Transcript Faylın ölçüsü: 464.50 KB

Fəza fiqurları








Məsələ 1. Radiusu 5 sm olan silindrin oxuna paralel və
ondan 3sm məsafədə kəsik keçirilmişdir. Alınan kəsiyin
sahəsi 64 kv.sm olarsa silindrin hündürluyunu tapın.
A)3
B)4
C)5
D)6
E)8
Məsələ 2. Kəsik konusun ox kəsiyinin dioqanalı 10 m, kiçik
oturacağının radiusu 3 m, hündürlüyü 6 m-dir.Böyük
oturacağın radiusunu tapın.
A)6
B)4
C)3
D)5
E)7
Məsələ 3. Hündürlüyü 6 sm olan silindrin ox kəsiyinə
paralel, ondan 4 sm məsafədə kəsik keçirilmişdir.Kəsiyin
sahəsi 36 sm olarsa, silindrin radiusunu tap.
A) 5
B) 2
C) 9
D) 6
E) 10
Məsələ 4. Kəsik konusun ox kəsiyinin dioqonalı 10
m,oturacaqlarının radiusu 2m və 10 m-dir.Konusun
hündürlüyünü tapın.
A) 6
B) 7
C) 9
D) 3
E) 2
Davam
Məsələ 1
C
O
Verilir
D
D
R=5 sm
d=3sm
S=64 kv.sm
H=?
O1
B
B
A
A
Həlli:
Pifaqor teoreminə görə
AB=8sm
S=AB*H oldugundan
8*H=64
H=8sm
S
HH
O
R
d
a
B
Geri
Məsələ 2
Verilir
AC=10sm
L
r=3m
H=6m
R=?
r
O
C
Həlli:
AB=x; X=8sm
R=8-3=5sm
H
A
O
B
Geri
Məsələ 3
Verilir:
H=6sm
d=4sm
S=36 kv.sm
R=?
Həlli:
S
S=aH
36=6a
a=6sm
2
a
R    d2
2
2
d
R=5sm
a
R
Geri
Məsələ 4
Verilir:
d=10sm
r=2m
R=4sm
H=?
Həlli:
H  10  6
H  8sm
2
2
d
H
R
Geri
r r
A(a,b)
B(x,y)
Dairə və onun tənliyi
Çevrə və onun tənliyi
x  a    y  b 
2
2
r
2
x  a    y  b 
2
2
 r2
Kürə
sfera
A(a,b,c)
X
X(x,y,z)
O(0,0,0)
X(x,y,z)
Sferanın tənliyi IAXI =R məsafə düsturundan tapılır.
Kürənin tənliyi.
( x  a)2  ( y  b)2  ( z  c)2  R2
( x  a ) 2  ( y  b) 2  ( z  c ) 2  R2
A(a,b,c)
Kürənin diametral müstəvilərlə kəsikləri
Ən böyük dairələrdir.
A(a,b,c)
Sferanın belə kəsikləri ən böyük
çevrələrdir.
O(o;o;o)
Mərkəzi koordinat başlanğıcında olan sferanın tənliyi:
x2+y2+z2=R2
Mərkəzi koordinat başlanğıcinda olan kürənin tənliyi:
x y z R
2
2
2
2
O(a,b,c)
Kürədə və sferada diametral müstəvilərə paralel olan müstəvilərin əmələ
gətirdiyi kəsiklər.
Tapşırıq 1



Məsələ 279.
Məsələ 280, 281
Bunker A) məsələ7,8
279.
S  R 2 düsturundanR 2  36
R  6sm
280.
x 2  y 2  z 2  0, ( x  a)2  ( y  b)2  ( z  c)2  0
Tənlikləri R=o oldugundan koordinat
başlanğıcını göstərir.
281.
Bərabərsizliyi müstəvi üzərindəki
( x  a)2  ( y  b)2  ( z  c)2  R2
dairəyə bənzər kürəni təyin edir.
d
A7.
r 2  16
r  4 sm
R 2  32  4 2
R  5sm.
A8. S sahə düsturundan radius
2dəfə artdıqda sahə 4 dəfə artar.
r
R
Xı –sinif test tapşırıqları ıv mövzudan testlər.
Tapşırıq B) -test 7
B)- test 8
C) –test 7
D)- test 10
Tapşırıqların həlli
B7 -nin həlli
Verilir
R=50 sm
d=48sm
r=?
S=?
d
C7 -nin həlli
r
R
r 2  R2  d 2
r  14sm
S  r 2  196
R=12sm
d=8sm
r=?
S=?
S  R
S  8 0
D10 -un həlli
Verilir
d  4 sm
S  9
R ?
B8 -in həlli
Düsturdan alınır ki,sahə 9
dəfə artar
S  r 2  9
r 3
R2  d 2  r 2
R  5 sm
2
Tapşırıq 2

1. Verilmiş tənliklərdən sferanın mərkəzini
və radiusunu tapın.
1)
x y z R
2
2
2
2
2)
x  2    y  2
3)
x  y  z  2 y  6z  6
2
2
2
2
2
z  6
2
Bilirik ki,sferanın tənliyi
x  a 
2
  y  b   z  c   R
2
2
x2  y2  z 2  3
1)
a  o; b  0; c  0; R 
x  2
2
2)
2
)
3
  y  2  z 2  6
2
a  2; b  2; c  o; R 
6
x2  y2  z 2  2x  6z  6
 x  1
 y   z  3  1 6
a  1; b  0; c  3; R  4
3)
2
2
2
2