Transcript Infection

ึ ษาคิดว่าเกิด
นักศก
อะไรขึน
้ กับชายคนนี้
หลังถูกกระดาษบาด
ั ดาห์ทผ
1 สป
ี่ า่ นมา
Infection
General pathology
Pathophysiology
24 June 12
ึ ษาพยาบาลศาสตร์ชน
ั ้ ปี ท ี่ 2
สาหรับนั กศก
By Amporn Thiengtrongdee
วัตถุประสงค์
1. เป็ นพืน
้ ฐานของการเรียนรู ้เรือ
่ งโรคต่างๆ
ื้
2. ทราบกระบวนการของการติดเชอ
ื้
3. ทราบอาการ อาการแสดงของการติดเชอ
ี เข ้าสูร่ า่ งกาย
จุลชพ
colonization
ไม่เกิดโรค
Normal
microbial
flora
เกิดโรค
Normal microbial flora
ี เข ้าเนือ
จุลชพ
้ เยือ
่ ทีไ่ ม่
ควรจะมี
เนือ
้ เยือ
่ ตอบสนองต่อ
ี และ Toxin
จุลชพ
ี ทีอ
ั ในร่างกายมนุษย์ม ี 5 จาพวก
จุลชพ
่ าศย
1.
2.
3.
4.
5.
Bacteria
Virus
Parasite
Rickettsia
Fungus
ื้
ความหมายของคาในการติดเชอ
• Pathogenic microorganism
• Non Pathogenic microorganism
่ E. coli ชว่ ยสร ้าง Vit. K
• Saprophyte เชน
ชว่ ยให ้เลือดแข็งตัว
ี ทีม
• Virulent microoganism จุลชพ
่ ี
ความสามารถในการก่อโรคสูง
ื้ (ต่อ)
ความหมายของคาในการติดเชอ
ี ฉวย
• Opportunistic microoganism จุลชพ
โอกาส -> candida albicans ทาให ้เกิดโรคใน
Compromised host (ภูมค
ิ ุ ้มกันตา่ )
ี ชอบเข ้าไปอยู่
• Organotropism อวัยวะทีจ
่ ล
ุ ชพ
Rabies virus ชอบอยูใ่ นระบบประสาทกลาง
ื้ แต่ไม่มอ
• Subclinical Infection ติดเชอ
ี าการ
่ หัดเยอรมัน หรือ เป็ น carrier เชน
่
ของโรค เชน
ทัยฟอยด์
ื้ (ต่อ)
ความหมายของคาในการติดเชอ
ื้ แอบแฝง เชอ
ื้ อยู่
• Latent infection การติดเชอ
่ Herpes simplex
ในร่างกายตลอดเวลา เชน
ื้ ฝั งอยูใ่ นปมประสาท จะเกิดอาการเมือ
เชอ
่
ื้ มีระดู สม
ั ผัสแสงแดดมาก
เครียด ติดเชอ
• Communicable disease โรคทีต
่ ด
ิ ต่อไปยัง
ผู ้อืน
่ ได ้
5 Portal of entry
1.
2.
3.
4.
5.
ผิวหนังหรือเยือ
่ เมือก
ทางเดินหายใจ
ทางเดินอาหาร
ทางเดินปั สสาวะ
ทางสายรก
ื้ เข ้าร่างกาย
สาเหตุของการเจ็บป่ วยเมือ
่ เชอ
ื้ ทาร ้ายเซลล์ของร่างกายโดยตรง เชน
่
1. เชอ
ไวรัส
2. ปล่อย endotoxin หรือ exotoxin
ทาลายเซลล์
3. เกิดปฏิกริ ย
ิ าอิมมูน ทาให ้เกิด Inflamation
ื้ ถ ้ายับยัง้ ไม่ได ้เชอ
ื้ เข ้า
เป็ นการยับยัง้ เชอ
กระแสเลือด ทาให ้เกิด Septicemia
Tonsilitis
Herpes simplex
ลักษณะทางคลินก
ิ
1. ระยะฟั กตัว (Incubation peroid)
เกิด Inflamation และปฏิกริ ย
ิ าภูมคุ ้มกัน
2. อาการนา (Prodomal symptom) ปวดศรี ษะ
อ่อนเพลีย เบือ
่ อาหาร เป็ นไข ้
3. ระยะการดาเนินของโรค (course of
infection) ความรุนแรงของโรคขึน
้ อยูก
่ บ
ั
ี ปั จจัยด ้านร่างกายของผู ้รับเชอ
ื้
ตัวจุลชพ
ื้
ผลของการติดเชอ
ื้ เข ้าสูร่ า่ งกายน ้อย
ผลเฉพาะที่ (local effect) เชอ
้ ้ เกิดภาวะติดเชอ
ื้ เฉพาะที่ (localized
ร่างกายต่อสูได
infection)
้ ้จะเกิดการติดเชอ
ื้ แบบ
• ถ ้าร่างกายไม่สามารถต่อสูได
กระจายทั่วไป (systemic infection)
1. กระจายโดยตรงสูเ่ นือ
้ เยือ
่ รอบๆบริเวณทีอ
่ ก
ั เสบ
2. กระจายไปทางหลอดน้ าเหลือง
่ วัยวะต่างๆ
3. กระจายไปทางกระแสเลือด แล ้วไปสูอ
• เกิดปฏิกริ ย
ิ าสร ้างภูมค
ิ ุ ้มกัน
•
ื้
ภาวะทีเ่ กีย
่ วข ้องกับการติดเชอ
ื้ เข ้าอยูใ่ นกระแสเลือดชวั่ คราว
• Bacteremia เชอ
ไม่มอ
ี าการ แล ้วเกิด Phagocytosis ถ ้าเกิดจาก
virus เรียก viremia
่
• Toxemia ภาวะทีม
่ ี toxin ในกระแสเลือด เชน
ื้ โรคคอตีบ Colonebacterium diphtheria,
เชอ
Tetanus เป็ น neurotoxin อาจทาให ้เกิด
อัมพาต
ื้ และสารพิษ
• Septicemia การมีเชอ
ในกระแสเลือดและมีอาการทางคลินก
ิ ร่วมด ้วย
ื้ ราบริเวณเล็บ
การติดเชอ
Staphylococcus Infection
ิ ิ ลส
แผลริมอ่อน ในโรคซฟ
ิ
Blood stream Infection
Septicemia
ี เข ้าสูก
่ ระแสเลือดได ้ 3 ทาง
จุลชพ
่ ระแสเลือดโดยตรง
1. เข ้าสูก
้ อดทีอ
2. ก ้อนThrombus ในเสนเลื
่ ก
ั เสบฉีกขาด
และกระจายไปตามกระแสเลือด
3. หลอดน้ าเหลืองอักเสบ (lymphagitis)
ต่อมน้ าเหลืองอักเสบ (lymphadenitis)
ื้ เข ้าสูก
่ ระแสเลือดผ่านทางท่อ
แล ้วปล่อยเชอ
น้ าเหลืองทรวงอก (thoracic duct)
พยาธิวท
ิ ยาเมือ
่ เกิด septicemia
ื่ มสภาพ
1. Toxin ทาให ้หัวใจ ตับ ไต กล ้ามเนือ
้ ลายเสอ
ต่อมไทมัสในเด็กเหีย
่ วลง
2. ตับม ้ามและต่อมน้ าเหลืองมีเนือ
้ ตายเป็ นหย่อม (focal
necrosis)
3. Reticuloendothelial hyperplasia ของม ้าม ตับ
ต่อมน้ าเหลืองทาให ้โตขึน
้
ไขกระดูกมีเซลล์ตวั อ่อนของเม็ดเลือดขาวมากขึน
้
บริเวณ sinus มี polymorphs, macrophage มาก
พยาธิวท
ิ ยาเมือ
่ เกิด septicemia (ต่อ)
4. ม ้ามอักเสบเฉียบพลัน ขนาดโตขึน
้ มีเลือดคั่ง
มี polymorphs จานวนมาก
้ อด
5. เกิดภาวะเลือดคัง่ และเลือดออก จากเสนเลื
ฝอยฉีกขาด ทาให ้มีเลือดออกทีผ
่ วิ หนัง เยือ
่ บุ
และต่อมหมวกไต
6. เม็ดเลือดแดงสลายตัว เกิด
Hemolytic anemia
่
7. เกิดอักเสบเฉียบพลันตามอวัยวะต่างๆ เชน
ลิน
้ หัวใจ เยือ
่ หุ ้มสมอง
ื้ (ต่อ)
ภาวะทีเ่ กีย
่ วข ้องกับการติดเชอ
ื้ แบบ septicemia มีการเกาะกลุม
• Pyemia การติดเชอ
่ เป็ น
thrombi ไปตามสว่ นต่างๆทาให ้เกิดหนอง
ื้ ทีพ
เชอ
่ บบ่อยคือ staphylococcus aureus
หรือเกาะเป็ นกลุม
่ (agglutinated clumps) ขนาดใหญ่
้ อดดา ทาให ้เกิดเนือ
อาจไปอุดเสนเลื
้ ตายจากการขาด
เลือด
ื้ ในโรงพยาบาล
• Nosocomial Infection การติดเชอ
ื้ เริม
ื้ ใดเชอ
ื้ หนึง่
• Primary Infection การติดเชอ
่ ทีเ่ ชอ
ื้ แรกยังไม่หาย ติดเชอ
ื้ ใหม่ซ้า
• Secondary Infection เชอ
ื้ พร ้อมกันหลายๆตัว
• Mixed Infection การติดเชอ
ื้
อาการอาการแสดงของผู ้ติดเชอ
อาการร่วม
• อ่อนเพลีย
• ปวดศรี ษะ
• ครั่นเนือ
้ ครั่นตัว
• เบือ
่ อาหาร
ื้ (ต่อ)
อาการอาการแสดงของผู ้ติดเชอ
อาการสาคัญ
ื้ เข ้าร่างกาย เม็ดเลือดขาวหลั่ง
• ไข ้จากเชอ
สาร endogenous pyogen hypothalamus
อุณหภูมส
ิ งู  chill
ั ได ้เนือ
เด็กทีอ
่ ายุ < 6 ขวบอาจชก
่ งจากระบบ
ประสาทยังไม่พัฒนาเต็มที่
ื้ (ต่อ)
อาการอาการแสดงของผู ้ติดเชอ
อาการสาคัญ
ื้ เม็ด
• การเปลีย
่ นแปลงทางโลหิตวิทยา เมือ
่ เกิดการติดเชอ
เลือดแดงและองค์ประกอบเปลีย
่ นไป ชว่ ยในการ
วินจ
ิ ฉั ยโรคได ้
การเปลีย
่ นแปลงของเม็ดเลือด
ื้ bacteria
1. Neutrophil เพิม
่ มากขึน
้ เมือ
่ ติดเชอ
ื้ intracellular parasites
2. Monocyte เพิม
่ ขึน
้ เมือ
่ ติดเชอ
ื้ ไข ้เลือดออก
3. Atypical lymphocyte เพิม
่ ขึน
้ เมือ
่ ติดเชอ
ื้
4. เม็ดเลือดแดงแตกจากการติดเชอ
Plasmodium falciparum
ื้ Virus
5. Lymphocyte สูง เมือ
่ ติดเชอ
การเปลีย
่ นแปลงทางโลหิตวิทยา(ต่อ)
• อัตราการตกตะกอนของเม็ดเลือดแดง
(Erythrocytic Sedimentation rate:ESR) จะสูง
ื้ อักเสบ โรคของหลอดเลือดและ
ในภาวะติดเชอ
เนือ
้ เยือ
่ เกีย
่ วพัน เนือ
้ งอก
ื้
• การแข็งตัวของเลือด (blood coagulation)การติดเชอ
แบคทีเรียแกรมลบระยะเฉียบพลัน การแข็งตัวของ
เลือดเปลีย
่ นแปลง ผู ้ป่ วยทีม
่ ภ
ี าวะเกล็ดเลือดตา่
(thrombocytopenia) จะเกิดภาวะ
DIC:Disseminated intravascular coagulation)
ื้
• Plasma protein เพิม
่ ขึน
้ ชว่ ยให ้เม็ดเลือดขาวจับเชอ
กินได ้ง่ายขึน
้
DIC:Disseminated intravascular
coagulation
อาการสาคัญ(ต่อ)
• ผลจากปฏิกริ ย
ิ าทางอิมมูน เกิดปฏิกริ ย
ิ าของ
antigen และ antibody ทาให ้เป็ นผืน
่ หรือ
ปฏิกริ ย
ิ าต่อตัวเอง (autoimmune disease)
• การสร ้างเซลล์ใหม่ (neoplasia) ทาให ้เกิด
มะเร็ง หรือเซลล์เปลีย
่ นแปลงหรือเพิม
่ จานวน
(hyperplasia)
ื้ ต่อสุขภาพโดยรวม ทาให ้
• ผลของการติดเชอ
ร่างกายทรุดโทรม ซูบผอม
ึ ษาค ้นคว ้า
ให ้นักศก
•
•
•
•
•
•
ื้
แหล่งทีพ
่ บเชอ
•
ทาให ้เกิดโรคอะไรได ้
•
บ ้าง
เกิดพยาธิสภาพอย่างไร •
เกิดอาการ อาการแสดง •
•
อะไร
•
ไม่เกิน 2 หน ้า A4
•
•
•
Staphylococcus
Streptococcus
Amoeba
Pseudomonas
Virus (Influenza H1N1)
Virus (HIV)
Fungus (ราฉวยโอกาส)
Malaria
Trichinosis
TB
Mycobacterium Tuberculosis
ื้ เสมหะ นมวัว
• แหล่งของเชอ
ฝุ่ นละออง
• ทาให ้เกิด วัณโรคปอด
วัณโรคต่อมน้ าเหลือง
วัณโรคกระดูก
วัณโรคผิวหนัง
ื้ Mycobacterium
• พยาธิสภาพ เชอ
Tuberculosis เข ้าสูร่ า่ งกายโดย
ทางหายใจ.....
• อาการ ไข ้ตา่ ๆตอนบ่าย ไอ
น้ าหนักลด เหงือ
่ ออกกลางคืน
ื้ ไวรัส
รูปที.่ .. แสดงทางเข ้าและทางแพร่ของเชอ
ทีม
่ า www.blc.arizona.edu/.../ Figures/entry.GIF
ไปหละ..
ปู้ นๆๆ