Transcript çocukluk çağında idrar yolu enfeksiyonu

ÇOCUKLUK ÇAĞINDA
İDRAR YOLU
ENFEKSİYONLARI
Prof Dr Salih KAVUKÇU
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi
Pediatrik Nefroloji Bilim Dalı
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU
• SEMPTOMATİK İYE
– AKUT PİYELONEFRİT
– AKUT SİSTİT
• ASEMPTOMATİK BAKTERİÜRİ
• PİYELONEFRİTİK RENAL SKAR
– REFLÜ NEFROPATİSİ
İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI
1) İLK İYE
2) TEKRARLAYAN İYE
-
Gerilemeyen bakteriüri
-
Bakteriürinin devamlılık
göstermesi (persistence)
-
Reenfeksiyon
1) KOMPLİKE OLMAYAN ALT
ÜRİNER SİSTEM
ENFEKSİYONLARI
-
Sistit
-
Üretrit
2) KOMPLİKE OLMAYAN
ÜST ÜRİNER SİSTEM
ENFEKSİYONLARI
-
Üreterit
-
Piyelit
3) BÖBREK PARANKİMİ
ENFEKSİYONU
-
Piyelonefrit
MİKROORGANİZMALARIN
ÜRİNER SİSTEME ULAŞMA YOLLARI
• ASCENDAN YOL
• HEMATOJEN YOL
• LENFATİK YOL
YAKINMA
MİKROSKOPİK İDRAR ANALİZİ
BAKTERİÜRİ ± PYÜRİ
KÜLTÜR
ASEMPTOMATİK
TEDAVİ
ERADİKASYON
KÜR
BASKILAMA
REENFEKSİYON RELAPS
BAŞARISIZLIK
PERSİSTANS
• Akut İYE geçirmiş olan kızların yaklaşık
%50’ si çocukluk döneminde tekrar
bakteriüri ile karşımıza çıkmaktadır.
• Bunların %90’ ı reenfeksiyon özelliğindedir.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU ETKENLERİ
Gram negatif bakteriler
- Escherichia coli
- Klebsiella pneumonia
- Proteus mirabilis
- Enterobacter aerogenes
- Pseudomonas aeruginosa
- Serratia marcescens
- Salmonella türleri
- Haemophilus influenzae
- Gardnerella vaginalis
Gram pozitif bakteriler
- Staphylococcus epidermidis
- Enterococcus
- Staphylococcus
saprophyticus
- Streptococcus pneumonia
Diğer
• Adenovirus tip11 ve tip21
• BK virus
• Candida albicans
• Mycoplasma hominis
• Ureoplasma ureolyticum
• Mycobacterium tuberculosis
• Toxocara
• Microflariae
• Enterobius vermicularis
TEKRARLAYAN
İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARINDA
ETYOLOJİK FAKTÖRLER
Mikroorganizma ile ilişkili
1. Bakteri sayısı
2. Pili (mukozal hücre adherensi)
- Mannoza duyarlı tip 1
- P pili
- X pili
3. Motilite
4. Üreaz yapımı
5. Yüzey antijenleri
Escherichia coli’ nin virulans faktörleri
a- Fimbria
-adhezyon
-skarlaşma
b- Kapsül
-Konakçı savunmasına direnç
-Üroepiteliyal hücre tutunma
c- Lipopolisakkarit yan zincirleri
-Fagositoza direnç
d- Lipid A. (Endotoksin)
-Üriner peristaltizmin
inhibisyonu
-Pro-inflamatuvar
e- Dış membran proteinleri
-Demir şelasyonu
-Antibiyotiğe direnç
-Üroepiteliyel hücreye
tutunma
f- Hemolizin
-Fagosit fonksiyonun
inhibisyonu
-Demir sekestrasyonu
PİLİ
(Fimbriya)
FLAJELLUM
(“H” antijeni)
DIŞ MEMBRAN
(lipopolisakkarit, lipoprotein)
LİPİD
A
A
A
YAN
ZİNCİRLERİN
“O” Antijenleri
A
KAPSÜL
E. coli’de“K” antijeni
S. typhi’de “Vi” antijeni
K. pneumonia’nın
serotip antijeni
İÇ SİTOPLAZMİK MEMBRAN
(plazma membranı)
SOLİD MEMBRAN
(murein tabakası,
mukopeptid, peptidoglikan)
İYE: ENFEKSİYONDA ROL ALAN BAKTERİYEL FAKTÖRLER
Adhezyon: tip 1 pili:
P pili:
AFAI
AFAII
Dr adhesin
Üreaz:
reseptör: mannose
reseptör: a-D-Gal-(1,4)-b-D-Gal
reseptör: Dr kan grubu antijeni
reseptör: Dr kan grubu antijeni
reseptör: Dr kan grubu antijeni
pH’ ı yükseltir
tuz presipitasyonu
taş oluşumu
Toksinler: por oluşumu
Pilus
Globobiose
Adheziv uç
Seramid
Lipopolisakkarit:
infla. cevap
Fosfolipid
Jeneresyon zamanı
Konak hc
membranı
İYE: ENFEKSİYONDA ROL ALAN BAKTERİYEL FAKTÖRLER
P pili: pap piyelonefrit ilişkili pili
Globobiose = a-D-Gal-(1,4)-b-D-Gal
H Rod
terminasyonu
Globobiose seramid lipidde
( glikolipid) bulunur.
Pap pili 8 ayrı molekülden
oluşmuştur.
PapG en uçtaki adhezin
molekülüdür ve
globobios’u tanır.
PapH’ nin katılımı
pilusun büyümesini
durdurur
Fimbriyal adheziv yapılar
Tip P fimbriya
Pilin
Adhezin
Tip 1 fimbriya
Fim H
Adhezin
Pap G
Minör alt üniteler
Fim H, Fim G
Pap F
Fibrillum
Pap E
Fim F, Fim G
Fim A
[ 100 Fim A
Pap K
Rigid
fiber
Fimbriyal olmayan
adheziv yapılar
Adhezinler
Pap A
Pap H
E. coli.
Scanning E.M.
E. coli
• Elektron mikrografi: P pili taşıyan Üropatojenik E. coli .
Mesane yüzeyine tutunmuş E. coli kümeleri
Freeze-fracture,
deep-etch elektron
mikrografi: tip 1-pilili
bakteri maymun
mesane epitel
hücresi tarafından
çevrelenmiş (Scale
bar, 0.5 mm.)
Solda: Escherichia coli hücreleri.
Sağda: EMB (Eosin- Methylene- Blue) Agarda E.coli kolonileri
1. İntroital kolonizasyon
2. Üretrada nonlaminar
idrar akımı
3. Musin tabakası
4. Epiteliyal hücrelerdeki
reseptörler
5. Üriner antikorlar
6. Mesane anomalileri
7. Mesanenin koordine
boşalması
8. Bakterinin aşağıdan
yukarıya (ascendan)
ilerlemesi
9. VUR
10. Böbrek duyarlılığı
ATEŞLİ
İNFANT
VE KÜÇÜK
ÇOCUKLARDA
İDRAR YOLU
ENFEKSİYONU
PREVALANSI
%4.1 - %7.5
AKUT PİYELONEFRİT PATOGENEZİ
BÖBREK PARANKİMİNE BAKTERİ İNOKÜLASYONU
KOMPLEMAN AKTİVASYONU
İMMÜN CEVAP
KEMOTAKSİS-OPSONİZASYON
FAGOSİTOZ
BAKTERİNİN
ÖLDÜRÜLMESİ
İNTRAVASKÜLER
GRANÜLOSİT
AGREGASYONU
SÜPEROKSİD SALINIMI
LİZOZİM SALINIMI
TÜBÜLER HÜCRE ÖLÜMÜ
İNTERSTİSYEL İNVAZYON
RENAL SKAR
FOKAL
İSKEMİ
İYE RİSKİNİ ARTTIRAN FAKTÖRLER
MEKANİZMA
PATOGENEZ
ÖNLEM
PİYELONEFRİT
•
•
Reflü
Obstrüksiyon
•
•
İYE önlenmesi
Cerrahi
Cerrahi
Sık işeme çizelgesi /
yüksek sıvı alımı
Tam işeme/çift işeme
SİSTİT
•
•
Obstrüksiyon/anomali
İdrar tutma
•
•
•
Rezidüel idrar
•
MESANE KOLONİZASYONU
•
Cinsel temas
•
•
•
•
Cinsel taciz
Mastürbasyon
Konstipasyon
•
•
•
Temas sonrası
işeme/proflaksi
Belirleme/önleme
Engel olma
Belirleme/tedavi
•
İyi hijyen
•
Tanı/tedavi
•
Tuvalet eğitimi
•
Duş
•
Sünnet
ÜRETRA KOLONİZASYONU
•
•
•
•
•
Kötü hijyen
Kıl kurdu
Dışkı inkontinansı
Uzun banyo / köpük banyosu
fimozis
PERİNE
ÇOCUKLARDAKİ İYE SEMPTOM VE BULGULARININ
YETİŞKİNLERLE KARŞILAŞTIRILMASI
YENİDOĞAN
SÜT ÇOCUĞU
OKUL ÇOCUĞU
YETİŞKİN
OKUL ÖNCESİ
•
•
•
•
•
•
SARILIK
HİPOTERMİ
SEPSİS
KİLO
ALAMAMA
KUSMA
ATEŞ
•
•
•
•
•
DİYARE
KİLO
ALAMAMA
KUSMA
ATEŞ
KÖTÜ
KOKULU
İDRAR
•
•
•
•
•
•
•
•
KUSMA
ATEŞ
KÖTÜ
KOKULU
İDRAR
KARIN
AĞRISI
POLLAKÜRİ
DİZÜRİ
URGENCY
ENÜREZİS
•
•
•
•
•
•
ATEŞ
KARIN
AĞRISI
POLLAKÜRİ
DİZÜRİ
URGENCY
YAN AĞRISI
ALT İDRAR YOLU
ENFEKSİYONLARI
•
•
•
•
Ateş yüksekliği (+)
Karın ağrısı (+)
Dizüri (+)
Sık idrar yapma (+)
• idrar dansitesi düşüklüğü (-)
• Pyüri ; bakteriüri (+); silendir (-)
• Beyaz küre yüksekliği (-)
• Eritrosit sedimentasyon hızı
yüksekliği (-)
• C-reaktif protein pozitifliği (-)
ÜST İDRAR YOLU
ENFEKSİYONLARI
•
•
•
•
Ateş yüksekliği(+)
Karın ağrısı / Yan ağrısı (+)
Dizüri (+)
Sık idrar yapma (+)
• İdrarın konsantre edilme
kapasitesinde bozulma (+)
(idrar dansitesi düşüklüğü +)
• Pyüri; bakteriüri; lökosit
silendirleri (+)
• Beyaz küre yüksekliği (+)
• Eritrosit sedimentasyon hızı
yüksekliği (+)
• C-reaktif protein pozitifliği (+)
FİZİK MUAYENEDE
DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
•
•
•
•
Büyüme geriliği
Hipertansiyon
Batında kitle ve/veya hassasiyet
Dış genital organların muayenesi
–
–
–
–
–
•
Vajinit
Labial adhezyon
Lokal irritasyon
Cinsel taciz – ilişki
Erkeklerde idrar akımının incelenmesi ve sünnet durumu
Rektal muayene
–
–
Kitle
Sfinkter tonusunun değerlendirilmesi
KOMPLİKE İDRAR YOLU ENFEKSİYONU
•
•
•
•
Yüksek ateş ve toksik görünüm
Aşırı kusma
Orta –Ağır Dehidratasyon
Uyum güçlüğü
KOMPLİKE OLMAYAN İDRAR YOLU ENFEKSİYONU
•
•
•
•
Ateşli ancak iyi görünüyor
Ağızdan sıvı ve ilaç alabilen
Hafif dehidratasyon
Uyumlu
OLASI İYE TANISI KOYMADA
DEĞERLİ İDRAR ANALİZ BULGULARI
YÖNTEM
 Işık Mikroskopisi
 Faz kontrast
mikroskopisi
 İdrar sedimentinin
gram boyaması
 Dipstick testi
BULGULAR
 İdrar sedimentinde basiller
 İdrar sedimentinde
basil veya koklar
 Gram (-) basiller ,
Gram (+)koklar ve
nadiren Gram (-) koklar
 Nitrit ve lökosit estsraz
pozitifliği
BAKTERİÜRİNİN BELİRLENMESİNDE
ÇEŞİTLİ TESTLERİN SENSİTİVİTE,
SPESİFİTE VE PREDİKTİF DEĞERLERİ
TEST
Sensitivite
(%)
Spesifite (%) Pozitif
prediktif
değer (%)
Negatif
prediktif
değer (%)
> 5 BF/hpf
80
83
46
96
> 10 BF/hpf
63
90
53
93
Nitrit
69
90
57
94
Lökosit esteraz
71
85
47
94
Nitrit +
Lökosit esteraz
86
86
54
97
İDRAR YOLU ENFEKSİYONUNA
BAĞLI OLMAYAN PYÜRİ NEDENLERİ
SIK
• Vaginal akıntı
• Kimyasal irritasyon
• Ateş
• Viral enfeksiyon
NADİR
• Apandisit
• Glomerulonefrit
• Renal tüberküloz
İYE TANISINDA İDRAR KÜLTÜRÜNÜN
YORUMLANMASI
TOPLAMA YÖNTEMİ
• Suprapublik
aspirasyon
KANTİTATİF KÜLTÜR
• Herhangi bir sayıda üriner
patojen. Koagülaz (-) Staph. Hariç
• Kateterizasyon
• Ateşli infant ve çocukta: ≥ 50 x 103
cfu/ml (sınır 10-50 x 103)
• Temiz orta akımı
• Semptomatik hastalarda 105
cfu/ml (tek organizma)
• Temiz orta akımı
• Asemptomatik hastalarda: Farklı
günlerde elde edilen en az iki
örnekte aynı organizmanın 105
cfu/ml kadar üremesi.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU TANISI İÇİN KÜLTÜR KRİTERLERİ
TOPLAMA METODU
Suprapubik aspirasyon
Kateterizasyon
Temiz idrar(erkek)
Temiz idrar(kadın)
KOLONİ SAYISI
ENFEKSİYON OLASILIĞI
Gram(-)basil:herhangi sayıda
Gram(+)kok:>birkaç yüz
>100.000
10.000-100.000
1000-10.000
<1000
>10000
3 örnek:>100.000
2 örnek :>100.000
1 örnek:>100.000
5x10.000-100.000
10.000-5x100.000
<10.000
>%99
%95
> 50.000
Enfeksiyon olası
Şüpheli;tekrar et
Enfeksiyon olası değil
Enfeksiyon olası
%95
%90
%80
Şüpheli;tekrar et
semptomatik ise tekrar et
asemptomatik ise Enfeksiyon olası değil
Enfeksiyon olası değil
AMERİKAN PEDİATRİ AKADEMİSİ 2011
Nedeni bulunmamış ateşli çocuk (2 aylık – 2 yaşında)
hemen antibiyotik verecek kadar ağır hasta değilse
hekim idrar yolu enfeksiyonu olasılığını değerlendirilmelidir.
Ateşli çocukta idrar yolu enfeksiyonu olasılığı düşük ise hekim herhangi bir tetkik yapmadan
hastayı klinik olarak izler. (kanıt düzeyi A, güçlü öneri)
Ateşli çocukta idrar yolu enfeksiyonu olasılığı düşük değil ise hekim için iki seçenek vardır.
(kanıt düzeyi A, güçlü öneri)
1.
İdrar kateter veya suprapubik aspirasyonla elde edilir, rutin idrar analizi ve idrar kültürü
yapılır.
1.
İdrar uygun bir şekilde elde edilir, rutin idrar analizi yapılır.
Rutin idrar analizi idrar yolu enfeksiyonu düşündürüyorsa, (lökosit esteraz veya nitrit testi
pozitif veya mikroskopik analizde lökosit veya bakteri pozitif) idrar örneği kateter veya
suprapubik aspirasyonla elde edilir ve idrar kültürü yapılır.
Taze idrarın rutin idrar analizinde ( bir saat içinde gerçekleşen işemeden elde edilmiş)
lökosit esteraz ve nitrit testleri negatif ise antibiyotik tedavisi başlamadan klinik seyir
izlenir. Rutin idrar analizindeki negatif bulgular idrar yolu enfeksiyonu tanısından kesin
olarak uzaklaşmamıza neden olamaz.
2-24 aylık çocuklarda
Ateş 39 C veya üzerinde , 12 aydan küçük kızda , iki gün ve daha uzun sürüyorsa ve başka bir ateş odağı bulamıyorsanız,
Ateş 39 C veya üzerinde, erkek çocukta bir gün ve daha uzun sürüyorsa ve başka bir ateş odağı bulamıyorsanız,
İYE araştırınız!
AMERİKAN PEDİATRİ AKADEMİSİ 2011
İnfant ve Çocuklarda İYE Semptom ve Bulguları
NICE 2007
Semptom ve bulgular
YAŞ GRUBU
Sık
Üç aydan küçükler
Üç aydan
büyükler
Henüz
konuşmayanlar
Konuşanlar
Ateş
Kusma
Letarji
İrritabilite
Ateş
Dizüri
Sık idrar yapma
Nadir
Büyüme geriliği
Yetersiz beslenme
Karın ağrısı
Yanlarda hassasiyet
Kusma
Yetersiz beslenme
Disfonksiyonel işeme
İdrar kaçırmaya başlama
Karın ağrısı
Yanlarda hassasiyet
Karın ağrısı
Sarılık
Hematüri
Kötü kokulu idrar
Letarji
İrritabilite
Hematüri
Kötü kokulu idrar
Büyüme geriliği
Ateş
Halsizlik
Kusma
Hematüri
Kötü kokulu idrar
Bulanık idrar
GÖRÜNTÜLEME TEKNİKLERİNİN ÜST
ÜRİNER SİSTEM ANORMALLİKLERİNİ
SAPTAMA KAPASİTELERİ
USG
IVP
DMSA
+++
+++
-
İNFLAMASYON +
-
+++
SKAR
+
++
+++
FONKSİYON
-
++
+++
DİLATASYON
ÜRİNER SİSTEM GÖRÜNTÜLEMESİ
İşlem
Anatomi
Rezolüsyon Risk
fonksiyon
IVP
İYİ
ORTA
ORTA
USG
İYİ (obst)
KÖTÜ
DÜŞÜK
Sintigrafi
İYİ (renal) DÜŞÜK
ÖNERİ
İlk
ÖNERİ
İzlem
+
(+)
Üst sistem
(+)
Alt sistem
VCUG
ORTA
ORTA
ORTA
Nükle.
sistog.
İYİ
İYİ
DÜŞÜK
+
(+)
VCUG:
A: Posterior uretral valve bağlı dilate posterior uretra.
B: Bilateral masif VUR.
C: Bilateral üreteral duplikasyon ve reflü.
AKUT İYE’ NİN TEDAVİ PRENSİPLERİ
•
Enfeksiyon tanısını kesinleştir
•
Kan basıncı, BUN, Kreatinin düzeylerine bak (ilk enfeksiyonda)
•
Uygun ampirik antibiyotik tedavisini seç
– Benzer antibiyotiği yakın zamanda kullanmamış olmalı
– Kusma veya ağır semptomlar varsa parenteral
•
Aşağıdaki durumlarda idrar kültürü tekrarlanır
– Semptomlar devam ediyorsa
– Organizma dirençli ise
•
10 günlük tedavi uygula
– Hasta tolere ediyorsa oral yol ile
•
Görüntüleme yöntemlerini kullan
•
Evde nitrit testi ile takip et
KOMPLİKE İYE’ NUN YATAN
HASTALARDA TEDAVİSİ
Uygun parenteral sıvı
(genellikle normal idame sıvısının 1.5 katı)
Bir üçüncü kuşak sefalosporin
• Seftriakson: 75 mg/kg, 12-24 saatte bir, iv veya im
• Sefotaksim: 150 mg/kg, 6-8 saatte bir, iv veya im
• Seftazidim: 150 mg/kg, 6-8 saatte bir, iv veya im
PEDİATRİK ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI TEDAVİSİNDE
SIKLIKLA KULLANILAN ANTİBİYOTİKLER
YOL
Parenteral
İLAÇ
Aminoglikozidler
Amikasin
Netilmisin
Tobramisin
Penisilinler
Ampisillin-sulbaktam
Tikarsilin
Sefalosporinler
Cefazolin
Ceftriaxone
Ceftazidime
Cefepime
DOZ
(mg/kg/gün)
DOZ ARALIĞI
(saat)
10-15
5-7.5
5-7.5
12
8
8
50-100
50-200
6
4-8
25-50
50-75
90-150
100-150
6-8
12-24
8-12
8-12
PEDİATRİK ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI TEDAVİSİNDE
SIKLIKLA KULLANILAN ANTİBİYOTİKLER
YOL
Oral
İLAÇ
Penisilinler
Ampisillin-sulbaktam
Amoksisilin-klavulanat
Sulfonamidler
TMP-SXT
Sefalosporinler
Cefaleksin
Cefaclor
Cefixime
Cefadroksil
Diğer
Nitrofurantoin
DOZ
(mg/kg/gün)
DOZ ARALIĞI
(saat)
50
40
12
12
8
12
25-50
20
8
30
6
8
12-24
12-24
5-7
6
• TEDAVİ TİPİ
– Oral
– Parenteral
• DOZ SAYISI
– Tek doz
– Bölünmüş dozlarda
• TEDAVİ SÜRESİ
– Oral 5-15 gün
– Parenteral 7-10 gün
AKUT PYELONEFRİTİN TEDAVİSİ
SIRASINDA
• Ateş 2-3 günde kaybolur
• Pyüri 3-4 gün sürer
• CRP yüksekliği 4-5 gün sürer
• ESR 2-3 hafta yüksek kalır
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU
?
USG
voiding sistouretrografi
DMSA sintigrafi
İlk ateşli idrar yolu enfeksiyonundan sonra rutin olarak “voiding sistoüretrografi “
çekilmemelidir. Eğer üriner sistem ultrasonografisinde hidronefroz, skar, veya
yüksek dereceli vezikoüreteral reflü veya obstrüktif üropati
düşündüren
görüntülerin olması veya başka atipik veya kompleks klinik durumlarda “voiding
sistoüretrografi “ uygulama endikasyonu doğar. (kanıt düzeyi B, öneri)
Eğer ateşli idrar yolu enfeksiyonu tekrarlıyorsa olgu ileri düzeyde değerlendirilerek,
“voiding sistoüretrografi “ çekilir. (kanıt düzeyi X, öneri)
AMERİKAN PEDİATRİ AKADEMİSİ 2011
SUPRESYON TEDAVİSİ
ENDİKASYONLARI
(KANITLANMADI!!!)
• SIK TEKRARLAYAN İYE
• YENİ SKAR OLUŞUMU
• SIK TEKRARLAYAN SİSTİT
• SIK TEKRARLAYAN PİYELONEFRİT
(VUR OLSA DA OLMASA DA)
PROFİLAKTİK TEDAVİDE KULLANILAN
ANTİBİYOTİKLER
(KANITLANMADI!!!)
İLAÇ
Amoksisilin
Nitrofurantoin
TMP-SXT
Cephalexin
Cefuroxim
Cephaclor
DOZ(mg/kg/gün)
YAŞ SINIRI
30 (3 dozda)
1-2
1-2
2-3
10
10
Yenidoğan
>1 ay
>2 ay
TEKRARLAYAN İYE İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ NEDİR?
Altı yaşında ve daha küçük 74974 çocuk kayıtlardan incelemeğe alınıyor (2001-2006) 611 ilk, 83 tekrarlayan İYE bulunuyor. Bunların
primer merkezlerden kayıtları izleniyor.
• Beyaz ırk RİSK FAKTÖRÜ
• 3-5 yaş RİSK FAKTÖRÜ
• IV ve V derece reflü RİSK FAKTÖRÜ
• Cinsiyet RİSK FAKTÖRÜ DEĞİL
• I-II-III derece reflü RİSK FAKTÖRÜ DEĞİL
• ANTİMİKROBİAL PROFLAKSİ TEKRARLAYAN
İYE RİSKİNİ AZALTMIYOR, DİRENÇLİ İYE
ARTMASINA NEDEN OLUYOR.
Conway PH JAMA 2007
DİSFONKSİYONEL İŞEME
YÜKSEK
YETERSİZ
MESANE BASINCI
MESANE BOŞALMASI
VUR
İYE
İLK İDRAR YOLU ENFEKSİYONUNDA
İZLENECEK ÇOCUKLAR
•
•
•
•
< 5 yaş çocuklar
Herhangi bir yaştaki erkekler
Ateşli İYE geçirenler
Akut piyelonefrit geçirenler
AİLEYE ÇOCUKTA İYE BULGULARINI ÖĞRET, ENFEKSİYON
BAŞLADIĞINDA HEKİME BAŞVURSUN, HEKİM DE TEDAVİYİ İLK 24-48
SAATTE BAŞLASIN!
5 yaşında ilk İYE belirlenmiş ise
• USG normal
• İşeme normal
• VCUG ve Supresyona gerek yok
5 yaşında tekrarlayan İYE varsa
(sistit, piyelonefrit, asemptomatik bakteriüri)
• VCUG gerekli
TEKRARLAYAN İYE’DE ALINACAK ÖNLEMLER (1)
• Barsak parazitleri giderilir
• Köpük banyoları yüzey gerilimini azaltarak ascendan
bakteri girişini kolaylaştırdığından önerilmemektedir
• Pamuklu bezden yapılmış iç çamaşırları önerilmiş
olmasına karşın yararı tartışmalıdır
• Naylon ve dar pantolonlar vulva hijyenini
olumsuzlaştırdıklarından kullanılmamalıdır
• Deodorant ve benzeri materyaller vulvada irritasyona yol
açacağından bunlardan kaçınılmalıdır.
TEKRARLAYAN İYE’DE ALINACAK ÖNLEMLER (2)
• Perine temiz ve kuru olmalı yıkandıktan sonra dikkatli bir
şekilde silinmelidir
• Absorban özelliği olan tuvalet kağıtları kullanılmalıdır
• Tuvalet eğitimi verilirken silme ve kurulama önden arkaya
doğru ve bir kez olacak şekilde uygulanmalıdır
• Konstipasyon giderilmelidir
• Mesanenin tam boşalması tedavinin temel öğesidir.
2-24 ay infant
(ateş>38º)
Ateş 39 C veya üzerinde ,
12 aydan küçük kızda , iki
gün ve daha uzun sürüyorsa
ve başka bir ateş odağı
bulamıyorsanız,
Ateş 39 C veya üzerinde,
erkek çocukta bir gün ve
daha uzun sürüyorsa ve
başka bir ateş odağı
bulamıyorsanız,
Acil antimikrobiyal tedavi gerekli mi?
Evet
İYE araştırınız!
Hayır
Evet
İYE riski < %1 ?
Hayır
İdrar örneği
Sadece idrar analizi
HEKİMLİK GÜCÜNÜZ
(SPA, kateter veya torba)
(SPA veya kateterizasyon)
Dipstick veya
mikroskopi
Negatif
Klinik izlem, ateş devam eder
ise tekrar değerlendir
İDRAR KÜLTÜRÜ
Pozitif
(SPA veya kateter)
Taze idrarın rutin idrar
analizinde ( bir saat
içinde gerçekleşen
işemeden elde edilmiş)
lökosit esteraz ve nitrit
testleri negatif ise
antibiyotik tedavisi
başlamadan klinik seyir
izlenir.
İdrar analizi
Tedavi
(oral veya parenteral, sık karşılaşılan mikroorganizmalara etkin)
İdrar analizi veya kültür pozitif mi?
Hayır
Evet
7-14 gün
Tedavi kesilmeli
(duyarlılığa uygun)
İlk ateşli idrar yolu enfeksiyonundan sonra rutin olarak
“voiding sistoüretrografi “ çekilmemelidir. Eğer üriner sistem
ultrasonografisinde hidronefroz, skar, veya yüksek dereceli
vezikoüreteral reflü veya obstrüktif üropati düşündüren
görüntülerin olması veya başka atipik veya kompleks klinik
durumlarda “voiding
sistoüretrografi “
uygulama
endikasyonu doğar.
Eğer ateşli idrar yolu enfeksiyonu tekrarlıyorsa olgu ileri
düzeyde değerlendirilerek, “voiding sistoüretrografi “ çekilir.
USG
(İYE sonrası herhangi bir zamanda)
VCUG çekilsin mi?
(iki veya daha sık İYE, USG’de VUR’u düşündüren bulgu var mı?)
Hayır
Aile bilgilendirilmeli
Evet
VCUG
(grade 4-5 VUR için)