Transcript sığınmaevi dünya deneyimleri - Bağlar Belediyesi Kardelen Kadın Evi

DÜNYAYA GENEL BAKIŞ:
Dünyada sığınmaevlerinin açılmasında öncülük
Norveç tarafından gelmiş ve 1968 yılında ilk
sığınmaevi açılmıştır. Bunu 1972 yılında
İngiltere’de Londra’da women’s Aid’in açılışı
izlemiştir. Böylece sorun kamusal alanda
konuşulur hale gelmiş ve yeni bir hizmet türü
oluşturulmuştur.
Almanya’da ilk sığınmaevi 1974’te, Fransa’da
1976’da; Avusturya’da 1978’de açılmıştır. Aynı
yıllarda Norveç, İsviçre, İsveç’te de kadın
sığınmaevleri kurulmuştur. Bu sığınmaevlerinin
bazıları kadın kuruluşlarının girişimleriyle
kurulmuş ve giderleri bağışlar ile karşılanmıştır.
Bazıları ise giderleri devletçe karşılanarak ya da
desteklenerek gönüllü kadın örgütlerince
işletilmiştir. Bu dönemde, bağımsız kadın
kuruluşlarınca işletilen sığınmaevlerinin yanı
sıra kiliseler ya da yerel yönetimler tarafından
kurulup işletilen sığınmaevleri de bulunmaktadır


Bu gelişmeleri takip eden yıllarda batı
ülkelerinde, danışma büroları ve sığınmaevleri
gibi şiddete uğrayan kadınlara yönelik kurumsal
hizmetler yaygınlaşmıştır. 1992 yılında ABD’de
bu kurumların sayısı 1500 e ulaşmıştır.
Kanada’da hemen hemen tüm belediyelerin
sınırları içinde Kadının Eşitliği Bakanlığı’ndan
her yıl düzenli kaynak aktarılan bağımsız
sığınmaevleri kurulmuştur.
Avrupa’daki 32 devletten sadece 8 tanesi
niceliksel olarak her 10.000 nüfus için bir kadın
sığınmaevi minimum standardını
karşılamaktadır.

Avrupa’da ve Amerika’da kadın örgütleri,
geçtiğimiz son 30 yıl boyunca karşılaştıkları
sayısız engele rağmen, şiddet mağdurları için
koruyucu ve önleyici hizmetler geliştirmiştir.
Kadın sığınmaevleri, danışmanlık ve avukatlık
hizmetleri, sosyal yardım hizmetleri, tecavüz kriz
merkezleri, telefon yardım hatları ve iyileştirme
programları gibi çeşitli hizmetlere erişim çok
daha kolay hale gelmiştir. Birçok ülkede
kadınların ve çocukların olağandışı
savunmasızlığı aileiçi şiddetin doğrudan bir
sonucu olarak görülmüş ve refah yasaları ile
konut ve evsizlik hükümleri önceliği şiddet gören
kadınlara öncelik verilmiştir.

Norveç ve Avustralya başta olmak üzere
Almanya, Finlandiya gibi birçok ülkede aile
kanunlarında suçluyu aile evinden belirli bir süre
uzaklaştırmak için polise yetki tanınmış ve
gerekli yasal düzenlemeleri gerçekleştirmiştir.
Örneğin 1999 yılından itibaren İspanya, yasal
düzenlemede psikolojik şiddeti ağır bir şiddet
türü olarak kabul etmiştir. Benzer biçimde
Norveç’te evlilik içi tecavüz 1981 yılından beri
suç sayılmıştır.
İrlanda, İsveç, Portekiz ve ispanya gibi birçok
ülkede üçüncü şahıslara aileiçi şikayet ve dava
açma hakkı tanınmıştır. Yine üçüncü şahısların
polis ve savcıya müdahale etme ve mağdurun da
polis ve savcıdan şikayette bulunma hakkı kabul
edilmiştir.
 Eviçi şiddete maruz kalan erkekler için
sığınmaevi olan ülkeler ise Bosna- Hersek,
Danimarka, Lüksembeurg, Romanya ve
Türkiye(Konya)’dır.

NORVEÇ:
 Şiddet mağdurları için kurulan sığınmaevleri,
çoğunlukla kadın hakları alanında çalışan sivil
toplum kuruluşlarınca ya da şiddet mağduru
kadınlarca işletilmiş, finansmanları da ya
tamamen devletler tarafından karşılanmış ya da
kamudan ciddi destekler sağlanmıştır.
 Bazı sığınmaevleri lezbiyen, travesti, seks işcisi
kabul ederken bazıları etmemektedir. Bazıları
alkol ve uyuşturucu gibi bağımlılıkları olan
kadınlara tedaviyi kabul etmeleri şartıyla hizmet
vermektedir.

FRANSA:
 1. İstasyon Sığınmaevleri (Acil
sığınmaevleri)
 Kalma süresi 15 gün olarak öngörülmüştür. Özel
durumlarda bu süre uzatılabilmektedir. Şiddete
maruz kalan kadınlar acil telefon hattına
başvurma ya da yüzyüze görüşme sonrasındaki
değerlendirme ile sığınmavlerine kabul
edilmektedir. Bu sığınmaevleri, kriz dönemini
yaşayan kadınlara açıktır. Evden uzak
kalmaları, yaşadıkları zor durumu daha net
değerlendirmeleri ve gelecek üzerine
düşünmeleri için fırsat vermektedir

2. Anne Evleri
 Bu sığınma evleri hamile ya da 3 yaşından küçük
bebeği olan şiddet mağduru kadınlara hizmet
vermektedir.

3. Sığınmaevi ve Sosyal Hayata Geri
Kazandırma Merkezi (CHRS)
 Bu kurumlar kamu hizmeti vermek amacıyla
Sosyal ve Sağlık İşleri Bölge Müdürlükleri
denetiminde çalışan kurumlardır. 3 yaşından
büyük çocukları olan veya çocuksuz kadınların
uzun süreli olarak (ortalama 18 ay) kalabileceği
sığınmaevleridir.



Sığınmaevlerinin içine geçici lojmanlar, doğum
merkezleri ve sosyal konutlar dâhildir. Bu
kurumlarda toplamda 21.170 kişilik yer
sağlanmaktadır.
Fransa’da aile içi şiddet mağduru kadınlar için
öngörülen yeni bir uygulama bulunmaktadır. 3 pilot
bölgede uygulanan çalışmada kadınlar, bir ailenin
yanına yerleştirilmektedir. Bu uygulamayla belli
kriterlere uyan, yaşadıkları bölgenin valiliğince bu iş
için kabul edilmiş bir aile, şiddet mağduru bir kadını
evlerinde konaklatmakta, karşılığında bu proje için
ayrılmış ödenekten ücret almaktadır. Toplu Konut
İdaresinden kiralanan bir apartman içindeki daireleri
kullanarak hizmet vermektedir.


İSVEÇ:
İsveç’te ise sadece namus cinayetleriyle ilgili
çalışan sığınmaevleri, fiziksel engellilere göre
fiziksel koşulların yapılandırıldığı evler ve
psikolojik sorunların yoğun olduğu kadınlar için
ayrı evler bulunmaktadır. Örneğin İsveç’teki bazı
sığınmaevlerinde işitme ve konuşma sorunu olan
kadınlar için
özel telefon sistemi bulunmaktadır.
Sığınmaevlerinin bir kısmında özürlülere yönelik
düzenlemeler yapılmıştır.
Bazı sığınmaevleri ensest konusunda
özelleşmiştir. İncelenen ülkelerde farklı
gereksinim gruplarına özel hizmetler
geliştirildiği görülmektedir. İsveç’teki bir
sığınmaevi, yalnızca namus cinayeti tehdidi
altındaki kadınlar için hizmet vermektedir.
 Şiddet uygulayan erkeği rehabilite etmek
amacıyla kurulmuş olan erkeklerin yatılı olarak
hizmet aldığı bir kuruluş bulunmaktadır


Belediyeye bağlı eğitim komisyonu tarafından
okullara yönelik olarak, aile içi şiddet ve cinsel
şiddetle ilgili eğitimler verilmektedir.
Öğretmenler ve polislere eğitim verilerek, bu
konudaki duyarlılığın artırılmasına yönelik
çalışılmaktadır. belediyeler, aile içi şiddet
yaşayan kadın ve çocuklar için sığınmaevinde yer
sağlama, çocuklar için özel hizmetler sağlama,
kadınların masraflarını karşılama ve yeni bir
yaşama başlayabilmeleri için gerekli desteği
vermekle yükümlü kılınmıştır. Davalar ücretsiz
olarak yürütülmektedir
Kadınların yaşadığı şiddetin boyutuna göre
kadınlar, farklı bir sığınmaevine
yerleştirilmektedir. Şiddetin ağır boyutta
olmadığı durumlarda, birçok kadının bir arada
kaldığı kolektif sığınmaevleri tercih
edilmektedir. Şiddetin ağır boyutta olduğu
durumlarda, kadınların uzun bir süre
kalabileceği, bağımsız dairelerden oluşan
sığınmaevlerine yerleştirme yapılmaktadır.
 İsveç’te ülke çapında gençkızlar için çok sayıda
ayrı sığınmaevleri bulunmaktadır.

MALTA:
 Aile içi şiddet üzerine uzmanlaşmış bir birimiyle
Devlet Sosyal Çalışma Kurumu bulunmaktadır.
Malta, 2005 yılında ceza yasasında özel “tacizle
mücadele” hükümleri belirtmiştir. Malta’da aile
içi şiddetten kurtulanlar, çocuk taciz kurbanları
ve zihinsel sağlık hastaları için 24 saat hizmet
veren bir ulusal yardım ağı da mevcuttur.
Danışmanlık hizmeti telefon ücreti alınmadan
malta dilinde ve İngilizce olarak verilmektedir.
Malta’da hatta bazılarında Arapça ve Fransızca
hizmet veren 4 kadın sığınmaevi kurulmuştur.
Bir adet kadınlarla çocukların kalması için 15
yatak kapasiteli devlet acil durum barınağı
vardır.


Yine kadınlar ve çocukları için 13 kişisel odalı bir acil
durum barınağının yanı sıra Gazo’da bir adet
kadınlar ve çocukları için 6 odalı kilisenin yürüttüğü
STK acil durum barınağı ve 1 adet de kadınlar ve
çocukları için 9 kişisel dairesi olan ikinci derece
sığınmaevi hizmet vermektedir. Acil durum barınağı
tamamen devlet tarafından finanse edilirken geri
kalan 3 sığınmaevi STK barınağı ise kısmen devlet
sermayesiyle ve kısmen kilise ve diğer bağışlarla
finanse edilmektedir. Ayrıca kısmen devletin finanse
ettiği kadınlar ve çocukları barındırmak için 17 yatak
kapasiteli evsiz kadınlar için 1 adet STK yurdu
vardır. Toplamda farklı düzeylerde işletilen 43
sığınmaevi ile Malta, Avrupa Parlamentosu’nun
öngördüğü rakamlara ulaşmıştır.


HOLLANDA:
Hollanda’nın Ceza Kanun’unda evlilik içi tecavüz
yasaklanmış olup, cinsel taciz ile ilgili diğer yasal
düzenlenmeler; medeni kanun, iş yasası ve eşit
muamele yasası gibi farklı yasal düzenlemeler içinde
yer almıştır. 2000 yılında taciz ile mücadele yasası
çıkarılmıştır. Çok dilli danışmanlık sadece bazı
organizasyonlar tarafından Arapça, Türkçe ve
İngilizce olarak verilmektedir. Telefonla
danışmanlığın yanı sıra birçok yardım ağına e-mail
veya yardım sohbet odaları ile de ulaşabilmektedir.
Hollanda yardım ağlarının tamamı devlet
sermayesidir. Bunun %60’ı ulusal seviyede ve %40’ı
da belediyelere bağlı olarak destek sağlamaktadır.
Hollanda’da farklı yerlerde birçok sığınmaevi işleten
yaklaşık 32 organizasyon vardır ve sığınmaevi sayısı
da 100’dür. Şiddet mağduru kadınlar ve onların
çocukları için yaklaşık 2.430 sığınmaevi mevcuttur.
Hollanda’da 38 aileiçi şiddet Tasfiye ve destek
merkezi vardır.

Sığınmaevleri, 24 saat hizmet vermesi,
danışmanlık desteği sunulması, güvenli
kurumlar oluşturulması, ev ziyaretleri ile ailenin
gözetim altında tutulması, istasyon sığınmaevi
ve geçiş evleri olmak üzere farklı
sığınmaevlerinin olması prensibi üzerine
kurulmuştur.
Şiddet Uygulayanlara Yönelik Hizmetler
 Gönüllü katılıma dayalı destek: Henüz
yaygınlaşmamış olan hizmet modelinde, şiddet
uygulayan erkekler teşvik edilerek, psikolojik ve
sosyal destek almaları sağlanmaktadır.
 Şiddet uygulayan için terapi: Adli tıp
polikliniklerinin yarısında uygulanan terapi
programı ile polis aracılığıyla kliniğe
yönlendirilen kişilere yönelik olarak tedavi
hizmeti verilmektedir.



Bir sığınmaevinde yeni gelmiş olan kadınlar istasyon
sığınmaevinde 6 hafta kalmaktadır. Kadın ve
çocuklar için ayrı bir yatak odası bulunmakta,
mutfak, tuvalet, banyo gibi ortak kullanım alanları
diğer kadınlarla paylaşılmaktadır. Bu süre içinde,
kadının gereksinimi ve geleceğe ilişkin planları
anlaşılarak, kadının durumuna ve isteğine göre 6 ay
kalabileceği uzun dönem sığınmaevine ya da yine 6
ay kalabileceği şehrin içindeki apartman dairelerine
yerleştirilmektedir.
Sığınmaevinde bir süre kalmış olan ve bağımsız bir
yaşam kurmaya karar veren kadınlar için sadece
kendilerinin ve çocuklarının kaldığı apartman
daireleri kullanılmaktadır. Kalış süresinin sınırlı
olduğu bu dairelerde bireysel olarak yaşayan
kadınlar, sığınmaevi hizmetlerinden destek almaya
devam etmektedir.
LUKSENBURG:
 İlk kadın yardım ağı 1998 yılında kurulmuştur.
9 kadın sığınmaevi mevcuttur ve hepsi günde 24
saat ulaşılabilecek niteliktedir. Sığınmaevlerinde
Lüksemburg dili, Fransızca, almanca, İngilizce ve
Portekizce ve İspanyolca gibi çok dilli hizmet
sağlanmaktadır. Sığınmaevleri tamamen devlet
sermayelidir. Lüksemburg’da aileiçi şiddete
uğrayan kadınlar, ücretsiz mahkeme refakati ve
mahkeme süreci boyunca ücretsiz yasal destek
hakkına sahiptir.


Kadınlar ve şiddetten kurtulanlar için bir ulusal
yardım ağı ve bölgesel düzeyde 9 yardım hattı
bulunmaktadır. Şiddet kurbanı kadınlara
hizmet veren 7 danışma merkezinin yanı sıra
Lüksemburg’da aileiçi şiddetten kurtulan
kadınlara yardım sağlayan farklı olanakları
organize eden bir müdahale merkezi de
bulunmaktadır
AVUSTURYA:
 Aileiçi şiddetle mücadelede model olan ülkedir.
23’ü mültecilere ait olmak üzere toplamda da 30
sığınmaevi kadınlara hizmet vermektedir. Ayrıca
her bölgede olmak üzere 1 adet müdahale
merkezi vardır. 2000 yılından itibaren de
Viyana’da erkeklere şiddete karşı eğitim hizmeti
verilmektedir. Şiddet gören kadınların sağlık
hizmetleri ve ameliyatları da Sağlık Bakanlığı
tarafından karşılanmaktadır.. İngilizce, Türkçe,
Arapça, Slovakça ve Macarca dillerinde telefon
danışma hatları olup çalışanlarda kadına şiddet
konusunda eğitim almışlarıdır. Bu hattın dışında
tecavüze uğrayan ve cinsel tacize maruz kalan
kadın ve çocuklar için telefon hattı bulunmakta.

Polise tanınan evden uzaklaştırma yetkisi
sürecin önemli bir parçası olmuştur. Polise,
şiddet failini 10 gün evden uzaklaştırma yetkisi
tanınmaktadır. Bu süre içinde aile mahkemesine
yapılan başvuru ile ikinci bir 10 günlük
uzaklaştırma süresi verilmektedir. Mahkemede
geçici önlem kararı alınmasıyla bu süre 3 aya
kadar çıkabilmektedir. Şiddete Karşı Koruma
Yasası’nın öngördüğü şekilde polis, müdahale
merkezlerine bilgi vermek durumundadır.
 Önceden aktif olma yaklaşımının benimsendiği
merkezler, kadınların kendileriyle iletişim
kurmasını beklemeden, yazılı olarak ya da
telefon yoluyla kadınlarla iletişim kurmaktadır

Güvenlik Planı: Güvenlik planı yapılarak,
kadınların şiddet görmeleri durumunda kısa ya
da uzun dönemli korunmaları amacıyla
yapmaları gerekenler ve sığınmaevleri
konusunda bilgilendirme yapılmaktadır.
Kadınların hukuki işlemleri için destek
olunmakta, gerektiğinde mahkeme duruşmaları
için kadınlara eşlik edilmektedir.
 Ev Ziyareti: Kadınlara yazılı olarak ya da
telefonla ulaşılamadığı ya da kadının yüksek risk
altında olduğunun bilindiği durumlarda polis
eşliğinde ev ziyareti yapılarak, kadınlara
ulaşılabilmektedir.



İzleme Çalışması: Bağlantı kurulan kadınlara,
görüşmeden 3 ay sonra tekrar ulaşılmakta, durumları
hakkında bilgi alınmaktadır.
Sığınmaevi çalışanları, kadın aktivistler ve meslek
elemanlarından oluşmaktadır. Özellikle bilinç
yükseltme çalışmasının yapılması ve toplumsal
kampanyaların yürütülmesi için kadın aktivistlere
gereksinim duyulmaktadır. Farklı disiplinlerden
olabilen meslek elemanlarının toplumsal cinsiyet
temelli bir anlayışa sahip olması istenmektedir.
Kadınlara hukuki ve maddi destek verilmekte, iş
bulmalarına yardımcı olunmaktadır. Haftada bir kez
grup çalışması yapılarak, kadınların katılımını
desteklenmektedir. Çalışanlara yönelik süpervizyon
ayda bir kez kurum dışından sağlanmaktadır.
Sığınmaevlerinin birçoğunda geceleri ve hafta sonları
gönüllüler çalışmaktadır.

Güvenlik için kamera sistemi bulunmaktadır.
Sığınma evlerinin bahçesi çit ve parmaklıklarla
örülüdür. Polise doğrudan bir hat ulaşılan telefon
hattı bulunmaktadır. Viyana Kadın Sığınma
evleri Derneği’ne bağlı sığınmaevlerinde
kadınların kolektif sığınmaevinden sonra
çocuklarıyla birlikte bireysel bir yaşam
sürdürdükleri ve yaklaşık 1 yıl kadar
kalabilecekleri geçiş evleri ve apartman daireleri
bulunmaktadır. Ayrıca kadınların kira
karşılığında kaldıkları sığınmaevine bağlı 27
apartman dairesi bulunmaktadır. Bu dairelerde
kadınlar tamamıyla bağımsız yaşamaktadır.
ALMANYA
 Almanya’da bulunan bir sığınmaevi farklı
kökenlerden göçmen kadınlara, kadınların
anadillerini konuşan çalışanlarıyla hizmet
vermektedir. Almanya’da bulunan bir kadın
sığınmaevindeki güvenlik kuralları dikkat
çekmektedir. Kadınlar bir buluşma noktasından
alınıp, sığınmaevine dolaylı yollardan geçilerek
getirilir. Kadınların taksiyle eve gelmelerine, eve
herhangi bir sipariş vermelerine izin
verilmemektedir.


Herhangi bir kişiye ya da kuruma telefon
üzerinden kadınlara dair bilgi verilmemektedir.
İzlendiklerini anlayan kadınların polisi
arayabilmesi için evin girişinde polisi doğrudan
arayabilecekleri telefon bulunmaktadır.
Bulunma riski altında olan kadınlar, uzakta
bulunan başka bir sığınmaevine
yönlendirilmektedir. Almanya’daki bir
sığınmaevinde dans terapisiyle kadınların
örselenmiş bedenlerine yönelik güvenlerinin
yeniden kurulması sağlanmaya çalışılmaktadır
Aile içi şiddete tanık olan çocukların toplumsal
cinsiyet rollerine ilişkin değerlendirmelerinin
kadın erkek eşitliği temelinde oluşabilmesi için
Almanya’da bir sığınmaevinde kalan ve
sığınmaevinden ayrılan çocuklara yönelik olarak,
kurum içinde ve dışında toplumsal cinsiyet
duyarlılığı eğitimi gerçekleştirilmektedir.
 “Önceden aktif olma” (pro-aktif) yaklaşımı
benimsenerek, kadınların yaşadığı ya da
bulunduğu yerlere gidilip, hizmetlerle ilgili bilgi
verilmektedir. Yardım hattı üzerinden yapılan
danışmanlık yeterli olmadığında ya da kadının
hareket etme olanakları kısıtlı olduğunda, ev
ziyareti yapılarak ya da bir buluşma noktasında
bir araya gelinerek kadınlara danışmanlık
verilmektedir.


Almanya’daki sığınmaevlerinin yaklaşık üçte biri
bağımsızdır. Kadın kuruluşları tarafından
kurulan bağımsız sığınmaevleri Bağımsız
Sığınmaevleri çatısı etrafında ulusal ve
uluslararası düzeyde kadına yönelik aile içi
şiddetle mücadele mekanizmalarının
geliştirilmesi için çalışmaktadır. Gönüllülük
temelinde çalışmaların ağırlıkta olduğu ve kadın
hareketi içinden gelen feminist örgütlerin
kurduğu bağımsız sığınmaevleri, işleyiş modeli
oluşturmada feminist ilke ve yöntemlerden
yararlanırlar. Finansman ve maddi yardım
konusunda devlet kurumlarından destek alan
kuruluşlar, içişleri konusunda tamamen
bağımsızdır.

Almanya Mainz Sığınmaevi’nde kısa süre
kalınan istasyon ev ile geçiş evi aynı bina içinde
bulunmaktadır. Kısa süre kalınan istasyon
kurum olarak çalışmaktadır. İki bina içindeki iki
ya da üç odadan oluşan grup evlerinde kadınlar
çocuklarıyla (13 yaşından büyük erkek çocukları
da dahil olmak üzere) birlikte kalmaktadır. Bu
evlerde hem yaşantının özel boyutu korunmakta
hem de ortak yaşama olanak sağlanmaktadır.

Almanya’da ise göçmen ailelerden gelen aile içi
şiddet mağduru gençkızlar için özel hizmet veren
Papatya isimli bir sığınmaevi bulunmaktadır.
Sosyal yaşamları kısıtlanan, baskı altında
tutulan, zorla evlendirilmek istenen, namus
cinayeti tehdidi altında olan, hamile kalmış 1321 yaşları arasındaki gençkızlar bu
sığınmaevinden faydalanabilmektedir
İTALYA:
 Aile içi şiddet özel bir suç türü olarak
tanımlanmıştır. Aile içi şiddet faili 1 yıldan 5 yıla
kadar hapis cezası ile cezalandırılabilmektedir.
Sığınmaevlerinin sadece bir kısmında kadın ve
çocuklarının bağımsız odaları bulunmaktadır

Kadınlar için Acil Sağlık Hizmetleri
 Cinsel şiddete uğrayan kadınlar için acil yardım
ve sağlık hizmeti veren, tüm personelin kadın
olduğu bazı klinikler bulunmaktadır. Bu
klinikler bir sığınmaevi ile doğrudan bağlantı
içinde çalışmaktadır.
 Kadınlara yönelik sanat çalışmalarına özel bir
önem verilmektedir. Kütüphanede ağırlıklı
olarak kadın yazarların kitapları bulunmaktadır.
Yazarlarla tanışma günleri ve yazım atölyeleri
düzenlenmektedir. Kadın el sanatları ve seramik,
cam boyama, kalıp çıkarma gibi farklı el işi
kursları verilmektedir.


Örneğin İtalya Roberta Lanzio Şiddete Karşı
Merkezi ve Sığınmaevi’nin kapasitesi 5 kadın ve
5 çocuktur. İstasyon kurum olarak kullanılan
grup evinde kalış süresi 4 ay ile sınırlıdır. Geçiş
evi olarak kullanılan sığınmaevinde en fazla 6 ay
kalınabilmektedir. Yine İtalya’da bulunan GOAP
Sığınmaevi’nde 3 farklı sığınmaevi yapısı birlikte
işletilmektedir. İstasyon sığınmaevinin
kapasitesi 4 kadındır. Çocuk sayısında sınırlama
bulunmamaktadır. Grup evinde 3 kadın
çocuklarıyla ayrı odalarda kalabilmektedir.
Bağımsız apartman dairelerinden oluşan geçiş
evinde ise kadınlar bireysel olarak çocuklarıyla
birlikte kalmaktadır.
İNGİLTERE
 Sığınmaevlerinin çoğunluğunda güvenlik
elemanı yoktur. Birçok sığınmaevinin doğrudan
polise bağlı veya özel güvenlik şirketlerine uyarı
gönderen alarm sistemi bulunmaktadır.
İngiltere’de bir sığınmaevi çalışanlarının
tamamına, çocuklar konusundaki duyarlılıklarını
artırmaları ve çocuklara yönelik uygun bir
yaklaşım geliştirebilmeleri amacıyla hizmet içi
eğitim verilmektedir. Bir sığınmaevinin giriş
katında engelliler bir yatak odası, yükseltisi
olmayan ve tutamaçları bulunan bir tuvalet ve
banyo bulunmaktadır.

Aile içi şiddet nedeniyle önemli psikolojik
rahatsızlıklar yaşayan kadınlar için ayrı bir ev
düzenlenmiştir. Sığınmaevi blokları içinde “İnci
Evi” olarak adlandırılan ayrı bir evde, aile içi
şiddet nedeniyle psikolojik sorun yaşayan kadın
ve çocukları kalmaktadır.
 Şiddet uygulayan erkekler için de bir yardım
hattı hizmet vermektedir. Eşine karşı şiddet
uyguladığı için pişmanlık duyan ve bu
davranışından kurtulmak isteyen erkekler hattı
aramaktadır.


Kadınlar izlenme ve bulunma riskine karşılık
farklı bir bölgede bulunan sığınmaevine
yerleştirilebilmektedir. Hangi bölgede bulunan
sığınmaevine yönlendirme yapılacağına
kadınlarla konuşularak birlikte karar
verilmektedir. Bazı sığınmaevlerinde kadın ve
çocukların bağımsız olarak yaşabilecekleri
birimler bulunmaktadır. Ancak çoğu
sığınmaevinde kadın ve çocukların birlikte
kaldığı odalar bulunmakta; oturma odası,
televizyon odası, mutfak, oyun odası ve banyo
diğer kadınlarla birlikte paylaşılmaktadır.
Kadınların kendi yemeklerini kendilerinin
yapmaları beklenmektedir.

Sığınmaevi hizmeti ücretlidir. Kira ücretinin
yanında aylık doğalgaz, elektrik gibi giderler de
ödenmektedir. İngiltere’nin sosyal güvenlik
sistemi, eşlerinden ayrılan kadınlara gereksinim
duyulduğu takdirde ve düşük gelirli kadınlara
sosyal yardım vermektedir. Çalışmayan kadınlar
için istedikleri takdirde iş arama ödeneği
alabilmektedir. Geliri olmayan ya da yetersiz
gelire sahip kadınların ücretleri, devletin
sağladığı sosyal yardımla karşılanmaya
çalışılmaktadır.

Sığınmaevlerinin birçoğunda çocuklarla ilgilenen
özel görevliler, oyuncaklarla döşenmiş oyun
odası, çocukların oynamaları için bahçe bulunur.
Çocuklar için düzenli sosyal etkinlikler ve geziler
düzenlenmektedir. Okul ve anaokulu kayıt
işlemlerin gerçekleştirilmesine yardımcı
olunmaktadır
Sığınmaevi Sonrası Hizmetleri
 Sığınmaevinden çıktıktan sonra kadın ve
çocukların yeni bir yaşama başlamaları için, ev
kurmalarına yardımcı olunmaktadır. Ev ziyareti
yapılarak izleme çalışması gerçekleştirilmekte,
destek grupları kurularak, ortak sorunları
yaşayan kadınların birbirlerine destek olması
sağlanmaktadır

Mahkeme Destek Hizmeti
 Sığınmaevinde kalan ya da toplum çalışması
yoluyla ulaşılan kadınlara gerektiği takdirde
avukat görüşmeleri ve duruşmalar sırasında
eşlik edilmektedir. 2005 yılından itibaren temel
görevleri yüksek risk altında olan kadınlara, adli
işlemler ve mahkeme sürecinde destek vermek
olan“bireysel aile içi şiddet danışmanları” hizmet
vermeye başlamıştır

AMERİKA
 Amerika’da ise şiddet gören kadınlar için ilk
sığınmaevi 1974 yılında açılmıştır. Bunu evsizler,
mülteciler ve şiddete uğramış diğer kadın
grupları için açılan sığınaklar izlemiştir. Ayrıca
şiddete uğramış kadınlara yönelik olarak yasal
danışmanlık ve 24 saat tecavüz kriz
merkezlerinin yanında uyuşturucu ve alkol
bağımlılığına yönelik olarak rehabilitasyon ve
diğer meslek mekanizmaları da süreçte etkin
olmuştur.


Bir belediyede sığınmaevi yöneticisine nakit para
verilmekte, kişisel ihtiyaçlar buradan
karşılanmaktadır. Bazı sığınmaevleri ihtiyaçları
belediyeye bildirmekte, bu ihtiyaçlar belediye
tarafından temin edilmektedir. Belediyeye bağlı
bir sığınmaevi, belediyenin alış - veriş yaptığı
mağazalardan ihtiyaçları temin etmekte, fatura
belediyeye gönderilmektedir.
İncelenen ülkelerde kadın ve çocukların
ihtiyaçları sığınmaevi bütçesinden
karşılanmaktadır.
 Amerika’da bulunan bir sığınmaevi,
sığınmaevinde kalan kadınların
gereksinimlerinin ücretsiz olarak karşılanması
için, bağışlar yoluyla toplanan giysi ve eşyaların
yer aldığı bir mağazaya sahiptir. Amerika’daki
bir sığınmaevinde şiddet durumları için
çocukların bireysel güvenlik planı oluşturmaları
öğretilmektedir.


Ekonomik koşulları zayıf olan ve evinden
ayrılmak isteyen şiddet mağdurlarına 2500
dolara kadar yardım yapılmaktadır. Acil
sığınmaevinden sonra, kadınların bağımsız bir
yaşama geçmelerini kolaylaştırmak amacıyla,
kadınlar bağımsız apartman dairelerinden
oluşan geçiş evlerine yerleştirilmektedir. Bu
dairelerde iki yıla kadar oldukça düşük bir kira
karşılığı kalan kadınlar, danışma merkezinin
sunduğu destek hizmetlerinden
yararlanmaktadır.

Amerika Naples Sığınmaevi’ndeki odaların
yaklaşık yarısı, ortalama 2 ay olan acil barınma
gereksinimi karşılandıktan sonra, yeni bir yaşam
kurma kararı veren kadınlar için daha yoğun
danışmanlık ve eğitim hizmetleri sunan ve daha
uzun süre barınma olanağı sunan “geçiş yaşamı”
programı için ayrılmıştır
KANADA
 Kanada’daki sığınmaevlerinin yaklaşık
yarısında tekerlekli sandalye kullanıcıları için
özel düzenlemeler ve görme özürlü kadınlar için
Braille alfabesiyle yazılmış broşürler
bulunmaktadır.
 Sığınmaevlerinden ücretsiz olarak
yararlanılabilmektedir
 Kanada’da farklı yapılarda sığınmaevleri
bulunmaktadır:
 Geçiş Evi: Aile içi şiddet mağduru kadın ve
çocuklarının kısa ya da orta vadede (1 gün- 11
hafta) korunma altına alındıkları geçici
sığınmaevleridir.

İkinci Aşama Sığınmaevleri: Aile içi şiddet
mağduru kadın ve çocuklarının uzun dönemli (312 ay) olarak barındıkları, çeşitli hizmetlerle
desteklendikleri ve farklı kurumlara
yönlendirildikleri sığınmaevleridir.
 Güvenli Ev Merkezi: Sığınmaevlerinin
bulunmadığı kırsal ya da merkezden uzak
bölgelerde aile içi şiddet mağduru kadın ve
çocuklarına, geçici süre için sağlanan bağımsız
evler bulunmaktadır. Bir merkeze bağlı olan Bu
evlerde başka bir sığınmaevine geçinceye kadarki
süre içinde genellikle 1-3 gün kadar
kalınmaktadır

İstasyon (Acil) Kadın Sığınmaevi: Aile içi
şiddet mağduru kadın ve çocuklarına kısa süreli
(1-21 gün) hizmet sağlayan geçici
sığınmaevleridir.
 İstasyon (Acil) Sığınmaevi: Sadece aile içi
şiddet mağduru kadınlar için değil, acil barınma
gereksinimi içinde olan tüm nüfus için kısa süreli
(1-3 gün) barınma hizmet veren kurumlardır.
 Aile Kaynak Merkezi (Family Resource
Centre): Bir bölgenin yönetimince hizmete
geçirilen uygulama ile tüm aile üyelerine
danışmanlık hizmeti verilmekte ve kadınlara
sığınmaevi sağlanmaktadır.

Varolan sığınmaevlerinin üçte biri kısa süreli
hizmet veren geçiş evleridir. Uzun dönemde
çeşitli hizmetleri içeren ikinci aşama
sığınmaevleri ise varolan sığınmaevlerinin dörtte
birinden fazlasını oluşturmaktadır.
 Sığınmaevlerinin büyük çoğunluğunda bireysel
danışmanlık verilmekte, savunuculuk
etkinlikleri yürütülmekte, çocuk eğitimine
yönelik bilgi verilmekte ve çeşitli kurumlara
yönlendirme yapılmaktadır.Bütün
sığınmaevlerinde, kadınlar sığınmaevinden
ayrıldıktan sonra izleme çalışmasıyla kadınlara
destek verilmeye devam edilmektedir. Bazı
sığınmaevleri telefonla kendilerine ulaşan
kadınlarla evlerinde ya da bir buluşma
noktasında görüşme hizmeti sunmaktadır.

SONUÇ:
 1. Fiziksel Koşullar
 Farklı yapılardaki sığınmaevlerinin
çoğunluğunda kadın ve çocuklarının birlikte
kalabileceği ayrı bir oda bulunmakta, ortak
kullanım alanları diğer kadınlarla
paylaşılmaktadır. Sığınmaevlerinin önemli bir
kısmı avlusu ya da bahçesi olan müstakil bir evi
kullanmaktadır.
 Bazı sığınmaevlerinde bir ya da birkaç apartman
dairesi sığınmaevi olarak kullanılmaktadır.
Kadınlar çocuklarıyla birlikte bir dairede
kalmakta, bununla birlikte tuvalet, banyo,
mutfak gibi olanakları birkaç kadın ile
paylaşmaktadırlar.


Bazı durumlarda iki katlı bir evdir. Tüm
kadınların bir arada bulunabileceği ortak bir
salon bulunmaktadır. Zemin katta danışma
merkezi olarak kullanılan büro ve çocuk bakım
odası bulunmaktadır. İngiltere 5 hostel vardır.
Hostellerin bir kısmında çocuklu kadınlar
birlikte kalmakta, ortak kullanım alanlarını
diğer kadınlarla paylaşmaktadır. Çocuksuz
kadınlar için olan hostel ayrıdır.

Bazıları ortak mutfakta her kadın mutfak
eşyaları ve malzemelerini koymaları için ayrı
bölmelere sahiptir, mutfağında her kadın için
ayrı bir buzdolabı bulunmaktadır. Birçok
sığınmaevinde kadınlar kendi yemeklerini
kendileri pişirmektedir. Bu olanakların
kadınların benlik saygılarının korunmasında
etkili olduğu aktarılmıştır. Kimilerinde altı
ailenin (kadın ve çocuk) kalabileceği altı bağımsız
apartman dairesi bulunmaktadır.

Sığınmaevinin idari merkezi, çocuk yuvası,
çamaşırhane gibi bölümleri apartmanın içinde
bulunmaktadır. bir başka sığınmaevinde
kadınlar bir apartman içindeki bağımsız
dairelerde kalmaktadır. Sosyal aktiviteler için
ortak kullanımda olan odalar da bulunmaktadır.

Sığınmaevleri genellikle bahçesi ya da avlusu
olan birkaç katlı müstakil evleri kullanmaktadır.
Bahçenin varlığı, çocuklar için oyun alanı
yaratmakta, kadınların güvenli bir ortam içinde
açık havada zaman geçirebilmelerini
sağlamaktadır. Bahçenin sığınmaevi binasının
ortasında yer alan bir avlu içinde yer alması,
güvenliğin en üst düzeyde sağlanabilmesi
açısından etkili olmaktadır.
2. Kapasite
 Sığınmaevlerinin çoğunluğu küçük bir birim
olarak az sayıda kadın ve çocuğa hizmet
vermektedir. ortalama olarak yaklaşık 10 kadın
ve 10 çocuktur. Daha büyük kapasiteye sahip
olan sığınmaevleri kapasiteleri yaklaşık olarak
25 kadın ve daha fazla sayıda çocuktur. Küçük
birimler olarak hizmet sunulmasının mesleki
çalışmaları kolaylaştırdığı ve kadınların kendi
aralarındaki ilişkiyi yakınlaştırdığı
düşünülmektedir.


Kadınlar bağımsız bir yaşam kurmaya karar
verdiğinde kurumun sahip olduğu ya da
kiraladığı şehrin içindeki farklı bölgelerde
bulunan bağımsız apartman dairelerinde düşük
bir kira karşılığı 1-3 yıl arasında kalmakta ve
danışma merkeziyle sığınmaevinin danışmanlık
hizmetlerinden yararlanmaya devam etmektedir
3. Kalış Süresi
 Sığınmaevlerinde birbirinden farklı kalış süresi
sınırı bulunmaktadır. Süre sınırı sığınmaevi
yapısıyla da bağlantılı olarak değişebilmektedir.
İstasyon sığınmaevlerinde kalış süresi sınırı 2
haftadan 1 ay İla 3 ay olarak belirlenmiştir.
Geçiş evinde kalış süresi 6 ay-1 yılla sınırlıdır.
Bazı sığınmaevleri kadın ve çocukların sosyal
olarak güçlenmeleri için uzun bir süre tanımakta
süre sınırı 2 yıla kadar çıkabilmektedir.
Kadınların sığınmaevinden çıkması için
zorlanmamakta, ancak kendi yaşamlarını
kurmaları için destek olunmaktadır


4.Yararlanıcılar: Sığınmaevlerinin
çoğunluğunda, farklı gruplardan şiddet mağduru
kadınlar sığınmaevi hizmetinden
yararlanabilmektedir. Aile içi şiddet mağduru
olan kadın ve çocukların yanı sıra geçici olarak
barınma gereksinimi olan insan ticareti, cinsel
şiddet ve ensest mağduru, yüksek düzeyde
tehlike altında olan kadınlar, aile içi şiddet
mağduru özürlü ve göçmen kadınlar da
sığınmaevinde kalabilmektedir. Bazı
sığınmaevleri şiddet mağduru lezbiyen, travesti
ve seks işçisi kadınları da kabul etmektedir.

Uyuşturucu ya da alkol bağımlılığı bulunan,
önemli psikiyatrik sorunları olan kadınlar
genellikle kabul edilmemektedir. Ancak bazı
sığınmaevlerinde psikiyatrik sorunu olan, alkol
ve uyuşturucu bağımlısı olan kadınlar, bir tedavi
programından yararlandığı sürece ve ya da
rahatsızlık aktif durumda değilse
sığınmaevinden yararlanabilmektedir. Ciddi
düzeyde tehdit altında olan kadınlar için farklı
uygulamalar gerçekleştirilebilmektedir. Kolektif
sığınmaevleri yerine, gizli bir apartman dairesi
kullanılabilmektedir.

5.Temel İlkeler Sığınmaevlerinin çoğunluğunda
meslek elemanları ile kadınlar arasında hiyerarşi
kurulması reddedilmektedir. Kadınların
güçlenmesi en temel ilkelerden biri olarak ele
alınmaktadır. Kadınların kendi kaynaklarını
keşfetmesi ve güçlenmeleri yönünde danışmanlık
verilmektedir Kadınların kararlarına saygı
duyulmakta birlikte, yaşadıkları şiddeti polise
bildirmeleri için kadınlar desteklenmekte ve ikna
edilmeye çalışılmaktadır.

Evine geri dönmek isteyen kadınlarla özel
görüşmeler yapılmaktadır. Bazı sığınmaevlerinde
kendine yardım ilkesi geçerlidir. Benzer
sorunları yaşamış olan kadınların birbirlerine
destek olmaları, bu şekilde güçlenmeleri
benimsenmiştir. Kimilerinde kadın ve çocukların
evcil hayvanlarını getirme hakları
bulunmaktadır. Bu uygulama kadın ve
çocukların psikolojik olarak desteklenmelerinde
önemli bulunarak, evcil hayvana sahip olmaları
teşvik edilmektedir.

6.Yönetim: Sığınmaevlerinin önemli bir kısmı
feminist kadın kuruluşları tarafından
kurulmuştur. Bağımsız sığınmaevi olarak
adlandırılan sığınmaevlerinin büyük
çoğunluğunda hiyerarşisiz bir yapılanma
bulunmaktadır. Sığınmaevi yöneticisi
bulunmamakta, çalışanlar arasında statü farkı
kabul edilmemektedir (İsveç, Abd, Almanya).
Çalışanlar ile kadınlar arasındaki de hiyerarşi de
reddedilerek, kadınların yönetime katılmaları
desteklenmektedir

Bununla birlikte kapasitesi büyük olan
sığınmaevlerinde, bu yönetim anlayışının
uygulanmasının zor olabileceği düşünülmektedir.
Hiyerarşik yapılanmaya sahip sığınmaevleri ise,
sığınmaevinin bağlı olduğu kurumun üyelerinin
de dahil olduğu yönetim kurulu tarafından ya da
bu yönetim kurulunun içinde yer alan yönetici
tarafından yönetilmektedir.
7.Destek Alanları: İlişki kurulan
sığınmaevlerinin tamamında kadınlara psikolojik
destek verilmektedir. Bazı sığınmaevlerinde
grup çalışması güncel konular etrafında
gerçekleştirilmektedir. Kadınların kızgınlık
duygularını ifade edebilmeleri ve öfke kontrolünü
öğrenmeleri için özel bir grup çalışması
yürütülmektedir.
 Kadınların kendilerini ve haklarını
savunabilmeleri için dışa dönüklük eğitimi
verilmektedir.


Sığınmaevlerinin hepsinde hukuki konularda
danışmanlık hizmeti verilmektedir. Bazı
sığınmaevlerinde kuruma belli aralıklarla gelen
avukatlar bulunmaktadır. Sığınmaevlerinin
tamamına yakınında kadınlara gereksinim
duyulduğu durumlarda polis, savcılık gibi
kurumlarla görüşmelerinde ve mahkeme
duruşmalarında sığınmaevi çalışanları ya da
gönüllüler tarafından eşlik edilmektedir
7.DESTEK ALANLARI:

Bazı sığınmaevleri, kendine yardım ilkesinin
gereğince sığınmaevinde kalan kadınların
birbirlerine eşlik etmelerini teşvik etmektedir.
Bazı sığınmaevlerinde kadınların
sığınmaevinden ayrılmasından sonra destek
hizmetleri devam etmekte, danışmanlık
verilmekte ve grup çalışmaları yapılmaktadır

Bazı sığınmaevlerinin (Hollanda- Overijssel)
anlaşmalı olduğu doktor, avukat, çocuk yuvaları
vardır. Sığınmaevinde bütün çalışanlar aile
terapisi, gestalt terapi ve travma odaklı
danışmanlık eğitimi almıştır. Çalışanlara yılda
bir kez “ikincil travma” eğitimi verilerek,
çalışanların ağır vakalarla birlikte çalışmaktan
dolayı yaşadıkları psikolojik sıkıntıların
çözülmesi için yardımcı olunmaktadır

Çocuklar: Sığınmaevlerinin önemli bir kısmında
çocuklar için oyuncaklarla dolu, renkli bir şekilde
boyanmış ve döşenmiş oyun odaları
bulunmaktadır Aile içi şiddete tanık olan
çocukların toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin
değerlendirmelerinin kadın erkek eşitliği
temelinde oluşabilmesi için kurum içinde ve
dışında toplumsal cinsiyet duyarlılığı eğitimi
gerçekleştirilmektedir. Okul çağındaki çocukların
kendileri için hazırlanmış ders çalışmaya uygun
bir mekanda, ödevlerine yardımcı olunarak,
eğitimlerinin desteklenmesi önem taşımaktadır

8. Güvenlik: Birçok sığınmaevi polis karakoluna
oldukça yakın mesafede bulunmaktadır. Polis
belli aralıklarla sığınmaevi çevresinde devriye
gezerek güvenliği sağlamaktadır.
Sığınmaevlerinin polisle kurduğu işbirliği,
güvenlik ve gizliliğin sağlanması açısından
olduğu gibi kadınların sığınmaevine
yönlendirilmesi açısından da büyük önem
taşımaktadır.

Bunun için bazı sığınmaevi örneklerinde
görüldüğü gibi polis merkezi ile sığınmaevi
arasında protokol imzalanması, ilişkilerin bir
sözleşme üzerinden daha resmi boyutta
yürütülmesini sağlamaktadır. Pencere camları
kurşun geçirmezdir. Kırılmayan camlarla
kaplıdır. Asıl giriş kapısı ile giriş kapısı gibi
görünen iki farklı kapı bulunmaktadır
SONUÇ: DÜNYA ÖRNEKLERİYLE
ARAMIZDAKİ FARKLAR:
 Engellilere Özel Mekan Tasarımı
 Kimilerinin önceden şiddet mağduru olmuş
kadınlarca işletilmesi
 Şiddet durumları için çocuklara eğitim planı
 24 saat açık tecavüz kriz merkezleri
 Şiddet nedeniyle önemli psikolojik rahatsızlıklar
yaşayan kadınlar ve çocuklar için ayrı merkez
 Sığınmaevinde kalan ve ayrılan çocuklara özel
destek
 Çok dilde danışmanlık hizmeti ve sığınmaevi
personelinin çok dilli seçilmesi
 Polise tanınan evden uzaklaştırma yetkisi








Erkeklere şiddete karşı eğitim hizmeti
Şiddet gören kadınların sağlık hizmetleri ve
ameliyatlarının devletçe karşılanması
Ücretsiz mahkeme refakati ve mahkeme süreci
boyunca ücretsiz yasal destek
Özelleşmiş sığınmaevleri: Hamile ve 3 yaşından
küçük bebeği olan kadınlara hizmet veren “Anne
Evleri”, namus cinayetleriyle ilgili çalışan
sığınmaevleri, ensest konusunda özelleşmiş
sığınmaevleri, mültecilere ayrı sığınmaevi, lezbiyen,
travesti, seks işcisi için sığınmaevleri, alkol ve
uyuşturucu gibi bağımlılıkları olanlar için
sığınmaevleri
Konut ve evsizlik hükümlerinin şiddet gören
kadınlara öncelik vermesi
Şiddet uygulayan erkeklere yönelik yatılı
rehabilitasyon merkezleri ve şiddet uygulayan erkek
için telefon danışma hatları
Kampüs yapı