Transcript Diagnoza przedszkolna Szkolenie dla dyrektorów przedszkoli Jachranka, lipiec 2009 r. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.

Diagnoza
przedszkolna
Szkolenie dla dyrektorów przedszkoli
Jachranka, lipiec 2009 r.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Plan prezentacji
1. Podstawa prawna
2. Diagnoza przedszkolna – informacje ogólne.
3. Kryteria Gotowości Edukacyjnej Pięciolatka (GE-5)
i Skala Gotowości Szkolnej (SGS).
4. Obserwacja jako metoda poznawania dzieci przez
nauczyciela.
5. Współpraca z rodzicami, w tym przekazanie wyników
obserwacji.
6. Formy pracy z dziećmi sprzyjające osiąganiu gotowości
szkolnej - nauka przez zabawę.
7. Wspieranie dzieci w osiąganiu gotowości szkolnej.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Podstawa prawna
Ustawa o Systemie Oświaty ze zmianami wynikającymi
z Ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie
Ustawy o Systemie Oświaty
oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
(Dz. U. Nr 56, poz. 458)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz
kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.
(Dz. U. Nr 4, poz.17, 2009)
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Diagnoza przedszkolna
Zadania nauczyciela przedszkola
od 1 września 2009 r.:
• prowadzenie obserwacji pedagogicznych
(poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych
dziecka),
• dokumentowanie tych obserwacji,
• przeprowadzenie analizy gotowości dziecka
do podjęcia nauki w szkole (diagnoza
przedszkolna).
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Cele diagnozy przedszkolnej
Zgromadzenie informacji, które mogą pomóc:
• rodzicom w poznaniu stanu gotowości
dziecka do podjęcia nauki w szkole
i wspieraniu jego rozwoju,
• nauczycielowi w opracowaniu
indywidualnego programu wspomagania
i korygowania rozwoju dziecka,
• pracownikom poradni psychologicznopedagogicznej, w pogłębionej diagnozie
związanej ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi, w razie potrzeby.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Kto dokonuje diagnozy?
• Nauczyciele danej placówki.
(nie osoby z zewnątrz np. specjaliści)
• Wszyscy nauczyciele – wychowawcy
pracujący z grupą dzieci.
(nie jeden nauczyciel przeszkolony
w danej metodzie)
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Kiedy przeprowadzić diagnozę?
„Z
początkiem
roku
poprzedzającego
rozpoczęcie przez dziecko nauki w klasie I
szkoły podstawowej należy przeprowadzić
analizę gotowości dziecka do podjęcia nauki
w szkole (diagnoza przedszkolna).”
•.
Podstawa Programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów
przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania
przedszkolnego. Zalecane warunki i sposób realizacji.
Załącznik nr 1 do Rozporządzenia.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Ocena gotowości do nauki w szkole
• Proponuje się dwukrotne przeprowadzenie obserwacji dzieci
w ciągu roku poprzedzającego decyzję rodziców o
rozpoczęciu przez dzieci nauki w kl. I szkoły podstawowej.
• Dzieci 5-letnie, grupy jednolite badamy z zastosowaniem
arkusza obserwacyjnego (GE-5) w styczniu- obserwacja
wstępna, a na koniec roku (maj- czerwiec) z zastosowaniem
arkusza SGS.
- Dzieci w grupach mieszanych( 5-6 latki) badamy dwa razy z
zastosowaniem arkusza GE-5 i SGS.
Dzieci 6-letnie badamy SGS (maj-czerwiec).
Skala Gotowości Szkolnej (SGS)- jest obserwacyjną
metodą dla nauczycieli dzieci 6-letnich
wystandaryzowaną i opublikowaną wraz z
podręcznikiem zawierającym szczegółową instrukcję
jej stosowania.
Kryteria Gotowości Edukacyjnej Pięciolatka (GE-5), to
adaptacja arkusza obserwacyjnego SGS
SGS i GE-5 zostały opracowane w oparciu o szerokie
rozumienie gotowości szkolnej, związanej
z rozwojem poznawczym, fizycznym, emocjonalnym
i społecznym dziecka.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Kierunki obserwacji według arkuszy
Kryteria Gotowości Edukacyjnej Pięciolatka (GE-5)
Skala Gotowości Szkolnej (SGS)
• Poznaje środowisko i siebie, uczy się
rozumieć świat.
• Bawi się i uczy w grupie rówieśników,
zdobywa doświadczenia społeczne.
• Uczy się samodzielności w nowych
i trudnych sytuacjach.
• Wykonuje zadania, pracuje pod kierunkiem
nauczyciela.
• Przygotowuje się do nauki czytania, pisania,
matematyki.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Korzyści wynikające z przeprowadzenia
diagnozy przedszkolnej
•
•
•
•
•
Wyrównanie startu szkolnego
Rozpoznanie potrzeb i możliwości dziecka.
Rozpoznanie umiejętności społecznych
m.in. relacji w grupie, radzenia sobie
z emocjami, sytuacjami trudnymi i nowymi.
Indywidualizacja w doborze metod pracy.
Zapewnienie potrzebnych doświadczeń
edukacyjnych i społecznych.
Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Obserwacja pedagogiczna polega na
świadomym, planowym
i celowym rejestrowaniu
zachowań człowieka, zjawisk i zdarzeń.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Dobry obserwator
•
•
•
Posiada niezbędną wiedzę do prowadzenia
obserwacji.
Wykazuje zainteresowanie osobami
i zjawiskami, będącymi przedmiotem obserwacji.
Powinien być:
 rzetelny,
 spostrzegawczy,
 obiektywny.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Obserwowane dziecko
nie powinno wiedzieć,
że jego zachowanie
jest przedmiotem badań,
gdyż wtedy
mogłoby zachowywać się nienaturalnie.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Nie należy na potrzeby obserwacji
specjalnie stwarzać sytuacji trudnych dla
dziecka ani nakłaniać je do działań, których
wykonania odmawia.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Postawa nauczyciela wywiera wpływ na
klimat
w klasie oraz w znaczącym stopniu na
przebieg obserwacji
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Błędy w obserwacji
• Przedwczesna interpretacja
obserwowanego zachowania.
• Niewłaściwa interpretacja materiału
obserwacyjnego.
• Powierzchowność i stronniczość
dokonywanych spostrzeżeń.
• Niekompletność, niedokładność
rejestrowania zaobserwowanych danych.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Współpraca z rodzicami,
w tym przekazywanie wyników
obserwacji.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Relacja nauczyciel - rodzic
Rodzic - cenne źródło informacji o dziecku.
Nauczyciel:
• Zachęca rodziców do współdecydowania
w sprawach przedszkola/szkoły.
• Systematycznie informuje o zadaniach wychowawczych
i kształcących realizowanych w przedszkolu.
• Włącza rodziców do kształtowania u dziecka określonych
wiadomości i umiejętności.
• Informuje rodziców o sukcesach i kłopotach ich dzieci a także
włącza ich do wspierania osiągnięć rozwojowych dzieci
i łagodzenia trudności na jakie natrafiają.
• Przekazuje wyniki dokonanych obserwacji po to, aby pomóc
rodzicom w uzyskaniu wiedzy o tym, jak funkcjonuje ich
dziecko w określonych warunkach.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Jak przekazywać wyniki obserwacji?
•
•
•
•
•
•
•
Zadbaj o dobry czas i miejsce na rozmowę.
Stwórz atmosferę zaufania i bezpieczeństwa.
Ustal cel spotkania.
Nazwij swoją pozytywną intencję, która motywuje
Cię do udzielenia informacji.
Przypomnij pozytywne doświadczenia
i osiągnięcia dziecka.
Opisz konkretne zachowanie, które powinno ulec
zmianie.
Zdefiniuj zachowania pożądane.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Jak przekazywać wyniki obserwacji?
• Mów o zachowaniu, a nie o osobie.
• Skup się na swoich spostrzeżeniach, a nie na
wnioskach.
• Dokonuj opisu, a nie ocen.
• Dziel się pomysłami i informacjami, zamiast dawać
dobre rady.
• Skup się na korzyści, jaką informację zwrotną
chcesz przekazać odbiorcy, a nie na korzyści, jaką
jest "wyrzucenie" jej z siebie.
• Ogranicz się tylko do takiej liczby informacji, którą
odbierająca osoba może spożytkować.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Obserwacja zabawy umożliwia
dostrzeżenie:
- stosunku dziecka do siebie i otaczającego świata,
- umiejętności społecznych i emocjonalnych dziecka
(w tym radzenia sobie w sytuacjach trudnych),
- poziomu samodzielności dziecka,
- umiejętności komunikacyjnych - funkcjonowania
dziecka w sytuacji zadaniowej,
- umiejętności poznawczych.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Wspieranie dzieci w osiąganiu gotowości szkolnej zadania (nie tylko) dla nauczyciela






obserwowanie zachowań, poznawanie i rozumienie
dzieci, świadomość różnic uwarunkowanych kulturowo
i społecznie a także wynikających ze stanu zdrowia
dzieci,
wspieranie rozwoju dzieci poprzez bogate,
zróżnicowane środowisko wychowawcze,
wspieranie aktywności i samodzielności dzieci –
zachowanie równowagi między aktywnością dorosłych
a aktywnością dzieci,
stopniowe przechodzenie od aktywności do
podejmowania zadań – poprzez celowe, zaplanowane
zabawy,
elastyczne stosowanie reguł w zabawach z grupą dzieci
o zróżnicowanych potrzebach,
stopniowanie trudności zadań, zapewnienie ciągłości
w edukacji.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Wspieranie dzieci w osiąganiu gotowości szkolnej zadania (nie tylko) dla nauczyciela
•
•
•
•
•
zapewnienie dzieciom poczucia wartości, zadowolenia,
radości i ufności we własne siły,
rozwijanie umiejętności społecznych
i wielokulturowych, wyrażania siebie, szacunku dla
innych, umiejętności komunikowania się,
kształtowanie umiejętności językowych
i komunikacyjnych, rozwijanie słownictwa, i zdolności
ujmowania relacji przyczynowo-skutkowych,
nie stawianie dzieciom rygorystycznych wymagań, nie
ocenianie poprawności i nie formułowanie
negatywnych ocen za brak oczekiwanych
umiejętności,
obserwowanie zachowań i umiejętności dziecka
w praktycznych, codziennych sytuacjach, znanych
dziecku.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
„Równy start to udzielenie takiej pomocy i stworzenie
takich warunków, by dziecko mogło w pełni wykorzystać swe
dotychczasowe doświadczenie w procesie nabywania nowych
wiadomości i umiejętności.”
Prof. Anna Brzezińska
•
Szczegółowe informacje na temat diagnozy
przedszkolnej dostępne są na stronie
www.cmppp.edu.pl
Dziękujemy za uwagę