Transcript Μαθητές με ιδιαίτερες ικανότητες

Δρ. ΒΑΒΕΤΣΗ ΣΟΦΙΑ
ΙΑΤΡΙΚΗΣ – ΤΟΜΕΑΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ
ΑΥΤΙΣΜΟΣ
ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΩ ΤΟ ΑΓΓΙΓΜΑ ΣΟΥ
ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ
Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή
που οφείλεται σε δυσλειτουργία του
κεντρικού νευρικού συστήματος, εξαιτίας
προγεννητικών, περιγεννητικών και
μεταγεννητικών αιτιών, με σοβαρές
επιπτώσεις περισσότερο στην ανάπτυξη
των σχέσεων, στην επικοινωνία και στις
γνωστικές λειτουργίες.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΥΤΙΣΜΟΣ
ΒΑΣΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Κατανόηση της γλώσσας
(λήψη πληροφοριών μέσω της γλώσσας)

Χρήση της γλώσσας
(κωδικοποίηση)


Μη-λεκτική επικοινωνία
ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΛΗΨΗ
Ασυνήθιστη αντίδραση σε ήχους και θορύβους
 Ασυνήθιστη αντίδραση σε πόνους και σε κρύο
 Ασυνήθιστη αντίδραση σε ερεθίσματα αφής
 Ανικανότητα κατανόησης κοινωνικών κανόνων
 Αποστροφή του βλέμματος από πρόσωπα και
αντικείμενα

ΣΤΗΝ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
Στερεότυπες κινήσεις
(χέρια, πόδια, δάκτυλα,
κεφάλι, κουνήματα, μορφασμοί)
 Δυσκολία μίμησης κινήσεων


Περπάτημα συχνά στις άκρες των ποδιών

Ελλιπής κίνηση των χειλιών και της γλώσσας
ΣΤΗΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ
Ανικανότητα σχέσεων με άλλα πρόσωπα
 Αδιάφορη συμπεριφορά στην παρουσία
προσώπων
 Αποφυγή και άρνηση
της επαφής ,του αγγίγματος
 Εμμονή στην αμεταβλητότητα
 Εμμονή σε απραξία
 Έλλειψη φόβου σε πραγματικούς κινδύνους
 Τάση για μηχανική συμπεριφορά

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ

ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΑΙΤΙΑ

ΒΙΟΧΗΜΙΚΑ ΑΙΤΙΑ

ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ

ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΑΙΤΙΑ

ΨΥΧΟΓΕΝΗ ΑΙΤΙΑ







διαταραχές του μεταβολισμού των εγκεφαλικών κυττάρων
(αύξηση της γλυκόζης) βιοχημικές διαταραχές σε επίπεδα
νευροδιαβιβαστών (ντοπαμίνης και παράγωγων, ιδιαίτερα της
σεροτονίνης)
μειωμένη κυκλοφορία αίματος σε ορισμένες περιοχές του
εγκεφάλου (αριστερά)
δυσλειτουργία της παρεγκεφαλίδας, της μετωπιαίας ή
προμετωττιαίας περιοχής
τραυματισμοί εγκεφάλου, ανοξία ενδοκρινολογικά αίτια
(αύξηση τεστοστερόνης) ιοί όπως έρπης, της ερυθράς,
κυτταρομεγαλοιός
γενετικά αίτια -χρωμοσωμικές ατυπίες (εύθραυστο χ)
δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος (ευαισθησία
σε μολύνσεις π.χ. μύκητες, candida, albicans,
κλωστοβακτηρίδια)
δυσαπορόφηση τροφίμων, έλλειψη ενζύμων παραγωγή
τοξικών ουσιών από μύκητες στο έντερο, όπως της καζεΐνης
και γλουτεΐνης.
Ο ΑΥΤΙΣΜOΣ ΔΕΝ ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ
 Προγεννητική
διάγνωση δεν είναι δυνατή έως
σήμερα
 Το αυτιστικό παιδί θα γίνει αυτιστικός ενήλικας
 Έχει τεράστια σημασία η Έγκαιρη Διάγνωση του
Αυτισμού
 Και η Έγκαιρη ΕΙΔΙΚΗ Εκπαιδευτική Αντιμετώπιση.
ΘΕΩΡΙΕΣ
ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ
 ΛΟΓΙΚΗ – ΘΥΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ
 Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ
 Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ
 Η ΣΥΓΚΙΝΗΣΙΑΚΗ ΘΕΩΡΙΑ
 Η ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ
 Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΣΧΗΜΑΤΩΝ

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ










Φαρμακοθεραπεία
Θεραπεία με αισθητηριακή ολοκλήρωση
Θεραπεία με σφιχταγκάλιασμα
Θεραπεία με Shiatsu
Θεραπεία με χορό
Θεραπεία με ζώα ( δελφινοθεραπεία – ιπποθεραπεία )
Θεραπεία μέσα από την τέχνη ( με ζωγραφική, με πηλό, με
χαρακτική)
Θεραπεία μέσα από την εργασία (εργασιοθεραπεία)
Θεραπεία με τη μουσική
Θεραπεία με μάθηση
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ






Φαρμακευτική, μόνο συμπωματική
διατροφικά πρόσθετα όπως η Β6 με Μg
τροφικές δίαιτες
ψυχοθεραπευτική στήριξη
θεραπείες ανάλυσης συμπεριφοράς
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ με την συνεργασία των Γονέων
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ MΕΘΟΔΟΣ
 δόμηση του χώρου
 δόμηση του χρόνου
 δυνατότητες εναλλακτικής επικοινωνίας
 οπτικοποίηση της επικοινωνίας
 αξιολόγηση της προόδου
 εξατομικευμένα προγράμματα
 ειδική εκπαίδευση του προσωπικού
 εκπαίδευση και συμμετοχή των ΓΟΝΕΩΝ στο πρόγραμμα.
ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ
Σχολική ηλικία
 Σχετική βελτίωση των διαταραχών συμπεριφοράς, ιδιαίτερα της υπερκινητικότητας
 Απόκτηση ορισμένων γνώσεων
 Αντίδραση σε αλλαγές (χώρου, προσώπων, αντικειμένων)
Εφηβεία
 Αρνητική συμπεριφορά ή απάθεια
 Έντονη σεξουαλική συμπεριφορά
 Επιληπτικές κρίσεις (30%)
Ενηλικίωση
 Τα αυτιστικά παιδιά γίνονται Αυτιστικοί Ενήλικες
 Στο 70% συνυπάρχει σοβαρή πνευματική καθυστέρηση.
 Σε μικρό ποσοστό έχουν μέση φυσιολογική νοημοσύνη ή παρουσιάζουν εξειδικευμένες
ικανότητες π.χ. μουσική, ζωγραφική.
Ο ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΔΙΑΦΕΡΕΙ
ΑΠO

τις ειδικές διαταραχές της εξέλιξης

την παιδική ψύχωση ή σχιζοφρένεια
ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΤΑΙ ΠΩΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Υπάρχουν τουλάχιστον
 4.000 έως 5.000 παιδιά και ενήλικα άτομα
με κλασικό αυτισμό

20.000 έως 30.000
με αυτιστικού τύπου
διαταραχές ανάπτυξης.
Ο ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΥΝΥΠΑΡΧΕΙ
την οζώδη σκλήρυνση
 τις λοιμώξεις ή εγκεφαλίτιδες από ιούς
 το σύνδρομο του Wiliam
 το σύνδρομο του Angelman
 το σύνδρομο του Prader-Wili
 το σύνδρομο του Tourette.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΩΙΜΗΣ
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ
Η
ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
 ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ
ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ
1ο ΒΗΜΑ (παρούσα κατάσταση)
2ο ΒΗΜΑ (γιατί το κάνει)
3ο ΒΗΜΑ (χρονική διάρκεια της συμπεριφοράς)
4ο ΒΗΜΑ (αντικατάσταση συμπεριφοράς με λειτουργική
συμπεριφορά)
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Για την συστηματική διαφοροποίηση του
περιβάλλοντος

Για κοινωνικές δεξιότητες

Για εκπαιδευτική, μαθησιακή διαδικασία

Για δεξιότητες γενικότερα
ΧΑΡΤΟΓΡΑΦHΣΗ
ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ
ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ ΤΟΥ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ
ΕΞΕΤΑΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ:
6%
18%
Παιδίατρος
Αναπτυξιολόγος
Νευρολόγος
76%
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
33%
52%
15%
Μερικά είδη
Βουλιμία
Όλα τα είδη
ΥΠΑΡΞΗ ΑΛΛΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ
Συνύπαρξη Διαταραχών
Αυτισμός
23%
77%
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΛΕΚΤΙΚΗ
ΜΗ ΛΕΚΤΙΚΗ
5%
95%
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
NAI
OXI
23%
77%
ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
NAI
8%
92%
OXI
ΓΝΩΣΤΙΚΟΣ – ΝΟΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
3%
υστέρηση
μέτρια
Ashberger
28%
69%
ΑΝΤΙΛΗΠΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
ΥΣΤΕΡΗΣΗ
ΚΑΛΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ
40%
60%
ΚΙΝΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ - ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΙΕΣ
50%
48%
45%
40%
35%
30%
25%
20%
18%
17%
15%
10%
8%
5%
5%
4%
0%
Κούνημα
χεριών
Ηχολαλίες
Περιστροφή
Αντικειμένων
Εμμονές
Ρολάρισμα
Ρυθμικό
Κούνημα
ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΜΠΥΛΗ ΤΟΜΕΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
45%
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
Κινητικός
Ψυχοκινητικός
Κοινωνικός
Γνωστικός
Αντιληπτικός
ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΜΠΥΛΗ - ΤΕΛΙΚΗ ΚΑΜΠΥΛΗ
70%
65%
60%
60%
50%
50%
45%
40%
40%
35%
40%
35%
33%
30%
30%
25%
30%
23%
20%
20%
15%
10%
10%
8%
5%
0%
0%
Κινητικός Ψυχοκινητικός Κοινωνικός
Γνωστικός Αντιληπτικός
0%
Κινητικός
Ψυχοκινητικός
Κοινωνικός
Γνωστικός
Αντιληπτικός
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ASPERGER

Ήπια μορφή αυτισμού

Πολύ καλό νοητικό δυναμικό

Ασύμβατες δεξιότητες

Σημαντικές δυσκολίες στην κοινωνικότητα
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ
ΤΟΥ ASPERGER
Διαταραχή στην αμοιβαία κοινωνική
αλληλεπίδραση
 Παράξενος και σχολαστικός λόγος, με
στερεοτυπικό περιεχόμενο, χωρίς
καθυστέρηση
 Περιορισμένες δεξιότητες μη λεκτικής
επικοινωνίας, περιορισμένες εκφράσεις
προσώπου και χειρονομίες

Αντίσταση στις αλλαγές και ευχαρίστηση από
επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες
 Περιορισμένα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και καλή
μνήμη – παπαγαλία
 Ανεπαρκής κινητικός συντονισμός, παράξενο
βάδισμα και στάση σώματος και κάποιες
κινητικές στερεοτυπίες

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ
ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
 Μη λεκτική κοινωνική αλληλεπίδραση
 Παιχνίδι και κοινωνική αλληλεπίδραση
 Οργάνωση συμπεριφοράς
 Δεξιότητες ομάδας
 Κοινωνικές – συναισθηματικές δεξιότητες
 Δεξιότητες προσαρμογής
 Σεξουαλική διαπαιδαγώγηση
ΜΗ ΛΕΚΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ
Κοινωνική προσοχή (κοιτάει αντικείμενα,
πρόσωπα, ζώα)
 Αμοιβαία αλληλεπίδραση (μίμηση, αντίδραση)
 Μοιράζεται
 Εγγύτητα (να παίζει κοντά σε άλλους)

ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ
 Παράλληλο
παιχνίδι
 Συντροφικό
 Συνεργατικό
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ
Να μάθει να επιλέγει ( μια από τις δυο
δραστηριότητες) και (επιμέρους
δραστηριότητες)
 Να ενεργεί αυτόνομα σε γνωστικές
δραστηριότητες
 Να ακολουθεί οδηγίες σε άγνωστες
δραστηριότητες

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΟΜΑΔΑΣ
Να περιμένει τη σειρά του
 Κοινωνικός συγχρονισμός και εναλλαγή σειράς
 Να ακολουθεί οδηγίες στην ομάδα
 Κοινωνικούς κανόνες
 Κατάλληλο τρόπο στις δραστηριότητες του
σχολείου

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ

ΧΑΡΑ – ΛΥΠΗ – ΘΥΜΟ - ΦΟΒΟ

ΑΓΧΟΣ - ΑΓΩΝΙΑ - ΑΝΙΑ

ΣΤΟΡΓΗ - ΠΑΡΗΓΟΡΙΑ
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ

Σε διαφορετικούς ανθρώπους

Σε διαφορετικά μέρη

Αλλαγές σε κανόνες, ρουτίνες, διαδικασίες

Σεβασμός στους ιδιωτικούς χώρους
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ
Τα μέρη του σώματος
 Αλλαγές σώματος
 Πού κάποιος αισθάνεται ντροπή;
 Πού ντύνομαι, πού ξεντύνομαι, ποιός
επιτρέπεται να με βλέπει γυμνό;
 Πως πρέπει να λειτουργεί σε ιδιωτικούς χώρους
και πως σε δημόσιους χώρους;

ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΩΤΗΤΕΣ
 Μουσική
 Ζωγραφική
 Γυμναστική
 Σπουδή
περιβάλλοντος
 Μαθηματικά
 Γλώσσα
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ