Transcript Młodzieżowy Kwestionariusz Zainteresowań Zawodowych MŁOKOZZ

Anna Paszkowska-Rogacz
Podstawy teoretyczne i zastosowanie
XXI Konferencja Szkoleniowa SDSiZ RP
Warszawa, 26-27 maja 2011
Kwestionariusze zainteresowań
i preferencji dla młodzieży
• Inwentarz Zainteresowań (Frydrychowicz, Jaworska,
Woynarowska, Matuszewski, 1994), zawierający 178
pytań
• Test Osobowości i Zainteresowań (Dajek, 1997),
zawierający 214 stwierdzeń
• Wielowymiarowy Kwestionariusz Preferencji WKP
(Matczak, Jaworowska, Ciechanowicz, Zalewska,
Stańczak, 2006), zawierający 133 stwierdzenia
Zainteresowanie
• Węższe znaczenie:
 Tendencja człowieka do wybiórczego kierowania
aktywności poznawczej na określonego rodzaju
obiekty czy klasy obiektów (Gurycka 1978,
Matczak 1991)
• Szersze znaczenie:
 Skłonność do podejmowania określonego rodzaju
działań, związana z doznawaniem pozytywnych
emocji w kontakcie z danego typu obiektami czy
działaniami
Podstawa teoretyczna kwestionariusza
– modyfikacja koncepcji osobowości
zawodowej Johna L. Hollanda
Realistyczny
Przedmiotowy
Konwencjonalny
Metodyczny
Przedsiębiorczy
Kierowniczy
Badawczy
Innowacyjny
Artystyczny
Artystyczny
Społeczny
Społeczny
Mapa „Świata pracy” Dale’a Predigera
I Badanie pilotażowe - eksploracyjna
analiza czynnikowa metodą Promax
• 155 pozycji
• 606 uczniów – jednakowa liczba uczniów z ostatnich
klas szkół podstawowych, gimnazjum i szkół
ponadgimnazjalnych (po 50% dziewcząt i chłopców)
• wyodrębniono 60 pozycji i sześć skal:
– Zainteresowania przedmiotowe
– Zainteresowania innowacyjne
– Zainteresowania artystyczne
– Zainteresowania społeczne
– Zainteresowania kierownicze
– Zainteresowania metodyczne
I Badanie pilotażowe – rzetelność
skal
Zgodność
wewnętrzna
alfa
Cronbacha
Stabilność
R-Pearsona
Zainteresowania przedmiotowe
0,896
0,759**
Zainteresowania innowacyjne
0,835
0,811**
Zainteresowania artystyczne
0,858
0,751**
Zainteresowania społeczne
0,878
0,656**
Zainteresowania kierownicze
0,862
0,728**
Zainteresowania metodyczne
0,811
0,589**
Skale
II Badanie pilotażowe – trafność
zbieżna i różnicowa
• 595 uczniów – struktura j.w.
• Wielowymiarowy Kwestionariusz Preferencji
(Matczak, Jaworowska, Ciechanowicz, Zalewska,
Stańczak, 2006).
– nasilenie zainteresowań w zakresie siedmiu grup:
językowe, matematyczno-logiczne, praktyczno-techniczne,
praktyczno-estetyczne, opiekuńczo-usługowe, kierowniczoorganizacyjne i biologiczne
– preferowanie pracy wymagającej planowania lub
improwizowania oraz preferowanie środowiska pracy słabo
lub silnie stymulującego.
• Kwestionariusz Temperamentu PTS
(Strelau i Zawadzki, 1998)
- siła procesu pobudzenia (SPP), siła procesu hamowania
(SPH),
ruchliwości
procesów
nerwowych
(RPN),
równowaga procesów nerwowych (RWN).
Trafność – diagnostyczne korelacje
• MŁOKOZZ a WKP
– przedmiotowe i innowacyjne (MŁOKOZZ) - matematycznologiczne oraz praktyczno-techniczne (WKP)
– artystyczne (MŁOKOZZ) - praktyczno-estetyczne i
opiekuńczo-usługowe (WKP)
– kierownicze (MŁOKOZZ) - kierowniczo-organizacyjne (WKP)
– metodyczne (MŁOKOZZ) - planowanie-improwizowanie
(WKP).
• MŁOKOZZ a PTS
– przedmiotowe, innowacyjne, kierownicze (MŁOKOZZ) procesy pobudzenia (PTS)
– przedmiotowe, społeczne i metodyczne (MŁOKOZZ) procesy hamowania (PTS)
– kierownicze (MŁOKOZZ) - ruchliwość procesów nerwowych
(PTS)
Analiza konfirmacyjna
parametry dopasowania modelu:
χ2 = 5683,025; ss = 1695; p=0,000; χ2/ss = 3,36, RMSEA = 0,063,
RMSEA D90 =0,061, RMSEA G90 = 0,064
Analiza konfirmacyjna – kowariancje
.54
Przedmiotowy
Innowacyjny
-.36
.04
.03
.15
.21
.21
Artystyczny
.44
Metodyczny
-.20
.40
Kierowniczy
.10
.58
.39
.44
.64
Społeczny
III badanie - trafność prognostyczna
– etap I
• 1800 przedstawicieli 60 zawodów
reprezentujących mapę „Świata pracy” i skale
MŁOKOZZ (1000 kobiet, 800 mężczyzn)
• Klasyfikacja do zawodów przez 7 ekspertów
• Kwestionariusz z instrukcją dla dorosłych
• Analiza różnic międzygrupowych
• Analiza profilu
Trafność prognostyczna – przykłady
profili
P
S
I
A
K
M
III badanie - trafność prognostyczna
– etap II
• Oszacowanie przez 7 ekspertów zależności
pomiędzy wynikami skal MŁOKOZZ a
umiejętnościami zawodowymi i preferowanymi
wartościami
– przedmiotowe: zdolności manualne/rekompensata
finansowa i sprawiedliwe traktowanie przez pracodawcę
– innowacyjne: - liczenie/potrzeba wykorzystywania w pracy
posiadanych uzdolnień
– artystyczne – zdolności artystyczne/potrzeba
wykorzystywania w pracy posiadanych uzdolnień
– społeczne – umiejętności pomagania innym/przyjacielskie
stosunki w pracy
– kierownicze - umiejętności przywódcze/potrzeba osiągnięć
– metodyczne – umiejętności biurowe/bezpieczeństwo
IV badanie normalizacja
• Szkoły dużych miast (pow. 100tys. mieszkańców)
• Szkoły małych miast i wsi (pon. 20 tys. Mieszkańców)
–
–
–
–
Klasy trzecie szkoły podstawowej = 401
Klasy trzecie gimnazjum = 400
Klasy trzecie szkół ponadgimnazjalnych = 400
Dziewczęta = 607, chłopcy = 594
• Transformacja wyników surowych, wyników stopnia
zróżnicowania (wskaźniki Hollanda i Iachana’a) oraz
intensywności na wyniki skali stenowej
• Normy dla trzech grup wiekowych, oddzielnie dla
dziewcząt i chłopców
Zmienne demograficzne a wyniki
• Wiek
– Spadek ekspresji zainteresowań wraz z wiekiem, stabilność
jedynie zainteresowań społecznych
– Niższa spójność zainteresowań uczniów starszych
– Wyższe wskaźniki zróżnicowania uczniów starszych
• Płeć
– Zainteresowania dziewcząt wyższe w skalach
zainteresowań artystycznych, społecznych i kierowniczych
(efekt niewielki)
– Chłopcy – wyższy stopień spójności, niższy intensywności
• Miejsce zamieszkania
– Małe miasto – wyższe zainteresowania przedmiotowe
i metodyczne
Procedura badania
• Badania indywidualne i grupowe
• Wersja papierowa i elektroniczna (off-line)
• Pozycje od „całkowicie nie zgadzam się” – 1
punkt do „całkowicie zgadzam się” – 5
punktów
• Wyniki surowe poprzez zsumowanie punktów
• Obliczenie wskaźników Hollanda, Iachan’a
• Przypisanie wyników przeliczonych
• Porównanie z listą zawodów
• Porównanie z profilami zawodów
Zastosowania
• MŁOKOZZ jest przeznaczony do użytku w poradnictwie
zawodowym dla dzieci i młodzieży
• Wyniki informują o nasileniu preferencji badanego
• Profil zainteresowań może być porównywany z profilami
60 zawodów
• Wyniki MLOKOZZ nie mogą być jedyna podstawą porad
zawodowych. Należy również brać pod uwagę
kompetencje, wykształcenie, dodatkowe właściwości
indywidualne (stan zdrowia, sprawność fizyczna,
inteligencja, zdolności, cechy temperamentu)
Realizator projektu:
Fundacja Realizacji Programów Społecznych
ul. Kopernika 36-40
00-924 Warszawa
Tel/fax: (+48)(022) 826-71-07
http://www.frps.org.pl/
e-mail:[email protected]