Transcript การแพทย์ผสมผสานเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพ โดย รองศาสตราจารย์ ดร.นาย

เวทีเสวนา “การแพทย์ผสมผสานเพื่อการสร้างเสริ มสุ ขภาพ”
โดย รองศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์พิทยา จารุ พนู ผล
คณบดี คณะสาธารณสุ ขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิ ดล
•
ประเด็นการเสวนา
• ความสาคัญของการแพทย์ ผสมผสานกับงานสร้ างเสริมสุ ขภาพของ
สั งคมไทยในศตวรรษที่ ๒๑
• หลักฐานเชิงประจักษ์ : การแพทย์ ผสมผสานกับการสร้ างเสริมสุ ขภาพ
• ประเด็นและแนวโน้ มการแพทย์ ผสมผสานเพือ่ การสร้ างเสริมสุ ขภาพ
การสร้างเสริมสุขภาพคนไทย
ตัง้ ครรภ์
เด็ก 0-6 ปี
แรกเกิด
• พัฒนาระบบบริการ
• พัฒนาสติปัญญา
• พัฒนาการ
วัยผูส้ งู อายุ
• พัฒนาระบบดูแล
ผู้สงู อายุ
• ส่งเสริมสุขภาพจิต
วัยทางาน
• พัฒนาระบบส่งเสริม
ป้ องกันปัญหา
สุขภาพจิต
• คัดกรองมะเร็ง
วัยรุ่น
• พัฒนางานบริการ
สุขภาพจิต
• อนามัยการเจริญพันธ์
เด็ก
• ป้ องกัน ควบคุมโรค
• รร.ส่งเสริมสุขภาพ
ประเด็นสาคัญ:การสร้ างเสริมสุ ขภาพคนไทย
•
•
•
•
•
•
การสนับสนุนการสร้ างเสริมสุ ขภาพของสตรี
อาหารและโภชนาการ
ยาสู บและแอลกอฮอล์
สร้ างสรรค์ สิ่งแวดล้อมทีเ่ อือ้ ต่ อสุ ขภาพ
สร้ างพันธมิตรใหม่ ทางสุ ขภาพ
ความรับผิดชอบต่ อการสาธารณสุ ขโลก
Alternative VS Integrative Medicine
• การแพทย์ แบบผสมผสาน (Integrative Medicine) คือ
การแพทย์ ทางเลือก ร่ วมกับ การแพทย์ หลัก
• การแพทย์ ทางเลือก (Alternative Medicine) คือ การแพทย์ ที่
ไม่ ใช่ การแพทย์ กระแสหลัก (Conventional Medicine)
ไม่ ใช่ การแพทย์ พนื้ บ้ านไทย หรือการแพทย์ แผนไทย (Indigenous
or Thai Traditional Medicine)
• การแพทย์ เสริม (Complementary Medicine) การแพทย์
ทางเลือก เสริม การแพทย์ หลัก
การแพทย์ ผสมผสาน (integrative medicine)
การผสมผสานระหว่างแพทย์แผนปัจจุบนั กับการแพทย์ทางเลือกที่มีผลการ
ศึกษาอย่างเป็ นระบบ
– แพทย์แผนจีน
– แมคโครไบโอติกส์
– สมาธิบาบัด
– ดนตรี บาบัด
– พลังบาบัด
– สมุนไพร
– การนวดไทย
– การออกกาลังกายหรื อการฝึ กตน
หลักฐานเชิงประจักษ์
การแพทย์ ผสมผสานกับการสร้ างเสริมสุ ขภาพ
แพทย์ทางเลือกด้ วยวิธีนวดกดจุดสะท้ อนเท้ า ซึ่งได้ กาลังทาการวิจัยใน
เบือ้ งต้ นพบว่ า นวดกดจุดสะท้ อนเท้ า สามารถทาให้ เลิกบุหรี่ได้
ร้ อยละ 89.7
การรักษาด้ วยวิธีการฝังเข็ม
• วิชาการฝั งเข็มเป็ นศาสตร์ ทางการแพทย์ที่มีประวัติความเป็ นมายาวนานกว่า
5,000 ปี มีจดุ เด่นหลายประการได้ แก่ วิธีการรักษาเรี ยบง่าย เห็นผลเร็ว
ประหยัดและปลอดภัย ศาสตร์ ทางการแพทย์แขนงนี ้จึงเป็ นที่แพร่หลายและสืบ
ทอดต่อกันมา
• ในช่วงหลายปี มานี ้วิชาการฝั งเข็มกลายเป็ นวิชาที่ได้ รับความนิยมอย่างมากใน
ระดับนานาชาติ ปั จจุบนั มีการศึกษาวิจยั และรักษาโรคด้ วยการฝั งเข็มในกว่า
140 ประเทศและยังคงเพิ่มมากขึ ้นทัว่ โลก จนกล่าวได้ วา่ การฝั งเข็ม เป็ น
การแพทย์ที่มีมาตรฐานและเห็นผลทางการรักษาชัดเจนในหลายๆโรคจนเป็ นที่
ยอมรับของวงการแพทย์ในปั จจุบนั
ทฤษฎีพนื้ ฐานของวิชาการฝังเข็ม
• ทฤษฎีเส้นทางการไหลเวียนของเลือดลมภายในร่ างกาย แพทย์
แผนจีนเชื่อว่าเส้นทางการไหลเวียนของเลือดลมมีลกั ษณะเป็ น
ทางหลักและแขนงย่อยที่โยงใยถึงกัน จึงสามารถเชื่อมโยง
อวัยวะส่ วนต่างๆ ให้รวมเป็ นองค์เดียวอย่างเป็ นระบบ การรักษา
โดยวิธีการฝังเข็มโดยทัว่ ไปมักจะเลือกฝังเข็มบนจุดลมปราณที่
อยูบ่ นเส้นทางการไหลเวียนของเลือดลม เพื่อไปกระตุน้ ให้ภูมิ
ต้านทานโรคภายในร่ างกายของผูป้ ่ วยทางานหรื อเพื่อปรับสมดุล
ภายในร่ างกาย ทาให้สามารถรักษาโรคได้ตามความมุ่งหมาย
ความสาคัญและความเป็ นมา
•
•
•
•
•
•
•
กรีก/จีน/อิยปิ ต์ ฯลฯ
ความเชี่ยวชาญ/การฝึ กอบรม/หลักสู ตร
Invasive /non invasive
ราคาค่ าใช้ จ่าย
การเข้ าถึงและบริการ
มีหลายแขนงหลายศาสตร์
การบริหารจัดการลมปราณ
นิยาม
• การรักษาด้ วยวิธีแพทย์ ทางเลือก Alternative therapy
เน้ นเรื่ อง การรักษา
การแพทย์เสริม (Complementary therapy)
เน้ นเรื่ องการส่งเสริม
การรักษาด้ วยวิธีท่ เี รียกว่ าReiki/ญี่ปุ่น
-Rei แปลว่า ความฉลาดของพระเจ้ า
-Ki คือพลังชีวิต
เป็ นการใช้ ฝ่ามือและพลัง/ในการส่งผ่านพลัง(ประจุลบ)ให้ ผ้ ปู ่ วย/
ระยะเวลาขึ ้นกับพื ้นที่/**ปลอดภัย
(คล้ ายพลังจักรวาล)
อายุรเวช/แบบอินเดีย
• เป็ นศาสตร์ในการLongevity และคลุมเรื่ องอาหาร การนวด, ธาราบาบัด
น้ ามัน, ทั้งกินและทา/รวมทั้งกลิ่นอโรมา และสมุนไพร
Aromatherapy / กลิ่น
-ประสาทการรับกลิ่น/olfactory sense / Long term memory
-natural oil จากธรรมชาติดอกไม้/เปลือกไม้/สมุนไพร/ใบไม้/รากไม้ฯลฯ
-มีผลต่อ อารมณ์/p-ช่วยปรับสมดุลหน้าที่ของสมอง/calm nerve
/promote happiness
-*** Aroma therapeutics..... Pain
management/cognitive function
Essential oils , aroma oil and pure essential oil
psychological and physical wellbeing
• Bee venom therapy/ APITHERAPY
- รักษาโรครู มาตอยด์
- mellitin กระตุน้ ต่อมหมวกไตหลัง่ steroids
- adolapin ช่วยระงับปวด/pain killing properties
- ต้องทดสอบการแพ้ก่อน **Bloodletting/ Leech
Therapy
Cupping
Acupuncture
อื่นๆ การบริหารลมปราณ เช่น ฝึ กสมาธิ/ ไท่ชี่/ ชี่กง เป็ นต้ น
ฝังเข็ม
ทฤษฏีแพทย์ จีนตะวันออก
- เน้ นสมดุลของพลัง
- หยิน หยาง
- ธาตุท้งั 5
(Qi)
หัวใจ
ลาไส้ เล็ก
ไฟ
ถุงนา้ ดี
ตับ
ม้าม
ไม้
ไต
กระเพาะ
ดิน
น้ า
กระเพาะปัสสาวะ
ทอง
ปอด
ลาไส้
INTRACOM 2002
16
2) การเผาเข็มเป็ นวิธีการรักษาเพือ
่ เพิม่ ประสิ ทธิภาพการรักษา
INTRACOM 2002
17
INTRACOM 2002
18
INTRACOM 2002
19
INTRACOM 2002
20
- การฝังเข็ม
การแทงเข็มตามร่ างกาย เพือ่ ป้องกันและรักษาโรค
- เครื่องกระตุ้นกระแสไฟฟ้า / มือกระตุ้น / เคลือ่ นไหว
เข็ม / ฝังเข็ม / เครื่องกระตุ้น
มาตรฐานการฝังเข็ม
องค์ การอนามัยโลก สรุปเรื่องการรักษาด้ วยการฝังเข็ม (WHO, 2003)
1. โรค, กลุ่มอาการทีพ่ สิ ู จน์ หลังได้ ผล (ย่ อมาบางส่ วน)
- ผลข้ างเคียงจากฉายแสง
- ภูมิแพ้
- ซึมเศร้ า
- ปวดประจาเดือน
- ปวดท้ องโรคกระเพาะ
- ความดันโลหิต
- ปวดข้ อ
- หลอดเลือดสมองแตก (Stroke) ฯลฯ
มาตรฐานการฝังเข็ม
2. กลุ่มทีไ่ ด้ ผล แต่ ยงั ต้ องศึกษาติดตามต่ อไป (บางส่ วน)
-
ปวดท้ อง ลาไส้ อกั เสบ
สิ ว
หอบหืด
ติดสุ รา
มีบุตรยาก
ปวดประสาทใบหน้ า
ปวดจากมะเร็ง
- อ้ วน
- นอนไม่ หลับ
- เก๊ าซ์
- ติดบุหรี่
- ไอเรื้อรัง
- ฯลฯ
แนวทางพัฒนาการแพทย์ ผสมผสาน
เพือ่ การสร้ างเสริมสุ ขภาพในอนาคต
• การพัฒนาเชิงวิชาการ/วิจยั /ความร่วมมือ ผ่านทุนสนับสนุนจาก
หน่วยงานและองค์กรระดับประเทศและนานาชาติ เช่น สสส./สอส.
WHO ให้ เป็ นจุดเน้ นสาคัญของชุมชนอาเซียน
• การร่วมมือพัฒนาวิชาการหลักสูตร/คณาจารย์/การสร้ างมาตรฐาน
วิชาชีพด้ านการแพทย์ผสมผสานเพื่อการสร้ างเสริมสุขภาพ
• การสร้ างความร่ วมมือระหว่ างประเทศเพื่อสนับสนุนนโยบาย
สร้ างเสริมสุขภาพระหว่ างประเทศ