BIZIAREN SORRERA ETA ANTOLAKUNTZA

BIZITZAREN EBOLUZIOA

DENBORAREN LERROA

MONERA

BIZIDUNEN ERREINUAK

PROTISTA ANIMALIA LANDARE FUNGI

EBOLUZIOA 5 MINUTUTAN

Ura: H2O

BIZIDUNEN KONPOSIZIOA

Proteinak: Aminoazidoz osatuta Gluzidoak: Lipidoak: Azido nukleikoak: ADN Gatz mineralak: CaCO3

BIZITZAREN HISTORIOA Fauna Ediacara ESTROMATOLITOAK(3.800 M.a.) LEHENENGO ZELULA EUKARIOTIKOAK(2.000 M.a.) LEHENGO IZAKI BIZIDUN PLURIZELULARRAK(700 M.a.)

BIOMOLEKULEN EBOLUZIOA

LEHENENGO IZAKI BIZIDUNEN SORRERARI BURUZKO TEORIAK

• Biziaren jatorri kimikoaren hipotesia 1925ean Oparin zientzialari errusiarrak plazaratu zuen. • "Lurreko antzinako aurretik, oxigenorik atmosfera , bizitza agertu gabekoa zen eta metano , hidrogeno eta amoniako gasak zituen. Gas horiek aktibatzerakoan (adibidez, deskarga elektrikoen bitartez, garai hartan ekaitzak eta tximistak oso bortitzak izaten baitziren), haien arteko erreakzio kimikoek aminoazidoak eta beste molekula organiko batzuk sortu zituzten. Molekula organiko horiek pilatzerakoan polimeroak agertu ziren, eta hortik abiatuta egitura konplexuagoak, gaur eguneko zelulen aitzindariak ."

Bizitzaren jatorria

• • • Redi eta Pasteur-en saiakuntzek berezko sorrera ezinezkoa dela demostratu zuten. Beraz, bizitzaren sorrera ezin izan zela horrela gertatu. Baina XX. Mendean Oparin izeneko zientzialari errusiarrak berezko sorreraren ideiak berreskuratu zituen eta “ Bizidunen jatorri abiotikoari buruzko teoria” planteatu zuen. Gaur egun, berezko sorrera orain ezinezkoa dela, baina duela 3.600 m.u. baino gehiago hori gertatzeko baldintzak eman zirela pentsatzen da . Bideoa Oparin, Alexandr Ivánovich biokimikari errusiarra (1894-1980)

Bizitzaren jatorria: Oparin-en teoria

(1) • 1. Hasiera duela 3.800 m.u. Antzinako atmosferan; metanoa (CH 4 ), amoniakoa (NH 3 ) , hidrogenoa (H 2 ) eta ur lurruna (H 2 O) zeuden. Erreduktorea eta anaerobioa zen. Hala ere, gai hauetan materia bizia osatzen duten bioelementu nagusiak zeuden: karbonoa (C), nitrogenoa ( N ), hidrogenoa ( H ) eta oxigenoa ( O ).

• 2. Nola eratu ziren biomolekulak ?

Eguzki erradiazioek eta deskarga elektrikoek atmosferako osagaiak erreakzionatzeko eta biomolekulak eratzeko energia eman zuten; konposatu organiko sinpleak, orain izaki bizidunak osatzen dituzten garrantzitsuak bezalakoak.

Bizitzaren jatorria: Oparin-en teoria (2)

• 3. Zeintzuk izan ziren horiek?

biomolekula Horrela, azukreak, gantz sinpleak, aminoazidoak eta beste molekula sinple batzuk eratu ziren eta beraien artean erreakzionatzean molekula konplexuagoak eratu ziren.

• 4. Nola eratu zen “ salda primitiboa ”? Oparin-en ustez, atmosferan eratu ziren konposatu organikoak euriak itsasoetara eraman zituen eta bertan, milioika urteetan zehar kontzentratu ziren, ur eta molekula organiko eta inorganikozko disoluzio lodia eratuz. Oparin-ek “salda primitiboa” deitu zion.

Bizitzaren jatorria: Oparin-en teoria (3)

• 5. Bakterioen aitzindariak . “Salda primitibo” honetan molekula batzuek mintzak osatu zituzten eta koazerbatuak izeneko egitura esferikoak sortu ziren. Hauetako batzuk bere barnean entzimak kontzentratu ahal izan zituzten eta horien bidez beraien molekulak sortu eta energia lortu. Azkenik, batzuek material genetikoa bereganatu zuten eta honela bikoizteko (ugaltzeko) ahalmena. Horrela eratu ziren prokarioto p rimitiboak.

Materia ez-organikotik organikora

MATERIA EZ ORGANIKOA • N 2 • CO 2 • Ur lurruna MATERIA ORGANIKOA • Aminoazidoak • Gantz azidoak • Nukleotido batzuk

HASIERAKO ATMOSFERAREN KONPOSIZIOA

• • • • • • • UR LURRUNA: H 2 O KARBONO DIOXIDOA: CO 2 NITROGENO: N 2 AMONIAKOA: NH 3 METANO: CH 4 HIDROGENO: H 2 …………….

OZEANOEN SIMULAZIOA MILLER eta UREY-ren ESPERIMENTUA ATMOSFERA SIMULAZIOA IZPI ULTRAMOREEN SIMULAZIOA AMINOAZIDOAK

BIZIAREN JATORRIA BIDEOA

PANSPERMIA

PANSPERMIA (Bideoa) PANSPERMIA (Informazioa)

LEHENENGO ZELULEN SORRERA

LELENENGO ZELULAK Lehenengo izaki bizidunen sorrera duela4.000 M.a.

PROTOZEKULA MINTZA

Kanpotik bereizteko

BARNE ANTOLAKETA

Automantenua eta ugalketa lortzeko

Metabolismoa

Oinarrizkoa

Azido nukleikoak

Autoerreplikazioa egiteko gai eta entzimekin

Molekula ez organikoak (metano,amo niako,ura,hidr ogenoa) Molekula organiko bakunak (aminoazidoak, nukleotidoak) Molekula organiko konplexuak (proteinak eta azido nukleikoak) KOAZERBATUAK Lehenengo zelulen aitzindariak

Bizitzaren jatorria: Oparin-en teoria (3)

• 5. Bakterioen aitzindariak . “Salda primitibo” honetan molekula batzuek mintzak osatu zituzten eta koazerbatuak izeneko egitura esferikoak sortu ziren. Hauetako batzuk bere barnean entzimak kontzentratu ahal izan zituzten eta horien bidez beraien molekulak sortu eta energia lortu. Azkenik, batzuek material genetikoa bereganatu zuten eta honela bikoizteko (ugaltzeko) ahalmena. Horrela eratu ziren prokarioto p rimitiboak.

LEHENENGO BIZIDUNAK

KOAZERBATUAK (MIKROBESIKULAK) ZELULA PROKARIOTIKOAK (BAKTERIOAK) Zitoplasma ADN ZELULA EUKARIOTIKOAK ANIMALIA LANDARE Mitokondriak NUKLEOA Kloroplastoak

ZELULA EUKARIOTEN SORRERA

Zelulen eboluzioa (endosinbiosia)

Teoriak dio hasierako zelulak oso sinpleak zirela, bai egituran eta baita osagaietan ere, gaur egungo bakteria (prokarioto) askoren antzera. Geroago, prozesu haren bukaeran, zelula konplexuagoak sortzen joan ziren, animalia zelula eta landare zelula (eukariotoak). Hiru gako egon ziren horretarako: •

lipidoen geruzetatik abiatuta



, zelula-mintzen sorrera

•

ARN--->ADN eraldaketa eta mintzez inguraturiko nukleoak agertzea

•

kloroplasto eta mitokondrioen eraketa; egun onartuena.->(zelula eukariotikoa) Lynn Margulis biologoak aurkeztutako endosinbiosiaren teoria da gaur

ZELULA PROKARIOTOTIK EUKARIOTORA

TEORIA ENDOSINBIOTIKOA LYNN MARGULIS.

Bakterio aerobioak

Hasierako zelula priokariotoa (urcariota)

Aintzineko bakterio autotrofoak ... Kloroplastoetan bihurtzen dira Endosimbiosis Bihurtzen dira: peroxisomas mitokondriak ADN Mitocondrias y cloroplastos poseen moléculas de ADN independientes del ADN nuclear y ribosomas

Zelula eukariotikoak :landareak, protista batzuk Zelula eukariotikoak :animaliak,onddoak eta prottista batzuk

Lynn Margulis bideo