Transcript Sodyum Metabolizması

Sodyum Dengesi
• Yetişkinlerde 55 mmol/kg olan toplam sodyum
miktarının %30 u kemik yapısında sıkı bağlı
bulunmaktadır. Bu nedenle 40 mEq/kg olan
değişebilir sodyum vücudun değişik bölümlerine
dağılmıştır ve ölçülebilir. Değişebilir sodyumun
büyük kısmı hücre dışındadır.
• Hücreler arası sıvıda %41(bağ
doku,kıkırdak,kemik, transselüler sıvı)
• Plazmada % 16 dır.
• Plazma ve hücreler arası sıvı sodyum
konsantrasyon farkı Gibbs-Donan
dengesinin bir sonucu, hücre içi sıvı ile
hücreler arası sıvı arasındaki sodyum
konsantrasyon farkı ise Na-K ATPaz ile
sağlanan aktif taşımanın sonucudur.
– Vücut sodyumunun dengesi, sodyum alım ve
atılımıyla ilgilidir.
• Sofra tuzundan günde 50-200 mmol Na
alınır.
• Atılım ise başlıca mide bağırsak sistemi,
deri ve idarr yoluyla olmaktadır.
• Günde 8litre su mide bağırsaktan
reabsorbe edildiği için bozulmuş bir
absorbsiyonda sodyum gibi elektrolitlerin
kaybı ciddi boyutlara ulaşabilir.
• Sodyumun en önemli atılım yolu
böbreklerdir.
Atrial Natriüretik Peptid(ANP)
•
•
•
•
•
•
Kalp atriumunda sentezlenir.
cGMP kullanan tek peptidtir.
Hücre içi Ca homeostazında görevlidir.
Vasküler ve diğer düs kaslarda gevşeme
Böbrekte glomerular filtrasyonun artması
Tübüler su ve Na taşınmasının
inhibisyonunu yapar.
• Böbreklerde tamamı reabsorbe edilmeyen
filtre edilmiş Na un toplayıcı kanallara
geçişi artmaktadır. ANP bu yollarla Na geri
alınımı ve vazopressinin uyardığı su geri
alımını azaltarak ve natriürez
oluşturmaktadır. Ayrıca kan akımının
korteksten iç medullaya tekrar dağılımı ve
papiller interstitium dilatasyonu oluşması,
Na ve su atılımına yol açmaktadır.
Renin-anjiotensin-aldosteron
Sodyum Fazlalığı
• Homeostatik bazı
mekanizmaların bozukluğu
sonucu sodyum alımının
atılımını aştığı durumlarda
sodyum birikimi söz
konusudur. Hücre dışı sıvının
temel katyonu olan sodyum
artışı hücre dışı sıvıda artışa
yol açmakta ve ödem
görülmektedir.
Sodyum Azalması
• Kuvvetli diare veya gastrointestinal
sekresyonlar yoluyla artmış drenaj sonucu
görülmektedir. Genelde bu durumda
intravenöz su ve elektrolit verilmesi
gerekir.
• Ter artışı veya anormal konsantre ter
oluşumu(kistik fibrozis) ile ağır yanıklarda
sodyum azalır.
Sodyum Azalması
• Hastalıklara bağlı olarak böbrek
tübülüslerinden reabsorbsiyonun azalması
da sodyumu azaltır.
• Aldosteron yetmezliği ve diüretiklerle
sodyum reabsorbsiyonunun
inhibisyonunda sodyum azalır.
• Aşırı su tutulmasına yol açan yetersiz ADH
salgılanması sendromunda sodyum
tutulumu azalır.
Hiponatremi
• Plazma sodyumunun azalmasıdır.
Hipernatremi
• Plazma sodyumunun miktarının artmasıdır