Transcript Zobowiązania
Zobowiązania
Podstawowe cechy, funkcje i źródła prawa zobowiązań
Zobowiązania - pojęcie
• Zobowiązanie jest stosunkiem prawnym między dwiema lub więcej osobami, na mocy którego jedna osoba (wierzyciel) może żądać od drugiej (dłużnika) określonego działania lub zaniechania (świadczenia), a dłużnik jest zobowiązany to świadczenie spełnić.
Podmiot zobowiązania Przedmiot i treść zobowiązania
Zobowiązania
• Stosunki zobowiązaniowe służą najczęsciej realizacji celów ekonomicznych. Są one prawnym elementem wymiany dóbr i usług między podmiotami prawa cywilnego.
Umowy Czyny niedozwolone (415 i nast. KC)
Powstanie zobowiązania
• Powstanie na skutek wystąpienia zdarzeń cywilnoprawnych Czynności prawne – umowy obligacyjne Świadczenie – może polegać na działaniu lub zaniechaniu
Umowy jako źródła zobowiązań
Zasada swobody umów i jej ograniczenie Art. 353¹ KC treść i cele stosunku prawnego nie mogą się sprzeciwiać: Właściwości (naturze) stosunku cywilnoprawnego Przepisom ustawy Zasadom współżycia społecznego
Instytucje poprzedzające zawarcie umowy właściwej
Umowa przedwstępna art. 389 – 390 KC Zadatek art. 394 KC Umowne prawo odstąpienia od umowy art. 395 KC
Zawieranie umów w obrocie konsumenckim
• • • • Ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny Ustawa z 2 03 2000 r.(Dz. U. 22, poz.271 ze zm.) Zmiany w KC art. 384 – 385⁴ KC Wzorzec umowny – doręczone przy zawarciu umowy Niedozwolone postanowienia umowne
Zawieranie umów w obrocie konsumenckim
• • O uznaniu postanowień wzorców za niedozwolone rozstrzyga – Sąd Ochrony
Konkurencji i Konsumentów.
Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa
Prawo odstąpienia od umowy – 10 dni
Powiadomienie konsumenta
Czyny niedozwolone
• • 415 i nast. KC Powstanie szkody deliktowej Wyrządzenie szkody – uszczerbek w dobrach osobistych Działanie ludzkie lub inne zdarzenie Adekwatny związek przyczynowy Zasada winy Zasada słuszności Zasada ryzyka
Czyny niedozwolone
• Odpowiedzialność za własne czyny art. 415 KC • Odp. wyłączona: Obrona konieczna( 423 KC) Stanu wyższej konieczności (art.424 KC) Dozwolonej samopomocy (art. 343 § 2 ,432§1
Odpowiedzialność za cudze czyny
Odpowiedzialność za niepoczytalnych 427 KC Odpowiedzialność za czyny osób, którymi się posłużono 429 KC wina w wyborze Odpowiedzialność za podwładnego 430 KC Odpowiedzialność za szkodę przy wykonywaniu władzy publicznej 417 , 417¹ KC
Odpowiedzialność za zwierzęta i rzeczy
• Ten kto zwierzę chowa lub się nim posługuje Wina w nadzorze 431 KC Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną w skutek wyrzucenia ,wylania lub wypadnięcia z pomieszczenia ponosi ten kto pomieszczenie zajmuje 433 KC – na zasadzie ryzyka
Odpowiedzialność za szkody wyrządzone w związku z użyciem sił przyrody • Podmiotem odpowiedzialności jest osoba, która prowadzi przedsiębiorstwo lub zakład na swój rachunek 435 KC – odpowiedzialność na zasadzie ryzyka. Wyłączenia : Siła wyższa Wyłączna wina poszkodowanego Wyłączna wina osoby trzeciej za którą prowadzacy zakład nie odpowiada
Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez ruch mechanicznych środków komunikacji • Art. 436 w zw. Z art. 435 KC Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka Poszkodowany : ktokolwiek Wyjątkowo odpowiedzialność na zasadzie ryzyka Zderzenie mechanicznych środków komunikacji Przewóz z grzeczności Problemy szczególne naprawienia szkody deliktowej 444 – 448 KC
Wykonanie zobowiązania
• •
Zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu lub zaniechaniu.
Art.. 353 KC
Wykonanie zobowiązań
• • Zasada swobody umów – ograniczenia 353¹ KC
Dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią :
Zwyczaje , zasady współżycia społecznego
Współdziałanie wierzyciela
Wykonywanie zobowiązań
• • • • Klauzula rebus sic stantibus – nadzwyczajna
zmiana okoliczności art. 357¹ Sąd może zmienić wykonanie umowy a nawet ją rozwiązać Zasada walutowości art. 358 KC Zasada nominalizmu. Umowna klauzula waloryzacyjna. Waloryzacja sądowa i jej wyłączenie ze względów podmiotowych art. 385¹ KC Odsetki art. 359 KC
Wykonywanie zobowiązań
• • • Związek przyczynowy – normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła oraz utracone korzyści art. 361 KC
Przyczynienie się poszkodowanego do szkody miarkowanie odszkodowania art. 362 KC Formy naprawienia szkody . Miernik wysokości szkody art. 363 KC
Wykonanie zobowiązań
• Kara umowna – wynika z umowy Dotyczy zobowiązania niepieniężnego Bez względu na wysokość poniesionej szkody Art. 483 i 484 KC Odpowiedzialność za działania osób ,którymi dłużnik posłużył się przy wykonywaniu zobowiązania art. 474 KC
Wykonywanie zobowiązań
• • • Potrącenie art. 498 KC Zmiana wierzyciela lub dłużnika art.509 KC Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika (skarga pauliańska) art. 527 i nas. KC
Prawa wierzyciela
Prawa dłużnika