Transcript ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ

ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
- ΔΥΣΛΕΞΙΑ
ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ


"οι μαθησιακές δυσκολίες είναι ένας γενικός
όρος που αναφέρεται σε μια ανομοιογενή ομάδα
διαταραχών οι οποίες εκδηλώνονται με
σημαντικές δυσκολίες στην πρόσκτηση και χρήση
ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης,
γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικών ικανοτήτων.
Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς στο άτομο
και μπορεί να υπάρχουν σε όλη τη διάρκεια της
ζωής.
(Hammill, 1990).
Η ΑΝΕΠΑΡΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ
ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΕ :
 ΔΕΠ-Υ
 ΑΛΛΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ (ΔΑΔ – ΝΟΗΤΙΚΗ
ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ)
 ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΕΣ – ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
 ΧΑΜΗΛΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ
 ΨΥΧΟ-ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
 ΑΝΕΠΑΡΚΗ Η ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
 ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ – ΔΙΓΛΩΣΣΙΑ
 ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ- ΔΥΣΛΕΞΙΑ
ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ - ΔΥΣΛΕΞΙΑ
 Φυσιολογική ή ανώτερη της φυσιολογικής
νοημοσύνη
 Επαρκείς ευκαιρίες εκπαίδευσης και μελέτης
 Μεγάλη απόκλιση μεταξύ δυναμικού ,
μελέτης και επίδοσης
 Απόκλιση μεταξύ προφορικής και γραπτής
επίδοσης
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ
ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ
ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ DSM-IV, ΟΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΤΑΞΙΝΟΜΟΥΝΤΑΙ ΩΣ ΕΞΗΣ :
➲
➲
➲
➲
ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ
ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΗΣ ΓΡΑΠΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ
ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ
ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΜΗ
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΜΕΝΗ ΑΛΛΙΩΣ
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ
ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ
ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ICD-10 ΟΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΤΑΞΙΝΟΜΟΥΝΤΑΙ ΩΣ ΕΞΗΣ :
➲ ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ
➲ ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΑΒΙΣΜΟΥ
➲ ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΝ
ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ
➲ ΜΕΙΚΤΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ
➲ ΜΕΙΚΤΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΜΗ
ΚΑΘΟΡΙΖΟΜΕΝΗ
ΤΟΜΕΙΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΝΤΑΙ
* Ανάγνωση
*Γραφή
*Αντιγραφή
*Φωνολογική ενημερότητα
*Ορθογραφία
*Αυθόρμητη Γραφή
*Αριθμητική
ΑΝΑΓΝΩΣΗ
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
Επαναλήψεις συλλαβών, λέξεων ή προτάσεων.
Παραλείψεις γραμμάτων, συλλαβών ή λέξεων {κυρίως τα παιδιά με δυσλεξία
παραλείπουν τις βοηθητικές λέξεις που αποτελούν το 40 % της Ελληνικής
γλώσσας (π.χ. και, να, το, που…)}
Προσθήκες γραμμάτων, συλλαβών ή λέξεων
Αντικαταστάσεις φωνηεντικών και συμφωνικών φθόγγων, συλλαβών ή λέξεων
με άλλες μορφολογικά παρόμοιες, συγγενικές ή άσχετες
Αντιμεταθέσεις γραμμάτων ή συλλαβών
Συλλαβική ανάγνωση.
Ανάγνωση αργή, με δισταγμό και κομπιάσματα,
Χάσιμο της σειράς ή της παραγράφου στο βιβλίο, ακόμη και αν δείχνουν με το
δάχτυλο.
Απουσία του «αναγνωστικού βιώματος», δηλαδή των σημείων στίξης και του
ρυθμού.
Αναγνωστικές επανορθώσεις.
Αύξηση λαθών και κούραση
Ελλιπής κατανόηση του κειμένου,(γιατί το βάρος ρίχνεται στην
αποκωδικοποίηση των λέξεων, δηλαδή στην ορθή και ακριβή ανάγνωση,
«θυσιάζοντας» την κατανόηση).
ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ
ΕΚΦΡΑΣΗ
 Φτωχό λεξιλόγιο
 Δυσκολία στην κατανόηση των ορισμών των
λέξεων
 Αδυναμία στην διήγηση των γεγονότων με
χρονική σειρά (αρχή – μέση - τέλος).
 Αδυναμία κατανόησης σχέσης αιτίουαποτελέσματος
 Δυσχέρεια διάκρισης ουσιωδών σημείων της
ιστορίας και επικέντρωσης της προσοχής σε
λεπτομέρειες
Γ Ρ Α Φ Η - ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ
Κακογραφία (μουντζούρες, σβησίματα).
Αντιμεταθέσεις γραμμάτων στη λέξη.
Παραλείψεις γραμμάτων, συλλαβών ή λέξεων
Προσθήκες γραμμάτων, συλλαβών ή λέξεων
Επαναλήψεις γραμμάτων, συλλαβών ή λέξεων.
Αντικαταστάσεις γραμμάτων στη λέξη. (ζ-ξ, π-τ,) (β-δ,
β-θ, ζ-σ, γ-χ).
Αντικαταστάσεις γίνονται και μεταξύ των φωνηέντων,
όπως α-ε, ε-ι, α-ο..
Γ Ρ Α Φ Η - ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ
 Αντικαταστάσεις λέξεων με άλλη συγγενική,
ακουστικά παρόμοια ή άσχετη.
 Καθρεφτική γραφή γραμμάτων
 Χρήση κεφαλαίων γραμμάτων ανάμεσα στα μικρά
 Κατάργηση των ορίων ανάμεσα στις λέξεις
 Παράλειψη στίξης και τόνων.
 Αντίθετη φορά κατασκευής γραμμάτων.
 Ατελής ευθυγράμμιση των λέξεων στο χαρτί.
 Ορθογραφικά λάθη θέματος και κατάληξης, ακόμα
και σε λέξεις που έχουν διδαχθεί συστηματικά.
 Ορθογραφική ασυνέπεια: η ίδια λέξη εμφανίζεται
στο ίδιο κείμενο γραμμένη κάθε φορά με
διαφορετικό τρόπο.
ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ
 Παραλείψεις ή προσθήκες γραμμάτων, συλλαβών ή
λέξεων.
 Καθρεφτική γραφή γραμμάτων π.χ. 3 αντί ε.
 Λανθασμένη μεταφορά γραμμάτων (πεζά-κεφαλαία).
 Αντικαταστάσεις γραμμάτων, συλλαβών ή λέξεων με
άλλη συγγενική, μορφολογικά παρόμοια ή άσχετη
 Χάσιμο σειράς.
 Αντίθετη φορά κατασκευής γραμμάτων
 Παρατονισμοί ή αγνόηση του τόνου.
 Παράλειψη ή λανθασμένη μεταφορά των τονικών
σημείων και των σημείων στίξης.
 Μεγαλόφωνη ανάγνωση κατά την αντιγραφή.
 Συνολικός χρόνος: συνήθως ξεπερνούν τα χρονικά όρια.
ΑΥΘΟΡΜΗΤΗ ΓΡΑΦΗ
➲
μικρό σε έκταση κείμενο
➲
δυσκολία στην έκφραση των ιδεών τους
γραπτά
➲
δυσκολία στην παραγωγή ιστοριών με
συνοχή
➲
περιορισμένο λεξιλόγιο- κοινότυπες
εκφράσεις
ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
δυσκολία στην αντίληψη ποσότητας,
τη διάκριση αριθμών,
τη γνώση της σειράς των αριθμών,
την αρίθμηση αντικειμένων.
σύγχυση των λογικομαθηματικών εννοιών, π.χ.: περισσότερο – λιγότερο, διπλάσιο
μισό,
σύγχυση αριθμών που μοιάζουν, π.χ. 6-9, 125-152,
δυσκολία στην κατανόηση του συστήματος αρίθμησης,
δυσκολία στην υπέρβαση της δεκάδας, εκατοντάδας, χιλιάδας,
δυσκολία στην αντίληψη μαθηματικών ιδιοτήτων, π.χ. : της αναλογικής ιδιότητας,
π.χ.: 3+5=8, 13+5=18,και της αντιμεταθετικής ιδιότητας, π.χ.: 8+3=11, 3+8=11,
σύγχυση συμβόλων που μοιάζουν ( . ) ( : ), (+) (-),
δυσκολία στην κατανόηση-χρήση συμβόλων των πράξεων (πρόσθεση αντί
αφαίρεση),
λανθασμένη τοποθέτηση των αριθμών στις κάθετες πράξεις,
εκτέλεση των κάθετων πράξεων από αριστερά προς τα δεξιά,
δυσκολία εκτέλεσης νοερών υπολογισμών,
υπολογισμοί με λάθος (- + 1),
δυσκολία στην εκμάθηση της προπαίδειας και των πράξεων του
πολλαπλασιασμού και της διαίρεσης.
δυσκολία στην ανάγνωση και κατανόηση των ζητουμένων των προβλημάτων,
δυσκολία στην ανάγνωση των εξισώσεων.
ΕΦΗΒΕΙΑ & ΔΥΣΛΕΞΙΑ
Στην εφηβεία οι δυσκολίες εντοπίζονται
κυρίως:
στην αυθόρμητη γραφή (έκθεση)
στην απόδοση γραπτού νοήματος
στην κατανόηση σύνθετων ερωτήσεων
στην οργάνωση της μελέτης
στην ανάπτυξη στρατηγικών μάθησης
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ
** Η δυσλεξία εντοπίζεται σε παιδιά
σχολικής ηλικίας.
Η πιθανότητα παρουσίας μαθησιακών
δυσκολιών εντοπίζεται αρχικά από τον
εκπαιδευτικό ή την οικογένεια, σπανιότερα
από τον παιδίατρο.
Η διάγνωση γίνεται από εξειδικευμένους
επαγγελματίες ψυχικής υγείας.
Για τη διάγνωση απαιτείται :

Συνέντευξη με γονείς και παιδί / έφηβο

Αναπτυξιακό και οικογενειακό ιστορικό

Μαθησιακή αξιολόγηση

Αξιολόγηση νοημοσύνης
ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ
• ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ , ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗΣ,
ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΑΠΟΤΥΧΙΑΣ, ΧΑΜΗΛΗ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ
• ΚΑΛΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ : ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ
ΔΥΣΑΝΑΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑΣ Κ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ
• ΚΑΛΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ : ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΧΑΜΗΛΗΣ
ΕΠΙΔΟΣΗΣ Κ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΣΕ
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Κ ΣΧΟΛΕΙΟ
• ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ : ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ
• ΥΨΗΛΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ Κ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΛΟΓΩ
ΚΑΛΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
ΠΩΣ ΒΟΗΘΩ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΕ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ;
➲
➲
➲
➲
➲
➲
➲
ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΧΩΡΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣ
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ
ΜΕΛΕΤΗ ΜΕ ΕΙΚΟΝΕΣ – ΟΠΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΚΑΡΤΕΛΕΣ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑΣ
ΑΤΟΜΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΕΝΝΟΙΩΝ
Η ΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ
• Αξιοποίηση ταλέντων
• Ευκαιρίες ψυχαγωγίας για όλη την οικογένεια
• Διοχέτευση ενέργειας σε ενδιαφέροντα και άθληση
• Επιβράβευση προσπάθειας, όχι αποτελέσματος
• Χαμηλό ενδιαφέρον για βαθμολογία
• Βοήθεια στην οργάνωση μελέτης
• Αυτονόμηση μελέτης
• Στήριξη κι ενθάρρυνση
''Αν ένας μαθητής δε μπορεί να μάθει
με τον τρόπο που του διδάσκουμε,
τότε οφείλουμε να τον διδάξουμε με
τον τρόπο που μπορεί να μάθει''