Transcript PS*KOLOJ*K **DDET (MOBBING) VE FARKLILIKLARIN

PSİKOLOJİK ŞİDDET
(MOBBING) VE
FARKLILIKLARIN YÖNETİMİ
PSIKOLOJIK ŞIDDET (MOBBING)


İngilizce ‘mobbing’ ; psikolojik şiddet, kuşatma ve
rahatsız etme sıkıntı verme anlamına
gemektedir. Türkçede ‘psikolojik şiddet’ olarak
karşılık bulmaktadır.
İşyerinde sindirme, dışlama karalama gibi
davranışları kısaca psikolojik şiddet olarak
tanımlayacağız
PSIKOLOJIK ŞIDDETIN ÖRGÜT AÇISINDAN
ANLAMI

1.
2.
3.
4.
5.
Leyman psikolojik şiddet mağdurları arasında
yaptığı çalışmada sürecin etkilerini beş grupta
toplamıştır.
Mağdurun tatmin edici bir iletişim kurması
üzerindeki etkisi
Mağdurun sosyal ilişkilerini sürdürme olanakları
üzerindeki etkisi
Kurbanın kişisel itibari üzerindeki etkisi
Kurbanın mesleki konumu üzerindeki etkisi
Kurbanın fiziksel sağlığı üzerindeki etkisi
Günümüzde psikolojik şiddet olaylarının daha
fazla rapor edildiği bilinmektedir.
 Bunun en temel nedeni aktif şiddet olaylarının
daha kolay kanıtlanabileceği ve toplum
tarafından hoş görülmeyeceği anlayışı olabilir.
 Oysa psikolojik şiddet samimi gösterilen
davranışlarla daha kolay maskelenebilir ve
çoğunlukla sadece mağdurun anlayabileceği
yıkıcı etkiler yaratarak saldırgan amacına
ulaşabilir.

PSIKOLOJIK ŞIDDET SÜRECI


‘Psikolojik şiddet sendromu’ denilen bu süreç;
haksız suçlamalar, küçük düşürülmeler, fiziksel
tacizler, duygusal işkence yoluyla bir kişiyi
dışlamayı amaçlayan kötü niyetli davranışlardır.
Leyman’a göre psikoljik şiddetin 4 temel aşaması
vardır.
1.
2.
3.
4.
Dönüm noktasını oluşturan olaylar : herhangi
bir çatışmanın tetiklenmesiyle başlar. Bu aşamada
henüz psikolojik şiddet yoktur.
Psikolojik şiddet ve damgalama : uzun bir
zaman dilimi içinde düzenli yıldırma faaliyetleri
başlar. Buradaki temel amaç hedefteki kişiyi
damgalayarak ‘öteki’ yapmaktır.
Yönetim : Bu aşamada yönetim olayın içine
girmiştir. Damgalanan kişiyi izler ve hakkında
kolaylıkla yanlış hüküm verebilir.
İşten çıkarma : sürekli saldırı altındaki bireyin
fiziksel ve psikolojik sağlığı bozulduğundan gereken
performansı gösteremez. Bu insanlara en kolay
konulan teşhis paranoya, manik depresif ve kişilik
bozukluğudur. Bu durumda mağdurun işten
çıkarılması kolay olur.
PSIKOLOJIK ŞIDDETIN BIREY ÜZERINDEKI
ETKILERI
En önemli etkilerinin başında ; sağlığının
bozulması ve kariyer basamaklarını
tırmanamaması gelir. Bireyin morali bozuktur.
 Her sabah işe gelirken neler yaşayacağını ,
akşam işten döndükten sonrada yaşadıklarını
düşünerek bunalır.
 Uzun süre mobbing e maruz kalan kişilerin en
sık anksiyeteye kapıldıkları ve belli olaylar
karşısında aşırı tepkiler verdikleri
gözlemlenmiştir.

PSIKOLOJIK ŞIDDETIN ÖRGÜT ÜZERINDEKI
ETKISI
Çalışma hayatına ve örgüt barışına olumsuz
etkiler yapan psikolojik şiddet yol açtığı ; işe
devamsızlık , işten soğutma gibi olgular
nedeniyle iş başarısını ve verimliliği önemli
ölçüde düşürmektedir.
 Kimi zaman çalışanın istifa etmesiyle ya da işten
çıkarılmasına neden olan psikolojik saldırılar
yetişmiş personelin kaybedilmesinin yanı sıra
 Geride kalanlar üzerinde yarattığı olumsuz
psikolojik etkiler nedeniyle örgütsel bağlılığın da
azalmasına yol açmaktadır.

Örgüt çalışanlarının taciz edici davranışlarda
bulunmalarından dolayı içinde bulundukları
ortamdan memnun kalmayan mağdurların içerde
yaşanan olayları dışarıda anlatmaları olasılığını
doğurmaktadır.
 Örgüt içerisindeki birliktelik ruhu ile ekip
çalışmasının bozulması ; iş başarısının
düşmesine , firmanın saygınlığının ve adının
lekelenmesine neden olmaktadır.
 Ayrıca mağdurların istifaya zorlanmaları veya
işten atılmaları sonucunda mahkemeye müracat
etmeleri işletmeleri ödeyecekleri tazminatlar
nedeniyle hem maddi hem de manevi olarak zor
durumda bırakmaktadır.


Örgütsel yabancılaşma : işgörenlerin çalıştıkları
örgütlerin amaçlarına , işlerinin gereği olan ilke ve
kurallara , iş arkadaşlarına hem kendilerine hem
de çeşitli çevresel ve örgütsel sorunlara karşı ilgisiz
ve kayıtsız kalmalarını ifade etmektedir.
PSIKOLOJIK ŞIDDETIN TOPLUM
ÜZERINDEKI ETKILERI


Leyman’ın İsveç’te yaptığı bir araştırmaya göre
psikolojik şiddet mağdurlarının erken emekliliği
tercih ettikleri ve 1992 yılı verilerine göre toplam
işgücünün %25’i 55 yaşını doldurmadan
emekliliğe ayrılmaktadır.
Bu çok ciddi bir ekonomik ve refah kaybı
demektedir.
PSIKOLOJIK ŞIDDETLE MÜCADELEDE
FARKLILIKLARIN YÖNETIMI
Farklılıklar : Kişisel gelişim , yeteneklerin ortaya
çıkması ve bireyin diğerleri ile sağlıklı ilişkiler
kurmasını sağlayan fırsatlar şeklinde
değerlnedirilebilir.
 Farklılıklar 1960 lı yıllardan itibaren azınlıklar,
kadın çalışanlar ve eski hükümlülerle ilgili bir konu
olarak görülmüştür.
 Fakat günümüzde insan kaynakları uygulamalarında
farklılıkların yönetimi ile örgütsel etkinliklerini
arttırmayı hedeflemişlerdir.

Farklılık kavramının kurucusu olarak bilinen
R.Thomas’a göre farklılıkların yönetimi ; herkesin
kendinden bir şeyler katabileceği örgütün hedefleri
için tüm performanslarını ortaya koyabilecekleri bir
ortam yaratmaktır.
 Farklılıkların yönetiminin dayandığı beş ilke
bulunmaktadır (Düren)

1.
Farklılık yönetimi herşeyden önce çok yönlü ve geniş
bir vizyondan bakmayı gerektirir.
2.
Farklılıkların yönetimi insanların yaratıcılıklarını
ortaya çıkaran çatışmalarında etkin yönetimini
gerektirir.
3.
Farklılıkların yönetimi geleceğe ilişkin bakış
açılarını çoğaltmaya gerektirir.
4.
Farklılıkların yönetimi çelişkiler ve farklılıklar
karşısında tarafsız olmayı gerektirir.
5.
Farklılıkların yönetimi farklılıkları
olabildiğince ortaya çıkacak esnek ve dinamik
bir ortam yaratmaktır.
PSIKOLOJIK ŞIDDETLE MÜCADELEDE INSAN
KAYNAKLARI YÖNETIMINE DÜŞEN GÖREVLER
Psikolojik şiddetle mücadelede yönetim tarafından
yapılması gerekenler ;
 Yöneticilerin ve çalışanların bilinçlendirilmesi ,
örgütsel bütünleşmenin sağlanması, hedeflere
ulaşmasına yardımcı olmak, personel arasında fark
gözetmeksizin herkese adil davranmak olarak
sıralayabiliriz.


İKY’nin psikolojik şiddetle mücadeledeki rolü ;
teknik destek vermek ve kolaylaştırıcı bir
fonksiyon görevini izlemektir.
İKY’nin psikolojik şiddeti teşhis etme ve
önlemede bazı görevler üstlenmiştir.
 Bunlar ;


Teşhis için ;
1.
Ceza , disiplin ve şikayet mekanizmasının dikkatle çalışmasını sağlar
ve bu süreçte kimlerin birbirlerine yoğunlaştığına bakar.
2.
İşgücü devri ve işe devamsızlık oranlarını izler ve nedenlerini araştırır
3.
Verimlilik azalışlarını birim koordinatörleriyle birlikte izler ve
nedenlerini araştırır.
4.
Moral , motivasyon ve doyum analizlerini düzenli olarak yapar.

Önlemeye yönelik faaliyetleri ;
1.
Moral , motivasyon ve doyum analizlerini yapmak ve sonuçlarnı birim
koordinatörleriyle paylaşmak
2.
Kariyer olanaklarını araştırarak personele kariyer hedefleri ve kariyer
desteği vermek
3.
Koçluk ve mentorluk yapmak
4.
Oryantasyon eğitimini sistematik olarak yapmak
5.
Terfi ve ödül sisteminin adil olmasını sağlamak
6.
Personel seçim sürecini çok ciddi planlamak



Sonuç olarak psikolojik şiddetin önlenebilir bir
örgütsel sorun olduğu kabul edilmelidir.
İKY’nin psikolojik şiddetin önlenmesi ve varsa
çözümlenmesine katkı yapması sağlanarak
olumlu örgütsel ortamlar oluşturulmalıdır.
İKY bölümü sorun çözümü ve gerekli önlemleri
alması için yetkilendirilmelidir.
TEŞEKKÜR EDERIM