Transcript 20 Yaş ve Yukarısı İçin Kadın Sağlığı Eğitim Projesi Sunumu

KADIN SAĞLIĞI
EĞİTİM PROJESİ
SAMSUN
2010-2013
BU PROJEDE:
KADINLARIN EN SIK KARŞILAŞTIĞI SAĞLIK
SORUNLARI HAKKINDA BİLGİLER VERİLECEK,
SAĞLIĞINIZI KORUYACAK BASİT AMA ETKİLİ
ÇÖZÜM YOLLARI GÖSTERİLECEK,
SORUNLARDA
BAŞVURMANIZ
MERKEZLER GÖSTERİLECEKTİR.
GEREKEN
BU PROJEDE:
KANSERİN NEDENLERİ, ÖNLEME YÖNTEMLERİ
MEME KANSERİ
RAHİM AĞZI KANSERİ
CİNSEL YOLLA BULAŞAN HASTALIKLAR
MENAPOZ HAKKINDA BİLGİLER VERİLECEK
Kanser;
insan vücudunu oluşturan
hücrelerin kontrolsüz
ve amaç dışı çoğalması sonucu
ortaya çıkan bir hastalıktır.
Sigara ve alkol
Çevre kirliliği
Dengesiz beslenme ve hareketsiz yaşam
Şişmanlık
Onkojenik virüsler
Genetik faktörler
Aile hikayesi
Kanserlerin yaklaşık %80-90’ı çevresel ve/veya
davranış faktörleri tarafından meydana gelir
ve önlenebilme potansiyeli vardır.
 Kanserden korunmanın en başarılı yolu; kanser oluşumuna
neden olduğu bilinen etkenlerin ortadan kaldırılmasıdır.

Güneş altında kalınan süreyi azaltma

Sigarayı bırakma
Beslenmenin
Düzenli

düzenlenmesi
egzersiz
Aşırı alkolden kaçınma
 Egzersiz
ve spor yaparak,
 Sigara
içmeyerek,
 Beslenmenize
dikkat ederek,
kanser riskinizi önemli ölçüde
azaltabilirsiniz…
BESLENME ALIŞKANLIKLARI
DEĞİŞTİRİLEREK:
az
yağlı ,
posalı
sebze
pişirme
,
meyve ağırlıklı beslenme ,
şekillerine dikkat edilerek ,
şişmanlıkdan
kurtularak ,
ve bunu yaşam tarzı olarak uygulayarak
kanseri % 30-50 azaltabiliriz.
günde 6 gr(1 büyük çay kaşığı)
FİZİKSEL AKTİVİTE
VE
KANSER

Yaşam için gerekli olduğu kadar hareket




Gün içinde oturarak çalışmak
Asansör araba gibi araçları sürekli kullanmak
Uzun süreli TV izlemek ve bilgisayar kullanmak,
telefonla konuşmak
Sadece haftada bir kez kısa mesafeli yürüyüş
yapmak

Sağlıklı kilo kontrolünü sağlar

Kas kuvveti ve kitlesini artırır



Dengeyi sağlayıp düşmeyi azaltır
Depresyon ve semptomlarını azaltır
Eklem ağrısını, Tip II diyabet (DM) ve koroner arter hastalığı
(KAH) riskini azaltır

Yaşam kalitesini ve süresini uzatır
 Kanserden korur
Adölesan yaşlarda spor yapan ancak devam etmeyen kadınlarda
erken yaşta spor yapmanın olumlu etkisi ileriki yıllarda
görülmemiştir.
Bilimsel çalışmalar sonucu atletizm yapan kızlarda meme kanseri
riskinin azaldığı gösterilmiştir.
Koruyucu etkinin sürekliliği için düzenli spor
yapılması önerilmektedir.
Tütün , kutuplar ve Ekvator bölgeleri
dışında dünyanın her yerinde
üretilebilmekte ; bu nedenle de kolaylıkla
elde edilip çeşitli biçimlerde
tüketilebilmektedir.

Tütünün değişik kullanılış biçimleri
arasında enfiye,tütün çiğneme,nargile,
pipo, puro ve sigara bulunmaktadır.


Günümüzde tütünün egemen
tüketim biçimi sigaradır.
1960-1985 yıllarını
kapsayan bir araştırmaya
göre ,dünyada sigara
tüketimi her yıl % 2.1
oranında artmaktadır.


Bu artış hızı ,dünya
nüfusundaki artışın
üstündedir.

Anne Babalar sigara içtiği
halde çocuğa “Ben sigara
içiyorum ama sakın sen
içme” denirse çocuğa hiç
inandırıcı gelmez
ve
sorunun büyük olmakla ilgisi
olduğunu düşünüp sigarayı
büyümüş olmanın bir
sembolü olarak görmeye
başlar.
Çocukluk çağında anne, baba
veya diğer büyüklerinin sigara
içtiğini gören çocuk, merak
içgüdüsü ile sigara içmek ister.


KENDİ SAĞLIGINIZ VE
ÇOCUKLARINIZIN
GELECEĞİ İÇİN SİGARA
İÇMEYİNİZ


Sigara kansere bağlı ölümlerin
% 30'undan sorumludur.
Akciğer kanserlerinin % 85'i
sigaraya bağlıdır.Bir çalışmaya
göre pasif sigara içiminin de
akciğer kanseri riskini % 25
arttırdığı bulunmuştur.
Günde 1 paket sigara içen
kişilerin içmeyenlere oranla 10
kat daha fazla akciğer
kanserine yakalanma riski
bulunmaktadır.

Ağız-dil-yutak-gırtlak-tükrük bezidiş eti

Ağız,boğaz ve yemek borusu
kanserlerinin %60 - 93'üne sigara ve
tütün çiğnemek sebep olur.



Böbrek,mide,mesane ve pankreas
kanserlerinde ve lösemide artışa
sebep olur.
Serviks kanserlerinin % 30'u aktif
ve pasif sigaraya
içimine bağlanmıştır.
.
Günde
5 sigaradan fazla içenlerde; ölüm oranı
ARTAR
İçilen
Orta
sigara miktarı arttıkça, ölüm oranı da
ARTAR
yaşlarda ölenlerin arasında; sigara içenlerin
sayısı, içmeyenlere göre 2 kat FAZLADIR


Her yıl 1 milyon kadına yeni meme
kanseri teşhisi konuyor.
Her 3 dakikada 1 kadın meme kanserine
yakalanıyor.

Her 11 dakikada 1 kadın meme kanseri
nedeni ile hayatını kaybediyor.
MEME KANSERİNDE
RİSK
FAKTÖRLERİ
Her 100 kadına karşılık
1 erkek
meme kanserine yakalanmaktadır.
İlk adet yaşının erken olması (12 yaş altı)
İlk gebelik yaşının geç olması(30 yaş üstü)
oGeç
menapoza girme (55 yaş üstü)
oEmzirme
oHormon
süresinin kısa oluşu
ilaçlarının kontrolsüz kullanımı
ANNE SÜTÜ
BEBEĞİNİZ
İÇİN EN DEĞERLİ BESİN
KAYNAĞIDIR
BEBEĞİNİZ
BESLENMESİ İÇİN İLK 6 AY
YALNIZCA ANNE SÜTÜ YETERLİDİR
EMZİREN
KADINLARDA MEME KANSERİ % 2030 ORANINDA DAHA AZDIR
Aile hikayesinde meme kanseri olanlar
hastalığın oluşması bakımından risk
altındadırlar

Anormal BRCA1 ve BRCA2
genleri
tüm meme kanserlerinin
yaklaşık %10'undan sorumludur.

Meme kanseri olan kadınların %85' inin
ailesinde meme kanseri hikayesi yoktur.

İlk bulgu olguların %70’inde kitledir.



Hareketsizdir.
Genellikle ağrısızdır.
Sınırları kısmen belirlenebilir.

Başlangıçta %90 oranında ağrısızdır.

Ağrı geç dönemde oluşur



Kendiliğinden gelen,
Genellikle tek taraflı olan,
İltihabi ya da kanlı olabilen
akıntı.
Memede renk değişimi meme
başında içeri çekilme
Meme cildinde pullanma, yara,
egzama şeklinde görüntüler
Paget hastalığı.
Koltuk altı lenf bezlerinde büyüme
Portakal kabuğu görüntüsü
Deride gamzeleşme
Erken evrede teşhis edilen
meme kanserinin
% 90
oranında tedavi
şansı vardır.
.
1.Kendi Kendine Meme Muayenesi
2.Klinik Meme Muayenesi
3.Mamografi
Kendi kendine meme muayenesini;
Her kadın düzenli olarak yapmalıdır.
20 yaş bitiminden sonra her ay
yapmalıdır.
 Bir hekim tarafından düzenli olarak yapılmalıdır.
 20-39 yaş arasında 3 yılda bir,
 40 yaşından itibaren yılda bir olmak üzere
yapılmalıdır.
 Eğer hastada izlenmesi gereken fizik muayene
bulguları var ise, hekimin gerekli gördüğü
aralıklarla izlenirler.


Mamografi ;meme görüntüleme
filmidir.
Meme dokusu sıkıştırılarak belirli
seviye ve kesitlerde görüntü alınması
esasına dayanır.
Pek çok çalışma mamografi ile taramanın
meme kanserinde,
ölüm oranını %30-40 oranında azalttığını
göstermektedir.
En uygun zaman adet bitiminden sonraki ilk 1-2
haftadır.
Parfüm,pudra, krem gibi kozmetik ürünler
kullanılmamalıdır
Daha önce çektirmiş olduğunuz mamografi ve
ultrasonografi sonuçlarınızı MUTLAKA getiriniz.
o
Genç yaşlarda itibaren itibaren düzenli muayene
yapılması, kişinin memesini tanımasını sağlar.
o
Kişiye sağlığı konusunda doktor ile işbirliği
yapma imkanı sağlar.
Muayene
Adet
için en uygun zaman;
başlangıcından bir hafta sonraki
zamandır.
Menapozdan
sonra kişinin belirleyeceği ayın
herhangi bir günü yapılabilir.
Emziren
kadınlarda,emzirmeden
sonra,göğüsteki süt boşaltımının ardından
yapılmalıdır.
UNUTMAYIN Kİ ;
KADINLARDA EN SIK GÖRÜLEN ve ENSIK ÖLÜME
NEDEN OLAN KANSER MEME KANSERİDİR.
AYDA KENDİNİZE AYIRACAĞINIZ 10 DAKİKA İLE
MEME KANSERİNDEN ÖLME RİSKİNİZ % 30
AZALACAKTIR.
KORKMAYIN
MEMENİZE DOKUNUN
oKadın rahmi gövde ve rahim ağzı kısımlarından oluşur.
oRahim ağzı doğum sırasında genişleyerek bebeğin
çıkmasını sağlayan kısımdır.
oBu kısmı oluşturan hücrelerin anormal bölünmesi ve
üremesi sonucunda rahim ağzı kanseri oluşur.
RAHİM AĞZI KANSERİ

Rahim ağzı kanserinden
HPV (Human Papilloma Virüs)
denilen bir virüs sorumlu tutulur.
Cinsel
yaşamı erken başlayanlar
Çok
Erken
Cinsel
eşli olanlar
yaşta doğum yapanlar
yolla bulaşan hastalığı olanlar
Sigara
kullananlar


Adet arası ve/veya ilişki sonrası kanama,


Ağrılı cinsel ilişki,
Kötü kokulu, kanlı vajinal akıntı
Erken evrelerde hiçbir şikayete neden
olmaz.
ERKEN EVRELERDE
TESBİT EDİLEN
RAHİM AĞZI
KANSERİNİN 100’e YAKIN
TEDAVİ ŞANSI VARDIR.
RAHİM AĞZI KANSERİ
NASIL TESPİT EDİLİR?
SMEAR TESTİ:
o
o
o
ÇOK BASİT
ERKEN TEŞHİS
RAHİM AĞZI KANSERİNİ ÖNLEMEDE
ÇOK DEĞERLİ BİR TESTTİR
Smear; rahim ağzındaki
salgıların bir fırça yardımı
ile alınması işlemidir.

Bu şekilde serviksten
vajinaya dökülen hücreler
toplanmış olur.Salgı cam
üzerine yayılır ve
mikroskop altında
incelenir.

Aktif cinsel yaşam başladıktan
3 yıl sonra ilk smear testi
yaptırılmalıdır.
Smear testinin doğru sonuç vermesi için
uyulması gereken kurallar
Testten 2 gün öncesinden cinsel
ilişkide bulunulmaması
Yoğun akıntının olmaması
Kanama olmaması
oÇOK
oHASTA
EŞLİLİK
KİŞİLERLE İLİŞKİ
oEĞİTİM
EKSİKLİĞİ
oKORUNMASIZ
CİNSEL İLİŞKİ

VİRAL HASTALIKLAR ( HPV)



AİDS
HEPATİT ( SARILIK )
BEL SOĞUKLUĞU (GONORE)

FRENGİ (SİFİLİZ)

MANTAR



AKINTI
CİNSEL İLİŞKİ İLE ARTAN AĞRI
CİNSEL ORGANLARDA YARA,ÜLSER,SİĞİL v b


KAŞINTI
AĞRILI İDRAR YAPMA

KANAMA
GÜVENLİ
CİNSEL İLİŞKİ
KİŞİSEL
HİJYEN
ADETİN
SON
DURMASI, ÜREME DÖNEMİNİN SONU
ADETİN ÜZERİNDEN EN AZ 6 AY GEÇMİŞSE
VE
BU DURUMA NEDEN OLAN BAŞKA DURUM YOK İSE
MENAPOZ YAŞI KADININ ;



BESLENMESİNE
AİLESEL ÖZELLİKLERİNE
IRKSAL ÖZELLİKLERİNE

YAŞAM TARZINA
GÖRE DEĞİŞMEK ÜZERE 40-55 YAŞ ARASINDA
OLABİLİR.

VÜCUTDA YAĞ ORANI ARTAR


PROTEİN AZALIR
KEMİK MİNERAL KALİTESİNDE AZALMAYA BAĞLI
KEMİK KAYBI OLUR


ATEŞ,SICAK BASMASI,ÇARPINTI,TERLEME
GERGİNLİK ,SİNİRLİLİK, YORGUNLUK
KAŞINTI, CİNSEL İLİŞKİDE KURULUK, AĞRI

İDRAR KAÇIRMASI
SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ
o
o
AZ YAĞLI BESİNLER
o
AZ TUZLU DİYET
o
AZ ALKOL VE KAFEİN
o
SİGARA İÇİLMEMELİ
o
BOL SEBZE
oDÜZENLİ
oHAFTADA
FİZİK AKTİVİTE
3 kez EN AZ 45 DK
YÜRÜYÜŞ