Transcript İNTOKSİKASYONLAR

İNTOKSİKASYONLAR
Dr.Enver İNCE
ANKARA 112
1
AMAÇLAR
• İntoksikasyonlarda tıbbi bakım,
stabilizasyon ve nakli sağlamak
• Travma varsa travma protokolünü
uygulamak
• İntoksikasyon sebebini bulmak, uygun
tedaviyi başlamak, takibini yapmak
2
HEDEFLER
• Vakanın intoksikasyon olarak
değerlendirerek, genel yaklaşımı
uygulayabilmek
• 114 ile bilgi alışverişinde bulunmak
• Etkeni belirlemek ve uygun tedaviye
başlamak, takibini yapmak
• 114 ile görüşerek aktif kömür, mide lavajı
uygulamak
3
GİRİŞ
EN SIK RASTLANAN ETKENLER
•
•
•
•
İLAÇLAR
TARIM İLAÇLARI
ZEHİRLİ GAZLAR
EV İÇİ KİMYASALLAR
4
GENEL YAKLAŞIM
Yaşamsal bulgular-Bilinç- GKS
•
•
•
•
HAVA YOLU
Travma şüphesi varsa boyunluk takılır.
Hava yolu açılır.
Yabancı cisim kontrol edilir. Gerekirse
aspirasyon
• Havayolu açıklığı sağlanır.
• Gerekirse entübasyon.
5
Solunum
• Oksijen verilir maskeyle 6 litre yada üzeri.
• Solunum yetmezliği, hipoksi, bronkospazm
varsa tedavi edilir.
6
Dolaşım
•
•
•
•
•
•
Monitörizasyon.
Damar yolu.
Kan basıncı.
Nabız.
Sıvı verilir.
İdrar sondası.
7
Trisiklik antidepressanlar
•
•
•
•
•
Amitriptilin (laroxyl)
Klomipramin (anafranil)
İmipramin (tofranil)
Opipramol (deprenil, insidon)…vs
Toksik doz : 10-20 mg /kg olmakla beraber
çocuklarda 15 mg/kg öldürücü olabilir.
• Toksik etki dolaşım ve MSS üzerinden
kolinerjik ve alfa adrenerjik reseptör blokajı
ile oluşur.
8
Antikolinerjik etki
• 30 dak. İle 8 saat arasında
• Uykuya eğilim, huzursuzluk, görsel ve işitsel
sanrılar.
• Deliryum , koma, midriyazis,deri ve
mukozalarda kuruluk,
• Taşikardi, hipertansiyon
• Tipik EKG bulgusu PR,QRS,QT aralıklarında
uzamayla giden Sinüs taşikardisi.
• A-V blok, VT, VF görülebilir
• BRADİARİTMİLER CİDDİ ZEHİRLENME
BELİRTİSİDİR.
9
MSS Belirtileri
•
•
•
•
Konvülsiyonlar.
Myoklonik sıçramalar.
Koma.
Solunum yetmezliği.
10
TANI
•
•
•
•
•
Belirti ve bulgulara bakılır.
Bilinç bozukluğu,
koma ,
konvülsiyon,
EKG de QRS genişlemesiyle beraber olan
sinüs taşikardisinde bu tür ilaçlarla
zehirlenme akılda tutulmalıdır.
11
Tedavi
• Gerekliyse temel ve ileri yaşam desteği verilir.
• Sodyum bikarbonat:
QRS Süresi uzamış ve ventriküler aritmi ve
hipotansiyon gelişmiş ise 1 mEq/kg iv 5-10 dak.
İnfüzyon ,ORS uzaması ve hipotansiyon devam
ediyorsa doz tekrarlanır.
LİDOKAİN: Nabızlı VT varsa lidokain 1-1.5 mg/kg
bolus 1-4 mg/dk infüzyon
Çocukta 1 mg/kg bolus 20-50Mikrogr/kg/dk infüzyon
Olay devam ederse 3 mg/kg max. Doz olacak
şekilde devam edilir.
12
• Amiodoron kardiyotoksisiteyi
artıracağından kullanılmaz
• ARINDIRMA:
Mide yıkanması: 10 mg/kg üzerinde alındığı
biliniyorsa yapılır.
Aktif kömür : erişkinlerde 50 gram,
çocuklarda 25 gram bilinç durumuna göre
verilir.
13
Antiepileptik ilaçlar
• Tedavi dozlarında bile zehirlenme olabilir.
• En sık: karbamezapin (tegretol 200mg
tab.)
• Tok.doz: 50mg/kg mg üstü
• Valproik asit (depakin 500 mg tab.
Convuleks 300mg)
• Tok.doz: 60 mg/kg üstü
• Fenitoin (eptantoin, depakin 100 mg)
• 20 mg/kg üstü
14
Karbamezapin
•
•
•
•
•
•
Bulantı, ishal, sinüs taşikardisi.
EKG de PR, QRS, QT uzaması
Konvülsiyon, hipertermi, myozis,
Koma ,solunum durması
Hipotansiyon, taşikardi
miyoklonus
15
Valproik asit
• Ataksi, diskinezi, nistagmus, çift görme,
dizartri
• Bulantı, kusma
• Beyin ve akciğer ödemi
• Koma ve solunum durması
• Hipo-hiper glisemi
16
Fenitoin
•
•
•
•
•
•
•
Sersemlik, letarji
Reflekslerde artış
Hipotansiyon
Bradikardi
Sanrılar (halüsinasyon)
Solunum durması
koma
17
Tedavi
• Gerekiyorsa temel ve ileri yaşam tedavisi.
• Hipotansiyon varsa:
10-20ml/kg SF, yanıt alınamıyorsa dopamin
düşün
Konvülsiyon :
Hava yolu güvenliğini sağla, O2 ver
Diazepam. Erişkin 5-10 mg max 30 mg
5 yaşa kadar 0.1-0.3 mg/kg
5 yaş üstü 1-2 mg en çok 10 mg
Midazolam: 0.1-0.2 mg/kg verilir
18
Arındırma
•
•
•
•
Antiepileptik ilaçların antidotu yoktur.
Hasta kusturulmaz.
Aktif kömür
Karbamezapin zehirlenmesinde EKG de
QRS uzaması varsa sodyum bikarbonat
1 Meq/kg (5-10 dak) SF veya DEX içinde.
19
Antikolinerjik ilaçlarla zehirlenmeler
•
•
•
•
•
•
•
Bazı mantarlar
Trisiklik antidepressanlar
Antihistaminikler
Antipsikotikler
Atropin
Toksik doz
Değişkendir. Bulgulara bağlı
değerlendirilir.
20
Antikolinerjik sendrom
•
•
•
•
•
•
•
•
Sıcak, kuru, kırmızı deri
Midriyazis, bulanık görme
Deliryum
Taşikardi
Hipertansiyon
koreatetoik hareketler
Miyoklonik nöbetler
yaşlılarda :bilinç bozukluğu, sanrılar,
paranoya
• Ciddi zeh. Hipotansiyon, koma, sol.
Yetmezliği.
21
Tedavi
•
•
•
•
Konvülsiyon
Hipotansiyon
Nabızlı ve nabızsız VT
Hipertermi
•
ARINDIRMA
• Kusturulmaz
• Aktif kömür yararlıdır.
22
Beta blokerler
• - inotrop
• - kronotrop
• Propranolol Na kanallarını bloke ederek
kalbi ileri derecede baskılar.
• Nitratlar yada diüretiklerle beraber
kullanıldığında normal dozlarda bile toksik
etki oluşabilir.
23
•
•
•
•
•
•
Metaprolol (beloc)
Propranolol (dideral)
Asebutolol (prent)
Atenolol (nortan, tensinor, tenoretic)
Sotalol (darop, talozin)
v.s
24
Belirti ve bulgular
•
•
•
•
•
•
Hipotansiyon
Bradikardi
A-V blok
Ventriküler ileti bozukluğu
KKY
Asistoli
25
TEDAVİ
• HİPOTANSİYON: 20ml/kg yanıt
alınamıyorsa Dopamin 5-20 Mgr/kg/dak.
• Bradikardi: erişkinde en çok 3 mg, çocukta
max 1 mg
• Ekg de QRS 0.10 sn uzunsa 1Meq/kg
infüzyon
• VT varise amiodoron veya lidokain
26
Organo fosfatlı böcek öldürücüler
• Merkezi ve otonom sinir sisteminde
sinapslar ve sinir kas kavşağında asetil
kolinesteraz enzimine geri dönüşümsüz
bağlanırlar. Ve asetil kolin birikir.
•
akut alımda her miktar toksik kabul
edilir.
• Zehirlenme deri yoluyla alınmışsa toksik
etki 2-3 güne kadar gecikebilir.
27
Belirtiler
 MUSKARİNİK ETKİ:
 Miyozis
 Bradikardi
 Bronkospazm
 Bronş salgısında artma
 Tükrükte artma
 Göz yaşarması
 Burun akıntısı
 Terleme
 Kusma
 ishal
28
•
•
•
•
•
•
NİKOTİNİK ETKİLER:
Midriyazis
Taşikardi
Hipertansiyon
Kas krampları
Solunum felci
29
•
•
•
•
•
•
MSS ETKİLERİ:
Ajitasyon
Dalgınlık
Delirium
Konvülsiyon
koma
30
Tanı
• Alınma öyküsü, belirti ve bulgulara göre
tanı konur.
• Bazen sarımsak benzeri koku
• ishal, ter, gözyaşı salgılarında artma
• Solunum sıkıntısı
• Miyozis
olan bütün vakalarda organofosfat
düşünülmelidir.
31
Tedavi
• Tedaviye oldukça erken başlanmalı.
• Maskesiz ve eldivensiz yaklaşma
• ATROPİN
• Muskarinik belirtilerin egemen olduğu
organofosfatlı zehirlenmeler içindir.
• Nikotinik belirtileri düzeltmez.
• Etkisi 3-4 dak. Başlar 12-16 dak. En üst
düzeydedir.
32
Şüphe varsa
• Öykü güvenilir değilse Atropin testi yapılır.
• Erişkin : 1mg çocukta 0.25 mg ıv –ım
• 5 dak. İçinde kalp hızı 20-25/dak . Artması
ve yüzde kızarıklık oluşması durumunda
organofosfatlı zehirlenme olmadığı kabul
edilir.
33
DOZ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ERİŞKİN: 1.5-3 mg ıv 3-5 dak. Yinelenir.
Sürdürme dozu: 0.02-0.08 mg/kg/saat.
ÇOCUK :0.05 mg IV 3-5 dak. Yinelenir
Sürdürme dozu: 0.02-0.08 mg/
ATROPİNİZASYON BELİRTİLERİ
Bronş salgısının azalması
Kalp hızının 80/dak üzerine çıkması
Normal pupil
Aksilla kuruluğu
Sistolik BP 80 mmHg’ nin üzerinde olması
34
Pralidoksim
• Nikotinik ve MSS belirtili OP
zehirlenmelerinde etkili.
• Erişkin : 1-2 gr,100 ml SF içinde 15-30 dak.
Yada 30mg/kg bolus.
• Çocuk: 20-40mg/kg(en çok 1 gr.) 100mlSF
15-30 dak.
ARINDIRMA:
Giysiler çıkarılır, saçlar, tırnak altları ve tüm
vücut bol sabunlu suyla yıkanır. Göze bulaş
var ise 15 dak. Yıkanır.
Ağız yolu ile alınmışsa 1 saat içinde mide
yıkanır ve aktif kömür verilir.
35
Karbon monoksit
 Şiddetli baş ağrısı, baş dönmesi, halsizlik,
 Görme kaybı
 Unutkanlık,
 Bulantı kusma
 Göğüs ağrısı
 Ritim bozukluğu
 Bayılma
 Letarji
 İnme
 nöbet
 Koma
 Solunum durması
36
Tedavi
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Ortamı değerlendir.
Lamba yakma
Havalandır
Vakaları dışarı taşı
Müdahale et
OKSİJEN
% 100 Geri dönüşümsüz maske ile
TRANSPORT
PULS OKSİMETREYE GÜVENME.
37
38
ÖZET
•
•
•
•
ÇEVRE GÜVENLİĞİ
TYD VEYA İYD
FM-ANAMNEZ(TRAVMA)-114
HASTAYA YAKLAŞIM VE
DEKONTAMİNASYON
• TAKİP
• MİDE YIKANMASI-AKTİF KÖMÜRKUSTURMA
• NAKİL
39