Transcript 1 - Eszkola-wielkopolska

UCHO
U c h o – narząd słuchu
występujący jedynie u kręgowców.
Najbardziej złożone i rozwinięte uszy
występują u ssaków.
Ucho odbiera fale dźwiękowe, przekształca
je w drgania mechaniczne, a drgania w impulsy
nerwowe.
Odpowiada także za zmysł równowagi (błędnik).
U c h o ludzkie dzieli się na trzy
części:

ucho zewnętrzne

ucho środkowe

ucho wewnętrzne
U c h o zewnętrzne - ma za zadanie
przejęcie fali dźwiękowej i skierowanie jej,
z niewielkim wzmocnieniem szczególnie
dla sygnału mowy, na błonę bębenkową.
Małżowina uszna pozwala lepiej słyszeć
dźwięki dochodzące z przodu głowy.
Przewód słuchowy to kanał o objętości ok. 2 cm sześciennych
stanowiący rezonator o częstotliwości własnej ok. 3700 Hz.
U c h o środkowe - spełnia podwójną rolę.
Pierwsza to dopasowanie warunków odbioru drgań
akustycznych z ucha zewnętrznego i przekazywanie ich do
ucha wewnętrznego.
Druga to rola bezpiecznika - kontrolera natężenia bodźca
przed przekazaniem go do ucha wewnętrznego.
 Błona
bębenkowa
 Jama bębenkowa
 Kosteczki słuchowe: (młoteczek, kowadełko,
strzemiączko)
 Trąbka słuchowa
Kosteczki słuchowe pełnią rolę wzmacniacza dźwięku. Bodziec jest wzmacniany
17 razy czyli 25 dB. Ucho środkowe spełnia rolę tzw. transformatora akustycznego.
KOWADEŁKO
MŁOTECZEK
STRZEMIĄCZKO
U c h o wewnętrzne - zawiera ostatni
odcinek układu przewodzącego dźwięki
oraz receptory zmysłu słuchu i równowagi.
BŁĘDNIK
BŁONIASTY
CZŁOWIEKA
Błędnik kostny: ślimak, kanały półkoliste
Błędnik błoniasty
Narząd Cortiego

Elementy odpowiedzialne za słuch
Okienko owalne (przedsionka) –
błona stykająca się bezpośrednio ze
strzemiączkiem, ułatwiająca przejście drgań
z ucha środkowego do wnętrza ślimaka.
Drgania przechodzą do schodów przedsionka,
czyli zewnętrznej komory ślimaka.

Okienko okrągłe –
błona nie stykająca się z zewnątrz z żadną z
kostek, ale również mogąca przekazywać (nie
wzmocnione) drgania do wnętrza ślimaka.
Stanowi wyłom stykający się ze schodami
ślimaka (środkowa komora ślimaka).


Ślimak – najważniejsza część ucha wewnętrznego, z wyglądu
przypominająca muszlę ślimaka. Jest to długi, zwężający się
kanał kostny, zwinięty spiralnie i wypełniony w całości płynem,
w którym zawieszone są otolity (kryształki CaCO3).

W środku przedzielony jest dwoma błonami – błoną
podstawową i błoną Reisnera (inaczej przedsionkową).

Dzielą one ślimaka na trzy komory nazywane schodami
przedsionka, ślimaka i bębenka.

Wewnątrz schodów ślimaka znajduje się
narząd Cortiego, który zamienia pobudzenia znajdujących się
na nim rzęsek w impulsy nerwowe. Zniszczenie narządu
Cortiego powoduje całkowitą głuchotę.
1. Przychłonka (perylimfa); 2. Śródchłonka (endolimfa), 3. Błona pokrywająca(nakrywkowa); 4. Narząd Cortiego:
5. Komórki zmysłowe wewnętrzne, 6. Komórki zmysłowe (włoskowate) zewnętrzne, 7. Komórki filarowe
wewnętrzne, 8. Komórki filarowe zewnętrzne, 9. Komórki falangowe (wew. i zew.), 10. Komórki Hansena, 11.
Komórki Bordera(le.)i Klaudiusza(pr.), 12. Błona podstawna, 13. Przewód ślimakowy a. Schody środkowe 14.
Tunel wewnętrzny 15. Bruzda spiralna wewnętrzna, 16. Schody bębenka, 17. Blaszka spiralna kostna, 18. Gałąź
nerwu słuchowego (czaszkowego VIII), 19. Włókno odprowadzające, 20. Włókno doprowadzające
Elementy odpowiedzialne za równowagę
 kanały
półkoliste
 woreczek
 łagiewka
Dzięki czemu słyszymy?

Małżowina uszna kieruje dźwięki do przewodu słuchowego, gdzie ulegają
wzmocnieniu. Fale dźwiękowe kierują się dalej do błony bębenkowej, która
je wzmacnia drgając pod ich wpływem, jak membrana bębna.

MAŁŻOWINA USZNA

Drgania błony bębenkowej przekazywane są do ucha środkowego (brązowy
kolor), w którym znajdują się najmniejsze w organizmie człowieka kosteczki:
młoteczek, kowadełko i strzemiączko. Rolą kosteczek słuchowych jest
wzmocnienie fali dźwiękowej i przekazanie drgań poprzez okienko owalne
do płynu (kolor zielony) wypełniającego trzecią część ucha - ucho
wewnętrzne.
Płyn w uchu wewnętrznym odgrywa rolę nie tylko w
procesie słyszenia, ale też w utrzymywaniu równowagi
naszego ciała.


Ważną rolę odgrywa również przewód, który rozpoczyna
się w uchu środkowym, w obrębie dna jamy bębenkowej,
zwany trąbką słuchową lub trąbką Eustachiusza, a
kończy się z drugiej strony w części nosowej gardła.
Jego rolą jest utrzymywanie odpowiedniego ciśnienia
powietrza w jamie bębenkowej.

Dalej dźwięk dociera do „ślimaka” - systemu kanałów o
kształcie muszli ślimaka. Ślimak wypełniony jest płynem,
który przemieszcza się pod wpływem drgań i wprawia w
ruch około 25 000 delikatnych komórek słuchowych,
które przekształcają energię mechaniczną w impulsy
elektryczne przekazywane do wyspecjalizowanych
ośrodków w korze mózgowej.
W ten sposób słyszymy.
ZAPALENIA UCHA
Zapalenie ucha środkowego u dzieci
Ta choroba dotyczy najczęściej niemowląt i małych dzieci, rzadziej dzieci
starszych. U osób dorosłych choroba występuje sporadycznie. Wiele dzieci
poniżej 2 roku życia przechodzi zapalenie ucha przynajmniej raz w życiu. Po
7 roku życia dzieci chorują już rzadziej.
 Zapalenia ucha środkowego dzielimy najogólniej na ostre i przewlekłe
1. O ostrym zapaleniu mówimy, gdy czas trwania choroby ogranicza się do 3
tygodni.
2. O przewlekłym zapaleniu mówimy, gdy czas choroby przekracza 3 miesiące.
Przyczyną przewlekłego zapalenia ucha środkowego jest nie wyleczone do
końca ostre zapalenie, po którym pozostaje otwór (perforacja) w błonie
bębenkowej.
3. Wyróżnia się też postać „podostrą”, której czasokres jest pośredni.
 Ze względu na dominujące objawy zapalenia ucha środkowego
dzielimy na:
- zapalenie z wysiękiem - surowiczym, śluzowym, ropnym, (inaczej: wysiękowe
zapalenie ucha środkowego)
- zapalenia bez wysięku z ucha

Zapalenie przewlekłe proste
Przewlekłe proste zapalenie jest najłagodniejszym z zapaleń ucha
środkowego. Obok ubytku (perforacji) błony bębenkowej –
charakterystyczny jest śluzowy lub bezwonny - śluzowo-ropny wyciek z
ucha oraz upośledzenie słuchu. Terapia sprowadza się do leczenia
miejscowego, które eliminuje się wyciek z ucha oraz do usunięcia źródła
zakażeń w nosie i gardle.
Leczenie obejmuje odsysanie (drenaż), oczyszczanie i stosowanie środków
miejscowo działających od strony przewodu słuchowego ( podobnie jak w
wysiękowym zapaleniu ucha środkowego – patrz wyżej). W niektórych
stosowane jest leczenie chirurgiczne.
 Zapalenie przewlekłe ziarninowe
Ten rodzaj przewlekłego zapalenia ucha cechuje się ubytkiem (perforacją)
błony bębenkowej inicjującym infekcję bakteryjną i dość obfity wyciek
śluzowo- ropny z ucha. Ponadto również upośledzeniem słuchu.
Charakterystyczne są zmiany ziarninowe wyściółki ucha środkowego i
polipy uszne oraz zniszczenia kostne w wewnętrznej strukturze ucha widoczne na zdjęciach RTG.
W tej postaci choroby nie jest możliwe „wysuszenie” ucha leczeniem
miejscowym. Powodem jest obfity rozrost ziarniny „zatykającej”
przestrzenie ucha i uniemożliwiającej odpływ zakażonej wydzieliny.
Leczenie tej postaci zapalenia ucha jest operacyjne i technicznie trudne,
ze względu na ryzyko uszkodzenia struktur ucha środkowego, m.in. nerwu
twarzowego.


LECZENIE ZAPALENIA UCHA
OSTRE ZAPALENIE UCHA ŚRODKOWEGO - LECZENIE
Antybiotykoterapia ostrego zapalenia ucha środkowego
Chociaż u blisko ok. połowy chorych zapalenie samoistnie ustępuje, to
nie wiadomo, który z pacjentów ma tę szansę. Z tego powodu, jak
też ze względu na toksyczność infekcji bakteryjnej i możliwość
powikłań - w większości zachorowań stosuje się antybiotykoterapię.
Zastosowanie antybiotyków łagodzi objawy choroby; skraca jej
przebieg oraz znacznie zmniejsza powikłania i zmniejsza nawroty.
Ze względu na tempo rozwoju choroby i długi czas oczekiwania na
wynik posiewu bakteriologicznego zwykle stosuje się antybiotyk,
który jest skuteczny wobec większości bakterii zakażających ucho
środkowe.

NIEKTÓRE CHOROBY
Otoskleroza jest chorobą kości, która stanowi ścianę
błędnika, i nie ma nic wspólnego z miażdżycą naczyń,
popularnie zwaną sklerozą. W otosklerozie dochodzi do
powstania nieprawidłowej kostniny, która unieruchamia
podstawę trzeciej kosteczki słuchowej-strzemiączka.


Czyrak ucha powstaje w wyniku zakażenia bakteryjnego
mieszków włosowych i gruczołów łojowych w rezultacie
uszkodzenia skóry przez drapanie, zbyt energiczne
czyszczenie ucha –silny pulsujący ból.
Ból ucha zazwyczaj jest wyczuwalny w obszarze
małżowiny usznej, może jednak sięgać dalej - do przewodu
słuchowego i ucha środkowego. Najczęściej objawia się u
niemowląt i małych dzieci. Dolegliwości w obrębie narządu
słuchu wywołuje zmiana ciśnienia, infekcje, zapalenia i
skaleczenia.

Wirusy atakują ucho!
Wirusy namnażają się w ściółce ucha środkowego
podobnie jak w nabłonku śluzówki nosa i gardła. Skutek
jest podobny - powodują stopniową martwicę nabłonka
oraz odczyn zapalny w podścielisku. Po pewnym czasie
powoduje to obrzęk i wydzielanie płynów wysiękowych.
Po tym zapalenie przechodzi w fazę „zagęszczenia”
wysięku. Wtedy dochodzi do nadkażenia bakteryjnego,
co powoduje narastanie dolegliwości i rozwój choroby:
Odporność na wirusy przeziębieniowe
Powikłania pogrypowe
Przeziębienie - powikłania

PREDYSPOZYCJE SPRZYJAJĄCE ZACHOROWANIU
Predyspozycje fizjologiczne sprzyjające zachorowaniu, zwłaszcza u
małych dzieci
- krótki okres karmienia piersią
- niedojrzały układ odpornościowy u niemowląt i małych dzieci (dojrzałość
osiąga ok. 12 roku życia)
- trąbka słuchowa - szeroka, krótka, a u niemowląt „ziejąca”
- przerost tkanki limfatycznej (gardła i ucha)
- podobieństwo błony śluzowej ucha i dróg oddechowych


Uwaga, u małych dzieci sprzyja zapaleniu ucha bierne palenie tytoniu
przez rodziców oraz zanieczyszczenie środowiska za oknem (spaliny
samochodowe, smog, itp.).
UCHO Z KLEJEM
Wysięk z ucha – czyli „ucho z klejem”
W nie powikłanym zapaleniu ucha środkowego wydzielina może być
śluzowa i kleista, bez wysięku ropnego. Dlatego wysiękowe zapalenie
ucha środkowego zwane jest niekiedy „uchem z klejem” „Ucho z
klejem”, ze względu na okresowe cofanie się choroby i jednocześnie
skłonność do nawrotów można uznać, za postać pośrednią pomiędzy
ostrym a przewlekłym zapaleniem ucha środkowego. Szacuje się, że
we wczesnym dzieciństwie - głównie w wieku 4-7 lat - przechodzi tę
dolegliwość, co 3 dziecko. Spotykamy ją rzadko u starszych dzieci i
niekiedy u dorosłych. U dorosłych przyczyną jest niedrożność trąbki
słuchowej łączącej jamę bębenkową z gardłem.

Co powoduje wysięk?
Wśród czynników sprzyjających powstawaniu wysięku wymienia się
przede wszystkim te, które upośledzają prawidłową czynność trąbki
słuchowej. Są to: przerost migdałka gardłowego, wady twarzoczaszki,
w tym rozszczep podniebienia, skrzywienie przegrody nosa, polipy i
guzy jamy nosa, nawracające infekcje wirusowe dróg oddechowych
alergia pokarmowa i wziewna.

„Perła„ w uchu
Nie wyleczone do końca ostre zapalenie, po którym
pozostaje otwór w błonie bębenkowej, może
przejść w stan przewlekły. Taki ubytek jest bowiem
zachętą do osiedlania się w uchu środkowym
bakterii, a potem rozwoju zapalenia, które
niejednokrotnie doprowadza do zniszczenia
delikatnych struktur jamy bębenkowej.
Charakterystyczną cechą choroby jest
występowanie perforacji błony bębenkowej oraz
okresowych wycieków z ucha środkowego, a w
późniejszym okresie postępująca utrata słuchu.
Czym jest niedosłuch i głuchota ?

Niedosłuch jest zaburzeniem narządu słuchu polegającym na
nieprawidłowym przewodzeniu lub tez odbiorze dźwięków.

Częstość występowania niedosłuchu rośnie wraz z wiekiem i tak:
U noworodków - 2-3% przypadków
U osób do 18 roku życia - 5% przypadków
U osób w wieku 19-44 - 4,5-5% przypadków
U osób wieku 45-64 - 14%przypadków
U osób w wieku 65-74 – 23% przypadków
U osób powyżej 75 roku życia – 35% przypadków
Czym jest głuchota wrodzona?

Głuchota wrodzona (dziedziczna) to upośledzenie uniemożliwiające odbieranie
bodźców akustycznych. Bardzo często wiąże się ona z jednoczesnym brakiem
zdolności do mówienia.

Badania epidemiologiczne wskazują na fakt, iż uwarunkowania genetyczne stanowią
istotny czynnik mający wpływ na występowanie głuchoty. Rozwój genetyki oraz
biologii molekularnej doprowadził do lepszego poznania tła genetycznego
niedosłuchu oraz identyfikacji genów, których defekty odpowiedzialne są właśnie za
występowanie głuchoty wrodzonej.

Głuchotę ze względu na czas jest wystąpienia możemy podzielić na prelingwalną
(choroba ujawnia się przed opanowaniem zdolności mówienia lub w fazie jej
największego rozwoju) oraz postlingwalną (choroba ujawnia się po opanowaniu
zdolności mówienia).
W przyszłości planowane jest przeprowadzanie badań przesiewowych, których
zadaniem będzie szybkie wykrycie niedosłuchu umożliwiające skuteczną
terapię a także objęcie poradnictwem genetycznym rodzin z ryzykiem
wystąpienia głuchoty wrodzonej.
Otorynolaryngologia – dziedzina
medycyny zajmująca się rozpoznawaniem
i leczeniem chorób ucha, nosa ,krtani
,gardła oraz innych narządów głowy i szyi.
Jej nazwa potoczna to otolaryngologia lub najczęściej używana - laryngologia.
Narzędzia laryngologiczne:
dzięki otoskopowi lekarz widzi wnętrze przewodu słuchowego
zewnętrznego i błonę bębenkową oddzielającą ucho zewnętrzne od
środkowego;
rynoskop - włożony do nosa pozwala na dokładne przyjrzenie się
przewodom i małżowinom nosowym;
lusterko laryngologiczne umożliwia z kolei dokładne zbadanie gardła
i krtani
1
3
2
Pielęgnacja / higiena

Czyszczenie uszu
W zasadzie higiena uszu nie wymaga specjalnych zabiegów. Należy czyścić to, co
widać, czyli małżowiny uszne i samo ujście przewodu słuchowego.
W celu dok ładniejszej hig ieny małżowiny dziecko układa się w pozycji leżącej z główką
zwróconą na bok. Można do tego celu wykorzystać róg ręcznika lub pieluszki,
a także patyczki higieniczne.
Nie wkładaj patyczków higienicznych do przewodu słuchowego!
Możesz uszkodzić jego delikatną skórę i spowodować zapalenie lub
nawet naruszyć głębsze struktury ucha.

Drażnienie przewodu słuchowego patyczkiem higienicznym zwiększa produkcję
woskowiny.
Choroba lokomocyjna

Choroba lokomocyjna spowodowana jest zaburzeniami
w odbiorze tych samych bodźców przez oko i błędnik,
które przesyłają do mózgu sprzeczne informacje
powodując poszczególne objawy choroby lokomocyjnej.
Zachorować może każdy i w każdym wieku. Jednakże
najbardziej narażone na chorobę są dzieci, co wiąże się
z niedojrzałością układu nerwowego.
Objawy
Najczęściej spotykanymi objawami choroby
lokomocyjnej są mdłości, nudności i wymioty.
Skóra blednie i jest spocona. Wcześniej może
być odczuwany ucisk w klatce piersiowej,
uczucie gorąca i duszności, jakiś niezrozumiały
niepokój, czasem zaburzenia rytmu serca.
Objawy te potęguje stres.

SŁUCH

Zmysł umożliwiający odbieranie (percepcję)
fal dźwiękowych. Narządy słuchu nazywa się
uszami.

Słuch jest wykorzystywany przez organizmy
żywe do komunikacji oraz rozpoznawania
otoczenia.
Słuch człowieka - podstawowe dane:

zakres słyszalnych częstotliwości 16-20 000 Hz

Zakres największej czułości ucha 1000-3000 Hz

Zakres częstotliwości ludzkiej rozmowy 200-3000 Hz

Próg słyszalności dB HLPróg bólu 110-140 dB HL

Uszkodzenie słuchu150 dB HL

Zakres rejestrowanych zmian ciśnienia0,0000260 Pa

Minimalne wychylenie błony bębenkowej10-10
m; 1 Å

Wychylenie błony bębenkowej przy głośnym
dźwięku o niskiej częstości0,1 mm

Liczba rozróżnialnych czystych
tonów~3000

Rozdzielczość częstotliwościowa ucha
1 Hz przy 1000 Hz

Dźwięk skierowany przez małżowinę uszną do
przewodu słuchowego zewnętrznego wprawia w
drgania błonę bębenkową i tzw. aparat
akomodacji tj. kosteczki słuchowe i mięśnie ucha
środkowego.

Dzięki ruchom podstawy ostatniej z trzech
kosteczek - strzemiączka - w okienku owalnym
błędnika, drgania akustyczne przenoszą się na
płyny, jakimi wypełniony jest ślimak.
Ponieważ płyny są nieściśliwe, na to aby
podstawa strzemiączka mogła wykonać ruch w
głąb ucha, wewnętrznego musi dojść do
kompensacyjnego wychylenia - w stronę jamy
bębenkowej - błony drugiego okienka ucha
wewnętrznego zwanego okrągłym.

- Ta tzw. gra okienek jest niezbędnym warunkiem prawidłowego
przenoszenia dźwięków drogą powietrzną,
bębenkowo-kosteczkową
Fale dźwiękowe:
Przez powietrze docierają do małżowiny usznej
następnie przewodem słuchowym zewnętrznym
do błony bębenkowej. Pod wpływem drgań
powietrza błona bębenkowa porusza
przylegający do niej młoteczek. Drgania z
młoteczka są przekazywane na kowadełko i
strzemiączko, za pośrednictwem okienka
owalnego trafiają do ucha wewnętrznego, gdzie
drgania są zamieniane na impulsy nerwowe,
które nerwem słuchowym docierają do ośrodków
słuchowych w korze mózgowej.
Statystyki dotyczące niedosłuchu

Niedosłuch jest najczęściej występującym defektem narządów
zmysłu u ludzi. Dotyczy on około 10% społeczeństwa.

Według międzynarodowych danych epidemiologicznych jedno
dziecko na 1000 dotkniętych jest głębokim niedosłuchem od
urodzenia lub też od wczesnego dzieciństwa.

Kolejne jedno dziecko na 1000 traci słuch przed osiągnięciem
dorosłości.

W krajach rozwiniętych ciężkie upośledzenie słuchu dotyczy 0,3%
populacji w wieku 30-50 lat i około 2,3% u osób 60-70 lat.
Aparat słuchowy
Podstawowym urządzeniem wspomagającym komunikację
u osób z niedosłuchem jest aparat słuchowy.
Składa się z odbiornika (miniaturowego mikrofonu), układu
elektronicznego przetwarzającego i wzmacniającego sygnał
oraz nadajnika (miniaturowego głośnika).
http://www.biomedical.pl/szukaj/choroby+uszu/
http://zdrowie.gazeta.pl/Zdrowie/1,101580,11206851,Choroba_lokomocyjna.html
http://www.doctormed.pl/wydzial/278/artykul/429/G%C5%82uchota%20wrodzona%20%20to%20mo%C5%BCe%20dotyczy%C4%87%20tak%C5%BCe%20Ciebie%20
http://supermozg.gazeta.pl/supermozg/1,97454,6655599,Na_ucho_o_sluchu.html
http://pl.wikipedia.org/wiki/S%C5%82uch
http://www.pfm.pl/u235/navi/199242
http://pl.wikipedia.org/wiki/Ucho
http://www.abtechmed.pl/html_aparaty/ucholudzkie_sluchu.html
http://pediatria.mp.pl/prawidlowyrozwoj/pielegnacja/show.html?id=52306
http://www.resmedica.pl/laryngologia/zapalenie-ucha-srodkowego
http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/35615
http://www.laryngologiczne.choroby.biz/