Transcript Erişkin Temel Yaşam Desteği - Elazığ İli Kamu Hastaneleri Birliği

Elazığ İli Kamu Hastaneleri
Birliği Genel Sekreterliği
www.elazigkhb.gov.tr
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Kaynak
Uzm.Dr.Sibel ÖZCAN
Erişkin Temel Yaşam Desteği
• 45 yaşında bayan muayene esnasında
• Göğüs ağrısı olduğunu söyledi
• Hemen sonrasında yere düştü
• Değerlendirmede ilk yapılacak?
Erişkin Temel Yaşam Desteği
• Yerde
bilinci kapalı yatan bir kişi ile koridorda
karşılaştınız.
• Bu hastaya nasıl yaklaşmalısınız?
Erişkin Temel Yaşam Desteği
NE YAPMALIYIZ?
• Sakin olun, panik yapmayın,
• Durumu ve etrafınızı kontrol edin,
• Öncelikle kurtarıcının ve kazazedenin güvenliğini sağlayınız.
• Ne yapmanız gerektiğini düşünün,
• Zaman geçirmeden TYD başlayın,
Erişkin Temel Yaşam Desteği
TANIM
Yaşam kurtarmak amacı ile hava yolu açıklığı sağlandıktan
sonra, solunumu ve/veya kalbi durmuş kişiye yapay solunum ile
akciğerlerine oksijen gitmesini, dış kalp masajı ile de kalpten kan
pompalanmasını sağlamak üzere yapılan ilaçsız müdahalelerdir.
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Ani Kalp Ölümü
4. Dakikada beyin hasarı başlar.
10. Dakikada beyin hasarı
kesinleşir!
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin yaşam zinciri
• Kardiyak arrestin erken tanınması ve acil sağlık
hizmetlerinin (112/mavi kod) erken aktivasyonu
• Erken kardiyak kompresyon
• Erken defibrilasyon
• Etkili Erişkin İleri Yaşam Desteğinin başlanması
• Kardiyak arrest sonrası bakım
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği Basamakları ;
C Dolaşım
A Havayolu
B
Solunum
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Temel Yaşam Desteği Basamakları
İYİMİSİNİZ?
1. BASAMAK
• Olay yerinin ve sizin güvende
olduğunuzdan emin olun.
• Yanıtsızlığı değerlendirin.
 Bilinç açık mı?
 Solunumu var mı?
 Agonal solunum, gasping
arrest olarak değerlendir.
varsa
Erişkin Temel Yaşam Desteği
2. BASAMAK:
Bilinç açık, cevap veriyorsa;
• Güvenli bir pozisyon verin veya bir tehlike söz konusu değilse
olduğu pozisyonda bırakın
• Sorunun ne olduğunu anlamaya çalışın
• Gerekirse yardım çağırın
• Yardım gelene kadar sık sık tekrar değerlendirin
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Derlenme (koma) pozisyonu
Dolaşımı ve solunumu etkili ancak bilinci kapalı
bireylerde,
Havayolunu açık tutmak ve aspirasyon riskini azaltmak
için;
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Hastayı supin pozisyona getirin, kendi tarafınızdaki kolunu abdüksyona, dirseği
90 derece fleksiyona getirin,
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Diğer elini el sırtı hastanın yanağına gelecek şekilde dayayın,
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Karşı taraftaki dizi fleksiyona getirin, hastayı omuz ve dizinden
kavrayarak kendinize doğru çevirin,
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Derlenme pozisyonunun önden görünüşü, hastayı tekrar tekrar değerlendirin,
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği
• Düzenli aralıklarla solunum ve dolaşımı kontrol ediniz.
• Alttaki kolda periferik dolaşım dikkatle izlenmeli ve kol üzerindeki
bası süresinin kısa olması sağlanmalıdır. Eğer kazazedenin recovery
pozisyonunda 30 dakikadan fazla kalması gerekiyorsa diğer yana
çevrilmesi gerekir.
Erişkin Temel Yaşam Desteği
 Bilinç açık solunum sıkıntılı:
 Yabancı cisim aspirasyonu ?
• Hastaya sorun: “Boğuluyor musunuz?”
 Ses çıkaramıyorsa:
• Heimlich manevrası uygulayın, veya her iki
skapula arasına sertçe el ayasıyla birkaç kez
vurun.
• Bilinç kapanırsa KPR’ ye başlayın.
Erişkin Temel Yaşam Desteği
HAVAYOLU TIKANIKLIĞI- Heimlich Manevrası
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Havayolu tıkanıklığı: Bilinci açık bebek
Baş aşağıda:
•
5 adet sırta darbe
•
5 adet göğse darbe
•
5 kez tekrar
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği
2. BASAMAK: Cevap vermiyorsa,
• Yardım çağırın, 112’yi arayın
• Kimse yoksa 112’yi siz arayın,
• Ani kardiyak arrest ise 112’yi
arayın, Defibrilatör bulun, kardiyak
masaj için geri dönün
• Boğulma, travma, intoksikasyon
veya herhangi bir yaşta asfiksi
olgusunda 5 tur (2 dakika) KPR
uygulayın sonra 112’yi arayın
Erişkin Temel Yaşam Desteği
3. BASAMAK: Nabız Kontrolü,
• Hastayı supin pozisyona getirerek nabız kontrolü yapın
• Sağlık personeli olmayan kurtarıcılara önerilmez. Bu kurtarıcılar
solunumun yokluğu veya yüzeyselliğine göre göğüs kompresyonuna
başlar.
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Dolaşım’ın Değerlendirilmesi
• Erişkinde karotis nabzı
• İnfantta brakiyal / femoral nabız
• Nabız kontrolü <10 sn….
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Nabız kontrolü
 Karotis arterden;
• İşaret ve orta parmaklarınızla,
• Maksimum 10 sn sürmeli,
• 10 sn içinde nabız alamadıysanız
veya emin olamadıysanız hastayı
kardiyak arrest kabul edin.
 Hemen göğüs kompresyonlarına başlayın.
Erişkin Temel Yaşam Desteği
4. BASAMAK;
 Göğüs kompresyonlarına başlayın,
 Efektif göğüs kompresyonu için,
•
Hastayı sert bir zemin üzerine yatırın,
•
Sternumun alt yarısına el ayanızı koyun,
•
Diğer elinizi de üzerine yerleştirin ve parmaklarınızı kenetleyin,
•
Göğüs duvarını en az 5 cm çökecek şekilde hızlı ve güçlü basın,
•
Göğüs kafesinin geri gevşemesine izin verin,
•
Dakikada en az 100 bası
Erişkin Temel Yaşam Desteği
C- DOLAŞIM
• Göğüs Masajı
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Yeni doğanda kapalı kalp masajı ;
İki parmak metodu
Doğru
Göğüs
Kompresyonu
Yanlış
Bastır
Bırak
Kalp
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Yeni doğanda kalp masajı (Thumb metodu)
Göğüs Kompresyonları
Thumb metodu
Doğru Sternuma baskı
Yan yana
Yanlış Kotlara baskı
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Göğüs Basısı
 Göğüs kompresyonları sırasında,
•
Dirseklerinizin bükülmemesine özen gösterin
•
Kompresyonlara minimal ara verin
•
Kompresyon / ventilasyon oranı: 30:2, 5 tur = 2 dakika
•
Sağlık personeli olmayan
kompresyonu önerilmekte
kurtarıcılarda
sadece
göğüs

Efektif ve sürekli göğüs kompresyonu ile sağlanabilecek
sistolik kan basıncı 60-80 mmHg’ye çıkabilmektedir, diastolik
basınç ise çok daha düşüktür.
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin Temel Yaşam Desteği
A- HAVAYOLU
AMAÇ:
• Havayolu açıklığının sağlanmasıdır..
NASIL?
1. Ağız içinde biriken kan, tükürük vb. temizle (el yardımıyla varsa
aspiratörle)
2. Dili sabitle, geriye kaçmışsa çıkart.
3. Krikoid basısı rutin olarak artık ÖNERİLMEMEKTEDİR..... (ERC
2010)
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Hava Yolu Açıklığı
• 30 kompresyon sonrası 2 soluk verin,
• Hava yolu açıklığını sağlayın,
• Baş geri-çene yukarı manevrası,
• Çene itme manevrası
(sağlık personeli olmayana önerilmez)
Erişkin Temel Yaşam Desteği
B- SOLUNUM
 Boyun travmasından şüpheniz yoksa
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Kurtarıcı soluklar
• Normal bir nefes alarak ağızdan ağza/ağızdan buruna/maskeyle 2 kez
soluk verin
• Her bir soluğu 1 sn. de verin
• Göğüs kafesinin soluk verme esnasında kalkması etkili soluk verildiğini
gösterir
• Soluk vermek için göğüs kompresyonlarına minimum ara verin (tek
kurtarıcı varsa ilk 2 dakika sadece göğüs kompresyonu uygulanabilir)
• Sık ve aşırı ventilasyondan kaçının
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Kurtarıcı soluk
Erişkin Temel Yaşam Desteği
5. BASAMAK: Defibrilasyon
• Defibrilatör / OED gelince ritmi kontrol edin,
• Şoklanabilir ritim ise 1 kez defibrile edin
• Defibrilasyon sonrası ritmi kontrol etmeden hemen KPR’ ye devam edin, 2
dakika/ 5 tur uygulayın
• Şoklanabilir ritim değilse KPR’ ye devam edin
• Her 2 dakika/5 turda bir ritim ve nabız kontrolü yapın
• Yardımcı sağlık ekibi gelene kadar devam edin
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Defibrilasyon
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Defibrilasyon
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Bilinçsiz Hasta
112 ara/OED
Havayolu açıklığı
Var
Solunum
Recovery pozisyonu
Yok
2 kurtarıcı nefes
Nabız Var
Dolaşım <10 sn nabız kontrolü
Nabız Yok
2 dk. CPR
8-10 soluk / dk.
2 dk. da nabız
kontrol
Ritim kontrolü
1 kez ŞOK
Şok önerilen ritim
Şok önerilmeyen ritim
SAĞLIK PERSONELİ
2 dk. CPR
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Sonuçlar :
• ABC
CAB
• Derlenme pozisyonu
• 112
• Kompresyon/ventilasyon oranı: 30:2, 5 tur = 2 dakika
• Dakikada en az 100 bası (Kaliteli KPR)
• Göğüs duvarı en az 5 cm çöktürülmeli (Kaliteli KPR)
• Sık ve aşırı ventilasyondan kaçın
• Defibrilatör/OEDA
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Resüsitasyonun Sonlandırılması…
• Yaşam belirtilerinin gelmesi
• Daha profesyonel bir ekip
• Yorgunluktan tükenme
• Kesin ölüm belirtileri