tıpta karar verme gata, ankara-2002
Download
Report
Transcript tıpta karar verme gata, ankara-2002
TIPTA KARAR VERME
GATA, ANKARA-2002
• HEMATÜRİLİ
HASTAYA
YAKLAŞIM
Müjdat YENİCESU
Doç. Dz. Tbp. Alb.
GATA Nefroloji BD
DİKKAT !
• HEMATÜRİ
İDRARDA KAN
GÖRÜLMESİ
DEMEK
DEĞİLDİR.
• SANTRİFÜJE EDİLMİŞ SPOT
İDRAR ÖRNEĞİNİN
SEDİMENTİNDEN
HAZIRLANAN PREPERATIN
MİKROSKOPİK
MUAYENESİNDE HER IM
ALANINDA 3 ÜN ÜZERİNDE
ERİTROSİT GÖRÜLMESİ
HEMATÜRİ OLARAK
TANIMLANMAKTADIR.
HEMATÜRİ TANISI
• ANAMNEZ
• SANTRİFÜJE EDİLMİŞ İDRARIN
SEDİMENTİNİN ÇIPLAK GÖZLE
MUAYENESİ
• İDRARIN DIPSTICK MUAYENESİ
• İDAR SEDİMENTİNİN MİKROSKOPİK
MUAYENESİ
HEMATÜRİ VARLIĞINDA
İDRAR RENGİ
• MİKROSKOPİK
HEMATÜRİ
VARLIĞINDA
NORMAL.
• MAKROSKOPİK
HEMATÜRİ
VARLIĞINDA;
– ÇAY
– KOLA
– KAHVE
– ET YIKANTI SUYU
– KIRMIZI
– KIRMIZI-KAHVE
– KAHVERENGİSİYAH
KIRMIZI, KIRMIZI-KAHVE, KAHVESİYAH ŞEKLİNDEKİ İDRAR RENK
DEĞİŞİKLİĞİNİN BAŞLICA NEDENLERİ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
HEMATÜRİ
MYOGLOBİNÜRİ
HEMOGLOBİNÜRİ
HİPERBİLÜRİBİNEMİ
ÜRATLAR
PORFİRYA
ALKAPTONÜRİ
İLAÇLAR
BAZI SEBZELER (kırmızı pancar (beetüri),
paprika)
KIRMIZI, KIRMIZI-KAHVE, KAHVESİYAH ŞEKLİNDEKİ İDRAR RENK
DEĞİŞİKLİĞİNİN YATAK BAŞI
AYIRICI TANISI
• ANAMNEZ
• FİZİK MUAYENE
• SANTRİFÜJE
EDİLMİŞ
İDRARIN ÇIPLAK
GÖZLE
MUAYENESİ
• SEDİMENT KIRMIZI,
SUPERNATANT NORMAL
• SUPERNATANT KIRMIZI,
SEDİMENT BEYAZ, DIPSTICK
HEME POZİTİF
• SUPERNATANT KIRMIZI,
SEDİMENT BEYAZ, DIPSTICK
HEME NEGATİF
TANINIZ NEDİR? (SUPERNATANT
KIRMIZI, SEDİMENT BEYAZ, HEME
NEGATİF)
Suyla dilue edilmiş kırmızı
şarap
Normal idar
Hasta idrarı
HEMATÜRİ NEDENLERİ-I
• RENAL
PARENKİMAL
(GLOMERÜLER)
• ÜRİNER TRAKTUS
(RENAL PELVİSTEN
ÜRETRAL MEATUSA
KADAR)/NONGLOME
RÜLER
•
•
•
•
ÇOCUK
GENÇ ERİŞKİN
ERİŞKİN
YAŞLI
GLOMERÜLER NONGLOMERÜLER
HEMATÜRİDE AYRIM ÖZELLİKLERİ
• GLOMERÜLER
–
–
–
–
Kırmızı, kahve, kola,
Pıhtı yoktur.
Proteinüri>500 mg/g
KK morfolojisi
dismorfik.
– KK silendirleri
olabilir.
• NONGLOMERÜLER
–
–
–
–
Kırmızı, pembe
Pıhtı olabilir.
Proteinüri <500 mg/g
KK morfolojisi
normal.
– KK silendirleri yoktur.
HEMATÜRİ NEDENLERİ-II
• YANGILI İDRAR,
SIK İDRARA
ÇIKMA, BÖĞÜR
AĞRISI,
LÖKOSİTÜRİ
BİRLİKTELİKLİ
HEMATÜRİ
• ÜRİNER SİSTEM
ENFEKSİYONU
HEMATÜRİ NEDENLERİ-III
• TEK TARAFLI
BÖĞÜR AĞRISI
(BAZI OLGULAR
KARIN AĞRISI
ŞEKLİNDE DE
TANIMLAYABİLİR
LER)
BİRLİKTELİKLİ
HEMATÜRİ
• NEFROLİTYAZİS,
ÜROLİTYAZİS
• POLİKİSTİK BÖBREK
HASTALIĞI
• RENAL İNFARKTÜS
(LDH)
• PAPİLLER NEKROZ
• ENFEKSİYON (APN)
• LOIN-PAIN HEMATÜRİ
SENDROMU
• NUTCRACKER
SENDROMU
HEMATÜRİ NEDENLERİ-IV
• KASIĞA DOĞRU
YAYILAN TEK
TARAFLI BÖĞÜR
AĞRISI
BİRLİKTELİKLİ
HEMATÜRİ
• ÜROLİTYAZİS
• ÜRİNER
TRAKTUSTA
KOAGULUM
HEMATÜRİ NEDENLERİ-V
• ÜST SOLUNUM
YOLU
ENFEKSİYONU
SONRASI (1-3 GÜN
ve 7-15 GÜN)
GELİŞEN
HEMATÜRİ
• IgA NEFROPATİSİ
• MESANGİOPROLİFERATİF
GLOMERÜLONEFRİT
• MEMBRANOPROLİFERATİF
GLOMERÜLONEFRİT
• POSTENFEKSİYÖZ
GLOMERÜLONEFRİT
HEMATÜRİ NEDENLERİ-VI
• ANEMİ,
RETİKÜLOSİTOZ
BİRLİKTELİKLİ
HEMATÜRİ
(Özellikle siyah ırk)
• ORAK HÜCRE
HASTALIĞI
HEMATÜRİ NEDENLERİ-VII
• UZUN MESAFE
KOŞUCULARINDA
KOŞU SONRASI
ORTAYA ÇIKAN, 2472 SAAT SÜREBİLEN
HEMATÜRİ
• EKZERSİZ
HEMATÜRİSİ
HEMATÜRİ NEDENLERİ-VIII
• AİLESİNDE
BÖBREK
YETMEZLİĞİ,
SAĞIRLIK GİBİ
ÖZELLİKLERİ
BULUNAN BİR
İZOLE HEMATÜRİ
OLGUSUNDA
• ALPORT
SENDROMU
HEMATÜRİ NEDENLERİ-IX
• AİLEDE BÖBREK
YETMEZLİĞİ
HİKAYESİ
BATINDA KİTLE
BİRLİKTELİKLİ
HEMATÜRİ
• POLİKİSTİK
BÖBREK
HASTALIĞI
HEMATÜRİ NEDENLERİ-X
• AİLESİNDE
HEMATÜRİK
OLGULAR OLMASINA
KARŞIN BÖBREK
YETMEZLİĞİ VE
İŞİTME KAYBI
BULUNMAYAN İZOLE
HEMATÜRİ
OLGULARI
• BENİGN
FAMİLYAL
HEMATÜRİ (İNCE
BAZAL MEMBRAN
HASTALIĞI)
ASEMPTOMATİK MİKROSKOPİK HEMATÜRİ İLE
BİRLİKTE OLABİLEN GLOMERÜLER
HASTALIKLAR
• İNCE BAZAL MEMBRAN HASTALIĞI
• IgA NEFROPATİSİ
• MESANGİOPROLİFERATİF
GLOMERÜLONEFRİT
• ALPORT SENDROMU
AÇIKLANAMAYAN
HEMATÜRİLER
TANINIZ NEDİR?
TANINIZ NEDİR?
TEDAVİ SONRASI
TANINIZ NEDİR
TANINIZ NEDİR?
HEMATÜRİDE TANI TESTLERİ
• ANAMNEZ
• FİZİK MUAYENE
• İDRARIN DIPSTICK
MUAYENESİ
• SANTRİFÜJE İDRARIN
GÖZLE MUAYENESİ
• İDRAR MİKROSKOPİSİ
(IM)
• FAZ KONTRAST
MİKROSKOP MUAYENESİ
• İDRAR KÜLTÜRÜ
• GÜNLÜK İDRARDA
PROTEİN MİKTARI
• ÜRE, KREATİNİN
•
•
•
•
•
•
•
•
ULTRASONOGRAFİ
DOPPLER US
DÜSG, IVP
BT
ANJİOGRAFİ
SİSTOSKOPİ
BÖBREK BİOPSİSİ
GÜNLÜK İDRARDA
KALSİYUM, ÜRİK ASİT
MİKTARI
• Hb ELEKTROFOREZİ
• İDRAR SİTOLOJİSİ
• KANAMA DİATEZİ
TESTLERİ
HEMATÜRİK OLGULARDA BÖBREK BİOPSİSİ
DENEYİMİ
Protein<1
Cr<1.5
Protein 1-3
Cr 1.5-3
Cr>3
Normal
%30
%2
%1
%0
İnce BM
%26
%4
%3
%3
IgA
%28
%24
%14
%8
GN, kresent-
%9
%26
%37
%23
GN, kresent +
Diğer
%2
%24
%21
%44
%5
%20
%24
%25
İNCE BAZAL MEMBRAN HASTALIĞI (BENİGN
FAMİLYAL HEMATÜRİ)
MESANGİAL PROLİFERATİF
GLOMERÜLONEFRİT
IgA NEFROPATİSİ
ALPORT SENDROMU