Transcript Temel İlaç Bilgisi
EĞİTİM
BİRİMİ
Hedefler
• • • • Sahada kullanılan ilaçları bilecek İlaçların etki mekanizmasını bilecek İlaçların çocuk ve erişkin dozlarını bilecek İlaçların kullanım şekli ve alanlarını bilecek 3
ADRENALİN(epinefrin)
• • • • • • ETKİ: α ve ß reseptörler üzerinden etki ederler Kardiyak etki ß1 resöptörler üzerinden olup + inotropi + kronotropi +dromotropi +batmotropi 4
• • •
ß2 etki:
Koroner ve pulmoner ve serebral damarlarda vazodilatasyon Bronşlarda bronkodilatasyon 5
• • •
Alfa etkisi:
Periferik damarlarda vazokonstrüksiyon Kan basıncını artırmak 6
Nerede ?
• • • • • • • Asistoli Nabızsız elektriksel aktivite VF Nabızsız VT Anafilaksi Bronkospazm Şok ?
7
• • • • İV İ.O
SC İM
Hangi yolla?
8
Doz (Adrenalin) 1/10000 • • • • • • • Arrest vakalarda: Ventilasyona cevap vermeyen pediatrik bradikardi Yenidoğan ventilasyona ve göğüs kompresyonlarına cevap vermeyen vakalar.
Atropine yanıtsız bradikardiler (inf. 2-10mik.gr/dak) Erişkin dozu: 1/10000 1mg(10ml) puşe iv.io
Pediyatrik dozu: 0.01mg/kg.iv.io
Yarılanma süresi 3-5 dakikadır .
9
Doz Adrenalin 1/1000
• • • • • • Anafilaksi Bronşial astma Krup veya epiglottise bağlı gelişen solunum sıkıntısı.
Erişkin: 0.3 mg im, sc 0.01mg/kg max 0.3 mg im, sc Tekrar dozlar gerekirse 10 dakikada.
10
Kontroendikasyon
• • • • • • Disritmler Hipertansiyon( ST 180) Taşikardi( erişkin 140 çocuk 180) Yaş (55) Kardiyovasküler hastalıklar.
KARDİYAK ARRESTE YAN ETKİLERİN ÖNEMİ YOKTUR.
11
Dikkat!
• • Alkali solüsyonlarla geçimsizdir Damar dışı iskemi 12
Dopamin
• • Alfa ve beta adrenarjik sempatomimetik Dopaminin etkileri doza bağlı değişim gösterir.!!
13
Doz
• • • • 1-5 mcg/kg/dak.
Renal ve mezenterik dilatasyon.
• 5-10mcg/kg/dak.
Kardiyak +inotropi ve kronotropi • 10-20mcg/kg/dak Periferik vazokonstriksiyon ve kan basıncında artma.
14
Sahada kullanım alanı
• • Atropin yanıtsız bradikardi Hipovolemik şok haricinde hipotansiyonla giden özellikle kardiyojenik şok, septik şok, nörojenik şok v.s
15
ATROPİN
• • • ETKİ: parasempatolitik Vagal uyarımı baskılayarak sinüs uyarımını ve AV iletiyi artırır.
Kan basıncını yükseltir.
16
Nerede?
• • • Semptomlu sinüs bradikardisi 2. ve 3. derece blok Kolinerjik toksitite 17
Kardiyak Doz
• • • • • Normal doz 0.02mg /kg Bradikardilerde max doz 3 mg Min doz 0.5 mg (erişkin) Min doz 0.1 mg (çocuk) Max doz 1mg (çocuk) 18
Kolinerjik toksisite
• • • Erişkin 2 mg iv gerekirse 5 dak tekrar.
Çocuk dozu 0.02 mg/kg gerekirse 5 dak tekrar doz Bu tür vakalarda doz üst sınırı yoktur.
19
Amiodorone
• • • • Alfa ve Beta adrenerjik inhibisyon Atriyal ve ventriküler uyarıyı baskılar.
AV noddaki iletiyi yavaşlatır.
Vazodilatasyon ile kardiyak iş yükünü azaltır.
20
• • • • • Class III antiaritmik Negatif inotrop Negatif kronotrop Negatif dronotrop Faz 2 ve 3 te K geçişi 21
Kullanım
• • Defibrilasyon ve adreneline cevap vermeyen nabızsız VT/VF Diğer: – Dirençli supraventriküler taşikardi – Paroksismal atrial fibrilasyon – – Semptomatik atrial flatter Kardiomyopatili hastalarda ventriküler disritmiler 22
• •
Doz
Erişkin : Nabızsız VT/VF de 3. şok sonrası 300mg amiodaron 20ml %5 Dekstroz içinde iv. bolus • Gerekirse 150mg 20ml %5 Dekstroz içinde 4. şok sonrası tekrarlanır.
Nabızlı VT infüzyon 150mg 10 dak. üzerinde 23
ÇOCUK DOZU
• • VF,Nabızsız VT 5 Mg/kg iv.io (tek doz) Nabızlı VT 5 Mg/kg iv.io 20 dakika üzerinde %5 dextroz içinde 24
Kontrendikasyon
• • • Kardiyojenik şok 2.3. derece blok Belirgin sinüs bradikardisi 25
Adenosine
• • Antiaritmik, özellikle AV nod Yarılanma ömrü 10 saniye !!!
26
Kullanım alanı
• • • Vagal manevralara dirençli dar QRS taşikardiler.
Özellikle dar QRS li PSVT Stabil olmayan dar QRS li taşikardilerde kimyasal kardiyoversiyon amaçlı.
27
Doz
• • • • Erişkin 6 mg max. 3 sn de ver Yanıt yok ise 12mg-12mg tekrar Çocuk dozu 0.1 mg /kg yanıt yok ise 0.2 mg/kg erişkin dozunu geçmemek kaydıyla tekrarla.
Yarılanma ömrü çok kısa olduğundan ilaç verildikten hemen sonra 10ml salin puşe ve ekstremite elevasyonunu unutma!!
28
Kontrendikasyon
• • • • 2.3. derece blok Bradikardi Hasta sinüs sendromu Bronkokonstriktif AC hast.(astım gibi) 29
Nitrogliserin
• • • • Düz kasları gevşemesine bağlı vazodilatasyon Koroner dilatasyon Periferik dilatasyona bağlı kalbin ön yükünün azalımı Pulmoner kapiller hidrostatik basınçta azalma 30
Kullanım alanı
• • • Kardiyak orjinli göğüs ağrısı Kardiyojenik pulmoner ödem Hipertansiyon 31
Kontrendikasyon
• • • • Hipotansiyon SP 100mmhg den az ise Bradikardi 60/dak. Az İnpotance karşıtı ilaç alımı (sildenafil) Kibas 32
DOZ
• Göğüs ağrısı 0.4mg SL yada 5mg İSDN Gerekirse her 5 dak. Tekrarla max. 3 doz • • Pulmoner ödem SP 180 mmhg üzerinde ise 2kez 0.4mg gerekirse her 3 dak. Tekrar SP 100-180 ise tek doz 0.4 mg gerekirse 5 dak. Tekrar.
• Çocuklarda endike değil.
33
Diazepam
• • Santral sinir sistemi depressanı olarak Duyu, motor, hafıza ve davranış duyuları baskılayıcısı 34
Diazepam
• • • • • Antikonvülsan Sedative Hipnotik İskelet kas gevşetici Anesteziye yardımcı ajan 35
Kullanım alanı
• • • Hipoglisemiden bağımsız kasılmalar Alkol yoksunluğuna bağlı gelişen ciddi ajitasyon,taşikardi, halüsinasyon ET entübasyon, kardiyoversiyon gibi sedasyon gerektiren durumlarda midazolama sekonder 36
Doz
• • • • 0.25mg/kg Erişkin başlangıç dozu 10 mg Çocuk 0.25mg/kg max. Başlangıç dozu 5 mg iv Gerekirse bu dozlar 5 dak. Ara ile tekrarlanabilir.
37
Kontrendikasyon
• • Solum depresyonu olan vakalar Kasılma ile ilişkili olmayan mental durum değişiklerinde 38
Midazolam
• Etki süresi kısa olan amnestik özellikli santral sinir sistemi depressanı benzodiazepine türevi 39
Kullanım alanı
• • • • • Sedasyon Kardiyoversiyon E. Entübasyon Kasılma Alkol yoksunluğu sonrası gelişen belirtilerde.
40
Doz
• • • Etki başlama süresi 3 dak.
Erişkin: 2.5 mg iv gerekirse 5 dak. Sonra tekrar.
Çocuk: 0.1 mg/kg gerekirse 5 dak. Sonra tekrar.
41
Kontrendikasyon
• • Hipotansiyon : SP 100mm hg altında Alkol intoksikasyonu 42
Albuterol
• Beta 2 agonist etki ile bronkodilatasyon 43
Kullanım alanı
• • • • Bronşial astma Kronik bronşit Amfizem Anafilaksiye sekonder gelişen solunum sıkıntısı 44
Doz
• • Erişkin: 2.5 mg gerekirse 3 kere 10 dak. ara ile.
Çocuk: erişkin dozu ile aynı 45
Kontrendikasyon
• • Hipertansiyon:SP 180mmhg üstünde Taşikardi: erişkin 140, çocuk 180 üstü 46
Difenhidramine
• Alerjik reaksiyonları bloke eden H1 reseptör blokeri 47
Kullanım alanı
• • • Anafilakside adrenaline ek olarak Araç tutması Alerjik reaksiyonların hepsinde.
48
Doz
• • Erişkin 1mg/kg max. 50 mg im yada dakikada 25mg iv.
Çocuk 1mg/kg max.50mg im yada 25 mg iv (dakikada) 49
Kontrendikasyon
• • • Bronşial astma Süt veren anne 10 kg. altı çocuklar.
50
Furosemide
• Proksimal ve distal tübüllerde Na ve Cl emilimini engelleyerek su tutulumunu engeller….kardiyak ön yükü azaltır.
51
Kullanım alanı
• • • Pulmoner ödem Konjestif kalp yetmezliği Renal hastalıklar… 52
Doz
• • Erişkin: 40 mg iv (20mg/dak.) Çocuk: 1mg/kg erişkin dozu geçmeyecek.
53
Magnezyum sülfat
• • Kas sinir kavşağında asetil kolin desarjını azaltır Kalsiyum kanal blokeri 54
Kullanım alanı
• • • Torsades de pointes Eklemsi TCA toksisitesi 55
Kullanım şekli
• %20 solüsyon haline getirilip kullanılmalıdır. Bunun için 2 gr. İçeren 4 ml ampul 6 ml %09 SF ile karıştırılıp %20 lik solüsyon haline getirilir.
56
Doz
• • • • Erişkin:nabızsız ise 2 gr.(%20 sol.) iv.2 dak. İçinde Nabızlı: 2 gr.(%20 sol.) iv. 5 dak.
Eklemsi:4 gr.(%20sol.) iv. 4 dak.
Çocuk: 25mg/kg erişkin dozu geçmez.
Bu dozlar gerekirse tekrarlanır.
57
Kontrendikasyon
• 3. derece AV blok 58
Metil prednizolone
• • Antiinflamatuar .
İmmunusupressif etki.
59
Kullanım alanı
• • Anafilaksi KOAH, B.Astma bağlı gelişen solunum sıkıntısı 60
Doz
• • Erişkin: 2 mg/kg max.125mg. İv.im
Çocuk: 2 mg/kg max. 125 mg.iv.im.
61
Metoprolol
• • • • • • • Beta 1 ve 2 adrenerjik reseptör blokeri.
- inotropi - kronotropi AV nodda ileti yavaşlatması Antiaritmik Kan basıncını düşürmek Kardiyak outputu azaltmak 62
Kullanım alanı
• • • • Düzensiz dar kompleks taşikardiler.
Adenozin ile düzelmeyen düzenli dar kompleks taşikardiler.
Stabil geniş kompleks taşikardiler.
A.M.I
63
DOZ
• • Erişkin:5 mg iv.2 dak. Sürede gerekirse 5 dak. Bir total doz 15 mg. Olacak şekilde. MUTLAKA MONİTÖRİZASYON SIK SIK SOL. K.BASINCI, NABIZ KONTROLÜ.
Çocuk: endike değil.
64
KONTROENDİKASYON
• • • • • • Bradikardi kalp hızı 60 altı.
Hipotansiyon S.basınç 100mmhg altı.
Bronşial astma Kardiyojenik şok KKY 2.3. Derece blok.
65
SODYUM BİKARBONAT
• • Alkali ajan Asidoza karşı tampon görevi 66
KULLANIM ALANI
• • • • Uzamış kardiyak arrest 10. dak. Sonrası Bilinen metabolik asidoz.
Hiperkalemi TCA overdoz.
67
DOZ
• • • • Erişkin Kardiyak arrest:1mEq/kg iv. Max. 100mEq TCA: 50mEq iv. 15 dak sonra gerekirse tekrar doz.
Çocuk:1mEq/kg iv (2 dak. İçinde) 68
Morfin
• • • • • • SSS depressanı Analjezi Sedasyon Periferik venöz dilatasyon Venöz dönüşümü azaltıcı etki.
Miyokardın oksijen ihtiyacını azaltıcı etki 69
Kullanım alanı
• • • • Nitrata cevapsız MI ağrısı Ağrılı kırık, çıkıklar Sol. sistemini ilgilendirmeyen yanıklar Pulmoner ödem.
70
Doz
• • • AMI: 5mg 1mg/dak.iv
Diğer akut ağrı:0.1mg/kg, 1mg/dak.üst doz 10mg iv.im.
Çocuk:0.1mg/kg, 1mg/dak.iv.im
71
Kontroendikasyon
• • • • • Hipotansiyon erişkin 100, çocuk 80 mmhg Sol. Sıkıntısı olan vakalar.
Kafa yaralanmaları.
Multi sistem travmaları.
Mental durum bozukluğu.
72
Kalsiyum klorid
• • • • Akut hiperkalemi Akut hipokalsemi Kalsiyum kanal bloker toksisitesi.
MgS04 toksisitesi.
73
Doz
• 8mg/kg %10 sol.iv.5 dakika üzerinde gerekirse doz 10 dak. Yinelenebilir.
74
Kontrendikasyon
• Digital kullanan vakalarda kullanılmaz.
75
LİDOKAİN
• • • •
Class IB antiaritmiktir Lokal anesteziktir Ventriküler aritmilerde etkilidir İskemik myokardda ventriküler ektopiyi suprese eder.
•
Normal myokarda etki etmez
76
Kullanım alanı
• • Amiodoron yok ise.
TCA toksisitesine bağlı gelişen VT’ de amiodoron kontroendikedir. yerine 77
Doz
- 1.0-1.5mg/kg (100mg) bolus - Gerekirse 5-10 dk sonra 0.5-0.75mg/kg bolus tekrar MAX DOZ 3mg/kg 78
LİDOKAİN Doz
• • • 70 yaşından büyük KKY Karaciğer hastalığı olanlarda
Doz %50 azaltılmalıdır
79