Transcript การวิจัยเชิงทดลอง - สำนัก ส่งเสริม และ พัฒนา การเกษตร เขต ที่ 1 จังหวัด

15. การวิจย
ั เชิง
ทดลอง
เป็ น
กระบวนการ
ค้นหาความ
จริง ทฤษฎี
หลักการ
เทคโนโลยี
หรือองค ์
ความรู ้ใหม่ๆ
การวิจ ัยเชิง
ทดลอง
ศึกษา
ความ
่
เปลียนแปลง
ของตัวแปรที่
่
เกียวข้
อง
ภายใต้เงื่อนไข
่ การควบคุม
ทีมี
โดย
กระบวนการวิจ ั
ย
ศึกษาจาก
สาเหตุไปหา
่ กษา
ผล เพือศึ
ตัวแปรที่
่
้
เกียวข้
องนัน
เป็ นสาเหตุท ี่
ทา ให้เกิดผล
้ จริง
เช่นนัน
หรือไม่
่ นหาข้อเท็จจริงของสาเหตุทท
 เพือค้
ี่ าให้เกิดผลหรือ
พฤติกรรมต่างๆ
่ กษาความสัมพันธ ์ระหว่างสาเหตุและผลของตัว
 เพือศึ
แปร
หรือเหตุการณ์ตา
่ งๆ
่ าผลการวิจย
 เพือน
ั ไปประยุกต ์ สร ้างสรรค ์ ทฤษฎี
หลัก กฎ เทคโนโลยี องค ์ความรู ้ หรือเทคนิ คใหม่ๆ
่ เคราะห ์หรือค้นหาข้อบกพร่องของระบบ เพือน
่ า
 เพือวิ
ข้อมู ลไปพิจารณาปร ับปรุงแก้ไขระบบให้มป
ี ระสิทธิภาพ
่ น
้
ยิงขึ
1. กลุ่มทดลอง
(Experimental
Group)
กลุ่มตัวอย่างที่
ได้ร ับการจัด
กระทาในการ
ทดลอง
2. กลุ่มควบคุม (Control
Group)
่ ลก
้ านวน
กลุ่มตัวอย่างทีมี
ั ษณะเหมือนกลุ่มทดลองทังจ
่ ั ไป แต่ไม่ได้ร ับการทดลอง ถู กปล่อย
และคุณ สมบัตท
ิ วๆ
่
ให้เป็ นไปตามสภาพแวดล้อมปกติทเป็
ี่ น อยู ่เดิม เพือ
ประโยชน์ การเปรียบเทียบพฤติกรรมต่าง ๆ ก ับกลุ่ม
่ กลุ
ทดลอง ทีถู
กกระท
่ม า
กลุ่ม
ทดลอง
ควบคุม
.ให้อาหาร
เสริม
.ไม่ให้อาหาร
1.ตัวแปรอิสระ
หรือตัวแปรต้น
(Independen
t
Variable)
•ปุ๋ ยสู ตรต่าง
ๆ
่ ว้ จ
้
ิ ย
ั กาหนดขึน
เป็ นตัวแปรทีผู
่ จะท
่
เพือที
าการทดลองว่าเป็ น
“สาเหตุ” หรือไม่ ตัวแปรอิสระนี ้
บางทีเรียกว่า ตัวแปรการ
ทดลอง (Experimental
•สารเคมีชนิ ด
• ข้าวโพดสายพันธุ ์
variable)
ต่าง ๆ
ต่าง ๆ
่ ว้ จ
้
ิ ย
ั กาหนดขึน
เป็ นตัวแปรทีผู
่ จะท
่
เพือที
าการทดลองว่าเป็ น
“สาเหตุ” หรือไม่ ตัวแปรอิสระนี ้
บางทีเรียกว่า ตัวแปรการ
ทดลอง (Experimental
•สายพันธุ ์ข้าวโพด
•สารเคมีชนิ ด
variable)
1.ตัวแปรอิสระ
หรือตวั แปรต้น
(Independent
Variable)
•ปุ๋ ยสู ตรต่าง
ๆ
ต่าง ๆ
2.ตัวแปรตาม
(Dependent
Variable)
ตัวแปรต้น/ตัวแปร
•ปุ๋
สู ตร 15-15อิสยระ
อัตราการใช้
15
ต่างกัน
100 กก./ไร่
200 กก./ไร่
300 กก./ไร่
่ องการทราบว่า
เป็ นตัวแปรทีต้
่ ดจาก
เป็ น “ผล” ทีเกิ
“สาเหตุ” หรือไม่
กลุ่ม
ทดลอง
ตัวแปร
ตาม
ผลผลิตต่อ
ไร่
1,000
กก./
ไร่
1,500 กก./
ไร่
1,500 กก./
ไร่
3.ตัวแปรแทรก
ซ ้อน
(Extraneous
Variable)
ตัวแปรต้น/ตัวแปร
อิ•ปุ๋สยระสู ตร 15-1515อัตราการใช้
ต่างกัน
่ ดขึนและโดยที
้
่ ว้ จ
เป็ นตวั แปรทีเกิ
ผู
ิ ยั ไม่
้
ต้องการให้เกิดขึนหรื
อไม่ตอ
้ งการทราบ
้ กวิจยั สามารถกาหนด
ตวั แปรชนิ ดนี นั
วิธก
ี ารควบคุมได้ จึงเรียกอีกอย่างหนึ่ ง
ว่า ตัวแปรควบคุม (Control
กลุ่ม
ตัวแปร
variable)
ทดลอง
ตาม
1,000 กก./ไร่
1,500 กก./ไร่
1,500 กก./ไร่
100 กก./
ไร่
200 กก./
ไร่
300
กก./ไร่
ตัวแปรแทรก
ซ ้อน
-แหล่งผลิต
สาปะหลัง
-ความสม่าเสมอ
- พันธุ ์มัน
้ ปลู
่ ก
- พืนที
้
ขันตอนในการวิ
จย
ั เชิง
้
ตังสมมุ
ตฐ
ิ าน
ทดลอง
ออกแบบการ
กาหนดและ
นิ ยามปั ญหา
ในการวิจย
ั
ดาเนิ นการ
วิเคราะห ์ข้อมู ล
่
เพือทดสอบ
สมมุตฐ
ิ านด้วย
ค่าสถิตท
ิ ี่
เหมาะสม
การวิจย
ั ให้
ถูกต้อง อะไร
คือตัวแปรต้น
อะไรคือตัวแปร
ตาม
เก็บรวบรวม
่
ข้อมู ลทีได้
จากการ
ทดลองอย่าง
ครบถ้วน
วิจย
ั เชิง
ทดลองและ
วางแผนการ
วิจย
ั
ดาเนิ นการ
ทดลองตาม
่
แผนทีวางไว้
ออกแบบการวิจย
ั เชิงทดลอง
และวางแผนการวิจย
ั
เลือกหน่ วยวิจย
ั มาเป็ นกลุ่ม
ตัวอย่าง
จัดกลุ่มหน่ วยวิจย
ั ให้เป็ นกลุ่มควบคุม และ
กลุ่มทดลองอย่างมีความทัดเทียมกัน
่
สุ่มเพือแยกเป็
นกลุ่มทดลองและ
กลุ่มควบคุม ่
เลือกเครืองมือวัดผลที่
เหมาะสม
ดาเนิ นการวิจ ัยนาทาง (Pilot study) กับกลุ่ม
่
เล็กๆ ดูกอ
่ น เพือหาข้
อบกพร่อง หรือตัวแปร
่
แทรกซ ้อนทีอาจจะมี
ดาเนิ นการ
การวางแผนการทดลอง
1) แผนการทดลองแบบสุ
(Completely
(Researchม่ ตลอด
Design
)
Randomize Design ตัวย่อ CRD)
หน่วยทดลองมีความสมา่ เสมอหรือ
้เคียยงบเที
กัน
มากที
่ สุด4 พันธุ ์ (A, B, C, และ D) ผู ้
ตัวอย่าง ใกล
การเปรี
ยบข้
าวโพด
ทดลองใช้แผนการทดลองแบบ CRD จานวน 3 ซา้ มีแผนผัง
การทดลองดังนี ้
D
A
B
C
A
B
B
C
D
c
D
A
การวางแผนการทดลอง
(Research Design
2. แผนการทดลองแบบสุ
่มอย่า)งสมบู รณ์ภายในบล็อก
(Randomized Complete Block Design ตัวย่อ RC
หน่วยทดลองมีลักษณะแตกต่างกัน การจัดหน่วยทดลองทีม
่ ี
ลักษณะเหมือนกัน
รวมเป็
ม
่ เดียวกั
เรีย
อก 4แต่
อกมี
รบทุ
กทรีท
ตัวอย่นกลุ
าง การเปรี
ยน
บเที
ยกว่
บข้าาบล็
วโพด
พัลนะบล็
ธุ ์ (A,
B,คC,
และ
เมนต์
D)แปลงทดลองมีความอุดมสมบู รณ์ของดินต่างกน
ั แบ่ง
ได้ 3 บล็อก ผู ท
้ ดลองใช้แผนทดลอง แบบ RCD มี
แผนผังB
การทดลองดังนี ้
A
D
D
C
A
A
D
C
C
B
B
ดี
A
ปาน
่
ตา
การวิจย
ั เชิงทดลอง/เปรียบเทียบ
เทคโนโลยี
1.กาหนด
ปั ญหา
้
การระบาดของเพลียกระโดดสี
น้ าตาลใ
2. ตัง้
สมมุตฐ
ิ าน
การใช้สารชีวน
ิ ทรีย ์ สารเคมี
้
สามารถป้ องก ันกาจัดเพลีย
กระโดดสีน้ าตาลในนาข้าวได้
ตัวแปรต้น สารชีวภัณฑ ์
สารเคมี และชีววิธ ี
้
ตัวแปรตาม จานวนเพลียกระโดด
ในนาข้าว
3. วางแผนการ
ทดลอง
RCB
6 กรรมวิธ ี ทา 3 ซา้
้
T1 การใช้เชือราบิ
วเวอร ์เรีย
้
เชือราเมตาไรเซี
ยม
T3 การใช้สารเคมีตามคาแนะนา
สารเคมีตT6
ามเกษตรกร
T5
T5 การใช้ชวี วิธแ
ี บบเกษตรกร
T3
T5
T2 การใช้
T4 การใช้
T3
T6 ไม่ใช้
T2
T4
T3
T1
T6
T4
T1
T2
T6
T5
T1
T2
T4
แปลงที่ 1 (ซา้
แปลงที่ 2 (ซา้
แปลงที่ 3 (ซา้
การควบคุมตัวแปร
แทรกซ
กลุ่ม้อน
ทดลอง
ตัวแปรแทรก
ซ ้อน
- ดิน
- พันธุ ์ข้าว
- อายุขา้ ว
- การดู แล
ร ักษา
ตัวแปรต้น
- อ ัตราการใช้
- ชนิ ดสารชีว
ภัณฑ ์
- ชนิ ดสารเคมี
- ชีววิธ ี
- การสุม
่
่ วั แปร
- การเพิมต
- ใช้สถิตค
ิ วบคุม
- การออกแบบการ
4. ดาเนิ นการตาม
แผนการทดลอง
่ จากการทดลอง
5.เก็บรวบรวมข้อมู ลทีได้
อย่างครบถ้วน
่
เครืองมื
อ
- แบบบันทึกข้อมู ล
้
- จานวนเพลียกระโดดสี
น้ าตาล
- จานวนศ ัตรู ธรรมชาติในแปลง
- ต้นทุนในการผลิต
่
- ผลผลิตหลังเก็บเกียว/
องค ์ประกอบผลผลิต
แบบรายงานการสารวจศ ัตรู พช
ื และศ ัตรู ธรรมชาติมน
ั สาปะหลัง
ศู นย ์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพการเกษตร จังหวัด
้
.........................................(พันธุ ์พืชเพาะเลียง)
หมู ่ท.........
ี่
ตาบล.................................. อาเภอ
...................................จังหวัด..............................
่ พบต่
่
ค่าเฉลียที
อจุด
่ นธุ ์.................................................อายุ
ชื
อพั
............(เดือน) วันที่
ชนิ ดศ ัตรู ธรรมชาติ
วิธก
ี ารสารวจ
สัปดา
สัปดาห ์ สัปดา สัปดา
สารวจ........................................
ห์
๑
แมลงศ ัตรู พช
ื
่
แมลงหวีขาว
๒
ห์๓
ห์๔
ขนาดแปลงประมาณ ๑
ไร่ สารวจ
๑๐ จุด ๆ ละ ๑ ต้น
่
กระจายทัวแปลง
แมลงนู นหลวง
ไรแดง
้
เพลียแป้
ง
้
สารวจจานวนเพลีย
่
แป้ งในแต่ละจุดทีใบและ
่ ่
ลาต้น จากใบยอดทีคลี
แล้วลงมาถึงใบที่ ๑๐
้
ถ้าพบเพลีย
แป้ งใส่ ๑ ไม่พบใส่ ๐
หมายเหตุ
ตารางบันทึกผลผลิตจานวนหัว/ต้นของมันสาปะหลังจากการขยายพันธุ ์ด้วย
้
้ อ
่ การผลิตท่อนพันธุ ์แบบรวดเร็วและการผลิตท่อนพันธุ ์
การเพาะเลียงเนื
อเยื
แบบปกติในสภาพแปลง และการผลิตท่อนพันธุ ์แบบปกติในสภาพแปลง วันที่
บันทึกผล................................................ผู ร้ ับผิดชอบ
......................................................................................
ต้นที่
1
2
3
4
5
6
รวม
R1
R2
R3
R4
R5
R6
R7
R8
T
T1 T2 T3 T1 T2 T3 1 T2 T3 T1 T2 T3 T1 T2 T3 T1 T2 T3 T1 T2 T3 T1 T2 T3
่
6. วิเคราะห ์ข้อมู ลเพือทดสอบสมมุ
ตฐ
ิ านด้วย
ค่าสถิตท
ิ เหมาะสม
ี่
การแปรผลและ
สรุปผล
กราฟแท่งแสดงผลการทางานของไฟ
โตอะเล็กซิน
่ อใส่
่ สาร
ในการทดลองกับสตรอเบอรีเมื
ผลิตภัณฑ ์ทราฟอส
การหาอ ัตราการงอกของเมล็ด
่
ถัวเขี
ยว
สวัสด