Transcript ćwiczenia z chorób ryb

ĆWICZENIA Z
CHORÓB RYB cz. I
I ĆWICZENIA TERENOWE
II ANATOMIA KARPIA
III ANATOMIA PSTRĄGA
IV ZALICZENIE PISEMNE Z HODOWLI I SEKCJI RYB
I Ćwiczenia terenowe
Ćwiczenia terenowe w gospodarstwie
rybackim w Samoklęskach – 4 godziny.
II Anatomia i sekcja karpia
Opieka sanitarna nad gospodarstwem
stawowym.
1) Badanie rozpoznawcze w gospodarstwie
stawowym.
2) Badanie rozpoznawcze w pracowni
chorób ryb.
Badanie rozpoznawcze w gospodarstwie
stawowym.
Lekarz weterynarii sprawujący opieką sanitarną
nad gospodarstwem stawowym powinien co
najmniej 2x w roku (wiosną i jesienią) ocenić
stan zdrowia ryb na podstawie badań:
Klinicznych
Parazytologicznych
Anatomo–patologicznych
bakteriologicznych
1)
1) Badanie rozpoznawcze w gospodarstwie
stawowym.
Wywiad:
 Data odłowu ryb
 Ilość ryb do badań
 Sposób pobrania prób
 Opis stawu, z którego pobrano ryby
 Opis przebiegu zimowania
 Zachowanie się ryb w chwili odłowu
 Objawy chorobowe
 Stopień i przebieg śnięć
Badanie kliniczne:
 Zachowanie się ryb
 Stwierdzenie pasożytów zewnętrznych (splewka, pijawka, skorupiaki na
skórze i łuskach)
 Zmiany kształtu ciała
 Zmiany na skórze
 Zmiany na skrzelach
1.
2.
Przesyłanie materiału do badań
Pobieranie i dostarczanie ryb do badań
1. Przesyłanie materiału do badań.
- Do zakładu badawczego ryby dostarcza
się w stanie żywym, w naczyniach z
wodą.
- Badanie ryb dostarczonych w stanie
żywym zapewnia dobre, bezbłędne i
wyczerpujące oględziny.
2. Pobieranie i dostarczanie ryb do badań.
- Aby stwierdzić przeciętny stan zdrowia całego pogłowia
ryb w stawie konieczne jest zbadanie około 10 do
kilkunastu sztuk narybku i 6 ryb dwuletnich.
- W celu zbadania materiału hodowlanego,
przeznaczonego na przerzuty do innych gospodarstw,
powinno się dostarczyć nie tylko ryby spośród
przeznaczonych na przerzuty, ale również inne
roczniki, gdyż chodzi o ogólny stan zdrowia całego
pogłowia w gospodarstwie.
- Ryby przeznaczone do badań powinny być pobrane przed
przeprowadzeniem kąpieli przeciwpasożytniczej.
2) Badanie rozpoznawcze w pracowni chorób ryb.
- badanie kliniczne
- badanie parazytologiczne
- badanie anatomo-patologiczne
- badanie bakteriologiczne
- badanie wirusologiczne
Badanie anatomo-patologiczne
(sekcja)
1. Badanie parazytologiczne skóry i skrzeli.
2. Otwarcie jamy brzusznej, po lewej stronie ciała ( po prawej leży woreczek żółciowy):
- Obecność zrostów
- Ilość i jakość płynu w jamie ciała (surowiczy, krwawy, ropny)
- Obecność pasożytów,
- Stan i kolor narządów miąższowych (bladość, przekrwienie, obrzęk, otorbienia, guzki)
- Płyn w pęcherzu pławnym
3. Wyjęcie przewodu pokarmowego i oddzielenie go od wątroby, woreczka żółciowego i
śledziony.
4. Rozcięcie przewodu pokarmowego wzdłuż osi długiej.
- stan błony śluzowej
obecność pasożytów,
zabarwienie błony śluzowej,
ilość śluzu,
ścieńczenie ścian,
obecność guzów).
5. Przecięcie osierdzia:
Ilość płynu w jamie osierdziowej,
zmiany w mięśniu sercowym,
obecność pasożytów.
Topografia narządów
wewnętrznych karpia.
W jamie ciała widoczne są poszczególne narządy, które
u karpia w większości poprzerastane są wątrobotrzustką. Wciska się ona pomiędzy wszystkie pętle jelita.
Górną część ciała karpia zajmuje dwukomorowy pęcherz
pławny. Jest on połączony z układem pokarmowym
przewodem powietrznym. Poniżej pęcherza pławnego
leżą gonady. Wygląd i wielkość gruczołów zmienia się w
cyklu rocznym.
Układ pokarmowy składa się z jamy gębowej, odcinka skrzelowego, przełyku,
pseudożołądka, jelita środkowego, jelita końcowego, odbytu. Jama gębowa
jest nieuzębiona, język w stanie szczątkowym. U karpia pod błona śluzową
podniebienia znajduje się narząd (podniebienny) zbudowany z włókien
elastycznych, tkanki mięśniowej i komórek tłuszczowych. Kurcząc się
przesuwa pokarm ku przełykowi. Występuje również twarda, chropowata,
rogowa płytka podniebienna, zwana żarnówką. Pokarm przesuwając się z
jamy gębowej jest miażdżony pomiędzy żarnówką, a zębami gardłowymi.
Wyrostki filtracyjne u karpi służą do odcedzania pokarmu.
Przełyk jest bardzo krótki za pomocą przewodu powietrznego połączony z
pęcherzem pławnym.
Pseudożołądek jest to część jelita, w której odbywa się magazynowanie
pokarmu- pokarm znajduje się tu w środowisku zasadowym.
Wątrobo-trzustka jest gruczołem o barwie czerwonobrunatnej. U karpia dzieli
się na kilka płatów. Wątroba osłania dobrze rozwinięty pęcherzyk żółciowy.
U karpi w śledzionie występują rozproszone komórki trzustki niezależnie od
komórek trzustki znajdujących się w miąższu wątroby.
Pęcherz pławny jest dwukomorowy.
Zadania obu części pęcherza są
odmienne. Przednia komora łączy aparat
Webera z błędnikiem, dzięki czemu
przekazuje fale dźwiękowe. Tylna odgrywa
rolę narządu hydrostatycznego. Od drugiej
komory odchodzi przewód powietrzny
łączący się z przełykiem.
Układ wydalniczy
Składa się z nerek wydzielających mocz i
moczowodów.
Nerka karpia ma kształt płatowaty i składa się z:
Przednercza - nerki głowowej, która u ryb
dorosłych przekształca się w narząd limfoidalny i
leukoidalny.
Pranercza – śródnercza – pełniącego funkcję
wydalniczą.
Układ płciowy
Żeński układ płciowy zbudowany jest z
jajników, które są zawieszone w fałdzie
otrzewnej. U karpia występuje
rynienkowaty typ jajnika.
Męski układ płciowy zbudowany jest z
parzystych płatowatych jąder i
nasieniowodów.
Aparat Webera
U karpia zmiany ciśnienia zachodzące w
pęcherzu pławnym są przekazywane do
błędnika za pośrednictwem aparatu
Webera.
Mózg karpia składa się z pięciu odcinków
ułożonych liniowo.
III Anatomia i sekcja pstrąga
Badanie anatomo-patologiczne (sekcja)
pstrąga tęczowego( Oncorchynchus
mykis)
Pstrąg tęczowy ( Oncorchynchus mykis)
 Ogólna charakterystyka gatunku
 Charakterystyka hodowli pstrąga
Pstrąg tęczowy ( Oncorchynchus mykis)
Ogólna charakterystyka gatunku.
Pstrąg tęczowy( Oncorchynchus mykis) – ciało bocznie ścieśnione,
stosunkowo wysokie. Jama gębowa duża silnie uzębiona. Tylny brzeg kości
szczękowych sięga poza tylna krawędź oka. Ogon umiarkowanie wcięty.
Grzbiet szaro-niebieski z licznymi czarnymi plamkami występującymi również
na płetwach: grzbietowej, ogonowej i tłuszczowej. Wzdłuż linii bocznej
biegnie dość szeroka smuga koloru różowo-czerwonego. U młodych
pstrągów występują duże owalne plamy wzdłuż linii bocznej od 5-10 zwane
potocznie narybkowymi.
Pstrąg tęczowy ( Oncorchynchus mykis)
- Samice osiągają dojrzałość w wieku od 2
do 4 lat, a samce w wieku od 2 do 3 lat.
Najlepszy mlecz uzyskuje się od samców
w wieku 2-4 lat.
- Samice nie powinny być używane do tarła
przed 3 rokiem oraz po 6 latach.
- Hodowla pstrągów do celów
konsumpcyjnych trwa 2 lata. Uzyskuje się
rybę o wadze 150-200g, rzadziej 500g.
Anatomia pstrąga
Przewód pokarmowy:
1. Jama gębowa
- U pstrągów zęby w postaci ostrych kolców występują na krawędzi jamy gębowej, na
języku oraz w rejonie gardła.
- Szczątkowy język - fałd błony śluzowej o silnie zgrubiałej warstwie łączno-tkankowej
mogący poruszać się biernie wraz z ruchami żuchwy.
- cierniste wyrostki filtracyjne znajdujące się między jamą gębową a gardłem służą do
przytrzymywania zdobyczy.
2. Żołądek
Pstrągi jak i inne ryby łososiowate mają żołądek w kształcie litery U. W przedniej i
środkowej części żołądka pstrąga, w fałdach śluzówki występują gruczoły cewkowe
produkujące kwas solny i pepsynę. W nabłonku występują liczne komórki śluzowe. W
żołądku występuje pH 1,5-4,0. Tylną granicę żołądka wyznaczają wyrostki
odźwiernikowe.
3. Jelito
U ryb łososiowatych między innymi u pstrągów w początkowym odcinku jelita
występują liczne (ok. 200 szt) ślepe wypustki zwane wyrostkami odźwiernikowymi.
Każdy z tych wyrostków łączy się bezpośrednio ze światłem jelita. Zwiększają one
powierzchnię chłonną i pozwalają na dokładne trawienie.
W przednim odcinku jelita znajduje się ujście przewodu pęcherzyka żółciowego.
Jelito ryb drapieżnych jest krótkie.
Wątroba u łososiowatych otacza żołądek. Trzustka
występuje w postaci grup komórek rozrzuconych
w okolicy przedniego odcinka jelita ( w krezce
jelit lub w otrzewnej trzewnej)
Pęcherz pławny zajmuje górną część jamy ciała
leży bezpośrednio pod nerkami. U pstrąga
pęcherz jest jednokomorowy.
Śledziona u ryb łososiowatych jest
ciemnoczerwona leży na lub za żołądkiem. W
miąższu śledziony u pstrągów stwierdza się
obecność melanomakrofagów.
1. Nerki
 U pstrągów są to wydłużone taśmowate narządy leżące
bezpośrednio pod kręgosłupem. Przednia część nerki
traci zdolności wydalnicze . Zbudowana jest z tkanki
limfoidalnej, krwiotwórczej oraz nadnerczowej. Nerka
tułowiowa pełni głównie funkcje wydalnicze. U pstrągów
prawa i lewa nerka łączą się na całej długości.
2. Gonady
 Jądra jednolite o gładkiej powierzchni
 Jajniki typu pasmowatego, jedna krawędź jajnika
przyrasta do sklepienia jamy ciała a pozostała zwisa do
jamy ciała
IV Zaliczenie pisemne z hodowli i
sekcji ryb