Transcript บทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอน

บทเรียนคอมพิวเตอร ์ช่วย
สอน
Computer-Assisted
Instruction
ดร.ปร ัชญนันท ์ นิ ลสุข
[email protected]
http://www.prachyanun.co
คอมพิวเตอร ์ช่วยสอน
• คอมพิวเตอร์ชว่ ยสอน (Computer Assisted
Instruction : CAI) เป็ นกระบวนการเรียนการ
ื่ คอมพิวเตอร์ ในการนาเสนอ
สอน โดยใชส้ อ
เนือ
้ หาเรือ
่ งราวต่างๆ มีลักษณะเป็ นการเรียน
ั พันธ์
โดยตรง และเป็ นการเรียน แบบมีปฏิสม
(Interactive) คือสามารถโต ้ตอบระหว่าง
ผู ้เรียนกับคอมพิวเตอร์ได ้
คอมพิวเตอร์ชว่ ยสอนคืออะไร
• รศ.ยืน ภู ่วรวรรณ: โปรแกรมคอมพิวเตอร์ทไี่ ด ้นา
เนือ
้ หาวิชาและลาดับวิธก
ี ารสอนมาบันทึกเก็บไว ้
คอมพิวเตอร์จะชว่ ยนาบทเรียนทีเ่ ตรียมไว ้อย่างเป็ น
ระบบ มาเสนอในรูปแบบทีเ่ หมาะสมสาหรับนั กเรียน
แต่ละคน
์
• ดร.สุกรี รอดโพธิทอง:
โปรแกรมคอมพิวเตอร์
หลายๆรูปแบบ ทีพ
่ ัฒนาขึน
้ เพือ
่ ชว่ ยเพิม
่
ิ ธิภาพการสอนและการรับรู ้ของผู ้เรียน
ประสท
• สารานุ กรมศ ัพท ์การศึกษาและจิตวิทยา
สาขาวิชาเทคโนโลยีการศึกษา ม.สุโขทัยธรรมาธิ
้
ราช: การนาคอมพิวเตอร์มาใชในระบบการเรี
ยนการ
่ วิชาสงั คม ศล
ิ ป วิทยาศาสตร์
สอนวิชาต่างๆ เชน
อะไรคือคอมพิวเตอร์ชว่ ยสอน
• เป็ นบทเรียนคอมพิวเตอร ์สาหร ับใช้ใน
การเรียนการสอน
• เป็ นโปรแกรมสาหร ับให้เรียนรู ้ได้ดว้ ย
ตนเอง
่ การออกแบบอย่างเป็ น
• เป็ นบทเรียนทีมี
ระบบ
่ กระบวนการเรียนการ
• เป็ นโปรแกรมทีมี
สอนครบถ้วน
้
แนวคิดการใชคอมพิ
วเตอร์ชว่ ย
สอน
• บทเรียนโปรแกรม (Programmed
Instruction)
• พฤติกรรมนิยม (Behaviorism)
• เสนอสงิ่ เร ้าให ้กับผู ้เรียน ได ้แก่ เนือ
้ หา
ภาพนิง่ คาถาม ภาพเคลือ
่ นไหว
• ประเมินการตอบสนองของผู ้เรียน ได ้แก่ การ
ิ คาตอบ
ตัดสน
• ให ้ข ้อมูลย ้อนกลับเพือ
่ การเสริมแรง ได ้แก่
การให ้รางวัล หรือ คะแนน
• ให ้ผู ้เรียนเลือกสงิ่ เร ้าในลาดับต่อไปและเลือก
CAI/CBI/CBT
• CAI : Computer-Assisted
Instruction
• CBI : Computer-Based
Instruction
• CBL : Computer-Based Learning
• CBT : Computer-Based Training
• CMI : Computer Management
Instruction
ประเภทของคอมพิวเตอร ์ช่วย
สอน
• Tutorial
• Instruction
• Drill and
• Test
Practice
• Discovery
• Simulation
• Instructional
Game
ลักษณะบทเรียนคอมพิวเตอร์ชว่ ย
สอน
• แบบเชงิ เสน้
(CAI Linear
Programming)
บทนา
บทที่ 1
บทที่ 2
บทที่ 3
• แบบแยกสาขา
(CAI Branch
Programming
บทนา
)
บทที่ 1
บทที่ 2
บทที่ 3
คุณลักษณะความเป็ น CAI
• Information : ข ้อมูลเนือ
้ หามี
สาระสาคัญ
• Individual : สนองความ
แตกต่างระหว่างบุคคล
ั พันธ์
• Interactive : การมีปฏิสม
กับผู ้ใช ้
่
ความเป็ นสือการสอนของ
คอมพิวเตอร ์ช่วยสอน
่
• สือหลั
ก
้
์ได้
– CAI สร ้างขึนมาสอนแทนอาจารย
้ั
้ั
อย่างสมบู รณ์ทงระบบมี
ขนตอนและ
่
้
กระบวนการทีครอบคลุ
มทังหลั
กสู ตร
่
• สือเสริ
ม
– CAI ประกอบการสอนของอาจารย ์ สร ้าง
้
่ วยในการสอน เช่น การ
ขึนเพื
อช่
นาเสนอ การทบทวน การสอนเสริม
ประโยชน์ของคอมพิวเตอร ์
ช่วยสอน
• ดึงดู ดความสนใจในการเรียน/เร ้าความสนใจใน
การสอน
• ช่วยให้ผูเ้ รียนเกิดการเรียนรู ้ได้อย่างรวดเร็ว
• ผู เ้ รียนมีโอกาสโต้ตอบกับบทเรียน กาหนด
ระยะเวลาและความเร็วในการเรียนรู ้ด้วยตนเอง
• ผู เ้ รียนสามารถเรียนได้ตามความสะดวกทุกเวลา
้
และเรียนซาได้
• ประหยัดเวลา งบประมาณ นักเรียนทุกคนได้เรียน
้
ในเนื อหาเดี
ยวก ัน
้
• ผู เ้ รียนจาเนื อหาได้
ง่าย จาได้นาน
ปั ญหาของคอมพิวเตอร ์ช่วย
สอน
้ อ
• ค่าใชจ่้ ายในการผลิตสูงและต ้องใชเครื
่ ง
คอมพิวเตอร์ประกอบในการเรียน
้
• การผลิตใชเวลานานและมี
ขน
ั ้ ตอนทีย
่ งุ่ ยาก
• ต ้องมีบค
ุ คลหลายฝ่ ายชว่ ยในการผลิต
ิ ธิภาพในการเรียนรู ้
• การขาดประสท
ิ ธิท
• การละเมิดลิขสท
์ างปั ญญา
– ผู ้ผลิตถูกคัดลอกผลงานทาให ้ไม่มแ
ี รงจูงใจใน
การผลิต
– เนือ
้ หาคัดลอกจากตาราโดยไม่ได ้รับอนุญาต
่
ผู เ้ กียวข้
องในการสร ้าง CAI
่
• ผู เ้ ชียวชาญ
่
้
– ผู เ้ ชียวชาญเนื
อหา
>> ครู ผูส
้ อน
นักวิชาการ
่
– ผู เ้ ชียวชาญการสอน
>> ครู ผูส
้ อน
่
่
– ผู เ้ ชียวชาญสื
อ
>> นักเทคโนโลยีการศึกษา
่
– ผู เ้ ชียวชาญโปรแกรม
>> โปรแกรมเมอร ์
• ผู อ
้ อกแบบและพัฒนา
– ผู ว้ เิ คราะห ์และออกแบบระบบ วัดผลประเมินผล
ทดสอบการทางาน
• ผู บ
้ ริหารโครงการ
– ผู บ
้ ริหารจัดการด้านการเงิน การจัดหาอุปกรณ์
่
เครืองมื
อในการสร ้าง CAI
1.
2.
3.
4.
5.
ภาษาโปรแกรมระดับสู ง (high-level languages) เช่น
BASIC, Pascal, Logo และ C
ภาษานิ พนธ ์บทเรียน (authoring languages) เช่น
Coursewriter, Pilot และ Tutor
ระบบนิ พนธ ์บทเรียน (authoring systems) เช่น
PHOENIX, DECAL, Icon-Author, InfoWindow,
LS1, SOCRATIC และ Authorware
่
เครืองช่
วยนิ พนธ ์บทเรียน (authoring utilities) ซึง่
แบ่งออกได้อก
ี หลายชนิ ด เช่น lesson shell (ตัวอย่าง
โปรแกรม: Apple Shell Games), code generator
(ต ัวอย่างโปรแกรม: Screen Sculptor) และ library
routines
่
เครืองมื
อการสร ้าง (authoring
tools) เช่น Authorware,
การสอนด้วยคอมพิวเตอร ์
ช่วยสอนของกาเย่
• การเร ้าความสนใจ
• การบอก
วัตถุประสงค์
• การทบทวนความรู ้
เดิม
• การนาเสนอเนือ
้ หา
ใหม่
ี้ นวทางการ
• การชแ
เรียนรู ้
• การกระตุ ้นให ้เกิดการ
ตอบสนอง
• การให ้ข ้อมูลป้ อนกลับ
• การทดสอบความรู ้
• การจาและการถ่ายโยง
ความรู ้
การสอนด้วยคอมพิวเตอร ์
ช่วยสอนแบบ MIAP
• MIAP / KMITNB
• Motivation
• Information
• Application
• Progress
Motivation
• ขัน
้ สนใจปั ญหา /การจูงใจผู ้เรียน
– 1. เตรียมการอย่างดี ปฏิบต
ั ก
ิ ารได ้ไม่ตด
ิ ขัด
่ วั เรือ
– 2. นาผู ้เรียนเข ้าสูห
่ งและวัตถุประสงค์ได ้
ั เจน
ชด
้
ื่ ประกอบกับเทคนิคการถามชว่ ย
– 3. ใชการรวมส
อ
ดึงความสนใจให ้มากทีส
่ ด
ุ
้
– 4. ใชเวลากะทั
ดรัดอย่างเหมาะสม
ั ้ ได ้มีสว่ นร่วม
– 5. พยายามให ้ผู ้เรียนทัง้ ชน
– 6. การสรุปจูงใจต ้องทาให ้ได ้อย่างเหมาะสมตรง
ึ ษาในเนือ
ประเด็นทีจ
่ ะนาผู ้เรียน
ศก
้ หา
Information
้
• ขันสนใจข้
อมู ล
่
้
• พร ้อมทีจะร
ับเนื อหาสาระ
้ ให้
่ ผูเ้ รียนอ่านจากตารา เรียนรู ้
• ขันที
ด้วยตัวเอง
่
่
• เรียนรู ้สิงใหม่
ๆ ทีควรจะได้
จาก
แหล่งข้อมู ลต่างๆ
้
• ใช้อป
ุ กรณ์ชว
่ ยสอนและวางขันตอนใน
้
การให้เนื อหา
Application
้ าข้อมู ลมาทดลองใช้
• ขันน
่
– 1. เพือให้
ผูเ้ รียนมีโอกาสทดสอบความสามารถภายหลังจาก
้
ผ่านการร ับเนื อหาสาระว่
าเขา
้
้
มีการร ับเนื อหาได้
มากน้อยเพียงใด มีความเข้าใจเนื อหา
ได้มากน้อยเพียงใด
้
่ เ้ รียนยังร ับเนื อ
้
– 2. ก่อให้เกิดการตรวจปร ับเนื อหา
ในส่วนทีผู
ไม่ได้ซอ
่ มเสริมให้สมบู รณ์
ด้วยความถู กต้อง
้
– 3. ช่วยลดภาวการณ์อมต
ิ่ วั ในการร ับเนื อหา
ทาให้ร ับ
้
้
ปริมาณเนื อหาได้
มากขึน
่ องกันการเลือนหาย
– 4. ใช้เป็ นการทบทวนความจาเพือป้
Progress
้
• ขันประเมิ
นผล
้
• ขันตอนในการตรวจผลส
าเร็จ หรือ
้
ขันตอนในการตรวจสอบความก้
าวหน้า
ในการเรียนรู ้
• การวัดและประเมินผล
• พฤติกรรม ความรู ้ เจตคติ
• ทักษะ
ส่วนประกอบบทเรียน
คอมพิวเตอร ์ช่วยสอน
บทนาเรือ
่ ง
้
คาอธิบายการใชงาน
จุดประสงค์บทเรียน
รายการหลัก
แบบทดสอบก่อนเรียน
เนือ
้ หาวิชา
บทสรุปและการ
นาไปใช ้
• แบบทดสอบหลังเรียน
•
•
•
•
•
•
•
การออกแบบหน้าจอภาพ
• การกาหนดขนาดจอภาพ 640*480 /
800*600 / 1024*728
• การใช้สต
ี วั อ ักษร/สีพน/รู
ื ้ ปภาพ/
่
ภาพเคลือนไหว/กราฟิ
กส ์
• การจัดรู ปแบบจอภาพ การวางภาพ/
้
เนื อหา/ปุ่
มควบคุม
้
• การนาเสนอเนื อหา
• การใช้เทคนิ คประกอบ
•
•
•
•
คอมพิวเตอร ์ช่วยสอนกับงาน
เทคโนโลยีอต
ุ สาหกรรม
่
เพือการฝึ
กอบรมผู บ
้ ริหาร
่
กอบรมพนักงาน/ลด
เพือการฝึ
ต้นทุนการฝึ กอบรม
่ าเสนอรู ปแบบการบริหาร
เพือน
จัดการโรงงาน
่ าลองสถานการณ์การทางาน
เพือจ
่
เครืองจั
กรกล
แนวโน ้มในอนาคตของ CAI
•
•
•
•
•
•
CAI online
Learning Organization
Training on the workplace
Anytime Anywhere
ICAI
Virtual Reality
การประเมินบทเรียนคอมพิวเตอร ์
ช่วยสอน
้
• เนื อหา
(Content)
• การออกแบบระบบการเรียนการ
สอน (Instructional System
Design)
• การออกแบบหน้าจอ (Screen
Design)
คาถาม ?????
• ถ ้าไม่ถามจะให ้ดูตัวอย่าง
แบบฝึ กหัด
• แบบประเมิน CAI
• ขอรับ CAI เพือ
่ ประเมิน 1 ชุด
• เกณฑ์การประเมิน 4 ด ้าน
– เนือ
้ หา
– การออกแบบระบบการเรียนการสอน
– การออกแบบหน ้าจอ
– เทคนิค
– ****** ไม่ต ้องประเมินคูม
่ อ
ื *******
CAI แตกต่างอย่างไรก ับ
e-Learning
• OFF
LINE
• เรียนคน
ยว
•เดี
ปฏิ
สม
ั พันธ ์
่
ก
ับเครื
อง
• ติดต่อไม่ได้
• ในทั
ข้อมูน
ลที
่ ให้
เฉพาะทีมี
• ON
LINE
• หลายคน
้ ัน อง
่
• ปฏิสม
ั พร
พัน้อมก
ธ ์ทังเครื
• และคน
ติดต่อได้ทน
ั ที
• ข้อมู ลมีทว่ ั
โลก
่ เล็กทรอนิ กส ์ eสรุปสืออิ
Learning
Lecturer
• Prachyanun Nilsook, Ph.D.
• Ph.D. (Educational
Communications and Technology)
• King Mongkut’s Institute of
Technology North Bangkok
• 081-7037515
• [email protected]