Transcript Audiometria Elektrofizjologiczna Obiektywne Badanie Słuchu Gliwice, 24 marca 2009

Audiometria Elektrofizjologiczna
Obiektywne Badanie Słuchu
Gliwice, 24 marca 2009
Agenda

Budowa ucha

Audiometria elektrofizjologiczna

Typy AEP
•
ABR
•
ASSRs

Badanie ABR

Badanie ASSRs

Automatyzacja ABR

Literatura
Budowa ucha
Budowa ucha
Audiometria impedancyjna
Budowa ucha
Otoemisja akustyczna
Budowa ucha
Audiometria elektrofizjologiczna
Agenda

Budowa ucha

Audiometria elektrofizjologiczna

Typy AEP
•
ABR
•
ASSRs

Badanie ABR

Badanie ASSRs

Automatyzacja ABR

Literatura
Audiometria elektrofizjologiczna
Zbiór metod opartych o pomiar i analizę biopotencjałów
elektrycznych, będących efektem aktywacji kolejnych
elementów układu słuchowego.
• W prawidłowo pracującym kanale słuchowym można
zarejestrować ok. 20 różnych potencjałów.
• Generują je m.in. ślimak, nerw słuchowy, ośrodki w
pniu mózgu, kora mózgowa i inne.
• Największe znaczenie w praktyce klinicznej mają
potencjały wywołane pnia mózgu – ABR (ang. auditory
brainstem responses).
Audiometria elektrofizjologiczna
Biopotencjały zbierane z błony bębenkowej:
• ECoG – elektrokochleografia
Biopotencjały zbierane z powierzchni głowy pacjenta
• ABR - potencjały wywołane pnia mózgu (wczesne)
(1-12ms po podaniu bodźca)
• MLR - potencjały średniolatencyjne
(12-50ms po podaniu bodźca)
• CERA - badanie odpowiedzi korowych
(50-300ms po podaniu bodźca)
• CNV - potencjały późne
(300-1000ms po podaniu bodźca)
Audiometria elektrofizjologiczna
Pień mózgu
Struktura anatomiczna ośrodkowego układu
nerwowego, obejmująca wszystkie twory leżące
u podstawy czaszki.
Znajduje się tam:
• ośrodek oddychania,
• ośrodek regulujący pracę serca,
• ośrodek regulujący ciśnienie tętnicze,
• ośrodek regulujący temperaturę organizmu,
• ośrodek regulujący metabolizm,
• ośrodki odruchowe wzroku i słuchu,
• ośrodek integracji bodźców ruchowych i
czuciowych.
Audiometria elektrofizjologiczna
I.
II.
III.
IV.
V.
część dystalna nerwu słuchowego (VIII n.)
część proksymalna nerwu słuchowego (VIII n.)
jądra ślimakowe
oliwka górna
jądra wstęgi bocznej (lateral leminiscus)
Audiometria elektrofizjologiczna
Metoda słuchowych potencjałów wywołanych pnia mózgu
stosowana jest w praktyce klinicznej:
• dla określenia czułości narządu słuchu,
• w diagnostyce różnicowej zaburzeń słuchu,
• w monitorowaniu funkcji nerwu słuchowego i pnia
mózgu podczas zabiegów neurochirurgicznych,
• w badaniach przesiewowych słuchu u noworodków i
niemowląt.
Agenda

Budowa ucha

Audiometria elektrofizjologiczna

Typy AEP
•
ABR
•
ASSRs

Badanie ABR

Badanie ASSRs

Automatyzacja ABR

Literatura
Typy AEP
ABR
Auditory Brainstem Response
ASSRs
Auditory Steady-State Evoked
Responses
Potencjały wywołane pnia
mózgu
Słuchowe potencjały stanu
ustalonego
Agenda

Budowa ucha

Audiometria elektrofizjologiczna

Typy AEP
•
ABR
•
ASSRs

Badanie ABR

Badanie ASSRs

Automatyzacja ABR

Literatura
Badanie ABR
EEG
∑
Badanie ABR - stymulacja
Stymulacja:
• trzask
• toneburst
Przetwornik:
• słuchawki
audiologiczne
• słuchawki
wewnątrzuszne
• wibrator kostny
Badanie ABR – zbieranie i uśrednianie danych
Zarejestrowany sygnał EEG ulega uśrednieniu w celu
wyeliminowania przypadkowych czynności mózgu.
Badanie ABR – analiza
Analiza ilościowa:
• wartość latencji fal I, III i V
• wartości interwałów między IIII, III-V, I-V
• iloraz międzyuszny amplitud
fal V
Analiza jakościowa:
• obecność fal w odpowiedzi
• kształt zapisu i powtarzalność
Badanie ABR – analiza
Badanie ABR - analiza
ABR – audiogram
Próg słyszenia to
najniższa
intensywność tonu,
przy której pacjent
słyszy ton.
Audiogram to wykres
wartości progów
słyszenia w funkcji
częstotliwości tonów.
ABR – zalety
Badanie przesiewowe oparte na metodzie ABR
charakteryzuje się bardzo dużą czułością i specyficznością
(ok. 98%).
Możliwość wychwycenia innych patologii układu słuchowego
(obecność guzów).
Nieinwazyjność (z wyłączeniem narkozy u dzieci 1-4 letnich).
Możliwość automatyzacji badania - brak interakcji z
pacjentem.
Rekonstrukcja audiogramów.
Agenda

Budowa ucha

Audiometria elektrofizjologiczna

Typy AEP
•
ABR
•
ASSRs

Badanie ABR

Badanie ASSRs

Automatyzacja ABR

Literatura
Badanie ASSRs
Słuchowe potencjały stanu ustalonego (ASSRs - auditory
steady-state evoked responses) składają się z
zarejestrowanych w mózgu zjawisk elektrycznych
będących wynikiem stymulacji akustycznej, których widmo
pozostaje stałe w czasie.
Można je zaobserwować w sytuacji, gdy stymulacja
akustyczna jest wysyłana do ucha z wystarczająco dużą
częstością, aby elektryczne odpowiedzi mózgu na kolejne
stymulacje łączyły się ze sobą.
Potencjały będące wynikiem łączenia reakcji na stymulację,
gdy układ dochodzi do stanu stabilnego, stają się
słuchowymi potencjałami stanu ustalonego (John, Lins,
Boucher i Picton, 1998).
Badanie ASSRs
Nie tylko czyste tony, ale również sinusoidalna modulacja
amplitudowa lub częstotliwościowa ciągłego sygnału
nośnego o stałej częstotliwości może być wykorzystana do
wywołania słuchowych potencjałów stanu ustalonego.
Badanie ASSRs składa się z następujących elementów:
• generowanie wieloskładnikowego bodźca słuchowego
(modulowanego amplitudowo, AM2 i/lub częstotliwościowo),
• rejestracja zjawisk elektrycznych w mózgu, będących
odpowiedzią na bodziec,
• wyświetlanie zebranych wyników i ich widma,
• określenie, czy zarejestrowana aktywność mózgu będąca
wynikiem stymulacji jest większa od szumu (tła)
elektroencefalograficznego.
Badanie ASSRs
EEG
FFT
F-Test
(istotność)
Badanie ASSRs - stymulacja
Stymulacja:
• wieloskładnikowe
bodźce słuchowe (czyste
tony zmodulowane AM
i/lub FM)
Przetwornik:
• słuchawki
audiologiczne
• słuchawki
wewnątrzuszne
• wibrator kostny
Badanie ASSRs - stymulacja
Brak modulacji 1000 Hz
100 % AM (80 Hz)
50 % AM (80 Hz)
50 % FM
20 % FM
50% AM (80 Hz) 20 % FM
Badanie ASSRs - stymulacja
500 Hz (77 Hz)
Stymulacja wynikowa
1000 Hz (85 Hz)
2000 Hz (93 Hz)
4000 Hz (101 Hz)
Badanie ASSRs – zbieranie danych
Nośna
Hz
Mod Hz
Prawe
Mod Hz
Lewe
500
77
81
1000
85
89
2000
93
97
4000
101
105
Przyjmuje się, że region ślimaka pobudzany przez częstotliwość
nośną (np. 1000 Hz) musi prawidłowo pracować, aby została
wygenerowana odpowiedź na modulację (np. 85 Hz).
Badanie ASSRs – analiza
dB HL
50
40
30
20
81
89
97
105
Częstotliwość (Hz)
Badanie ASSRs – audiogram
dB HL
0
80
20
40
dB HL 60
70
Ucho lewe
80
100
120
.5
60
1
2
4
kHz
0
20
50
40
dB HL 60
40
80
100
30
120
Ucho prawe
ASSRs
70
80
90
100
110
Test behawioralny
Agenda

Budowa ucha

Audiometria elektrofizjologiczna

Typy AEP
•
ABR
•
ASSRs

Badanie ABR

Badanie ASSRs

Automatyzacja ABR

Literatura
Automatyzacja ABR
Wzorzec „idealnej” odpowiedzi (zależny od wieku badanego) wraz z
miarą przystawania do wzorca oraz warunkiem brzegowym.
Agenda

Budowa ucha

Audiometria elektrofizjologiczna

Typy AEP
•
ABR
•
ASSRs

Badanie ABR

Badanie ASSRs

Automatyzacja ABR

Literatura
Literatura
 Osterhammel P. A.: “Otoemisja akustyczna”, Otolaryngologia polska, Tom VIII,
Suplement No 15, 118-128, 1994.
Smurzyński J.: “Podstawy badań otoemisji akustycznej”, Audiofonologia, Tom VII, 518, 1995.
Śliwińska-Kowalska M., Sułkowski W., Murowaniecki Z.:“ Emisja otoakustyczna
wywołana – badania u osób z prawidłowym słuchem”, Otolaryngologia polska, XLIX, 1,
46-56, 1995.
Kochanek K.: Ocena progu słyszenia za pomocą słuchowych potencjałów wywołanych
pnia mózgu w zakresie częstotliwości 500–4000 Hz, Praca habilitacyjna, Warszawa,
Wydawnictwa Akademii Medycznej w Warszawie, 2000
Musiek F. E., Rintelmann W. F.: Contemporary perspectives in hearing assessment,
Boston, Allyn and Bacon, 1999
A. Pruszewicz (red.): Zarys audiologii klinicznej, Wydawnictwa Akademii Medycznej
im. Karola Marcinkowskiego, Poznań 1999
Stapells D. R., Oates P.: Estimation of the pure–tone audiogram by the auditory
brainstem response, a review. „Audiology & Neuro–Otology” 1997, 2, 5, 257–280
Dziękujemy za uwagę!
Iwona Machowska
Marketing & New Business Manager
Tel. +48 600 375 376
Email: [email protected]
Ul. Toszecka 101/226
44-100 Gliwice
Tel. 48 32 23 00 290
www.codeconcept.pl