว
277312 - Organizational Behavior
การแบ่งประเภทขององค์การตามทัศนะของนักพฤติกรรมศาสตร์
โครงสร้ างแบบจักรกล
โครงสร้ างแบบมีชีวติ
การแบ่ งงาน
มำก
น้ อย
ความเป็ นทางการ
สูง
ต่ำ
ความชัดเจนในหน้ าที่งาน
สูง
ต่ำ
การติดต่ อสื่อสาร
เป็ นทำงกำร
ไม่เป็ นทำงกำร
การรวมอานาจ
มำก
น้ อย
277312 - Organizational Behavior
ปั จจัยทีม
่ ผ
ี ลต่อการออกแบบโครงสร ้าง
ภารกิจ (Mission)
กลยุทธ์ (Strategy)
ขนาดขององค์การ
สภาพแวดล้อมภายนอก
เทคโนโลยี
277312 - Organizational Behavior
1. ภารกิจ (Mission)
ภารกิจหรือพันธกิจ
คือ ขอบเขตธุรกิจทีจ่ ะทาครอบคลุมกิจกรรม
ทางธุรกิจทีต่ อ้ งการและอาจครอบคลุมไปถึงปรัชญา
หรือนโยบายสาคัญในการบริหารงานด้วย
277312 - Organizational Behavior
2. กลยุทธ์ (Strategy)
กลยุทธ์ หมายถึง แผนงานสาคัญทีอ่ งค์การจะใช้เป็ นแนวทางในการบรรลุสเู่ ป้าหมายหลักขององค์การ แบ่งได้เป็น
2.1 กลยุทธ์การแข่งขัน (Competitive strategy)
คือกลยุทธ์ทก่ี จิ การจะกาหนดขึน้ เพือ่ เป็ นแนวทางในการแข่งขันกับคูแ่ ข่ง โดยแบ่งเป็ น
กลยุทธ์เป็ นผูน้ าในเรื่องต้นทุน เน้นต้นทุนทีต่ ่า
กลยุทธ์สร้างความแตกต่าง ในนวัตกรรม โดยมุง่ เน้นการสร้างสินค้าใหม่
โดยองค์การจะต้องสร้างสินค้าและบริการทีม่ คี ณ
ุ ภาพสูงกว่าคูแ่ ข่ง
กลยุทธ์จากัดเขต เป็ นกลยุทธ์สาหรับบริษทั ขนาดเล็กทีจ่ ะใช้ในการแข่งขันเพื่อมุง่ ตอบสนองต่อตลาดทีเ่ ฉพาะ
เจาะจง ได้แก่ กลยุทธ์เน้นต้นทุนต่าในตลาดย่อย และกลยุทธ์เน้นการสร้างความแตกต่างในตลาดย่อย
กลยุทธ์ทเ่ี น้นหลายอย่าง หรือกลยุทธ์ผสม โดยมังเน้
่ นการใช้ตน้ ทุนต่าและสร้างความแตกต่างด้วย
277312 - Organizational Behavior
2. กลยุทธ์ (Strategy) (ต่อ)
2.2 กลยุทธ์ระดับองค์การ(Corporate level strategy)
เป็ นการกาหนดทิศทางและการเคลื่อนไหวขององค์การโดยรวม แบ่งได้เป็ น 3 กลุม่ ได้แก่
กลยุทธ์รกั ษาเสถียรภาพ เป็ นการพยายามรักษาระดับ หรือสภาปจั จุบนั ให้คงอยู่
กลยุทธ์มงุ่ เน้นการเจริญเติบโตหรือการขยายตัว กลยุทธ์น้ีมกั มีการปรับเปลีย่ นโครงสร้างหรือ
มีการขยายหรือเพิม่ หน่ วยงานใหม่ๆ
กลยุทธ์ตดั ทอนหรือลดขนาดการดาเนินงาน กลยุทธ์น้ีมกั มีการขายทรัพย์สนิ ยุบหรือเลิกหน่ วยงาน
มีการลดพนักงาน
277312 - Organizational Behavior
3. ขนาดขององค์การ
องค์ประกอบด้านโครงสร้าง
องค์การขนาดเล็ก
องค์การขนาดใหญ่
ความชัดเจนในงาน
ต่า
สูง
การแบ่งงาน
ต่า
สูง
การเป็ นมาตรฐานในการทางาน
ต่า
สูง
การรวมอานาจ
สูง
ต่า
จานวนพนักงาน staff
น้อย
มาก
ระดับชัน้ การบริหาร
น้อย
มาก
กฎระเบียบต่างๆ
น้อย
มาก
277312 - Organizational Behavior
4. สภาพแวดล ้อมภายนอก
สภาพแวดล้อมที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงมากนัก
สามารถคาดคะเนได้ พบได้น้อยลงเรือ่ ยๆ และพบว่ามักจะค่อนข้างรวมอานาจ มีการแบ่งงานมากและกาหนด
ความชัดเจนในหน้าทีง่ านสูง มีสายการบังคับบัญชาทีช่ ดั เจนและติดต่อสือ่ สารทีช่ ดั เจน
สภาพแวดล้อมที่มีความไม่แน่ นอนสูง
มีการเปลีย่ นแปลงผันผวนสูง อันเนื่องมาจากภาวการณ์แข่งขันสูง ดังนัน้ โครงสร้างมักจะแบนราบ มีการ
กระจายอานาจมาก ความชัดเจนในหน้าทีก่ ารงานและการแบ่งงานน้อย การติดต่อสือ่ สานต้องใช้ทงั ้ แนวนอนและแนวตัง้
เพือ่ ให้เกิดความทัวถึ
่ ง
277312 - Organizational Behavior
5. เทคโนโลยี (ต่อ)
ในแนวคิดสมัยใหม่ เนื่องจากความก้าวหน้าของเทคโนโลยี ทาให้เกิดผลกระทบด้านต่างๆ ดังนี้
ผลกระทบของเทคโนโลยีต่อกระบวนการในการบริหารงานละองค์การ เช่น มีการพัฒนาระบบ
คอมพิวเตอร์ Internet ซึง่ ทาให้เกิดการติดต่อสือ่ สารอย่างรวดเร็ว ทาให้ลกั ษณะงานเปลีย่ นแปลงไป เป็ นต้น
ผลกระทบต่อความสัมพันธ์ขององค์การกับองค์การอื่นๆ และลูกค้าภายนอก โดยองค์การสามารถ
outsource กิจกรรมต่างๆ ได้อย่างสะดวกและง่ายขึน้ องค์การสามารถสร้างความสัมพันธ์กบั ลูกค้าได้อย่างเหนียว
แน่น สามารถติดต่อสือ่ สารได้อย่างรวดเร็ว
277312 - Organizational Behavior
แนวคิดในการจัดโครงสร ้างร่วมสมัย
องค์การที่ไร้กรอบจากัด
สภาวะเดิม
สภาวะใหม่
แข่งขันทีข่ นาดใหญ่
แข่งขันทีร่ วดเร็ว
ต้องการความชัดเจน
แข่งทีค่ วามยืดหยุน่
เน้นความชานาญเฉพาะด้าน
แข่งทีค่ วามสามารถในการประสาน
เน้นการควบคุม
แข่งทีน่ วัตกรรม
โดยองค์การแบบนี้จะต้องมี การเปิดเผยและแบ่งปนั ข้อมูลในองค์การ ไม่วา่ จะเป็นในเรือ่ งของ
ความสามารถของคนในองค์การ มีการเคลื่อนย้ายอานาจไปสูค่ นทีต่ ดั สินใจทีเ่ หมาะสม มีการกาหนดการให้
รางวัลเพือ่ เป็นสิง่ จูงใจให้กบั พนักงานในองค์การ
277312 - Organizational Behavior
แนวทางเพือ
่ การลดอุปสรรคขององค์การ
อุปสรรคภายใน
การลดการแบ่งแยกผูบ้ ริหารกับพนักงานออกจากกัน และต้องลดการแบ่งแยก
คนออกจากแผนกต่างๆ
อุปสรรคจากภายนอก
การสร้างพันธมิตรทางกลยุทธ์ โดยการร่วมมือกับลูกค้า หรือแม้แต่คแู่ ข่ง เพือ่
เป้าหมายในการได้รบั ข้อมูล การสร้างกลไกในการเชือ่ มโยงลูกค้ากับองค์การ
เข้าไว้ดว้ ยกัน เพือ่ ให้ลกู ค้าได้มสี ว่ นร่วมกับองค์การมากขึน้ และการใช้
เทคโนโลยีสอ่ื สารสมัยใหม่
อุปสรรคจากความห่างไกล
ทางภูมิศาสตร์
การโยกย้ายและหมุนเวียนงานระหว่างประเทศหรือภูมภิ าคตลอดจนเทคโนโลยี
สารสนเทศสมัยใหม่ต่างๆ
277312 - Organizational Behavior
โครงสร ้างแบบ Network structure
เป็ นโครงสร้างขององค์การทีม่ แี ต่กจิ กรรมหลัก โดยจะจ้างหน่วยงานภายนอกทากิจกรรม
ทีม่ ใิ ช่กจิ กรรมหลัก
บริษัททาหน้ าที่การโฆษณา
โรงงานผู้ผลิต
กลุ่มผู้บริหาร
บริษัทวิจัยและพัฒนา
277312 - Organizational Behavior
กิจการที่ทาด้ านการขาย
โครงสร ้างเสมือนจริงหรือโครงสร ้างแบบเครือข่าย
เป็นองค์การทีม่ ลี กั ษณะแบบชัวคราวที
่
เ่ กิดขึน้ เฉพาะกิจ โดยจะเชื่อมโยงกับองค์การอื่นๆ เป็นการสร้าง
พันธมิตรกับองค์การอื่นๆ เพือ่ ทากิจกรรมเฉพาะกิจตามโอกาสทีม่ ี โดยใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ในการเชื่อม
ความสัมพันธ์ คุณลักษณะทีส่ าคัญคือ
มีเทคโนโลยี
มีความยอดเยีย่ ม
ตามโอกาส
มีความไว้วางใจ
ไม่เน้นอาณาเขตหรือพรมแดน
277312 - Organizational Behavior
โครงสร ้างแบบทีมงาน (The Team Structure)
โครงสร้างแบบนี้จะเน้นการจัดตัง้ ทีมงาน ประกอบไปด้วยบุคลากรจากฝา่ ยต่างๆ เพือ่ ลดอุปสรรคกีด
กัน้ ระหว่างแผนกงานจะได้รว่ มมือและช่วยกันทางานและสามารถเรียนรูง้ านของกันและกัน ทาให้มที กั ษะ
หลายด้านและสามารถทดแทนกันได้ และเป็ นการกระจายการตัดสินใจลงไปในระดับล่างให้มากขึน้
277312 - Organizational Behavior
JOB DESIGN
การออกแบบงาน
277312 - Organizational Behavior
การออกแบบงาน (Job Design)
การออกแบบโครงสร้างองค์การทีม่ ปี ระสิทธิผล เป็ นบทบาทเพียงครึง่ หนึ่งของผูบ้ ริหาร อีกครึง่ หนึ่งคือ
การออกแบบงาน (Job Design) ของแต่ละหน่วยงานทีไ่ ด้จดั ไว้ในโครงสร้าง การออกแบบงานจะเกีย่ วข้องกับเนื้อหา
หน้าทีแ่ ละความสัมพันธ์ของงาน โดยมุง่ ความสาเร็จตามเป้าหมายขององค์การ การออกแบบงานทีส่ ามารถกาหนด
วิธกี ารปฏิบตั งิ านทีด่ แี ละเหมาะสม เพือ่ สร้างแรงจูงใจในการปฏิบตั งิ าน เพิม่ ประสิทธิภาพทางการผลิต
ปจั จุบนั องค์การจะต้องออกแบบงานให้บรรลุความรูส้ กึ ในความสาเร็จ การได้รบั การยอมรับนับถืออันจะ
นาไปสูก่ ารปฏิบตั งิ านทีด่ ยี งิ่ ขึน้ ซึง่ นาไปสูก่ ารออกแบบงานใหม่
277312 - Organizational Behavior
ทฤษฎีวา่ ด ้วยคุณลักษณะของงาน (Job Characteristic Theory)
พัฒนาโดยเฮคแมนและโอลด์แฮม
เชื่อว่ามิตขิ องงาน จะมีผลกระทบต่อสภาวะจิตใจของบุคคลและส่งผลต่อไปยังผลลัพธ์ในเรือ่ งของผลงงานและ
ความพึงพอใจของบุคคลผูป้ ฏิบตั งิ าน โดยมีมติ ิ 5 ประการ ดังนี้
การใช้ทกั ษะทีห่ ลากหลาย
งานนัน้ ระบุออกมาเป็นชิน้ งานได้ หรือมีความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน
ความสาคัญของงาน
ความเป็นอิสระ
ได้ขอ้ มูลย้อนกลับหรือผลสะท้อนของงาน
277312 - Organizational Behavior
ทฤษฎีวา่ ด ้วยคุณลักษณะของงาน (Job Characteristic Theory)
มิติ ทัง้ 5 มีผลต่อสภาวะจิตใจดังนี้
3 มิตแิ รกนัน้ คือ การทีพ่ นักงานได้ใช้ทกั ษะทีห่ ลากหลาย ได้งานทีเ่ ป็ นชิน้ เป็ นอัน
และได้งานทีม่ คี วามสาคัญ ก็จะทาให้รสู้ กึ ว่างานนัน้ มีความหมาย มีคณ
ุ ค่า
ในมิตทิ ่ี 4 ความเป็ นอิสระ ทาให้พนักงานรูส้ กึ ว่าเป็ นเจ้าของงาน
ในมิตทิ ่ี 5 การได้ขอ้ มูลย้อนกลับ ทาให้ทราบถึงจุดทีด่ แี ละจุดทีค่ วรปรับปรุงของพนักงาน
จากสภาวะจิตใจดังกล่าวทาให้บุคคลนัน้ ย่อมมีแรงจูงใจภายในทีส่ งู ขึน้ จากการทางานคุณภาพของงานจะสูงขึน้
ความพึงพอใจในงานสูงขึน้ จากผลทัง้ 3 ข้อทาให้พนักงานหยุดงานต่าลง และออกจากงานต่าลง
277312 - Organizational Behavior
ทฤษฎีวา่ ด ้วยคุณลักษณะของงาน (Job Characteristic Theory)
จากแนวคิด เราสามารถนามาเป็ นพืน้ ฐานในการออกแบบงานดังนี้
ควรรวมงานย่อยๆ เข้ามาด้วยกันงานจะได้มคี วามหมายมากขึน้
จัดงานให้เป็ นหน่วยงาน ตามธรรมชาติของงานนัน้ ๆ
จัดให้มหี น้าทีค่ วามรับผิดชอบในส่วนของงานบริหารมากขึน้
เปิดให้ได้รบั ข้อมูลย้อนกลับจากการทางาน และต้องเป็ นข้อมูลทีเ่ ชือ่ ถือได้
277312 - Organizational Behavior
ทฤษฎีวา่ ด ้วยคุณลักษณะของงาน (Job Characteristic Theory)
การออกแบบงานใหม่ มีแนวทางดังนี้
การหมุนเวียนงาน (Job rotation)
เพือ่ ให้ได้ประสบการณ์ใหม่ๆ และได้เรียนรูง้ านใหม่ๆ จะได้ลดความเบือ่ หน่าย
การขยายขอบเขตงานในแนวนอน (Job enlargement)
เป็ นแนวคิดในการเพิม่ เนื้องานทีม่ คี วามยากง่ายระดับเดียวกับงานเดิม
หรืออาจเพิม่ เพือ่ ความต่อเนื่องจากงานเดิมให้ผปู้ ฏิบตั งิ านให้มากขึน้
การขยายขอบเขตงานในแนวดิ่ง (Job Enrichment)
เป็ นแนวคิดในการเพิม่ งานเชิงบริหารของงานเดิมนัน้ ให้กบั ผูป้ ฏิบตั งิ านคนนัน้
ซึง่ แต่เดิมเขาไม่ทาในส่วนนี้
การจัดทีมงานแบบบริหารตนเอง (self – Managed teams)
เป็ นแนวคิดให้พนักงานทางานเป็ นทีม และขยายขอบเขตงานในแนวดิง่ ให้กบั ทีม
โดยสมาชิกทุกคนทางานร่วมกัน
การปรับรือ้ ระบบ (Reengineering)
เป็ นแนวคิดทีจ่ ะเปลีย่ นแปลงจากวิธกี ารทางานแบบเดิมๆ ไปสูว่ ธิ กี ารใหม่โดยพยายาม
ให้ลดขัน้ ตอนการทางานลงให้เหลือแต่กระบวนการหลัก และเอาลูกค้าเป็ นศูนย์กลางของ
ความสาคัญ (คิดใหม่ ออกแบบใหม่ ใช้เครือ่ งมือแบบใหม่)
277312 - Organizational Behavior
ผลกระทบของเทคโนโลยีกบ
ั การออกแบบงาน
ทาให้ระบบการทางานของแผนกต่างๆ ง่ายขึน้
ทาให้เกิดการปฏิสมั พันธ์กบั เพือ่ นร่วมงานน้อยลง
เกิดการให้หน่วยงานภายนอกทางานแทน Outsource
ทาให้ขอบเขตและปริมาณงานภายในองค์การลดลง
277312 - Organizational Behavior
การออกแบบงานองค์กรในอนาคต
มีความเชื่อกันว่ารูปขององค์การในอนาคตมีลกั ษณะ 4 ประการดังต่อไปนี้
1. ระดับชัน้ ของผูบ้ ริหารจะน้ อยลง
2. องค์การแบบกระจายอานาจ
3. ระบบงานต่างๆ ที่ให้การสนับสนุนการทางาน
4. การใช้ทรัพยากรต่างๆ นัน้ ควรใช้ร่วมกันโดยไม่จากัด
277312 - Organizational Behavior
Thank you
Mr. Warunyu Pintusamit
E-mail : [email protected]
MP : 082-332 1100
277312 - Organizational Behavior