Transcript zobacz prezentację - Nowoczesna Rehabilitacja

Klinika Ortopedii i Rehabilitacji
Akademii Medycznej w Warszawie
Kierownik Kliniki:
prof. dr hab. med.
Jarosław Deszczyński
Adam Bronikowski, Marcin Ziółkowski,
Dagmara Iwańska, Robert Surowiecki,
Czesław Urbanik, Jarosław Deszczyński,
Monika Lewandowska
Wydolność stawu kolanowego
po leczeniu rekonstrukcyjno
rehabilitacyjnym uszkodzonego
więzadła krzyżowego przedniego.
Staw kolanowy
 Największy i
najbardziej
skomplikowany staw
ciała człowieka.
 Budowa osteologicza
zapewnia mierną
stabilność.
Staw kolanowy
 Sprzeczne zadania
biomechaniczne:
- złożona
trójpłaszczyznowa
ruchomość
- przenoszenie
dużych obciążeń
Staw kolanowy
 Mocno
rozbudowany układ
biernych
stabilizatorów.
„Kolano to harmonijna symfonia
więzadeł, w której żadne z więzadeł nie
działa w osamotnieniu” [Faegin]
Andrzejewski T. Trytek-Pysiewicz A., Leczenie uszkodzeń więzadeł krzyżowych stawu
kolanowego, rok 2004, Fizjoterapia polska, Vol. 4, Nr 4, s.331-336
Staw kolanowy
15 – 30% urazów
dotyczy kolana
U sportowców 33-70%
Widuchowski J., Widuchowski W., Urazy i obrażenia stawu kolanowego oraz ich
następstwa-epidemiologia, patomechanika, klasyfikacje, rok 2004, Fizjoterapia polska,
Vol. 4, Nr 4, s.307-315
Staw kolanowy
W 62,2% przypadków
uszkodzeniu ulega WKP
Widuchowski J., Widuchowski W., Urazy i obrażenia stawu kolanowego oraz ich
następstwa-epidemiologia, patomechanika, klasyfikacje, rok 2004, Fizjoterapia polska,
Vol. 4, Nr 4, s.307-315
WKP Jeden z głównych
stabilizatorów biernych
stawu kolanowego w
różnych płaszczyznach.
Współdziałając z WKT i
pozostałymi więzadłami
oraz łąkotkami zapewnia
płynność ruchów w
stawie kolanowym.
Dzięki znajdującym się
wewnątrz włókien licznym
proprioreceptorom
koordynuje odruchowe
napięcie mięśni będących
dynamicznymi
stabilizatorami kolana.
Konsekwencje uszkodzenia WKP




Zmiana stereotypu chodu
Przyspieszenie zużywania się stawu
Zaburzenie czucia kinestetycznego
Predyspozycja do dalszych uszkodzeń
struktur wewnątrz i okołostawowych
 Konieczność rezygnacji z ról społecznych
Cele pracy
 Retrospektywna ocena funkcji kolana
u pacjentów poddanych rekonstrukcji
uszkodzonego więzadła krzyżowego
przedniego z użyciem ipsilateralnych ścięgien
mięśni zginaczy oraz następczej rehabilitacji.
 Ocena różnic parametrów biomechanicznych
w stosunku do nogi nie operowanej
Materiał i metody
 Do badania zakwalifikowano 39 losowo
wybranych pacjentów leczonych w
Klinice Ortopedii i Rehabilitacji II WL AM
w Warszawie w latach 2001- 2006
 U wszystkich badanych wykonano
artroskopową rekonstrukcję WKP
(Pinczewski, cross-pin) oraz
przeprowadzono następczą rehabilitacje
Materiał i metody
90%
80%
 W badanej grupie
znalazło się 7 kobiet
(18%) i 32 mężczyzn
(82%).
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
7 osób
kobiety
32 osoby
mężczyźni
Materiał i metody
 Wiek badanych: od 17 do 49 lat, średnio
33 lata
60
50
40
30
20
10
0
Wiek badanych
Materiał i metody
 Czas trwania rehabilitacji: od 1 do 9
m-cy, średnio 3 m-ce.
10
8
6
4
2
0
Czas trw ania rechabilitacji
Materiał i metody
 Czas od operacji do badania: od 14 do
58 m-cy, średnio 36 m-cy.
70
60
50
40
30
20
10
0
Czas pomiedzy operacją a badaniem
Materiał i metody
 Badanych poddano
pomiarom momentów
sił mięśniowych
prostowników i
zginaczy stawu
kolanowego dla kątów
20°, 45°, 90° na
stanowisku
pomiarowym Biodex 3
Materiał i metody
 Pomiarowi siły
wyskoku jednonóż
na platformie
tensometrycznej
Materiał i metody
 Obiektywnemu
pomiarowi
przemieszczenia
piszczeli w testach
Lachmana i
Szuflady przedniej
za pomocą aparatu
Aircast Rolimeter.
Materiał i metody
 Subiektywnej
ocenie w
odniesieniu do skal
IKDC oraz
Lysholma
Materiał i metody
 Ocenie funkcjonalnej
(wg metodyki
opracowanej przez
Kwiatkowskiego)
na którą złożyły się:
- bieg po krzywej
- skok jednonóż z
miejsca
- wejście po schodach
- zatrzymanie z biegu
Wyniki
 W pomiarze siły prostowników uzyskano:
(jako wyniki podano różnice siły
pomiędzy nogą operowaną a nie
operowaną)
-
Dla kąta 20° wartości od – 58,2 Nm do 69,9 Nm,
średnio 6,8 Nm (0,76%)
-
Dla kata 45° wartosci od – 77,3 Nm do 85,1 Nm,
średnio 13,9 Nm (6,4%)
-
Dla kąta 90° wartości od -67,8 Nm do 161,1 Nm,
średnio 16,7 Nm (5,66%)
Wyniki
200
161,7
150
100
69,9
85,1
50
0
-50
6,9
13,9
-58,2
-77,3
-100
16,7
-67,8
Wyniki
 W pomiarze siły zginaczy uzyskano (jako
wyniki podano różnice siły pomiędzy nogą
operowaną a nie operowaną)
- Dla kąta 20° wartości od -60,7 Nm do 48 Nm,
średnio 2,43 Nm(0,2%)
- Dla kąta 45° wartości od -18Nm do 47,4 Nm,
średnio 9 Nm(3,74%)
- Dla kąta 90° wartości od – 42 Nm do 65,4 Nm,
średnio 14,2 Nm(10,1%)
Wyniki
80
65,4
60
40
48
47,4
20
0
2,43
-40
-80
14,2
-18
-20
-60
9
-42
-60,7
Wyniki
 W teście wysokości wyskoku jednonóż
uzyskano:
- Dla nogi nie operowanej wartości pomiędzy
10 cm a 29,3 cm, średnio 18 cm
- Dla nogi operowanej wartości pomiędzy
10 cm a 33,7 cm, średnio 16 cm (89%)
Wyniki
 W pomiarze transpozycji przedniej
piszczeli uzyskano (podane wartości są
wartościami względnymi):
- Dla testu Lachmana wartości pomiędzy
-3mm a 5 mm, średnio 1,6 mm
- Dla testu Szuflady przedniej wartości
pomiędzy -1 a 3mm, średnio 0,8 mm
Wyniki
 W ocenie subiektywnej uzyskano:
- W odniesieniu do skali Lysholma 28 (73%)
wyników bardzo dobrych, 4 (9%) dobrych, 5
(14%) dostatecznych, 2 (5%) złych
- W odniesieniu do skali IKDC 24 (62%) grupa I,
7 (19%) grupa II, 5 (14%) grupa III, 2 (5%)
grupa IV
Wyniki
 W ocenie funkcjonalnej
uzyskano:
37 (95%) wyników bardzo dobrych,
oraz 2 (5%) rezultaty dostateczne
Dyskusja
Leczenie uszkodzeń WKP to coraz
poważniejszy problem medyczny.
Rosnący poziom oczekiwań wobec
własnego ciała oraz rozwój procedur
operacyjnych stawiają konieczność
ewaluacji metod leczenia i doleczania.
Dyskusja
Leczenie zachowawcze WKP nie
prowadzi do powstania wydolnej
czynnościowo struktury
Parmar P, Johnson DH.Can the ACL heal? In: Program and Abstracts of the
19th Annual Meeting of the Arthroscopy Association of North America; April
13-16, 2000; Miami Beach, Fla. Abstract.
Osłabienie mięśni prostowników i
zginaczy o 21% - 32%
Thigh muscle weakness in ACL-deficient knees persists without structured rehabilitation.
Clin Orthop Relat Res. 2006; 450:211-8
E; Vagenas G; Ristanis S; Georgoulis AD
Department of Orthopaedic Surgery, Orthopaedic Sports Medicine Center of Ioannina,
University of Ioannina, Ioannina 45110, Greece
Dyskusja
 W USA ok. 100 000 operacji
rekonstrukcji WKP rocznie, ponad
6000 prac (MEDLINE)
ACL Reconstruction and the Curse of Evidence-Based Medicine Disclosures
Raffy Mirzayan, MD Keck School of Medicine
Brak leczenia operacyjnego zmusza
chorego do obniżenia aktywności dla
zachowania wydolności stawu po
urazie.
Activity level and subjective knee function 15 years after anterior cruciate ligament injury: a prospective, longitudinal study of nonreconstructed patients.
Am J Sports Med. 2007; 35(7):1135-43
Kostogiannis I; Ageberg E; Neuman P; Dahlberg L; Fridén T; Roos H
Department of Orthopaedics, Clinical Sciences, Lund University, Lund, Sweden. [email protected]
Dyskusja
Tylko ocena wielopłaszczyznowa
obejmująca obiektywny pomiar
parametrów biomechanicznych,
wrażenie własne pacjenta oraz
ustalenie poziomu wydolności
funkcjonalnej może dać „pełny” obraz
wyniku przebytego leczenia.
Dyskusja
 W ocenie siły mięśniowej inni badacze
(St Clair, Laskowski) uzyskali średnie
deficyty siły prostownika na poziomie
12% - 16%
Laskowski J.M., Pomianowski S., Orłowski J.,
Wydolność mięśnia czworogłowego uda i mięśni zginaczy kolana po uszkodzeniach więzadła krzyżowego przedniego w ocenie dynamicznej i klinicznej,
rok 2002, Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska, Vol. 67, Nr 6, 587 – 592;
 W prezentowanych badaniach średnie
wartości deficytu siły prostownika
były mniejsze (0,76%, 6,4%, 5,66%)
Dyskusja
 W zakresie siły mięsni zginaczy
Laskowski stwierdził osłabienie ich
siły średnio o 10% co znajduje
odzwierciedlenie w niniejszym
opracowaniu.
Laskowski J.M., Pomianowski S., Orłowski J.,
Wydolność mięśnia czworogłowego uda i mięśni zginaczy kolana po uszkodzeniach więzadła krzyżowego przedniego w ocenie dynamicznej i klinicznej,
rok 2002, Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska, Vol. 67, Nr 6, 587 – 592;
 W ocenie funkcjonalnej Kwiatkowski
uzyskał 79,3 % wyników bardzo
dobrych i 10%wyników dobrych.
Kwiatkowski K., Ostre uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego, rozpoznawanie i wyniki leczenia : rozprawa na stopień doktora habilitowanego,
Wojskowa Akademia Medyczna im. gen. dyw. Bolesława Szareckiego.
[Centralny Szpital Kliniczny. Instytut Chirurgii Urazowej, Ortopedii i Neurochirurgii]. - Warszawa : WAM, 1995
Dyskusja
Prezentowane badanie dało 95% wyników
bardzo dobrych i 5% dostatecznych
Gobbi i Francisco wykazali mniejszą niż
3mm transpozycję przednią piszczeli u 90%
pacjentów oraz wyniki oceny subiektywnej
dla skali Lysholma 94 pkt, dla skali IKDC
85% wyników z grupy I i II
Gobbi A, Francisco RA.
Hamstring tendon ACL reconstruction: advantages & disadvantages of using semitendinosus versus semitendinosus and gracilis.
Program and abstracts of the American Academy of Orthopaedic Surgeons 2006 Annual Meeting;
March 22-26, 2006; Chicago, Illinois. Paper 020. M
Wnioski
 Artroskopowa rekonstrukcja WKP oraz
przeprowadzona następcza rehabilitacja
w świetle przedstawionych wyników wydają
się być procedurą zapewniającą normalizacje
parametrów biomechanicznych operowanej
kończyny
 Różnice siły mięśniowej w stosunku do
kończyny nie operowanej w uzyskanym
zakresie nie mają wpływu na funkcję kończyny
Wnioski
 Uzyskane wyniki testu wyskoku jednonóż
oraz testów czynnościowych pozwalają
pośrednio wnioskować (technika
wykonania) o reedukacji czucia
proprioceptywnego w operowanej
kończynie
 Mała grupa badawcza oraz stosunkowo
krótki czas obserwacji przemawiają za
koniecznością kontynuowania badań
Dziękuję za uwagę