Transcript Sporcu Sağlık Muayeneleri

SPORCU SAĞLIK
MUAYENELERİ
Doç. Dr. Mehmet ÜNAL
[email protected]
Sporcu Eğitim, Sağlık ve Araştırma
Merkezi
(İstanbul SESAM)
Sporcu sağlık muayeneleri;
- sporcuda var olan,
- ya da gelişebilecek hastalıkları
önceden tespit etmek,
- gerekli önlemleri almak,
- tedavilerini sağlamak,
- hatta bazen sportif aktiviteyi
değiştirmek amacıyla yapılmaktadır.
Sporcu sağlık muayenelerinde esas
amaç koruyucu hekimliktir.
Egzersiz vücudun
karşılaştığı en
büyük strestir.
Maksimal egzersiz esnasında kan akımı 20-25 kat artar.
Kalp Debisi 4-7 kat artar.
*Metabolizmadaki 8 kat artış, kalp debisini 4 kat artırır.
Sporcu Sağlık Muayeneleri;
* Primer amaçlar,
* Sekonder amaçlar,
Primer amaçlar;
- Sağlığı sınırlayan patolojileri tespit
etmek,
- Sakatlıklara ortam hazırlayan
predispozan faktörleri tespit etmek,
- Kanuni ve sağlık sigortaları için
gerekli tetkikleri yaptırmak,
Segonder amaçlar;
- Genel sağlık kontrolü,
- Performansın değerlendirilmesi,
- Bireysel antrenman
düzenlenmesi,
Sağlık Muayenesi;
- Ofiste yapılması,
- Sağlık merkezlerinde yapılması,
Ofiste Yapılan Sağlık Muayeneleri;
Avantajları;
- Hasta-hekim ilişkisi,
- Durumu takipte kolaylık,
- Kişisel problemleri danışma fırsatı,
Dezavantajları;
- Her branştan doktor yok,
- Randevü süresi kısıtlı,
- Spor hekimliği problemlerine ilgi ve
bilgi çeşitli,
-Maliyet yüksek,
-Sporcu ile ilgili personelle iletişim zayıf,
Sağlık Merkezlerinde Yapılan Sağlık
muayeneleri;
Avantajları;
- Uzman personel,
- Maliyet ucuz,
- Efektif,
- Sporcularla ilgilenen personelle
iletişim iyi,
-Performans testi fırsatı,
Dezavantajları;
- Gürültülü,
- Acele ve çabuk,
- Bireysellik yok,
- Tespit edilen problemleri takip zor,
- Sporcunun ailesi ile temas zayıf,
Sporcu sağlık muayeneleri hangi
sıklıkta yapılmalıdır?
Sporcu Muayenesi;
1- Anamnez,
2- Fizik Muayene,
3- Laboratuar Testleri,
1- Anamnez;
* Hastanın kimliği,
* Şikayeti,
* Hikayesi,
* Özgeçmişi,
* Soy geçmişi,
* Sosyal durum,
* Alışkanlıklar,
* Kullandığı ilaçlar,
* Beden fonksiyonları,
* Sistemlerin sorgulanması,
Sistemlerin sorgulanmasında hangi
sistemler üzerinde özellikle
durulmalıdır?
* Kardiyovasküler sistem,
* Solunum sistemi,
* Kas-iskelet sistemi,
* Nörolojik sistem,
Kardiyovasküler sistemle ilgili
mutlaka sorulması gereken
sorular neler olmalıdır?
* Bayılma,
* Egzersiz yaparken bayılma,
* Egzersizle gelen göğüs ağrısı, baş
dönmesi, bulantı hissi,
* Erken yorulma,
* Çarpıntı hikayesi,
* Hipertansiyon hikayesi,
* Kalpte üfürüm hikayesi,
* Aile Anamnezi,
Solunum sistemiyle ilgili mutlaka
sorulması gereken sorular neler
olmalıdır?
* Nefes darlığı var mı?,
* Egzersiz esnasında ya da sonrasında
zor nefes alma veya wheezing var mı?,
* Egzersiz esnasında ya da sonrasında
artan öksürük şikayeti var mı?,
Nörolojik sistemle ilgili mutlaka
sorulması gereken sorular neler
olmalıdır?
* Kafa travması geçirip geçirmediği,
* Travma esnasında bilinç kaybı,
oryantasyon kusuru oldu mu?,
* Brakial pleksus yaralanması oldu
mu?,
* Parezi, parestezi geçirdi mi?,
* Tekrarlayan baş ağrıları var mı?,
* Felç geçirdi mi?
* Hipotermi, hipertermi ile ilgili bir
problem yaşadı mı?
Kas-iskelet sistemiyle ilgili
mutlaka sorulması gereken
sorular neler olmalıdır?
* Fraktür,
* Dislokasyon,
* Subluksasyon,
* Sprain,
* Strain,
* Tendinit,
* Herhangi bir brace, splint ya da
kolluk kullandı mı?
Bayan sporcular için;
- Aşırı kilo oynamaları,
- Menüstrüel siklus bozuklukları,
- Beslenme yetersizlikleri,
- Anoreksi,
- stres fraktürleri,
Fizik Muayane:
* inspekiyon,
* palpasyon,
* perküsyon,
* oskültasyon,
2- Fizik Muayene;
* Genel durum muayenesi,
* Kardiyovasküler sistem,
* Solunum sistemi,
* Sindirim sistemi,
* Üro-genital sistem,
* Lokomotor sistem,
* Sinir sistemi,
* K.B.B.,
* Göz,
* Deri Hastalıkları,
* Diş ve Ağız sağlığı,
Genel durum muayenesi;
* Boy,
* Kilo, beslenme durumu,
* Vücut yapısı,
* Vücut ölçüleri,
* Postür,
* Anormal hareketler,
* Yürüyüş,
* Konuşma bozuklukları,
* Baş, yüz, boyun muayenesi,
* Ateş,
Kardiyovasküler sistem;
* Kalp sesleri,
* Nabız,
* Tansiyon,
* Siyanoz,
* Arterlerin incelenmesi,
* Venöz damar patolojileri,
Solunum sistemi;
* Göğüs yapısı,
* Solunum tipi,
* Solunum sayısı,
* Solunum sesleri,
Sindirim sistemi;
* Karında hassasiyet,
* Organomegali,
* Herniler,
* Batında kitle,
* Assit,
* Rektal tuşe,
Üro-genital sistem;
* Dizüri,
* Poliüri,
* Pollaküri,
* Noktüri,
* Oligüri,
* Hematüri,
* İmpotans,
* İnmemiş testis,
* Hidrosel,
* Herni,
Lokomotor sistem;
* Bütün eklemlerde ROM,
* Kas gücü tespiti ve yapısı,
* Atrofiler,
* Hipertrofiler,
* Ekstremite farklılıkları,
Nörolojik Muayene (I);
* Bilinç – normal, açık,
- somnolan,
- stupor,
- koma,
* Hareket – aktif hareketler,
- pasif hareketler,
- ardışık hareketler,
- düzenli hareketler,
* Duyu – yüzeysel duyu,
- derin duyu,
- kortikal duyu,
Nörolojik Muayene (II);
* Refleksler –kornea, pupilla,
- yumuşak damak,
- karın derisi,
- kramester,
- kemik-veter,
- patolojik refleksler,
* Trofik bozukluklar,
* Denge bozuklukları,
* Yürüme bozuklukları,
* Konuşma bozuklukları,
3- Laboratuar Testleri:
- Tam kan,
- Tam idrar,
- Gaita,
- EKG,
- Torax grafisi,
- Solunum fonksiyon testleri,
- Efor testi,
- Metabolik test,
- EKO,
- İzokinetik testler,
- BT, MR,
Kimlerin spor
yapmasına müsaade
edelim?
Hangi sporları yapabilirler?
Spor Branşları;
- Temas olan- tam temas
- sınırlı temas
- Temas olmayan
Tam temas olanlar;
* Boks,
* Futbol,
* Amerikan futbolu,
* Hokey (buz, çim),
* Güreş,
* Tekvando
* Karate,
* Rodeo,
Sınırlı temas olanlar;
* Basketbol,
* Voleybol,
* Yüksek atlama,
* Bisiklet,
* Cimnastik,
* Binicilik,
* Kayak,
* Hentbol, Squash
* Baseball
Temas olmayanlar;
* Aerobik dans,
* Yüzme,
* Atletizm,
* Tenis, Masa tenisi,
* Eskrim,
* Okçuluk,
* Atıcılık,
* Golf,
Sakatlıklar Sonrası Müsabakalara İzin
Verme (I):
Problem:
Tam T:
- akut inf.lar
- miyokarditler
- hipertansiyon:
* hafif
+
* orta
*
* ağır
*
- konj. kalp hast.
≠
- WPW:
≠
- mitral valv. Pro.
*
Sınırlı T: Temas yok
+
*
*
≠
≠
*
+
*
*
≠
≠
*
Sakatlıklar Sonrası Müsabakalara İzin
Verme (II):
Problem:
Tam T:
- bir gözün yok:
- göz fonk. kaybı: *
- gelişimde bel. ger. - kanamaya meğil: - diyabet:
+
- hepatomegali:
- splemomegali:
- ingunal herni:
+
- bir böbrek yok:
- renal hast.
-
Sınırlı T: Temas yok
+
*
*
+
+
*
+
+
+
+
+
+
+
+
+
*
Sakatlıklar Sonrası Müsabakalara İzin
Verme (III):
Problem:
Tam T:
- kas-iskelet s.
*
- kafa trav.
*
- spinal trav.
- craniotomi:
*
- konvülsif hastalıklar:
* iyi kont.
+
* kont. Zayıf -
Sınırlı T: Temas yok
*
*
*
*
*
*
*
*
+
-
+
+
Sakatlıklar Sonrası Müsabakalara
İzin Verme (III):
Problem:
Tam T: Sınırlı T: Temas yok
- bir over yok
+
+
+
- ciddi pul. Yet.
- astım
+
+
+
- inmemiş testis
kor.
Kor.
+
- bir testis yok
kor.
kor.
+
- hidrosel
kor.
Kor.
+
- deri hast.
*
*
*
Sporcu Sağlık Muayene
Formu;
ORTHO  SPORTS
SPOR SAKATLIKLAR, FİZİK TEDAVİ ve REHABİLİTASYON MERKEZİ
SPORCUNUN
Adı Soyadı: .................................
Baba Adı: ........................
Doğum Tarihi:....../......../.....
Spor Dalı: ...................................
Tarih: ........./........./..........
Telefon
: .....................
Adres: ................................................................................................................................................
ANAMNEZ
Şikayeti: .....................................................................................................................................
Özgeçmişi: ................................................................................................................................
Soygeçmişi: ...............................................................................................................................
Alışkanlıkları: Sigara: .................. Alkol: .................. İlaç: ................... Diğer: ..........................
BOY: ..................... KİLO: ................... T.A.: ........................... NABIZ: ................................
FİZİK MUAYENE: ......................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
Yağsız Vücut Ağırlığı:
% Yağ Değeri:
Yağ Miktarı:
KAN DEĞERLERİ:
Hb % gr
:
Hct %
:
Eritrosit (mm3)
:
Lökosit (mm3)
:
LÖKOSİT FORMÜLÜ(%):
Çomak:
Parçalı:
Lenfosit:
Monosit :
Eozinofil :
Bazofil :
İSTİRAHAT EKG: ..................................................................................................................
ECO : ....................................................................................................................................................
SOLUNUM PARAMETRELERİ:
FVC
: ......................
FEV1
: ......................
FEV1/FVC
: ................
FEV %25-75: .............................
FEF %50: .............................
PEF: .............................
MVV: .....................
IC: .....................
EFOR TESTİ:
Uygulanan Protokol: ......................
İstirahat HR: ................................... Max. HR: .......................... Rec. 3. dak. HR: .....................
İstirahat TA: ................................... Max. TA: ........................... Rec. 3. dak. TA: .....................
Yüklemede Hedeflenen Nabzın Yüzdesi : ................................ Endurance Time: .................
Yükleme EKG’sinde Özellik : .....................................................................................................
METABOLİK TEST:
Max VO2 : ...............................................
Anaerobik
- HR: ..................
Eşik Değerdeki
- % O2 : ..............
- VO2: .............
- RQ: .............
WİNGATE TESTİ:
Peak Power
Mean Power
Minimum Power
Total Work
Fatique İndex
Yükleme Öncesi Laktik Asit : ...................
Yükleme Öncesi Amonyak : ....................
Yükleme Sonrası Laktik Asit: .................
Yükleme Sonrası Amonyak : .................
YORUM: ............................................................................................................
...........................................................................................................................
: ....................................
: ....................................
: ....................................
: ....................................
: ....................................
DOKTOR
imza
SAĞLIK RAPORU
Adı Soyadı
Doğum Tarihi
Baba Adı
Telefon
Kan Grubu
Spor Dalı
Adres
Tarih
: .....................
:....../......../......
: .....................
: .....................
:……………….
: .....................
:............................................................................
………………………………………………………..
: ....../....../.........
Spor yapmasında sakınca VARDIR/YOKTUR.
DOKTOR
İmza
SPORCU SAĞLIK MUAYENESİ
SPORCUNUN
Adı Soyadı: ................................. Baba Adı: ........................
Doğum Tarihi:....../......../.....
Spor Dalı: ................................... Tarihi: ........./........./..........
Telefon
: .....................
Adres
: ........................................................................................................................ .........
ANAMNEZ
Şikayeti: ................................................................................................................... ..................
Özgeçmişi: .................................................................................................................. ..............
Soygeçmişi: ...............................................................................................................................
Alışkanlıkları: Sigara: .................. Alkol: .................. İlaç: ................... Diğer: ..........................
BOY: ..................... KİLO: ................... T.A.: ........................... NABIZ: ............................ ....
KAN DEĞERLERİ: Hb % gr:
Hct % :
Eritrosit (mm3) :
Lökosit (mm3):
FİZİK MUAYENE:
KARDİYOVASKÜLER SİSTEM:
İSTİRAHAT EKG: ..................................................................................................................
ECO : ..........................................................................................................................................
EFOR TESTİ:
Uygulanan Protokol: ......................
Yüklemede Hedeflenen Nabzın Yüzdesi : .......................
Endurance Time: .................
Yükleme EKG’sinde Özellik : .......................................
SOLUNUM SİSTEMİ VE SOLUNUM PARAMETRELERİ:
FVC: ......................
FEV %25-75: .........................
FEV1: ......................
FEF %50: .........................
FEV1/FVC: ................
PEF: ........................
MVV: ................
IC: .....................
GASTROİNTESTİNAL SİSTEM:
NÖROLOJİ:
LOKOMOTOR SİSTEM:
ÜROGENİTAL SİSTEM:
GÖZ:
KBB:
CİLT:
AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI:
YORUM: .
Spor yapmasında sakınca YOKTUR/VARDIR.
DOKTOR
imza
SPORCU SAĞLIK MUAYENESİ
SPORCUNUN
Adı Soyadı: ................................. Baba Adı: ........................
Doğum Tarihi:....../......../.....
Spor Dalı: ................................... Tarihi: ........./........./..........
Telefon
: .....................
Adres
: ........................................................................................................................ .........
ANAMNEZ
Şikayeti: ................................................................................................................... .................
Özgeçmişi: .................................................................................................................. ..............
Soygeçmişi: ...............................................................................................................................
BOY: ..................... KİLO: ................... T.A.: ........................... NABIZ: ............................ .
KAN BİYOKİMYASI:
FİZİK MUAYENE:
KARDİYOVASKÜLER SİSTEM:
SOLUNUM SİSTEMİ :
GASTROİNTESTİNAL SİSTEM:
NÖROLOJİ:
LOKOMOTOR SİSTEM:
ÜROGENİTAL SİSTEM:
GÖZ:
KBB:
CİLT:
AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI:
YORUM: .
Spor yapmasında sakınca YOKTUR/VARDIR.
KARDİYOLOJİ
imza
DAHİLİYE
imza
GENEL CERRAHİ
imza
BAŞHEKİM
imza
ORTOPEDİ
imza
SPORCU SAĞLIK BELGESİ
Federasyon lisans no :
Tarih: ……../…../…..
T.C. Kimlik No :
Adı Soyadı
Doğum yeri ve tarihi
Spor dalı
Spor Kulübü
Sağlık Güvencesi
Telefon
Adres
:
:
:
:
:
:
:
Resim
Spora başlama yaşı (Düzenli antrenmanlara haftada 2-3 kezden fazla başlama yaşı)
Daha önce veya şu anda yaptığı spor dalları :
……………………………………………………………………………………………....
Aile öyküsü (Aile bireylerinde veya yakın akrabalarınızda olan hastalıkları belirtiniz.)
…………………………………………………………………………………………
Özgeçmiş : (Daha önce geçirdiğiniz hastalık ve sakatlıkları belirtiniz.)
…………………………………………………………………………………
Aşağıdaki soruları cevaplayınız. :
Mevcut bir hastalığınız var mı?....................................................................................
Kalp hastalığı veya ailende kalpten ani ölen var mı?..................................................
Hastanede yatmanızı gerektirecek bir sağlık sorununuz oldu mu?..............................
Trafik kazası-kafa travması geçirdiniz mi?...................................................................
Alerjiniz var mı?.........................................................................................................
Halen kullandınız ilaçlar nelerdir?.............................................................................
Spor yaparken herhangi bir şikayetiniz var mı?..........................................................
Spor yaralanması geçirdiniz mi? …………………………………………………….
Alışkanlıklar :
Uyku sorununuz var mı? Evet ( ) Hayır ( )
Takip ettiğiniz özel bir diyet var mı? Evet ( ) Hayır ( )
Alkol…………..Sigara………….…diğer……..……(Kullanım sıklığı ve miktarı)
Yukarıdaki bilgiler tarafımdan doldurulmuş ve doğrudur.
İMZA
(Sporcu kendisi veya reşit değilse velisi)
Tarih
:……/…../…….
Protokol No :……………….
SPORCU MUAYENE FORMU
Boy uzunluğu (cm):……….Vücut Ağırlığı (kg) :………Dominant taraf (el/ayak)………
Kan Basıncı (mmHg) : …………Nabız Hızı :……………
Fiziki Muayene:
Genel Görünüm:……………………………………………………………………………
Baş-Boyun : ………………………………………………………………………………
K.V.S.
: ………………………………………………………………………………
Solunum Sistemi : …………………………………………………………………………
Sindirim sistemi : ………………………………………………………………………….
Kas-İskelet sistemi : ……………………………………………………………………….
Deri
: ………………………………………………………………………
Ürogenital sistem muayenesi : ……………………………………………………………
Nörolojik muayene : ……………………………………………………………………..
Psikiyatrik muayene : ………………………………………………………………………
Ağız ve Diş sorgulaması : …………………………………………………………………
ÖNEMLİ BULGULAR :
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
LİSANS MUAYENESİ VİZESİ
a) …………………..(Spor dalı) antreman ve müsabakalarına girmesinde sağlık açısında bir engel yoktur..
b) Yapılan muayenede ………………………………………………saptandığından ileri
tetkik ve tedavi için bir sağlık kuruluşunda değerlendirilmesi ve Sağlık Kurulu Raporu
aldıktan sonra antrenman ve müsabakalara katılması uygundur.
Not: Sağlık Kurulu Raporu bu belgeye eklenecektir.
TARİH : …../…../…….
SAĞLIK KURUMU
HEKİMİN ADI SOYADI
DİPLOMA NO
(Kaşe-İmza)
Sporcunun muayenesi
mutlaka yapılmalıdır!
TEŞEKKÜRLER