Transcript Information System Development

Information System
Development
By
Kulachatr Chatrakul Na Ayudhya
For Naresuan University
Payao Campus
Chapter Objectives



เพือ่ อธิบายปัญหาต่ างๆ ทีอ่ าจเกิดขึน้ กับระบบคอมพิวเตอร์
เพือ่ ทราบแนวทางการป้องกันภัยทีจ่ ะเกิดขึน้ กับระบบคอมพิวเตอร์
เพือ่ ทราบชนิดของระบบควบคุมภายในองค์กรในการเพิม่ ความมัน่ ใจใน
การทางานของระบบสารสนเทศ
เอกสารทั้งหมดนี้อา้ งอิงจาก
นิตยา เจรี ยงประเสริ ฐ ระบบสารสนเทศสาหรับธุรกิจ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
แรงผลักดันที่ทาให้ องค์ กรต้ องมีการวางแผน IT
ขั้นตอนในการวางแผนระบบสารสนเทศ
การวิเคราะห์
ความต้องการ
้ อ
ใชข
้ มูล
การวางแผนกลยุทธ์
กำหนด
วัตถุประส
งค์
กลยุทธ์
ของ
องค์กร
• ทบทวนแผนกล
ยุทธ์ขององค์กร
่ ว
• กำหนดผู ้เชีย
ข ้องและ
วัตถุประสงค์ของ
ผู ้เกีย
่ วข ้องกับ
องค์กร
กำหนด
ภำระกิจ
ของ
MIS
• กำหนดกฎเกณฑ์
ต่ำงๆ ของระบบ
ประเมิน
สภำพ
แวดล ้อม
กำหนด
นโยบำย
เป้ ำหมำย
และกล
ยุทธ์ของ
MIS
กระเมิน
ควำม
ต ้องกำร
ใชข้ ้อมูล
ปั จจุบน
ั
จัดทำ
แผน
หลักใน
กำร
พัฒนำ
ระบบ
• ควำมสำมำรถใน
ปั จจุบน
ั ของ MIS
• โครงสร ้ำงของ
องค์กร
• โครงสร ้ำงหลัก
ของระบบข ้อมูล
• กำหนดโครงกำร
ทีจ
่ ะนำมำพัฒนำ
• โอกำสใหม่ๆ
• เทคโนโลยีท ี่
สนใจ
• ควำมต ้องกำร
ข ้อมูลในปั จจุบน
ั
• เทคโนโลยี
• วิธก
ี ำรจัดสรร
ทรัพยำกร
• ควำมต ้องกำร
ข ้อมูลในอนำคต
• จัดลำดับ
ควำมสำคัญของ
โครงกำร
• กลุม
่ ของ
ระบบงำน
• กระบวนกำร
บริหำร
• ภำพพจน์ของ
MIS
•วัตถุประสงค์ของ
หน ้ำทีง่ ำนต่ำงๆ
• สภำพแวดล ้อม
ของธุรกิจ
• ควำมสำมำรถ
ของบุคลำกร MIS
• จัดทำตำรำงกำร
พัฒนำ
การ
วางแผน
จ ัดการ
ทร ัพยากร
พัฒนำ
แผน
ควำม
ต ้องกำร
ทรัพยำกร
• กำหนดแนวโน ้ม
• ทำแผน
Hardware
• ทำแผน
Software
• ทำแผนบุคลำกร
• ทำแผนกำร
่ สำร
สือ
• ทำแผนอุปกรณ์
• ทำแผนกำรเงิน
ปัญหาที่เกิดในการวางแผน
การควบคุมค่าใช้จ่ายในการลงทุน
 ความขัดแย้งระหว่างผูร้ ่ วมงาน
 ประโยชน์ที่ได้รับอาจจะไม่เป็ นไปตามเป้ าหมายขององค์กร
 อายุการใช้งานจริ งของระบบสั้นกว่าที่คาดการณ์ไว้

รูปแบบการวางแผนและพัฒนาระบบสารสนเทศ

การพัฒนาระบบโดยหน่ วยงานด้ านระบบสารสนเทศ
(Information System Unit) ได้แก่




System Development Life Cycle : SDLC
Prototyping
Object Oriented Programming
การพัฒนาระบบด้ วยวิธีอนื่ ๆ ได้ แก่



End-user Development
Off-the-shelf Software Packages
Outsourcing
System Development Life Cycle
: SDLC
ขั้นการศึกษาและให้ คาจากัดความระบบ (System Definition)
ขั้นการวิเคราะห์ ระบบ (System Analysis)
ขั้นการออกแบบและเขียนโปรแกรม
(System Design and Programming
ขั้นการทดสอบระบบและการนาระบบไปใช้
(System Testing and Implementation)
ขั้นการบารุ งรักษาระบบ (System Maintenance)
System Development Life Cycle :
SDLC : Waterfall Model
กำรริเริม
่ โครงกำร
กำรริเครำะห์ระบบปั จจุบน
ั
และควำมเป็ นไปได ้
กำรวิเครำะห์และออกแบบระบบ
กำรจัดหำและกำรพัฒนำระบบ
้
กำรทดสอบและกำรใชงำนจริ
ง
้
กำรประเมินหลังกำรใชระบบ
กำรบำรุงรักษำระบบ
่ น
ิ้ สุดกำรทำงำน
ย ้อนกลับไปสูข
ั ้ ตอนก่อนหน ้ำหรือสน
System Definition


เป็ นกระบวนการบ่ งบอกว่ าปัญหาทีแ่ ท้ จริงคืออะไร
มีจุดประสงค์ หลัก คือ ต้ องตอบคาถามได้ สองข้ อ
ทาไมเราจึงต้องการระบบใหม่
 ระบบใหม่จะช่วยแก้ปัญหาได้อย่างไร
เช่น ปั ญหาเกี่ยวกับการเช็คจานวนสิ นค้าในคลังไม่ตรงกับจานวนในบัญชีสต็อค
ทาไมจึงต้องการระบบใหม่  ระบบเดิมตรวจเช็คสต็อคช้า สิ นค้าหาย ไม่ตรงบัญชีตอ้ ง
ทาการปรับปรุ งยอดบัญชีบ่อยครั้ง เอาผิดผูใ้ ดไม่ได้ องค์กรเสี ยหาย
ระบบใหม่จะช่วยให้  การตรวจเช็คเร็ วขึ้น ตรวจสอบได้ตลอดเวลา และสร้างระบบ
การรับผิดชอบได้ชดั เจน ควบคุมสิ นค้าคงคลังได้ดีข้ ึน

System Analysis


กระบวนการวิเคราะห์ปัญหาอย่างละเอียด เพื่อให้ผพู ้ ฒั นาระบบเข้าใจมากขึ้น
ในขอบเขต ความเป็ นไปได้และสิ่ งที่ตอ้ งการจากระบบใหม่น้ นั
ประกอบด้วยกิจกรรมหลัก 3 กิจกรรม คือ


การพยายามเข้าใจปั ญหาอย่างแท้จริ ง ได้แก่การเข้าใจถึงจุดแข็ง จุดอ่อนของปั ญหาที่
เกิดขึ้น จากการใช้ระบบเก่าและจากการนาระบบใหม่เข้ามา
การศึกษาความเป็ นไปได้ของการนาระบบมาใช้ ในด้านต่างๆ ดังนี้
ด้านเทคนิค , ด้านเศรษฐศาสตร์ , ด้านการปฏิบตั ิการ ด้านตารางเวลา ด้านกฎหมาย และด้านกล
ยุทธ์ธุรกิจ

การกาหนดสิ่ งที่ตอ้ งการจากระบบใหม่

ใครคือคนที่ตอ้ งการระบบ ต้องการไปเพื่ออะไร ใครคือผูไ้ ด้รับผลของระบบ และต้องการ
ระบบเมื่อไร ผลลัพธ์จะถูกสัง่ ให้ผใู ้ ช้อย่างไร จะฝึ กอบรมอย่างไรให้ใช้ได้อย่างเต็ม
ประสิ ทธิ ภาพ
System Design & Programming

การออกแบบเชิงตรรกะ (Logical Design)



การออกแบบเชิงกายภาพ (Physical Design)


คือการออกแบบความสัมพันธ์ของระบบต่างๆ ตลอดจนการออกแบบฐานข้อมูล
เครื่ องมือที่นิยมใช้ได้แก่ Data Flow Diagram :DFD และ Entity Relationship Diagram
: ER-Diagram และการสร้างตารางคาอธิบายข้อมูล (Data Dictionary)
คือการออกแบบเรื่ องอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในระบบสารสนเทศ โครงสร้างเครื อข่าย
ระบบหน่วยความจาข้อมูลและระบบรักษาความปลอดภัย (Security System)
การเขียนโปรแกรม (Programming)

การนาเอาผลลัพธ์จากการออกแบบระบบไปเขียนด้วยภาษาคอมพิวเตอร์ซ่ ึงใช้
เวลานานมาก
Data Flow Diagram : DFD
ลูกค้า
ใบสัง่ ซ่อม,
ใบเสร็จรับเงิน
0
รายการตรวจเช็คและซ่อม
ระบบบริ การลูกค้า
ศูนย์ฮอนด้า
รายงานรายรับค่าอะไหล่,
รายการตรวจเช็ค,รายการซ่อม,
ข้อมูลลูกค้า,ข้อมูลรถ
รายงานรายรับค่าบริ หาร,
รายงานสิ นค้าคงเหลือ
พนักงาน
ER-Diagram
Data Dictionary
ชื่อตาราง ชื่อเขตข้ อมูล
Customer CusID
คาอธิบาย
ประเภท
ขนาด
PK
รหัสลูกค้ า
Text
4
CusName
ชือ่ ลูกค้ า
Text
30
CusSur
นามสกุลลูกค้ า
Text
30
CusAddress
ทีอ่ ยู่ลกู ค้ า
Text
100
CusTel
เบอร์โทรศัพท์ลกู ค้ า
Text
9
รหัสพนักงาน
Text
3
EmpName
ชือ่ พนักงาน
Text
30
EmpSur
นามสกุลพนักงาน
Text
30
EmpAddress
ทีอ่ ยู่พนักงาน
Text
100
EmpTel
เบอร์โทรศัพท์พนักงาน Text
9
PostionNo
รหัสตาแหน่ง
Text
2
Position PostionNo
รหัสตาแหน่ง
Text
2
PostionName
ชือ่ ตาแหน่ง
Text
50
ColorNo
รหัสสี
Text
2
ColorName
ชือ่ สี
Text
20
รหัสยี่ห้อ
Text
2
ชือ่ ยี่ห้อ
Text
20
Employee EmpID
Color
Brand BrandNo
BrandName
FK
Reference
/
/
/
/
/
/
Position
System Testing & Implementation

การทดสอบระบบ (Testing)


เพื่อให้ผทู้ ี่เกี่ยวข้องกับระบบมัน่ ใจว่าระบบที่พฒั นาขึ้นนี้จะสามารถทางานได้ตาม
คาดหวัง และเป็ นการทดสอบด้วยการพยายามทาให้ระบบนั้นไม่สามารถทางานได้
(System Hardening) เพื่อหาทางแก้ไขไม่ให้เกิดข้อผิดพลาด
การทดสอบมี 3 รู ปแบบ คือ



Unit Testing : การทดสอบระบบย่อยๆ แต่ละระบบ ไม่พร้อมกัน
System Testing : การทดสอบระบบทั้งระบบ เพื่อตรวจสอบการทางานร่ วมกัน
ของฮาร์ดแวร์และซอฟท์แวร์
Acceptance Testing : ทดสอบการยอมรับของผูใ้ ช้
System Testing & Implementation

การนาระบบไปใช้ (Implementing)




Parallel Conversion การนาระบบใหม่เข้าไปใช้คู่ขนานกับระบบเก่า
จนกว่าระบบใหม่จะทางานโดยไร้ขอ้ ผิดพลาด
Direct Cut-over การนาระบบใหม่เข้าแทนระบบเดิม โดยตัดระบบเก่าทิ้ง
อย่างสิ้ นเชิง
Pilot Study การนาระบบใหม่เข้าทดลองใช้เพียงบางหน่วยงาน จนกว่าจะเห็น
ว่าทางานได้ดี จึงจะนาไปใช้ท้ งั องค์กร
Phased Conversion การนาระบบใหม่ไปใช้แทนที่ระบบเก่าเพียง
บางส่ วน (Phased) เช่น การพัฒนาระบบการจัดการสิ นค้าคงคลังแผนกเดียว
System Maintenance and
Limit of SDLC


การบารุงรักษาระบบ ได้แก่การสร้างความมัน่ ใจว่าระบบตรงกับความ
ต้องการผูใ้ ช้ หากมีความต้องการปรับปรุ ง เปลี่ยนแปลง ผูพ้ ฒั นาระบบต้อง
สามารถแก้ไขได้ จึงต้องมีระบบการบารุ งรักษา หากการใช้งานจริ งเกิดการ
ขัดข้องทางเทคนิคต่างๆ
ข้ อจากัดของ SDLC




เหมาะกับการพัฒนาระบบที่มีรูปแบบชัดเจน หรื องานประจา
ใช้เวลานานในการพัฒนาและไม่ค่อยยืดหยุน่
ใช้งบประมาณค่อนข้างสูงในการพัฒนา
เหมาะกับการพัฒนาระบบสารสนเทศสาหรับองค์กรขนาดใหญ่
Prototyping


การสร้างต้นแบบ (Prototyping) เป็ นวิธีการพัฒนาระบบสารสนเทศ
ที่รวดเร็ ว (Rapid Application Development ;RAD)
ใช้หลักการสร้างพิมพ์เขียวหรื อแบบจาลองของสิ่ งที่จะพัฒนา
4 ขั้นตอนหลักของการทา Prototyping





จาแนกปั ญหาและบ่งบอกความต้องการในระบบที่จะพัฒนา
สร้างต้นแบบหรื อ Prototype ของระบบที่จะพัฒนา
นาต้นแบบไปทบทวนสิ่ งที่ตอ้ งการจากระบบว่าครบถ้วนหรื อไม่
ทบทวนและเพิ่มประสิ ทธิภาพของต้นแบบ
ข้อดีของ Prototyping
พัฒนาได้รวดเร็ ว ค่าใช้จ่ายต่ากว่า และเปิ ดโอกาสให้ผใู้ ช้ร่วมในการพัฒนาระบบ
Object-Oriented Development


การพัฒนาระบบแบบ OO อาศัยหลักการของงานบางอย่างที่มีลกั ษณะ
คล้ายกันในบางส่ วนของกระบวนการทางาน สามารถใช้ขอ้ มูลร่ วมกันได้
ตัวอย่างของการวิเคราะห์ระบบด้วยหลักการ OO
วัตถุ “สขาวิชาเอก”
วัตถุ “นักศึกษา”
สาขาวิชาเอกที่ศึกษา
นัดศึกษา
สาขาวิชาเอกที่ศึกษา
หัวหน้าสาขา
หน่วยงานในสังกัด
รหัสศึกษา
ชื่อนักศึกษา
ที่อยูข่ องนักศึกษา
เพิ่มสาขาวิชาเอก
เรี ยกข้อมูลสาขาวิชาเอก
การเชื่อมต่อข้อความ
แสดงข้อมูลนักศึกษา
เพิ่มหรื อเรี ยกข้อมูลนักศึกษา
Update ข้อมูลนักศึกษา
Service
End-user Computing :EUC

วิธี EUC คือการออกแบบพัฒนาและบารุ งรักษาระบบสารสนเทศโดยผูใ้ ช้
ระบบเอง ซึ่งมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นมากเนื่องมาจาก









คอมพิวเตอร์ฮาร์ดแวร์ -ซอฟท์แวร์ มีความสามารถสูงขึ้น
คอมพิวเตอร์แข่งขันสูง ราคาจึงต่าลง
ซอฟท์แวร์มีมากขึ้นและมีเวอร์ชนั่ ใหม่ๆ ที่มีประสิ ทธิภาพมากขึ้น
ผูใ้ ช้ระบบเริ่ มมีทกั ษะความรู้ทางคอมพิวเตอร์มากขึ้น
หน่วยงานสารสนเทศในองค์กรไม่สามารถพัฒนาระบบตอบสนองความต้องการได้
การพัฒนาระบบในปั จจุบนั ทาได้ง่ายและรวดเร็ วมากขึ้น เพราะมี Tools มากขึ้น
ความรู้เชิงธุรกิจของผูใ้ ช้ระบบมีมากกว่านักโปรแกรมเมอร์
ผูใ้ ช้ระบบสารสนเทศมีความต้องการควบคุมระบบเองทั้งหมด
ประหยัดกว่าทุกๆ วิธีที่ผา่ นมา
End-user Computing :EUC

ปัญหาและวิธีการจัดการกับปัญหาของ EUC

ปั ญหาส่ วนใหญ่เกิดจากความเอกเทศของผูใ้ ช้ระบบ จึงอาจเกิดความไม่มาตรฐานใน
การพัฒนาระบบ การจัดการ EUC ที่ดีน้ นั จะต้อง



Coordination การประสานงานระหว่างผูใ้ ช้ ผูพ้ ฒั นาและเจ้าหน้าที่ IT ในการตั้ง
มาตรฐานระบบที่จะพัฒนาและเสปกอุปกรณ์ที่ตอ้ งสัง่ ซื้ อใหม่ท้ งั หมด
Support หน่วยงานสารสนเทศที่ให้การสนับสนุน ควรแนะนาผูใ้ ช้ระบบ ได้แก่ การให้
คาแนะนาเรื่ องเลือกตั้งระบบ ระบบที่จะใช้ การสารองข้อมูล คาแนะนาหากเกิดข้อผิดพลาด
การทาเอกสารต่างๆ
Evaluation การประเมินผลของระบบที่พฒั นาขึ้น และวิธีการจัดการต่างๆ ของ
EUC เพื่อหาแนวทางในการป้ องกันต่อไป
Off-the-shelf Software Package



การเลือกซื้อโปรแกรมหรื อซอฟท์แวร์ที่มีขายในท้องตลาด ซึ่งเป็ นโปรแกรม
เฉพาะ เช่น โปรแกรมสาเร็ จรู ปทางบัญชี โปรแกรมการจัดการสิ นค้าคงคลัง
โปรแกรมเกี่ยวกับการขายสิ นค้าหน้าร้าน ซึ่งอาจต้องมาปรับปรุ งบ้างตาม
ความเหมาะสม
ข้อดีของการซื้อซอฟท์แวร์สาเร็ จรู ป คือ ลดต้นทุนเงิน เวลาและกาลังคน โป
แกรมส่ วนใหญ่ไม่ตอ้ ง Test ใช้งานได้เลย การปรับปรุ งเป็ นไปโดยง่าย ไม่
ยุง่ ยากซับซ้อน สามารถทดลองโปรแกรมได้ก่อนซื้อจริ ง (Trial) และมัก
ได้รับการสนับสนุนจากผูข้ าย
ข้อเสี ย อาจไม่ตรงกับความต้องการขององค์กรที่แท้จริ ง บาง
Application ก็ไม่ได้ใช้ เปลืองหน่วยความจา
Off-the-shelf Software Package

การพิจารณาเลือกซื้อซอฟท์แวร์สาเร็ จรู ป









Functions : ความสามารถในการทางาน ตอบสนองความต้องการหรื อไม่
Flexibility : มีความยืดหยุน่ ในการใช้หรื อไม่ ผูข้ ายพร้อมปรับปรุ งให้หรื อไม่
User Friendliness : โปรแกรมใช้งานง่าย เข้าใจได้รวดเร็ ว
Database File Characteristic : พิจารณาลักษณะแฟ้ มข้อมูล
Installation Effort : ความยากง่ายของการติดตั้งระบบ
Maintenance : ความยากง่ายในการดูแลรักษาระบบ หรื อ Upgrade
Documentation : ความยากง่ายในการใช้คู่มือใช้งาน
Vendor Quality : คุณภาพผูข้ าย ความน่าเชื่อถือและแนวโน้มกิจการ
Cost : ต้นทุนซื้อหรื อราคาคุม้ กับการลงทุนหรื อไม่ มีส่วนควบอะไรบ้าง
Outsourcing


การว่าจ้างบริ ษทั อื่น เข้ามาดาเนินการพัฒนาระบบสารสนเทศให้องค์กร
รวมถึงการอกกแบบ พัฒนาโปรแกรมและบริ หารจัดการ ดูแลตลอดจน
บารุ งรักษาระบบ ตามความต้องการขององค์กร ภายใต้สญ
ั ญาร่ วมกัน
ลักษณะของการทา Outsourcing




Strategic Focus
Economics Reasons
Market Forces
Technical Consideration
Outsourcing

ข้ อดีของ Outsourcing






ต้นทุนการพัฒนาระบบลดลง (Reduce of Cost)
ได้รับคุณภาพการบริ การตามต้องการ (On Demand)
โปรแกรมสามารถยืดหยุน่ ได้ (Flexibility)
สามารถประมาณการการลงทุนได้ (Cost Budgeting)
ไม่สูญเสี ยกาลังคนภายในในการพัฒนา
ข้ อเสี ยของ Outsourcing



การควบคุมของระบบสารสนเทศอาจตกอยูใ่ นอานาจของบริ ษทั ภายนอก
ขาดความอิสระในการบริ หารระบบ ต้องพึ่งพาบริ ษทั ภายนอกตลอดเวลา
เสี ยงต่อการรั่วไหลองข้อมูลสาคัญ
การวัดความสาเร็จของระบบสารสนเทศ





High Level of System Use
User Satisfaction with the System
Favorable Attitudes
Achieved Objectives
Financial Payoff
สาเหตุทที่ าให้ ระบบสารสนเทศล้ มเหลว

User Involvement and Influence
(การไม่มีส่วนร่ วมและผูใ้ ช้ไม่มีอิทธิพล)

Management Support and Commitment
(ผูบ้ ริ หารไม่สนับสนุนและไม่ทาตามคามัน่ สัญญา)

Level of Complexity and Risk
(มีระดับความซับซ้อนและความเสี่ ยงจากการใช้งานระบบสารสนเทศสูง)

Management of the Implementation Process
(ขาดการบริ หารกระบวนการนาระบบไปใช้งาน)
เปรียบเทียบข้ อได้ เปรียบและข้ อเสี ยเปรียบของการพัฒนาระบบแบบต่ างๆ
วิธก
ี าร
SDLC
ล ักษณะทีส
่ าค ัญ
เป็ นวิธก
ี ำรทีม
่ ก
ี ำร
ดำเนินกำรเป็ น
ขัน
้ ตอน
ข้อได้เปรียบ
เหมำะสำหรับโครงกำร
ขนำดใหญ่ ทีต
่ ้องกำร
โครงสร ้ำงและกำร
ควบคุมทีด
่ ี
ี เปรียบ
ข้อเสย
้
ใชงบประมำณสู
ง ใช ้
เวลำมำก ไม่มค
ี วำม
้ คอ
ยืดหยุน
่ ผู ้ใชไม่
่ ยมี
สว่ นร่วม ผู ้ออกแบบ
ต ้องมีประสบกำรณ์มำก
Prototyping
เป็ นกำรพัฒนำทีเ่ น ้น เน ้นทีผ
่ ู ้ใช ้ มีควำม
ควำมรวดเร็ว
ยืดหยุน
่ ในกำรพัฒนำ
ระบบ และสง่ เสริมกำร
ทำงำนเป็ นทีม
เกิดควำมเครียดสูง ต ้อง
มีกำรปรับปรุงกำร
ทำงำนตลอดเวลำ
้
End-User
ใชควำมสำมำรถ
้
Development ของผู ้ใชในกำร
พัฒนำระบบ
สำมำรถพัฒนำได ้
ขำดกำรควบคุมทำให ้
รวดเร็ว ตรงควำม
ขำดมำตรฐำนของระบบ
ต ้องกำรของผู ้ใช ้ และ
ผู ้ใชมี้ กำรพัฒนำตัวเอง
Outsourcing
เฉพำะเจำะจงในธุรกิจ
ระบบมีคณ
ุ ภำพ คุ ้มค่ำ
ี ไป และมี
กับเงินทีเ่ สย
ควำมทันสมัย
พัฒนำโดยทีม
สำรสนเทศทีม
่ ค
ี วำม
ี่ วชำญจำก
เชย
หน่วยงำนภำยนอก
กำรควบคุมคุณภำพ
อำจจะทำได ้ไม่ด ี
เท่ำทีค
่ วร
End of Chapter
Kulachatr C. Na Ayudhya