Probiotyki jako jedna z metod rekultywacji jezior
Download
Report
Transcript Probiotyki jako jedna z metod rekultywacji jezior
„Woda nie jest produktem handlowym takim jak
każdy inny, ale raczej dziedziczonym dobrem, które
musi być chronione, bronione i traktowane jako takie”
(z preambuły RDW)
1
NOWA BIOLOGICZNA METODA
REKULTYWACJI JEZIOR
oraz
PROBIOTYKI W HODOWLI RYB
REKULTYWACJA JEZIOR
stan wiedzy na dziś
Metoda rury Olszewskiego (kortowska)
Metoda rekultywacji chemicznej (inaktywacja fosforu)
Metoda rekultywacji mechanicznej (bagrowanie)
Metoda aeracyjna (napowietrzanie)
Metoda biomanipulacji
Metoda probiotyczna
3
Metoda leżaka Olszewskiego
Nazywana „rurą Olszewskiego” lub też „selektywnego
odprowadzania wód naddennych”
W 1956 roku na Jeziorze Kortowskim w Olsztynie prof.
Przemysław Olszewski zastosował rurociąg leżący na
dnie do odprowadzania wód hypolimionu
Pierwsza metoda rekultywacji w świecie, wdrożona
także na zdegradowanym Jeziorze Rudnickim Wielkim
4
Metoda rekultywacji chemicznej
- inaktywacja fosforu
Polega na aplikacji do wody jeziora roztworów soli żelaza lub glinu
Sole te trwale wiążą biogeny w wodzie, opadając na dno zbiornika i tworząc
dodatkowy osad pokrywający dotychczasowe złogi osadów
Ogromne ilości soli wymagane są do prowadzenia zabiegów
rekultywacyjnych tą metodą na dużych akwenach (nawet do 100 ton)
Znajduje zastosowanie przede wszystkim w jeziorach płytkich
polimiktycznych, choć także dimiktycznych
Metoda pozbawia pokarmu i życia wiele gatunków zwierząt wodnych –
woda staje się niemal destylowana, ale nie jest szkodliwa dla ryb ani dla
człowieka
5
Metoda rekultywacji
mechanicznej
- bagrowanie
Najdroższa ze znanych metod, zastosowana z powodzeniem na
Jeziorze Trummen w Szwecji (koszty są właśnie powodem braku
popularności tej metody w Polsce)
Efekty tej rekultywacji są stosunkowo najlepsze
Fosfor kumulujący się w osadach jest z nich uwalniany,
powodując gwałtowny wzrost alg (sinic)
Metoda związana jest z koniecznością składowania ogromnej
ilości osadów - osadniki muszą być zlokalizowane poza zlewnią
jeziora
6
Metoda aeracyjna
Polega na wdmuchiwaniu dużych ilości powietrza do strefy głębinowej
jeziora, co powoduje gwałtowne wymieszanie zbiornika oraz gwałtowne
uwolnienie biogenów uwięzionych w hypolimionie (strefa głębinowa)
Metoda ta została ostatnio zmodyfikowana przez Profesora Krzysztofa
Podsiadłowskiego (aeartor pulweryzacyjny)
Wieloletnie napowietrzanie jeziora Kierskiego k/Poznania (od 2000 r.)
nie tylko nie daje żadnych efektów, lecz na skutek dopływu ścieków i
dużej antropopresji na to jezioro stwierdza się dalszą jego degradację,
mimo wielomilionowych nakładów. Wymownym przykładem
nieskuteczności tej metody jest sielawa, która obecnie występuje w
śladowych ilościach mimo stałych zarybień prowadzonych w latach
1950 – 2009.
7
Metoda biomanipulacji
Ryby drapieżne są najlepszym regulatorem liczebności niepożądanych
w zbiorniku ryb karpiowatych
Pozytywne efekty osiągane gdy metodę tę stosuje się jako zabieg
uzupełniający
Sama tylko rekultywacja biomanipulacyjna nie daje efektów z uwagi na
presję wędkarską na ryby drapieżne
Pożądane efekty na zbiorniku Malta w Poznaniu
8
I w końcu…
metoda probiotyczna,
oparta na pożytecznych mikroorganizmach
czyli
prawdziwy przełom
w rekultywacji wód śródlądowych
9
Metoda probiotyczna
polega na
przywracaniu
mikroflory regeneratywnej,
głównie w osadach
i strefie beztlenowej akwenu
10
MIKROORGANIZMY – czym one
są…?
warunkują życie organizmów wyższych na Ziemi
są pierwotnymi konstruktorami i monopolistami genów i enzymów
rozstrzygających o rozwoju i metabolizmie roślin, zwierząt i ludzi
pełnią podstawową rolę w naturalnych procesach recyklingu
składników odżywczych w łańcuchu pokarmowym
11
PROBIOTECHNOLOGIA A
EKOSYSYTEM
Wdrożenie probiotechnologii przywraca naturalne
procesy zachodzące w ekosystemie akwenu, w wyniku
czego wykreowany zostaje stan umożliwiający nie
tylko zachowanie istniejących gatunków i stworzenie
im lepszych warunków (np. rozrodu), ale przede
wszystkim samoistną regenerację biosfery w zakresie
fauny i flory, w tym form bentosowych, stanowiących
podstawę diety ryb.
12
PROBIOTECHNOLOGIA A
EKOSYSYTEM
Jako jedyna z metod rekultywacji powoduje inicjację
naturalnego procesu samooczyszczania akwenu, a
więc gwarantuje skutki trwałe i długofalowe.
Operacje tego typu realizowane były dotąd na dużą skalę w
USA i w Czechach, a na polskim rynku obecnie
rekultywowane jest 80 ha jezioro Konin w okolicach
Trzciela.
13
PROBIOTYCZNA METODA
REKULTYWACJI WÓD
nie wymaga okresów karencji i prewencji
jest w pełni bezpieczna dla ryb i oczywiście dla człowieka
umożliwia systematyczną rewitalizację ekosystemu
nie wprowadza do wody żadnej syntetycznej substancji, co czyni ją
nowatorską
14
PROBIOTYCZNA METODA
REKULTYWACJI WÓD
opiera się na kompozycjach pożytecznych mikroorganizmów, ich
metabolitach, minerałach i naturalnych nośnikach
mikroorganizmy składające się na kompozycję cechują zdrowy
ekosystem, nie są modyfikowane genetycznie i wypierają
chorobotwórczą mikroflorę ograniczając możliwość rozwoju chorób
istota działania kompozycji mikroorganizmów dotyka przyczyny
eutrofizacji i degradacji i umożliwia zmianę kierunku procesu z
degradującego na regenerujący, rewitalizujący
W procesie degradującym środowisko następuje zagniwanie osadów
zalegających na dnie zbiornika. W wyniku zmiany kierunku procesu
mikrobiologicznego następuje zahamowanie zagniwania i w to miejsce
rozpoczyna się fermentacja osadu. To oznacza, że kończy się emisja szkodliwych
gazów jak siarkowodór, a rozpoczyna się wydzielanie do środowiska tlenu,
substancji odżywczych i oczyszczających oraz proces mineralizacji, co skutkuje
zwiększeniem przestrzeni wody penetrowanej przez ryby.
15
PROBIOTYCZNA METODA
REKULTYWACJI WÓD
istota sprowadza się do takiego zaaplikowania odpowiedniej
kompozycji mikroorganizmów aby znalazły się w masie zalegających
osadów
zastosowanie skutkuje trwałym i systematycznym procesem
oczyszczania wody oraz:
obniża poziom biogenów
poprawia klarowność wody
uniemożliwia rozwój sinic i innych organizmów charakteryzujących
zbiorniki zdegradowane
16
PROBIOTYKI
Jak one działają…?
17
Podział
Próba
kompetencji
sił
Neutralne mikroorganizmy
mogą stać się patogenami
lub „dobroczyńcami”, w
zależności od otoczenia
Probiotyki
5% - dobroczynne
© OCCU-TEC 2011 All Rights Reserved
Patogeny
Algi
90% - neutralne
5% - szkodliwe
18
Studium przypadku 1
Mulberry Lake
19
Studium przypadku 1
Miejsce: Mulberry Lake, Kansas City, Missouri
Data: sierpień 2010
Powierzchnia akwenu: 1,2 ha
Zadanie: likwidacja zakwitów alg w zbiorniku
Rozwiązanie: aplikacja probiotycznego preparatu
SCD Bio Klean do wód powierzchniowych akwenu
20
Dlaczego z tym walczyć…?
- Dlaczego zakwity alg to duże zmartwienie…?
- Bo te zakwity mogą „zabić” akwen na wiele
sposobów:
niedotlenienie wody (hipoksja – niedobór tlenu)
fizyczne zablokowanie dróg oddechowych (skrzela u ryb),
kończące się uduszeniami (asfiksja – zamartwica skrzeli)
wydzielają toksyny (Cyanobacteria)
utrapienie i niedogodność dla użytkowników akwenu
21
Mulberry Lake
stanowisko 1
Przed aplikacją…
22
Mulberry Lake
stanowisko 1
Dzień 3.
23
Mulberry Lake
stanowisko 1
Dzień 7.
24
Mulberry Lake
stanowisko 1
Dzień 18.
25
Mulberry Lake
stanowisko 2
Przed aplikacją…
26
Mulberry Lake
stanowisko 2
Dzień 3.
27
Mulberry Lake
stanowisko 2
Dzień 7.
28
Mulberry Lake
stanowisko 2
Dzień 24.
29
Studium przypadku 2
Reseda Lake
30
Studium przypadku 2
Miejsce: Reseda Lake, Los Angeles, Kalifornia, USA
Data: marzec – czerwiec 2009
Powierzchnia akwenu: 1 ha, śr. głęb. 2,8 m.
Zadanie: poprawa jakości wody - jezioro jest
zanieczyszczone odchodami ptasimi oraz produktami
rozkładu artykułów spożywczych porozrzucanych na
wodzie przez gości karmiących ptaki
Rozwiązanie: stałe kultury drobnoustrojów wraz z
aktywowanym węglem drzewnym zostały
umieszczone w różnych strategicznych punktach
jeziora, a płynna kultura drobnoustrojów została
wstrzyknięta do urządzenia natleniającego
31
Zastosowane produkty
SCD Probiotics™ Klean
SCD Bio Klean™
Sinkers
(kulki Bokashi)
32
Rezultaty
Po
zastosowani
u
technologii
SCD
Po
zastosowani
u
technologii
SCD
Po
zastosowani
u
technologii
SCD
Po
zastosowani
u
technologii
SCD
Po
zastosowani
u
technologii
SCD
Stanowisko 1
Stanowisko
2
Stanowisko
3**
Stanowisko
4
Stanowisko
5
Stanowisko
6
31/10/2008
24/06/2009
24/06/2009
24/06/2009
24/06/2009
24/06/2009
24/06/2009
24/06/2009
MIEDŹ (µg/l)
235
150
140
140
140
130
140
200
BAKTERIA E.
COLI
(MPN/100ml)
4433
<2
<2
240
9
11
2
576
ENTEROKOKI
4333
<2
4
12
4
<2
2
104
15300
4
14
500
35
34
21
1000
Parametry
BAKTERIE
GRUPY COLI
Wielkości
wyjściowe*
Po
zastosowani
u
technologii
SCD
Norma
miejska
(MPN/100ml)
* Średnia dla sześciu próbek pobranych przed rozpoczęciem stosowania probiotyków SCD na północy, południu,
wschodzie, zachodzie oraz pośrodku jeziora
** Kaczki, gęsi i inne ptactwo w większości dostają się nad obszar Jeziora Reseda od południa, od strony stanowiska 3
Podsumowanie
Zdecydowana redukcja poziomu patogenów w
akwenie:
E.coli została zredukowana o 99%
Enterococcus zredukowane o 99.9%
Total Coliforms zredukowane o 99.33%
Obecność patogenów zdecydowanie poniżej norm
dopuszczających kąpielisko do użytkowania
34
Dziękuję za uwagę
Marek Brunka
Probiotics Polska
RCM Pawłowo k. Chojnic
tel. 604 248 518
35
PROBIOTYKI
W
HODOWLI
RYB
36
Zdrowe ryby w zdrowej wodzie…
… i probiotyki w Ośrodku „Żurawia”
37
PROBIOTYKI W HODOWLI RYB
Powierzchnia ośrodka „Żurawia” wynosi 77 ha, w tym 60 ha lustra wody
Obieg produkcyjny składa się z 8 stawów produkcyjnych, 6 przesadek,
6 magazynów, 6 podchowalników i wylęgarni ryb
Pozwolenie wodnoprawne aktualne jest do 2023 roku
Zarejestrowany obręb hodowlany jest pod stałą kontrolą weterynaryjną
38
PROBIOTYKI W HODOWLI RYB
W Ośrodku produkowany jest wylęg takich
gatunków jak:
miętus, jesiotr, szczupak, boleń, jaź i jaź orfa,
kleń, sandacz, certa, brzana, świnka, jesiotr,
karaś pospolity, karaś kolorowy, karp koi, karp,
lin i sum europejski.
Produkcja rybacka w gospodarstwie
oparta jest na ekologicznym chowie ryb.
39
PROBIOTYKI W OŚRODKU
ŻURAWIA
WODA
Probiotyczne mikroorganizmy trafiły do gospodarstwa w 2009 roku.
Na początku zastosowano ProBio Ceramikę w wylęgarni ryb.
Głównym celem stosowania ProBio Ceramiki
było utrzymanie odpowiedniego Ph i właściwe
zrewitalizowanie wody w obiegach zamkniętych,
służących do inkubacji i podchowu wylęgu.
Efekt był zaskakujący - otrzymano wysokie
parametry biologiczne wody,
co spowodowało bardzo wysoki procent
klucia i dobrą przeżywalność wylęgu.
Probiotyki stosowane w biohigienizacji
tarlaków przywożonych z innych
gospodarstw lub wód otwartych,
w formie 2-tygodniowej kwarantanny,
powstrzymują przenoszenie się chorób i powodują szybkie gojenie ran, spowodowanych transportem lub
odłowem.
40
PROBIOTYKI W OŚRODKU
ŻURAWIA
DNO STAWU
Probiotyczne mikroorganizmy stosuje się również do uprawy dna stawów
poprzez obfity oprysk preparatami, przyspieszając mineralizację osadów
dennych
Efektem tych zabiegów jest wyeliminowanie wydzielania siarkowodoru z
gnijących osadów oraz poprawienie żyzności stawu
Do poprawy żyzności stawów w gospodarstwie używany jest również obornik
koński. Zastosowanie preparatów probiotycznych do kompostowania obornika
powoduje zmniejszenie odoru jak również szybką mineralizację
41
PROBIOTYKI W OŚRODKU
ŻURAWIA
POKARM
W gospodarstwie głównym pokarmem ryb są naturalne zboża, takie jak
jęczmień i pszenica
Dla mniejszych ryb zboże jest śrutowane lub gniecione, natomiast dla ryb
handlowych podawane jest w całości
Zaprawianie zboża probiotykami bezpośrednio przed podaniem do stawów
powoduje dużo lepszą przyswajalność i trawienie oraz eliminuje zagniwanie
zboża na dnie jak również lepszą mineralizację odchodów ryb w stawie.
Zmniejszenie ładunku osadów lekkich powstałych z odchodów powoduje
również zmniejszenie zakwitów fitoplanktonu szkodliwego dla skrzeli ryb
42
PROBIOTYKI W OŚRODKU
ŻURAWIA
GLONY
Za pomocą probiotyków udało się wyeliminować plagę glonów nitkowatych
W kilka dni po zabiegu zaobserwować można zmianę koloru i zatrzymanie
wzrostu
Równowaga mikrobiologiczna po wprowadzeniu probiotyków do wody
powoduje ograniczenie patogennej flory w stawie. W każdym sezonie
dozowane są mikroorganizmy przy wiosennym napełnieniu stawów,
ponieważ wiosenne roztopy niosą do doprowadzalnika duży ładunek
pozostałości po nawozach sztucznych i środkach ochrony roślin
Zastosowanie probiotyków spowodowało szybką stabilizację biologiczną
wody
43
PROBIOTYKI W OŚRODKU
ŻURAWIA
Podsumowanie
Wprowadzenie probiotyków zdecydowanie poprawia kondycję i zdrowotność ryb
Od czasu kiedy wprowadzono probiotyki w gospodarstwie nie było potrzeby
używania środków chemicznych ani leków
Probiotyki jako biostymulatory są właściwą drogą dla produkcji, jak również
skuteczną alternatywą dla nadmiernej chemizacji
Każdy producent, któremu zależy na zdrowej rybie w zdrowej wodzie i
ekonomicznej produkcji, powinien zastosować probiotyki, które jako jedyne
preparaty otrzymały nagrodę Prezesa KRUS za „ Wyrób zwiększający
bezpieczeństwo w gospodarstwie rolnym”
44