Transcript วิธีสอนแบบใช้ปัญหาเป็นหลัก

อาจารย์ ดร.อนิรุทธ์ สติมั ่น
วิธีสอนแบบใช้ปัญหาเป็ นหลัก (Problem-based
learning) เป็ นรูปแบบการเรียนรูท้ ี่เกิดขึ้ นจากแนวคิด
ตามทฤษฎีการเรียนรูแ้ บบคอนทรักติวิซึม
(Constructivism) โดยให้ผเู ้ รียนสร้างความรูใ้ หม่จาก
การใช้ปัญหาที่เกิดขึ้ นในโลกแห่งความเป็ นจริงเป็ น
บริบทของการเรียนรู ้ เพื่อให้ผูเ้ รียนเกิดทักษะในการ
คิดวิเคราะห์และคิดแก้ปัญหา รวมทัง้ ได้ความรูต้ าม
ศาสตร์ในสาขาที่ตนศึกษา
บทบาทของการเรียนการสอนจะเน้นที่ผูเ้ รียนไม่ใช่
ผูส้ อน ผูส้ อนทาหน้าที่เป็ นผูอ้ อกแบบกิจกรรมการเรียน
ของผูเ้ รียนในรูปของโจทย์ปัญหา (Problem) จัดหา
ทรัพยากรการเรียนรู ้ (Learning Resource) ต่างๆ ให้
ผูเ้ รียนได้เรียน เพื่อแสวงหาความรูแ้ ละทักษะที่เกี่ยวข้อง
กับการแก้ปัญหา ผูส้ อนทาหน้าที่เป็ นผูส้ นับสนุนการ
เรียนรู ้ (Facilitator) (ทองจันทร์ หงส์ลดารมภ์ : 2550)

การเรียนแบบใช้ปัญหาเป็ นหลัก เป็ นการเรียนที่
เน้นผูเ้ รียนเป็ นศูนย์กลาง การเรียนรูเ้ กิ ดขึ้นจาก
การเสาะแสวงหาความรู ้ เพื่อมาใช้แก้ปัญหาที่
ได้รบั มอบหมายอย่างมีกระบวนการและขัน้ ตอน
ทาให้ได้มาซึ่งความรูท้ ี่ทนั ต่อเหตุการณ์และเป็ น
ความรูท้ ี่ผเู ้ รียนนาไปใช้ได้จริง
• เพื่อพัฒนาทักษะในการแก้ปัญหาร่วมกันเพื่อแก้ปัญหา
• เพื่อบูรณาการเนื้ อหาความรู ้ (Content Integration)
เนื่ องจากในการปฏิ บตั ิงาน การค้นคว้า ต้องใช้ความรูจ้ าก
สาขาวิชาต่างๆ บูรณาการแก้ปัญหา
• เพื่อเป็ นการเรียนที่เน้นทักษะกระบวนการคิดค้นคว้าหา
ความรู ้ การสื่ อสาร และการแก้ปัญหา
การประยุกต์ใช้ในการเรียนการสอนออนไลน์
1. เรียนจากปั ญหาแนวคิดหลักของการเรียนรูท้ ี่เน้นผูเ้ รียนเป็ นสาคัญ
Learning is driven by challenging, open-ended problems.
2. การเรียนรูแ้ บบร่วมมือ (Cooperative Learning) การเรียนรูแ้ บบ
ช่วยเหลือกัน (Collaborative learning) ในรูปแบบกลุ่มย่อย (Students
work in small collaborative groups)
3. ครูผูส้ อนมีบทบาทในลักษณะผูช้ ้ ีแนะการเรียนรู ้ (Teachers take on
the role as "facilitators" of learning)
บทบาทของผูเ้ รียนและครูผูส้ อน กระบวนการกลุ่มดาเนิ นโดยผูเ้ รียน
ครูผูส้ อนทาหน้าที่สงั เกตและชี้แนะ (พิสนธิ์ จงตระกูล, 2551)
ผลที่จะได้รบั จากการสอบแบบใช้ปัญหาเป็ นหลัก
• ทักษะการสื่อสาร ทางานร่วมกัน
(Communication, Collaboration)
• ทักษะการแก้ปัญหา (Problem solving)
• แนวทาง คุณลักษณะการเรียนรูแ้ บบนาตนเอง
(Self-directed Learning: SDL)
1. จัดกลุ่มแนะนาสมาชิก
2. กาหนดวัตถุประสงค์
3. ศึกษาปั ญหาที่ได้รบั ขยายรายละเอียดของปั ญหา
4. กาหนดประเด็น ประเด็นในการเรียนรู ้
5. กาหนดวัตถุประสงค์ของแผนดาเนิ นการ
6. ทาความตกลงกันในเรื่องของ ข้อมูลที่จะได้รบั
7. กาหนดแหล่งเรียนรู ้
8. รวบรวมความรูท้ ่ีได้มาจากการค้นคว้าสร้างการเรียนรูด้ ว้ ยตนเอง
9. ทาความเข้าใจซา้ อีกกับความรูท้ ี่ได้รบั ใหม่
10. เลือกวิธีในการแก้ปัญหา/ นาเสนอวิธีการแก้ปัญหา
11. การประเมินผล
PBL online instruction
PBL Classroom
problem-based learning activities
problem-based learning activities
-Positive Orientation to the Future
-Positive Orientation to the Future
-Creativity
-Creativity
F (Facts)
-Self-Concept as an Effective Learner
I (Ideas)
-Independence in Learning
-L (Learning Issues)
-Informed Acceptance of Responsibility
for One’s Own Learning
F (Facts)
-Self-Concept as an Effective Learner
I (Ideas)
-Independence in Learning
-L (Learning Issues)
-Informed Acceptance of Responsibility
for One’s Own Learning
-Openness to Learning Opportunities (SDL1)
-Openness to Learning Opportunities
-Love to learn (DSL5)
-Love to learn
A (Activities Plan)
-Informed Acceptance of Responsibility
for One’s Own Learning (SDL4)
-Ability to Use Basic Study Skill and
Problem – Solving Skills (SDL8)
-Informed Acceptance of Responsibility
for One’s Own Learning (SDL4)
-Ability to Use Basic Study Skill and
Problem – Solving Skills (SDL8)
A (Activities Plan)
F2F
การเรียนแบบใช้ปัญหาเป็ นหลัก
ขัน้ สอน
- สอน/ดาเนิ นกิจกรรมโดยผ่านระบบอินเทอร์เน็ ต ศึกษาประเด็นปั ญหา
จากเอกสาร PDF
- สมาชิกภายในกลุ่มปฏิสมั พันธ์ ใช้เครื่องมือสื่อสารเพื่อสร้างปฏิสมั พันธ์
แบบทันทีทนั ใด เช่น แนะนาตัวกับสมาชิกในกลุ่มด้วย Chat room, Video
Conferencing, Webboard
- ครูผูส้ อนดาเนิ นกิจกรรมคอยกระตุน้ แนะนา ส่งเสริมและสนับสนุน
ตอบคาถาม โดยใช้กระดานสนทนาเพื่อร่วมแสดงความคิดเห็นได้ทุกที่
ทุกเวลาและโอกาส
การเรียนแบบใช้ปัญหาเป็ นหลัก
ขัน้ สอน
- กาหนดแหล่งเรียนรู ้
- รวบรวมความรูท้ ี่ได้มาจากการค้นคว้าสร้างการเรียนรูด้ ว้ ยตนเอง
- เลือกวิธีในการแก้ปัญหา
การเรียนแบบใช้ปัญหาเป็ นหลัก
ขัน้ หลังเรียน
- ติดตามผลการเรียนได้จากระบบ LMS /Weblog ทัง้ การวิเคราะห์
ปั ญหา การศึกษาค้นคว้า การทดสอบ การทางานร่วมกัน และการ
ติดตามพฤติกรรมการเรียนตลอดเวลา
การเรียนแบบใช้ปัญหาเป็ นหลัก
Problem Solving
Problem
Activities
กิจกรรมการเรียนแบบใช้ปัญหาเป็ นหลัก
กิจกรรมการเรียนการสอน
ข้อมูลพื้นฐานผูเ้ รี ยน ความสนใจต่อการ
เข้าเรี ยน และความสนใจต่อประเด็น
ปั ญหา เนื้อหา และกิจกรรม
เครื่องมือ / วิธีการ LMS
•การเข้าใช้งาน ( log in)
•โฟลเดอร์ขอ้ มูลผูเ้ รี ยน
•โปรแกรมเก็บสถิติการเข้าเรี ยน การใช้
งานจากระบบ
การเรี ยนจากปัญหา การวิเคราะห์ปัญหา •กระดานสนทนา (web board)
แลกเปลี่ยนความรู้ประสบการณ์
•กระดานข่าว
•โฟลเดอร์ เนื้อหา และสื่ อการสอนแบบ
ดิจิตอล
กิจกรรมการเรียนแบบใช้ปัญหาเป็ นหลัก
กิจกรรมการเรียนการสอน
การศึกษาแหล่งเรี ยนรู ้ แหล่งข้อมูลเพื่อ
ศึกษาเพิ่มเติมภายในอินเทอร์ เน็ตที่
เกี่ยวข้อง
การร่ วมกิจกรรมการเรี ยน โดยการ
อภิปราย แสดงความคิดเห็น
เครื่องมือ / วิธีการ LMS
•เชื่อมโยงไปเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้อง
(web link/Web bookmark)
•กระดานสนทนา (web board)
•กระดานข่าว
•การสนทนาแบบทันทีทนั ใด (chat)
•เว็บบล็อก (Weblog /Content
Sharing )
กิจกรรมการเรียนแบบใช้ปัญหาเป็ นหลัก
กิจกรรมการเรียนการสอน
การสื่ อสาร/ปฏิสัมพันธ์
เครื่องมือ / วิธีการ LMS
ประกาศรายวิชา (Announcement )
กระดานสนทนา (web board)
จดหมายอิเล็กทรอนิกส์ (e-mail)
การประชุมทางไกล (video conference)
การนาเสนอผลการศึกษาเพื่อแก้ปัญหา
•จดหมายอิเล็กทรอนิกส์ (e-mail)
•กระดานสนทนา (web board)
•เว็บบล็อก (Weblog)
การวัดและประเมินผล แบบทันทีทนั ใด •โปรแกรมแสดงผลการเรี ยน และให้ผล
และการประเมินผลโดยรวม
ย้อนกลับ
•โฟลเดอร์ เก็บคะแนน สถิติผลการเรี ยน
รูปแบบกิจกรรมการเรียนแบบใช้ปัญหาเป็ นหลัก
ขอบคุณ