Transcript ระบบประกันสุขภาพ ทพ.ดร. วิรัตน์ เอื้องพูลสวัสดิ์ ส านักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เขต 12 (สงขลา)

ระบบประกันสุขภาพ
ทพ.ดร. วิรัตน์ เอื้องพูลสวัสดิ์
สานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
เขต 12 (สงขลา)
ระบบสุขภาพ (Health System) หมายถึง
ระบบความสัมพันธ์ทั้งมวลที่เกีย
่ วข้องกับสุขภาพ มี
จุดมุ่งหมายหลัก เพื่อทาให้เกิดการปรับปรุง พัฒนาสุขภาพ
ของประชาชนเป็นสาคัญ
ข้อควรคานึงเสมอเมื่อพิจารณาถึงสิง่ ที่ระบบสุขภาพจะทาให้เกิดการ
พัฒนาสุขภาพของประชาชนมี 2 ประการได้แก่
1. ระบบจะต้องตอบสนองต่อความคาดหวังของประชาชนอย่างมี
คุณภาพ
2. ระบบควรตอบสนองต่อประชาชนด้วยความเป็นธรรม ไม่ว่าจะ
ยากดีมีจนอย่างไรก็ตาม
ความสัมพันธ์ระหว่างกลไกและวัตถุประสงค์ของระบบสุขภาพ
องค์การอนามัยโลก 2000
กลไกของระบบ
วัตถุประสงค์
พรบ.สุขภาพ
แห่งชาติ
ระบบพิทักษ์หรือ
คุ้มครองปชช.
การสร้างและพัฒนา
ทรัพยากร
กลไกการเงินการคลัง
ตอบสนองความต้องการของ
ประชาชน
การให้บริการ
สุขภาพ
พรบ.หลักประกัน
สุขภาพแห่งชาติ
สุขภาพ
สนับสนุนงบประมาณอย่าง
เสมอภาค
ประเด็นท้าทาย
การเคลือ
่ นย้ายคน
อย่างเสรี
การเปลีย
่ นแปลง
โครงสร้างประชากร
การพ ัฒนาด้าน
เทคโนโลยีก ับผลกระทบ
ั
ต่อสงคมไทย
4
ประเด็นท้าทาย
การเปลีย
่ นแปลง
โครงสร้างประชากร
ั
ั้
่ งคมผู
่ งเวลาอ ันสน
แนวโน้มเข้าสูส
ส
้ ง
ู อายุในชว
คนวัยทำงำน
วัยเด็ก
วัยสูงอำยุ
5
ประเด็นท้าทาย
การพ ัฒนา
เทคโนโลยีก ับผลกระทบ
ั
ต่อสงคมไทย
Bright Side
 ผลิตยาร ักษาโรค/
พ ัฒนาการด้าน
การแพทย์
Dark Side
ี่ งด้านสุขภาพ /
 ความเสย
้
สงิ่ แวดล้อม สูงขึน
 อาชญากรรม
ึ ษาต่อเนือ
 การศก
่ ง/
อิเล็ กทรอนิกส ์
การเรียนรูต
้ ลอดชวี ต
ิ
การแพร่กระจายของ
ื่ ลามก
สอ
ั
สงคมฐานความรู
้
 พฤติกรรมคนไทย
เปลีย
่ นแปลง
6
หลักการของพรบ.หลักประกันสุขภาพ
แห่งชาติ
เพื่อให้ประชาชนชาวไทยมีสิทธิได้รบ
ั บริการ
สาธารณสุขทีม
่ ีมาตรฐานทุกคน มีการจัดระบบ
การช่วยเหลือด้านการรักษาพยาบาลทีม
่ ีอยู่
หลายระบบร่วมกัน เพื่อลดค่าใช้จ่ายใน
ภาพรวม และเกิดระบบใหม่ทม
ี่ ป
ี ระสิทธิภาพ
มากขึ้น
สุขภาพหรือสุขภาวะเป็นเรือ
่ งใหญ่ที่บรู ณาการอยู่ในการ
พัฒนามนุษย์และสังคมทั้งหมด เป็นเรือ
่ งที่อยู่เลย
พรมแดนของกระทรวงสาธารณสุขออกไปมาก
สุขภาพในแนวคิดของพรบ.สุขภาพแห่งชาติใหญ่กว่า
แนวคิดทางการแพทย์และทางสาธารณสุขออกไปมาก
สุขภาพหรือสุขภาวะของคนไทยจะเกิดได้จริง ต่อเมื่อ
ประเทศสามารถพัฒนาอย่างบูรณาการ พร้อมและ
สอดคล้องกันทุกด้าน
นพ. ประเวศ วะสี
ทิศทางในอนาคตของระบบบริการสุขภาพ
• แนวคิดของ World Health Report 2008
ระบบประกันสุขภาพ
(Health Insurance System)
• หลักการพื้นฐานของการประกัน
สุขภาพ
• องค์ประกอบของการประกันสุขภาพ
• ประเภทของการประกันสุขภาพ
• ระบบประกันสุขภาพของประเทศไทย
และประเทศอื่นๆ
ทาไมต้องมีการจัดหลักประกันสุขภาพให้ประชาชน?
การประกันสุขภาพ (Health Insurance)
การเปลี่ยนความไม่แน่นอนของค่าใช้จา่ ยด้านสุขภาพ
ของประชาชนมาเป็นความแน่นอนของค่าใช้จา่ ย โดย
นาความเสีย
่ งทางสุขภาพของประชาชนในภาพรวมมา
รวมกัน (pooling risk ) และมีกลไกในการจัดการกับ
ความเสี่ยงนัน
้ อย่างเป็นระบบ (sharing risk)
Key functions of health insurance
Access to care
Financial protections of family incomes
ธรรมชาติของสภาวการณ์สุขภาพในสังคม
ระดับปัจเจกบุคคล
มีความไม่แน่นอน (Uncertainty)



ในการได้รบ
ั โรค (contacting diseases)
ในความรุนแรงของการเจ็บป่วย (severity of illness)
ในค่าใช้จา่ ยในการรักษาพยาบาล (medical expenditure)
กระทบต่อสถานะทางการเงินของครัวเรื อน
เวลา
= รายได้
= รายจ่ายด้านสุ ขภาพ
ธรรมชาติของสภาวการณ์สุขภาพในสังคม
ระดับสังคม
 มีความไม่เป็นธรรม (Inequity)
 ในการจ่ายเงิน
(financial contribution)
 ในการเข้าถึงและการใช้บริการ
 ในค่าใช้จา
่ ยด้านสุขภาพ
รายได้
การจ่ายเงิน
(access & utilization)
(expenditure)
การใช้บริ การ
ค่าใช้จ่ายของบริ การ
หลักการพื้นฐานของการประกันสุขภาพ
การรวมและเฉลีย
่ ความเสี่ยงระหว่างบุคคล
ในสังคม (pooling and sharing risk)
เสีย่ งมาก
(ป่ วย)
Pool risk
เงินที่จ่าย เงินที่ใช้
เสีย่ งน้อย
(ไม่ป่วย)
เงินที่จ่าย เงินที่ใช้
ผลที่ได้จากการประกันสุขภาพ
การเจือจานรายได้ระหว่างบุคคล
(Inter-personal income subsidy)
เฉลี่ยความเสีย
่ ง
(ระหว่างรายได้เท่ากัน )
ต่าา
ความเสี่ยง
สูงง
การจ่ายเงิน การถ่ายเท การใช้บริการ
ต่า
รายได้
รายได้
สูง
เจืออจานรายได้
จานรายได้
เจื
(ระหว่างความเสีย่ งเท่ากัน )
ข้อจากัดของกลไกการบริหารจัดการสุขภาพของ
ประชาชน
• ตามหลักเศรษฐศาสตร์ทั่วไป
demand กาหนด supply
ทางการแพทย์
supply กาหนด demand
• Supply ถือเงิน ยิ่งทาให้เกิดการผูกขาดทางการบริหาร
มากยิง่ ขึ้น ขาดการต่อรอง ตรวจสอบจากประชาชน
• การไม่มเี พดานงบประมาณมากากับการบริหาร ยิ่งทา
ให้การเกิดการควบคุมค่าใช้จา่ ยยากขึน
้
จะทาอย่างไรจึงจะทาให้เกิดกลไกการ
บริหารจัดการทีม
่ ี ประสิทธิภาพเพิ่มขึน
้
• คานอานาจจาก supply โดย
ให้ผู้ให้บริการเป็นผูใ
้ ห้บริการ
อย่างสมบูรณ์ (ไม่ถือเงิน)
• จัดตั้งกองทุนขึน
้ มาบริหาร
งบประมาณ เจรจาต่อรองกับ
supply
• มีงบประมาณที่ชัดเจนเพื่อ
สามารถควบคุมการใช้จา่ ย
อย่างมีประสิทธิภาพเพิ่มขึน
้
Provider
Purchaser
Cost containment
องค์ประกอบในระบบประกันสุขภาพ
A
ประชาชน/ผู้ป่วย
B
DIRECT PAYMENTS
ผู้ให้ บริการ
HEALTH SERVICES
INSURANCE
MONEY
COVERAGE
(TAXES OR
PREMIUMS)
CLAIMS
MONEY
PAYMENT
(FEES, GLOBAL
BUDGET)
D
รัฐ/องค์ กรวิชาชีพ
C
กองทุน
REGULATION
REGULATION
กลไกระบบประกันสุขภาพ
• การรวบรวมเงินในระบบประกัน (Revenue
collection)
• การจ่ายเงินในการใช้บริการ (Co-payment or
Cost-sharing)
• การจ่ายเงินให้สถานบริการ (Payment to
providers)
การรวบรวมเงินในระบบประกัน (Revenue collection)
การได้รบ
ั จัดสรรจากภาษี (Taxation)
การจ่ายเบีย
้ ประกัน (Premiums)
– การคิด Premium ตามความเสีย
่ งของแต่ละบุคคล
(individual risk rating)
– การคิด Premium ตามความเสีย
่ งแบบกลุม
่
(community risk rating)
– การคิด Premium ตามระดับของรายได้
(income-related premium)
การร่วมจ่ายเมือ
่ ใช้บริการ (Co-payment or cost
sharing)





จ่ายส่วนต้น ด้วยอัตราคงที่ (nominal fee)
จ่ายส่วนต้นจนถึงขีดกาหนด (deductible)
จ่ายตามสัดส่วน % ของราคา (coinsurance)
จ่ายตามสัดส่วน % ของราคา แบบมีเพดาน
กาหนดสิทธิประโยชน์ทจ
ี่ ะให้สงู สุด (benefit maximum)
การจ่ายเงินให้สถานบริการ (Payment to
provider)



จ่ายย้อนหลังตามบริการ (Retrospective reimbursement)
จ่ายเงินล่วงหน้าตามข้อตกลง (Prospective payment)
จ่ายเงินแบบผสม (Mixed payment)
รูปแบบการจ่ายเงิน
Line Item Budget
Global Budget
Capitation
Case-based i.e. Diagnostic Related Payment
Fee-for-service
Per diem
Provider payment mechanisms and provider behaviour
Provider Prevent health
problems
behaviour
Mechanisms
Line item budget
+/-
Deliver
services
--
Respond to Contain
costs
legitimate
expectations
+/+++
Global budget
++
--
+/-
+++
Capitation (with
competition)
Case-based i.e. Diagnostic
related payment
Fee-for-service
+++
--
++
+++
+/-
++
++
++
+/-
+++
+++
---
Per diem
+/-
++
++
+
Key: +++ very positive effect; ++ some positive effect; +/- little or no variable effect;
- - some negative effect; - - - very negative effect
ประเภทของการประกันสุขภาพ
(แบ่งตามประเภทการได้มาซึ่งงบประมาณ)
• การสร้างหลักประกันสุขภาพแห่งชาติจากระบบ
ภาษี (tax-based health insurance) หรือ
Beveridge model
• การประกันสังคม (compulsory social
insurance) หรือ Bismarck model
• การประกันสุขภาพแบบสมัครใจ (voluntary
health insurance)
• บัญชีเงินออมเพื่อสุขภาพ (medical saving
account)
ปัญหาของการประกันสุขภาพและการควบคุม
ผู้เอาประกัน
• กลุ่มเสีย
่ งซื้อประกันมาก (Adverse selection) กรณี voluntary
insurance
• จริยธรรมการใช้บริการ (User moral hazard) โดยการใช้
บริการมากเกินจาเป็น
องค์กรประกัน
• คัดเลือกกลุม
่ เสีย
่ ง risk selection กรณี voluntary insurance
ผู้ให้บริการ
• จริยธรรมการให้บริการ (Provider moral hazard)
– การให้บริการเกินความจาเป็น (Over-service)
– การให้บริการต่ากว่าทีค
่ วรจะเป็น (Under-service)
ปัญหาของการประกันสุขภาพและการควบคุม
• การควบคุม Adverse selection
– ใช้การประกันสุขภาพภาคบังคับ
– การปรับเบีย
้ ประกันตามความเสีย
่ ง (risk adjusted
premium)
• การควบคุม User Moral Hazard
– การให้มส
ี ว
่ นร่วมจ่าย (co-payment)
– การลดแรงจูงใจในการใช้บริการที่ไม่จาเป็น เช่น การรอ
คอย
– กาหนดขอบเขตของสิทธิประโยชน์
ปัญหาของการประกันสุขภาพและการควบคุม
• การควบคุม Risk selection
– ใช้การประกันสุขภาพภาคบังคับ
– การปรับเบีย
้ ประกันแบบกลุม
่ (community rating premium)
ปัญหาของการประกันสุขภาพและการควบคุม
• การควบคุม Provider Moral Hazard
– วิธีจ่ายค่าตอบแทนบุคลากร
• การให้เป็นผูถ
้ อ
ื งบประมาณ (fund holder)
• กฎระเบียบการจ่ายเงิน (rule for payment)
– วิธีการจ่ายค่าตอบแทนสถานบริการ
• ระบบตกลงราคาล่วงหน้า (prospective)
• ระบบงบประมาณ (global budget, capitation)
– การแข่งขัน (competition)
– ทบทวนการใช้บริการและการบริหารจัดการการใช้
บริการ
(utilization and management review)
Thailand: historical development
User fees
Informal exemption
1945
1970
1-3rd
NHP
1962-76
Provincial
hospitals
Establishment of
prepayment schemes
1975 1980
LIC CSMBS
1983 1990
1980 CHF
SSS
4th -5th NHP
(1977-86)
District hospitals
Health centers
1990
Expansion of
prepayment schemes
SSS
CSMBS
LIC  MWS 1994
PVHI
Universal
Coverage
2000
SSS
2001
Health Infrastructure
Samrit Srithamrongsawat
CSMBS
Universal Coverage
2001
34
The challenge of health insurance
systems in Thailand
one single system
one standard for all
the system for all (no matter rich or poor)
efficient and effective system (costeffectiveness)
cost containment
สานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
วิสัยทัศน์
มีระบบหลักประกันสุขภาพที่ประชาชนเข้าถึงด้วยความมัน
่ ใจ
พันธกิจ
•ส่งเสริมและพัฒนาให้เกิดระบบบริการสุขภาพที่ดีที่ประชาชนมั่นใจและ
ผู้ให้บริการมีความสุข
•ส่งเสริมสนับสนุนให้ประชาชน องค์กรประชาชน และองค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่นให้มีบทบาทในการพัฒนาระบบหลักประกันสุขภาพ
•ส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ของประชาชนให้เข้าใจสิทธิและหน้าที่
•จัดหาเงินกองทุนหลักประกันสุขภาพให้เพียงพอและบริหารให้มี
ประสิทธิภาพ
•พัฒนาระบบบริหารจัดการที่ได้มาตรฐาน
หลักการของระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
• เฉลี่ยทุกข์เฉลี่ยสุข
คนดีช่วยคนป่วย
• เอื้ออาทรต่อกัน
หมอ + คนไข้
• ร่วมด้วยช่วยกัน
การมีส่วนร่วม
ระบบประกันสุขภาพประเทศไทย ก่อนปี 2543
ความครอบคลุม %
สวัสดิการรักษาพยาบาลผูม
้ ีรายได้
น้อย (บัตรสปร.)
ประกันสุขภาพแบบสมัครใจ (บัตร
สุขภาพ)
สวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการ
37
ประกันสังคม
9
ประกันสุขภาพเอกชน
10
ไม่มีหลักประกันสุขภาพ
30
12
11
Current health insurance systems
in Thailand
Universal Health Care Scheme
Fringe Benefit Scheme
Civil Servant Medical Benefit Scheme (CSMBS)
State Enterprises Medical Benefit Scheme (SEMBS)
Social Security Scheme (SSS)
Civil Servant Medical Benefit Scheme
(CSMBS)
Revenue collection
Fringe benefits, tax-based system
Financing model
Public reimbursement model
Beneficiaries
Government officers, pensioners and their dependants
(5.4 million)
Benefit package
Comprehensive package including OP, IP, and private
ward in public hospitals
Service providers
Free choice of public facilities
Access to private hospitals only in case of emergency
Payment mechanism Retrospective fee-for-services
Social Security Scheme (SSS)
Revenue collection
Social health insurance, compulsory contributions from
employer, employee, and the government
Financing model
Public contracted model with both public and private
hospitals
Private employees (8.47 million)
Beneficiaries
Benefit package
Comprehensive package including OP, IP, maternal care,
dental care
Service providers
Contracted public and private hospitals with 100-bed or
above
Payment
mechanism
Inclusive capitation
Additional payments for utilization rate, chronic conditions,
fee schedule for high cost services, and fixed amount for AE,
dental care, maternity
Universal Health Care Scheme
Revenue collection
Entitlement, tax-based system
Financing model
Public contracted model, capitation 2,202 baht per
registree
Beneficiaries
Thai citizens uncovered by SSS and CSMBS (47 million)
Benefit package
Comprehensive package including prevention and
promotion services (PP) and accredited alternative
medicines with an exclusion list of some services
Service providers
- Contracted public and private hospitals and requiring all
contracting hospitals to establish at least one primary care
unit (PCU) for every 10,000-15,000 registered population
- public or private clinics contracted as Contracting Unit for
Primare Care (CUP)
Payment
mechanisms
OP,PP - Capitation
IP normal, A/E IP - DRG weighted with global budget
A/E OP – point system with global budget,
Benefit Coverage
Benefit coverage comparison for 3 Main Health Schemes in Thailand
43
ระบบประกันสุขภาพปั จจุบนั ของประเทศไทย
ประเภท
2549
2550
2551
2552
2553
ประกันสุขภาพถ้วนหน้า
75.24
73.87
74.30
75.27
76.03
ประกันสังคม
14.56
15.06
15.36
14.92
14.98
ข้าราชการและรัฐวิสาหกิจ
6.43
8.07
7.81
7.69
7.6
ทหารผ่านศึก
0.1
0.11
0.11
0.1
0.1
ครูเอกชน
0.15
0.13
0.13
0.12
0.11
สิทธิอื่นๆ
1.34
1.51
1.45
1.37
0.46
ความครอบคลุมสิทธิทุกประเภท
97.82
98.75
99.16
99.47
99.28
สิทธิว่าง
2.18
1.25
0.84
0.53
0.72
ที่มา: ศูนย์บริหารงานทะเบียน สานักบริหารกองทุน สปสช.
งบหลักประกันสุขภาพถ ้วนหน ้า (ล ้านบาท)
100,000
90,000
เงินเดือนภาครัฐ
80,000
งบกองทุนUC (ไม่รวมเงินเดือนภาครัฐ)
70,000
50,000
30,000
20,000
10,000
0
งบเหมา
จ่ายราย
หัว
80,598
67,364
งบที่ สปสช.บริหารเพิม
่ ขึน
้
54,429
60,000
40,000
76,599
89,385
จากปี 2545=224%
40,790
27,612
30,538
23,796
25,553
ห ักเงินเดือน 100%
33,573
27,640
26,693
27,594
ห ักเงินเดือน 79%
24,003
25,385
27,467
28,584
ห ักเงินเดือน 60%
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
1,202.4
1,202.4
1,308.5
1,396.3
1,659.2
1,899.6
2,202.0
2,401.3
ทีม
่ าข ้อมูล: สานักนโยบายและแผน สปสช.
45
มีงบประมาณสาหรับสุขภาพที่จากัด จะทาอย่างไรให้ใช้พอ
ขณะเดียวกันประชาชนมีสุขภาพดีดว้ ย

ลดต้นทุนค่ำใช้จำ่ ยในกำรบริกำรลง
ลดคนไข้ โดย
จำกัดปริมำณกำรบริกำร หรือ
ลดคนเจ็บป่ วย
สร้างเสริมสุขภาพ
สมบูรณ์
ปกติ
80%
20%
20%
80%
ป่ วย
ตาย
ป้องกันโรค
แนวคิดการบริหารงบประมาณ ฯ
• การสร้ างความเป็ นธรรมต่ อประชาชนและผู้ป่วยทีจ่ ะได้ รับบริการ
สุ ขภาพ
• การให้ ประชาชนได้ รับบริการต่ อเนื่อง ครบถ้ วนอย่ างเป็ นระบบ
• การเพิม่ ประสิ ทธิผลและประสิ ทธิภาพการจัดบริการสร้ างเสริมสุขภาพ
และป้ องกันโรค
• การสนับสนุนการจัดบริการทีม่ ีคุณภาพ
• การให้ องค์ กรปกครองส่ วนท้ องถิ่นมีส่วนร่ วมในการดูแลสุ ขภาพของ
ประชาชน
• การเพิม่ ประสิ ทธิภาพในการบริหารเงินกองทุน
48
งบกองทุนหลักประกันสุ ขภาพแห่ งชาติ
ปี งบประมาณ ๒๕๕๕
49
สรุปงบกองทุนฯ ปี 2554 -5 รายการ
รายการ
1. งบอ ัตราเหมาจ่ายรายห ัว (ล้านบาท)
[งบเหมาจ่ายรายห ัว (ไม่รวมเงินเดือน)]
ิ ธิ UC (คน)
- จานวนประชากรสท
- อัตราเหมาจ่ายรายหัว (บาท)
ื้ HIV และผูป
2. งบบริการสุขภาพผูต
้ ด
ิ เชอ
้ ่ วย
เอดส ์ (ล้านบาท)
- จานวนเป้ าหมาย (คน)
้ ร ัง (ล้าน
3. งบบริการสุขภาพผูป
้ ่ วยไตวายเรือ
บาท)
- จานวนเป้ าหมาย (คน)
4.งบบริการควบคุมป้องก ันความรุนแรงของ
โรคเบาหวานและความด ันโลหิตสูง (ล้านบาท)
ปี 2552 [ได้ร ับ]
113,437.94
[84,853.17]
122,222.3820
[93,999.4050]
47,026,000
47,239,700
47,996,600
2,202.00
2,401.33
2,546.48
2,983.77
2,770.85
2,997.7366
137,400
138,000
152,000
1,530.07
1,455.44
3,226.5505
7,853
9,521
16,303
0
304.59
630.5950
2,989,300
2,311,538
-
203.6240
-
119,371
117,968.83
[89,384.60]
129,280.8881
[ 101,057.9111]
0
- จานวนเป้ าหมาย (คน)
ิ้ (ล้านบาท)
รวมทงส
ั้ น
ิ้ (ไม่รวมเงินเดือน)]
[งบทงส
ั้ น
ปี 2554 [ได้ร ับ]
103,551.25
[76,083.85]
- จานวนเป้ าหมาย (คน)
5. งบบริการสุขภาพผูป
้ ่ วยจิตเวช (ล้านบาท)
ปี 2553 [ได้ร ับ]
108,065.09
[80,597.69]
50
งบอัตราเหมาจ่ ายรายหัวปี 2555
ประเภทบริการ
ปี 2554 [ขาลง]
ปี 2555
[ข้ อเสนอ]
ปี 2555 [ครม.14มีค54]
บาท/หัว
ผลต่ างจากปี 54
1. บริการผู้ป่วยนอกทัว่ ไป
829.55
1,143.66
1,035.90
206.35
2. บริการผู้ป่วยในทัว่ ไป
954.72
1,022.97
1,022.35
67.63
3. เพิม่ สาหรับหน่ วยบริการทีม่ ตี ้ นทุนคงทีส่ ู ง
4. บริการทีม่ คี ่ าใช้ จ่ายสู ง/อุบัตเิ หตุ เจ็บป่ วยฉุกเฉิน/บริการเฉพาะโรค/ยาจาเป็ น
และมีปัญหาการเข้ าถึง
64.09
64.09
64.09
-
209.45
263.22
263.22
53.77
289.58
395.29
329.65
40.07
6. บริการทันตกรรมประดิษฐ์
2.25
4.30
4.30
2.05
7. บริการฟื้ นฟูสมรรถภาพ
12.00
13.73
13.73
1.73
6.00
7.57
7.57
1.57
9. งบค่ าเสื่ อม
148.69
224.38
148.69
-
10. งบส่ งเสริมคุณภาพผลงานบริการ
25.00
5.00
5.00
(20.00)
11. งบส่ งเสริมการจัดเครื อข่ ายบริการตติยภูมิ
1.50
1.48
-
(1.50)
12. เงินช่ วยเหลือเบื้องต้ นตามมาตรา 41
2.68
1.10
1.10
(1.58)
13. เงินช่ วยเหลือเบื้องต้ นผู้ให้ บริการ
14. ค่ ารถพยาบาลหรื อค่ าพาหนะรับส่ งผู้ป่วยฉุกเฉิน (pre-hospital
care)
0.97
0.95
-
(0.97)
-
-
-
-
-
-
5. บริการสร้ างเสริมป้องกัน (P&P)
8. บริการแพทย์ แผนไทย
15. ค่ าตอบแทนส่ วนเพิม่ ของหน่ วยบริการ สป.สธ.
รวมงบ [ไม่ รวมค่ าตอบแทนส่ วนเพิม่ ]
รวมงบ [รวมค่ าตอบแทนส่ วนเพิม่ ]
-
2,546.48
102.20
3,147.74
3,249.94
2,895.60
349.12
51
งบกองทุน UC ปี 2555 – 5 รายการ
รายการ
ปี 2554
ปี 2555[ข้ อเสนอ]
1. งบเหมาจ่ ายรายหัว (ล้ านบาท)
- จานวนประชากรสิทธิหลักประกันสุ ขภาพถ้ วนหน้ า (คน)
47,996,600
48,496,200
- งบเหมาจ่ ายรายหัว [รวมค่ าตอบแทนส่ วนเพิม่ ] (ล้ านบาท)
122,222.3820
157,609.74
- อัตราเหมาจ่ ายรายหัว [รวมค่ าตอบแทนส่ วนเพิม่ ] (บาท)
*งบเหมาจ่ ายรายหัว [ไม่ รวมค่ าตอบแทนส่ วนเพิม่ ] (ล้ านบาท)
2,546.48
* อัตราเหมาจ่ ายรายหัว [ไม่ รวมค่ าตอบแทนส่ วนเพิม่ ] (บาท)
2.งบบริการสุ ขภาพผู้ตดิ เชื้อ HIV และผู้ป่วยเอดส์ (ล้ านบาท)
- จานวนผู้ป่วย HIV/AIDS ได้ รับยา (คน)
3.งบบริการสุ ขภาพผู้ป่วยไตวายเรื้อรัง (ล้ านบาท)
- จานวนผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุ ดท้ ายได้ รับบริการทดแทนไต (คน)
4.งบบริการควบคุม ป้องกัน และรักษาโรคเรื้อรัง (ล้ านบาท)
- จานวนผู้ป่วยเบาหวาน/ความดันโลหิตสู งได้ รับบริการ secondary
prevention (คน) เฉพาะส่ วนเพิม่
122,222.3820
ปี 2555
[ครม.14มีค54]
ผลต่ างจากปี 54
48,333,000
336,400
139,953.03
17,730.65
3,249.94
152,653.43
2,546.48
2,997.7366
152,000
3,226.5505
3,147.74
3,195.55
158,000
4,437.47
2,895.60
2,940.06
157,600
3,857.89
349.12
-57.68
5,600
-631.34
16,351
21,750
21,476
5,125
630.5950
810.78
437.90
-192.70
2,311,538
2,324,279
1,614,210
-697,328
204.48
121,370
147,393.35
0.85
1,999
18,112.47
3,049.54
356.00
5.งบบริการสุ ขภาพผู้ป่วยจิตเวช (ล้ านบาท)
- จานวนผู้ป่วยจิตเวชได้ รัยา Risperidone (คน)
รวมทั้งสิ้น 5 รายการ [ไม่ รวมค่ าตอบแทนส่ วนเพิม่ ]
รวมทั้งสิ้น 5 รายการ [รวมค่ าตอบแทนส่ วนเพิม่ ]
203.6240
119,371
129,280.8881
266.57
151,714
161,363.80
129,280.8881
166,320.12
รวม 5 รายการคิดเป็ นต่ อหัวUC pop [ไม่ รวมค่ าตอบแทนส่ วนเพิม่ ]
รวม 5 รายการคิดเป็ นต่ อหัวUC pop [รวมค่ าตอบแทนส่ วนเพิม่ ]
2,693.54
2,693.54
3,327.35
3,429.55
52
ตัวอย่าง
กองทุนท ันตกรรมในระบบ
หล ักประก ันสุขภาพถ้วนหน้า
ปี งบประมาณ 2554
53
ขัน้ ตอนการพัฒนากองทุน
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Situation analysis
Feasibility study
Policy formulation
Strategic planning
Communication
Implementation
Monitoring and evaluation
่ งปาก
สถานการณ์สข
ุ ภาพชอ
100%
ร้อยละฟันผุ
80.64
3-15ปี
24.43
ร้อยละการเข้าถึงบริการท ันตกรรม
89.57
38.29
35-44 ปี
60-74 ปี
96.15
32.28
20
40
60
80
ร้อยละ
55
(ทีม
่ า:การสารวจของกองท ันตสาธารณสุข ปี 2550)
สถานการณ์สข
ุ ภาพระบบบริการท ันตกรรม
การกระจายตัวของทันตบุคลากร
ั สว่ นทันตแพทย์ตอ
สด
่ ประชากร
ั สว่ นทันตภิบาลต่อประชากร
สด
56
ทีม
่ า: กองท ันตสาธารณสุข กรมอนาม ัย พ.ศ. 2551
ิ้ ปี งบประมาณ 2554
เป้าหมายและความคาดหว ังเมือ
่ สน
1.
เกิดความร่ วมมือระหว่ าง ทันตแพทยสภา กระทรวงสาธารณสุข มหาวิทยาลัย องค์ กรทันต
แพทย์ เอกชน แสะ สปสช. ในการสนับสนุนให้ เกิดระบบการจัดบริการด้ านทันตกรรมใน
ระบบหลักประกันสุขภาพถ้ วนหน้ าที่เหมาะสม
2.
เกิดระบบบริหารงานทันตกรรม และระบบข้ อมูล ไอที ในระดับจังหวัด ที่เอือ้ ต่ อการ
จัดบริการทันตสุขภาพ และติดตามผลการให้ บริการทัง้ ในหน่ วยบริการและพืน้ ที่
3.
มีการสนับสนุนการผลิต พัฒนาและกระจายทันตบุคลากรสู่ รพ.สต.และหน่ วยบริการปฐม
ภูมอิ ่ นื ๆ
4.
มีการดาเนินงานทันตสาธารณสุขในโรงเรียนประถมศึกษาอย่ างเข้ มข้ น ทั่วถึง และนักเรียน
ป.1 ได้ รับการบริการทันตกรรมโดยบูรณาการงานสร้ างเสริมสุขภาพช่ องปาก ป้ องกันโรค
และรักษาทางทันตกรรม (Comprehensive care) และขยายการเฝ้ าระวังในปี ถัดไป
5.
มีแผนยุทธศาสตร์ ด้านทันตสาธารณสุขระดับประเทศ แผนพัฒนาระบบบริการทันต
สาธารณสุขของทุกจังหวัด และแผนดาเนินงานให้ บริการ
ทันตกรรมประจาปี ของแต่ ละ คปสอ. โดยทุกภาคส่ วนที่เกี่ยวข้ องมีส่วนร่ วมเป็ นเจ้ าของแผน
57
การจ ัดบริการท ันตกรรมแบ่งตามกลุม
่ เป้าหมาย
กลุม
่ เป้าหมายหล ัก
กลุม
่ เป้ าหมายรอง
กลุม
่ เป้าหมาย
กองทุนท ันตกรรม
กลุม
่ หญิงมีครรภ์
งานสร้างเสริม ป้องก ัน และงานร ักษาตาม
กาหนด
เด็กปฐมว ัย
งานสร้างเสริม ป้องก ัน และงานร ักษาตาม
กาหนด
เด็กว ัยเรียน
งานสร้างเสริม ป้องก ัน และงานร ักษาตาม
กาหนด
ั้ ป. 1 โดยให้จ ัดบริการท ันตกรรม
(เน้นเด็ก ชน
ั้ อืน
ผสมผสานอย่างสมบูรณ์ สว่ นเด็กชนปี
่
ให้บริการตามความจาเป็น)
ผูส
้ ง
ู อายุ 60 ปี
้ ไป
ขึน
งานสร้างเสริม ป้องก ัน
่ น
และใสฟ
ั ปลอม
กลุม
่ เยาวชนและ
ว ัยทางาน
งานสร้างเสริมและป้องก ัน
58
กรอบการบริหารจ ัดการ กองทุนท ันตกรรม ปี 2554
งบกองทุนท ันตกรรม
บริการทันตกรรม
ส่ งเสริมป้ องกัน
( 18.73 บ./ปชก.
ทุกสิทธิ 64.38 ล้ านคน)
1.1 บริการสร้ างเสริมสุขภาพ
ช่ องปากระดับประเทศ
( 0. 47 บ./ปชก.ทุกสิทธิ )
3.บริการทันตกรรมประดิษฐ์
( 2.25 บ./ปชก.สิทธิ UC )
1.งบบริการทันตสุขภาพ
2. งบสนับสนุนและพัฒนา
ระบบบริการทันตกรรม
( 17. 80บ./ปชก.ทุกสิทธิ )
( 0. 93 บ./ปชก.ทุกสิทธิ )
1.2 บริการสร้ างเสริมสุขภาพ
ช่ องปากและกระตุ้น
การจัดบริการระดับจังหวัด
( 5.20 บ./ปชก.ทุกสิทธิ )
1.3 บริการสร้ างเสริมสุขภาพ
ช่ องปาก ทันตกรรมป้ องกัน
และรักษาในกลุ่มเป้ าหมายหลัก
( 12.13 บ./ปชก.ทุกสิทธิ )
คปสอ.
59
กลไกการบริหารจ ัดการกองทุนท ันตกรรม
1.คณะกรรมการกาก ับทิศทางและสน ับสนุนการบริหารกองทุนท ันตกรรม
ในระบบหล ักประก ันสุขภาพถ้วนหน้า
ิ ธิประโยชน์และระบบบริการท ันต
2. คณะทางานพ ัฒนาชุดสท
สาธารณสุข
3. คณะทางานข ับเคลือ
่ นการสร้างเสริม ป้องก ันท ันตสุขภาพ
4. คณะทางานพ ัฒนาระบบข้อมูล ไอที และรายงานในระบบท ันต
สาธารณสุข
60
คณะทางานท ันตสาธารณสุขระด ับ สปสช.เขต
6.1 ประเมินข ้อมูลภาพรวมของจังหวัด โดยพิจารณาจากสถานการณ์ของปั ญหา
่ งปากของแต่ละจังหวัด รวมทัง้ พิจารณาแผนงาน/โครงการทีเ่ กีย
สุขภาพชอ
่ วข ้อง และ
่ งปาก
งบประมาณสนับสนุนงานสร ้างเสริมสุขภาพชอ
6.2 สนับสนุน กากับ ติดตาม ให ้หน่วยงานในเขตพืน
้ ทีจ
่ ัดทา/ดาเนินการตามแผนงาน/
่ งปากตามกรอบและงบประมาณทีไ่ ด ้รับการจัดสรร
โครงการสร ้างเสริมสุขภาพชอ
่ งปาก ใน
6.3 พัฒนาระบบและขัน
้ ตอนการบริหารจัดการงบบริการสร ้างเสริมสุขภาพชอ
พืน
้ ทีเ่ ชงิ บูรณาการ
่ งปาก สาหรับแผนงาน/
6.4 ติดตามและประเมินผลการดาเนินงานสร ้างเสริมสุขภาพชอ
โครงการ ในระดับจังหวัด และรายงานให ้คณะคณะอนุกรรมการหลักประกันสุขภาพ
แห่งชาติเขตพืน
้ ที่ (อปสข.) ทราบ
6.5 ประเมินภาพรวมการดาเนินงานระดับจังหวัด เฉพาะปั ญหาหรือประเด็นทีก
่ าหนด
และสรุปเพือ
่ นาเสนอให ้จังหวัดได ้รับทราบปั ญหาและข ้อเสนอแนะ
6.6 ปฎิบต
ั ห
ิ น ้าทีอ
่ น
ื่ ๆตามทีไ่ ด ้รับมอบหมาย
61
้ การผู ้ป่ วยนอกสท
ิ ธิ UC ของ รพ.สงั กัด สป.สธ.
จานวนการใชบริ
150
้ ริการผูป
จานวนการใชบ
้ ่ วยนอก ปี 46-52 (ล้านครง)
ั้
140.7
140
128.8
ล้านครั้ง
130
119.3
120
111.9
112.5
111.6
ปี 2546
ปี 2547
ปี 2548
114.8
110
100
ปี 2549
ปี 2550
ปี 2551
ปี 2552
หมายเหตุ ผู ้ป่ วยนอกของปี 2552 เพิม
่ ขึน
้ จากปี 2545 ในอัตรา 32%
ทีม
่ าข ้อมูล: จากระบบรายงาน0110 รง.5 กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ
62
้ การผู ้ป่ วยในสท
ิ ธิUCของ รพ.สงั กัด สป.สธ.
จานวนการใชบริ
้ ริการผูป
ิ ธิ UC (ล้านครง)
จานวนการใชบ
้ ่ วยใน - สท
ั้
5.5
5.17
5.21
ปี 2551
ปี 2552
4.88
5.0
ล้านครั้ง
4.73
4.5
4.30
4.34
4.16
4.0
3.5
ปี 2546
ปี 2547
ปี 2548
ปี 2549
ปี 2550
หมายเหตุ ผู ้ป่ วยในของปี 2552 เพิม
่ ขึน
้ จากปี 2545 ในอัตรา 23%
ทีม
่ าข ้อมูล: สกส. และสานักนโยบายและแผน สปสช.
63
จะขยายหลักประกันสุขภาพอย่างไร?
สิทธิประโยชน์
การเร่งขยายความครอบคลุม
สิทธิประโยชน์ราคา
แพง
ชุดบริการสิทธิ
ประโยชน์ขนั้
พื้นฐานที่จาเป็ น
บริการสุขภาพชุมชน
I
II
III
IV
V
VI
VII
ชัน้ รายได้
ประชาชนภายใต้หลักประกันสุขภาพ
VIII
IX
X
รพ.มหาราชนครเชียงใหม่ (2)
เขต 1 เชียงใหม่
เขต 2 พิ ษณุโลก
รพศ.พุทธชินราช (3)
รพ.มหาวิทยาลัยนเรศวร (3)
เขต 8 อุดรธานี
เขต 3 นครสวรรค์
สถาบันโรคทรวงอก (2)
รพ.ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ
(3)
เขต 5 สระบุรี
เขต 10 อุบลฯ
เขต 6 ระยอง
เขต 13 กรุงเทพฯ
รพ.สงขลานครินทร์ (2)
รพศ.ยะลา (3)
19/05/59
รพศ.สรรพสิทธิประสงค์
์
(3)
เขต 9 นครราชสีมา รพศ.มหาราชนครราชสีมา (3)
เขต 4 ราชบุรี
รพศ.สุราษฎร์ธานี (3)
รพ.ศรีนครินทร์ (2)
ศูนย์สริ กิ ติ ฯิ ์ (2)
เขต 7 ขอนแก่น
เขต 11 สุราษฎร์ฯ
รพ.ศิรริ าช (1), รพ.จุฬาลงกรณ์ (1),
รพ.รามาธิบดี (2), รพ.พระมงกุฎเกล้า(2),
วชิรพยาบาล (2), รพ.ภูมพิ ล (2), รพ.ตารวจ (2),
รพ.ราชวิถี (2), สถาบันสุขภาพเด็กมหาราชินี (2)
เขต 12 สงขลา
ปี งบประมาณ 2546 - 2548
รพศ.ชลบุรี (3)
รพศ.พระปกเกล้า (3)
เครือข่ายบริการ
โรคหัวใจ 23แห่ง
ระดับ 1
ระดับ 2
ระดับ 3
รพ.มหาราชนครเชียงใหม่ (2)
รพศ.ลาปาง (4)
รพศ.เชียงรายประชานุเคราะห์ (4)
รพท.น่าน (4), รพท.แพร่ (4)
รพท.นครพิงค์ (4)
รพศ.สวรรค์ประชารักษ์ (4)
รพท.กาแพงเพชร (4)
รพท.พิจติ ร (4)
เขต 1 เชียงใหม่
เขต 2 พิ ษณุโลก
รพศ.พุทธชินราช (3)
รพ.มหาวิทยาลัยนเรศวร (3)
รพท.เพชรบูรณ์ (4)
รพศ.อุตรดิตถ์ (4)
รพท.ตากสินมหาราช (4)
รพท.สุโขทัย (4)
เขต 8 อุดรธานี
เขต 3 นครสวรรค์
สถาบันโรคทรวงอก (2)
รพ.ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ (3)
ศูนย์การแพทย์สมเด็จพระเทพ (4)
รพศ.สระบุร ี (4)
รพศ.ราชบุร ี (3)
รพศ.เจ้าพระยายมราช (4)
รพ.จันทรุเบกษา (4)
รพท.ประจวบคีรขี นั ธ์ (4)
รพท.หัวหิน (4)
รพศ.พหลพลพยุหเสนา (4)
เขต 10 อุบลฯ
เขต 4 ราชบุรี
รพศ.บุรรี มั ย์ (4)
รพศ.สุรนิ ทร์(4)
เขต 6 ระยอง
เขต 11 สุราษฎร์ฯ
รพศ.สรรพสิทธิประสงค์
(3)
์
รพท.ศรีสะเกษ (4)
รพท.มุกดาหาร (4)
มา (3)
เขต 9 นครราชสีมา รพศ.มหาราชนครราชสี
รพท.ชัยภูม ิ (4)
เขต 13 กรุงเทพฯ
รพศ.สุราษฎร์ฯ (3)
รพท.ชุมพร (4)
รพศ.มหาราชนครศรีธรรมราช (4)
รพท.วชิระภูเก็ต (4)
รพ.ศรีนครินทร์ (2)
ศูนย์สริ กิ ติ ิ ์ฯ (2)
รพศ.ขอนแก่น (4)
รพท.ร้อยเอ็ด (4)
เขต 7 ขอนแก่น
เขต 5 สระบุรี
รพศ.อุดรธานี (4)
รพท.สกลนคร (4)
รพท.เลย (4)
รพ.ศิรริ าช (1), รพ.จุฬาลงกรณ์ (1),
รพ.รามาธิบดี (2), รพ.พระมงกุฎเกล้า(2),
วชิรพยาบาล (2), รพ.ภูมพิ ล (2), รพ.ตารวจ (2),
รพ.ราชวิถี (2), สถาบันสุขภาพเด็กมหาราชินี (2)
รพ.เกษมราษฎร์ ประชาชืน่ (เอกชน)
รพศ.ชลบุร ี (3)
รพศ.พระปกเกล้า (3)
รพ.ระยอง (4)
รพ.เจ้าพระยาอภัยภูเบศร์ (4)
เครือข่ายบริการ
โรคหัวใจ 62 แห่ง
ระดับ 1 = 2 แห่ง
รพ.สงขลานครินทร์ (2)
รพศ.ยะลา (3)
รพศ.หาดใหญ่ (4)
รพศ.ตรัง (4)
รพท.นราธิวาสราชนครินทร์ (4)
19/05/59
ระดับ 2 = 12 แห่ง
เขต 12 สงขลา
ระดับ 3 = 11 แห่ง
ปี งบประมาณ 2551-2552
ระดับ 4 = 37 66
แห่ง
เครื อข่าย
เคมีบาบัดเขต 10 อุบลราชธานี
มุกดาหาร
ยโสธร
อานาจเจริญ
เครื อข่ายรพศ.สรรพสิทธิ์ฯ
เครื อข่ายศูนย์มะเร็งอุบลฯ
อุบลราชธานี
ศรีสะเกษ
ทีม
่ าข ้อมูล : สานักพัฒนาคุณภาพ สปสช.
สถานการณ์และผลการดาเนินงานโครงการ UC
• ประสบความสาเร็จในการให้หลักประกันสุขภาพแก่ประชาชน
– กว่าร้อยละ 95
ของประชาชนไทยมีหลักประกันสุขภาพ
ประเภทใดประเภทหนึ่ ง โดย UC
ครอบคลุม ประชากร
ประมาณร้อยละ 75 ของประเทศ
• สร้างความเป็นธรรมให้เกิดขึ้นในระบบบริการสุขภาพของไทย
– สิ่งกีดกั้นด้านการเงินในการเข้าถึงบริการลดลง
– ความเป็นธรรมด้านการคลังดีขึ้น
– ช่องว่างของภาระค่าใช้จ่ายระหว่างคนจนและคนรวยลดลง
• คนที่ได้ประโยชน์จากนโยบายนี้ คือ คนจนและคนชั้นกลาง
• สามารถป้องกันหรือลดจานวนคนจนใหม่ ที่จะเกิด ขึ้นจากการ
จ่ายค่าใช้จ่ายรักษาพยาบาลหากต้องจ่ายเอง
ที่มา : สานักงานวิจยั เพือ่ การพัฒนาหลักประกันสุขภาพไทย
68
Total health expenditure 1994-2005
Achieving UC
300,000
4.50%
4.00%
3.50%
36
200,000
36
53
150,000
55
37
46
45
45
44
2.00%
53
64
45
47
47
54
55
55
56
56
3.00%
2.50%
44
100,000
50,000
37
63
64
63
%GDP
Mil. Baht
250,000
1.50%
1.00%
0.50%
0
0.00%
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
public
private
%GDP
Total health expenditure during 2003-2005 ranged from 3.49 to 3.55% of GDP, THE
per capita approx 100 USD
ที่มาข้อมูล : IHPP
Financial Equity
Household health expenditure as % of income by per-income deciles,
prior to UC (1992-2000) and after UC 2002
percentage
9
8.17
8
7
6
4.82
5
3.74
3.65
4
2.87
2.57
3
2
2.77
2.59
2.14
2.2
1.9
1
1.98
2.45
1.74
1.99
1.92
1.64
1.83
1.27
1.71
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Decile
1992
1994
1996
1998
2000
2002
Source: Data in 1992-2000 from Thailand Health Profile 1999-2000. Data in 2002 from
analysis of Socio-Economic Survey 2002 conducted by NSO. Remark: Health
expenditure of household was percentage out of income.
10
71
72
73
74
75
สถานการณ์และผลการดาเนินงานโครงการ UC
• ภาระค่ า ใช้ จ่ า ยของรั ฐ บาลเพิ่ ม ขึ้ น ขณะที่ ภ าระรายจ่ า ยของ
•
•
•
•
ครัวเรือนด้านสุขภาพลดลง
สัด ส่ว นรายจ่ายสุข ภาพไทยเมื่ อเที ย บกับ ผลิ ต ภัณฑ์ม วลรวมใน
ประเทศมิได้เพิ่มขึ้น
งบประมาณไม่เพียงพอ ประกอบกับผลกระทบจากหลักเกณฑ์การ
จั ด สรรงบประมาณ ท าให้ โ รงพยาบาลหลายแห่ ง ประสบปั ญ หา
ด้านการเงิน
รั ฐ บาลเพิ่ ม งบเหมาจ่ า ยรายหั ว ให้ กั บ โครงการมาตลอด หาก
ปัญหายังคงอยู่ น่าจะเกิดจากหลักเกณฑ์การจัดสรรงบประมาณ
เป็นหลัก
งบประมาณยังคงค่อนข้างต่าเมื่อเทียบกับระบบประกันสุขภาพอื่น
76
สถานการณ์และผลการดาเนินงานโครงการ UC
• การขาดแคลนกาลังคน
– การให้หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า ทาให้อุปสงค์ต่อบริการ
เพิ่มขึ้นมาก
– ภาครัฐขาดแรงจูงใจ ทาให้บุคลากรลาออกไปยังภาคเอกชน
– นโยบายการสร้างเมืองไทยให้เป็นศูนย์บริการทางการแพทย์
แห่งเอเชีย
• การขาดบริการสุขภาพที่จาเป็นบางอย่างสาหรับ
ประชาชนบางกลุม
่
– เนื่องจากระบบบริการสุขภาพปรับตัวไม่ทันกับการ
เปลี่ยนแปลงของสังคม เช่น บริการสาหรับผู้พิการ ผู้ป่วย
ระยะ sub-acute บริการอุบัติเหตุฉุกเฉิน บริการสาหรับ
ผู้สูงอายุเป็นต้น
77
สถานการณ์ปัญหา
จากการมีระบบประกันสุขภาพหลายระบบ
• ความเหลื่ อ มล้ าในประสิ ท ธิ ผ ลของการท าหน้ า ที่ ข อง
การประกันสุขภาพของแต่ละระบบ
• เกิดช่องว่างของการคุ้มครองประชาชนของแต่ละระบบ
• การผลักภาระกันระหว่างกองทุน
• ประชาชนบางกลุ่มที่ไม่ได้รับหลักประกันสุขภาพ
• ขาดกลไกการอภิบาลระบบประกันสุขภาพในภาพรวม
ส่ ง ผลให้ เ กิ ด ความแตกต่ า งของระบบประกั น สุ ข ภาพ
ต่างๆ รวมถึงช่องว่างและปัญหาที่เกิดขึ้น
78
สถานการณ์ความเปลี่ยนแปลงของระบบการเมือง
เศรษฐกิจ สังคม และระบบสุขภาพ
• ผลกระทบต่อระบบประกันสุขภาพ เช่น
– สถานการณ์การกระจายอานาจ ซึ่งยังไม่ชัดเจนว่าบทบาท
ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจะมีบทบาทอย่างไรที่
เหมาะสม และส่งผลดีต่อการอภิบาลระบบประกันสุขภาพ
– นโยบายการค้าเสรี (Free trade area) และการเป็น
ศูนย์กลางบริการทางการแพทย์แห่งเอเชีย (Medical hub of
Asia)
– ผลกระทบของโรคอุบัติใหม่
79
การจัดทาแผนยุทธศาสตร์ สปสช. ปี 55-59
วิธด
ี าเนินงาน
- เน ้นวิธก
ี ารมีสว่ นร่วม ด ้วยการระดมสมอง และรับฟั ง
อย่างรอบด ้าน ครอบคลุม
- สรุปประเด็นยุทธศาสตร์ บนพืน
้ ฐานของข ้อมูลและ
ความเป็ นไปได ้
- คณะอนุกรรมการประสานยุทธศาสตร์ เป็ นทีป
่ รึกษา
- คณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติพจ
ิ ารณา
ให ้ความเห็นชอบก่อนประกาศใช ้
- เสนอ ครม.เพือ
่ ให ้ความเห็นชอบ กรณีมผ
ี ลกระทบ
ด ้านการเงินการคลัง และหรือมีผลเกีย
่ วข ้องกับ
หน่วยงานอืน
่
- เป็ นแนวทางในการจัดทาแผนปฏิบต
ั งิ านการกาหนด
เป้ าหมาย ตัวชวี้ ด
ั และงบประมาณ
- เป็ นแนวทางกากับ ติดตาม และพัฒนาต่อยอด
้ งต้น
ประเด็นสาค ัญเบือ
่ ารกาหนดยุทธศาสตร์)
(ทีน
่ าไปสูก
ประเด็นหล ัก
1. การมีสว่ นร่วม
ประเด็นย่อย
- communitarian, เน ้นชุมชน เพือ
่ ชุมชน
ี และ
- การมีสว่ นร่วมและเป็ นเจ ้าของของ อปท. องค์กรวิชาชพ
องค์กรประชาชน ต่อระบบหลักประกันสุขภาพถ ้วนหน ้า
- สนับสนุนการพัฒนากลไกทีจ
่ ะชว่ ยให ้ผู ้ให ้บริการมีความสุข
2. การกระจาย
- ขยายขอบเขตบทบาท สปสช. เขต
อานาจ/ปชส.
- สนับสนุนบทบาทของ อปท. องค์กรชุมชน องค์กรเครือข่ายฯ
ิ ธิ - การประชาสม
และคุม
้ ครองสท
ั พันธ์/คุ ้มครองสท
ิ ธิ/์ ผู ้ให ้บริการมีความสุข
3. ระบบบริการ
-
เน ้นระบบบริการปฐมภูม,ิ งาน PP
พัฒนาการจัดระบบบริการแบบไร ้รอยต่อ
สง่ เสริมการจัดบริการด ้วยหัวใจ หรือบริการดุจญาติมต
ิ ร
การจัดการระบบบริการทีส
่ อดคล ้องกับสภาพปั ญหา เน ้นความ
ิ ธิภาพ เชน
่ P&P, high cost
ครอบคลุม และมีประสท
- ระบบการเงินการคลัง และการร่วมจ่ายทีเ่ หมาะสม
4. ระบบบริหารและ
พ ัฒนาองค์กร
- บูรณาการรูปแบบ และการบริหารกองทุนย่อยต่างๆ
ื้ บริการรวม
- การลดต ้นทุนในระบบโดยบริหารการจัดซอ
- แสวงหาแหล่งทุนอืน
่ ๆ
ระยะเวลาดาเนินการ
ระยะเวลา
ผลทีค
่ าดว่าจะได้ร ับ
เมษายน 53
ประชุมระดมความเห็น เพือ
่
- ขอบเขต และวิธก
ี ารทางาน
- เสนอประเด็นสาคัญเพือ
่ การกาหนดยุทธศาสตร์ 5 ปี
พฤษภาคม 53
ประชุมเชงิ ปฏิบัตก
ิ าร เพือ
่
- คัดกรองประเด็นสาคัญ และจัดทาร่างแผนยุทธศาสตร์ระบบหลัก ประกันสุขภาพฯ
ระยะ 5 ปี (ร่าง1)
ั สว่ น จานวนของผู ้มีสว่ นได ้สว่ นเสย
ี และจัดทา
- กาหนดหลักเกณฑ์ วิธก
ี าร สด
แผนการระดมความเห็นภาพกว ้าง
- เสนอคณะอนุกรรมการประสานยุทธศาสตร์ เพือ
่ ให ้ความเห็นชอบในหลักการ
และเสนอแนะเพิม
่ เติมก่อนระดมความเห็นภาพกว ้าง
มิถน
ุ ายนสงิ หาคม 53
- จัดระดมความเห็นต่อแผนยุทธศาสตร์ฯ (ร่าง 1) จากหน่วยงาน/องค์กร/เครือข่าย
ทีเ่ กีย
่ วข ้องต่างๆ
- รวบรวม/สรุปความเห็นเพือ
่ ปรับปรุงและจัดทาแผนฯ (ร่าง2)
ก ันยายน 53
- เสนอคณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เพือ
่ พิจารณา และให ้
ข ้อเสนอแนะเพิม
่ เติม เพือ
่ ปรับปรุงและจัดทาแผนฯ (ฉบ ับสมบูรณ์)
- จัดพิมพ์ฉบับสมบูรณ์ และประกาศใช ้ (กรณีไม่ต ้องเสนอ ครม.)
ตุลาคม –
ธ ันวาคม 53
- เสนอคณะรัฐมนตรี (กรณีมป
ี ระเด็นด ้านงบประมาณ หรือเกีย
่ วข ้องกับหน่วยงาน
อืน
่ ) / จัดพิมพ์ฉบับสมบูรณ์ และประกาศใช ้
วิสย
ั ทัศน์ ปี 55-59
่
“ทุกคนทีอาศ
ัยอยู ่บนผืนแผ่นดินไทยได้ร ับ
ความคุม
้ ครองหลักประกันสุขภาพอย่าง
่
ถ้วนหน้าด้วยความมันใจ”
84
พันธกิจ
่
่
1. สนับสนุ นให้มรี ะบบหลักประกันสุขภาพทีครอบคลุ
มทุกคนทีอาศ
ัยอยู ่
บนผืนแผ่นดินไทย
2. ดาเนิ นการให้ทุกภาคส่วนมีความเป็ นเจ้าของและมีส่วนร่วมในระบบ
หลักประกันสุขภาพอย่างถ้วนหน้า
3. พัฒนาการบริการสาธารณสุขภายใต้ระบบหลักประกันสุขภาพ ให้ม ี
่ งพอใจของประชาชน
คุณภาพ ได้มาตรฐาน ทุกคนเข้าถึงได้ เป็ นทีพึ
และผู ใ้ ห้บริการ
่ ระหว่างผู ใ้ ห้บริการและ
4. สนับสนุ นการพัฒนาความสัมพันธ ์ทีดี
์ ซงกั
ผู ร้ ับบริการโดยมุ่งเน้นการเคารพในสิทธิและศ ักดิศรี
ึ่ นและกัน
5. บริหารเงินกองทุนหลักประกันสุขภาพแห่งชาติให้มป
ี ระสิทธิภาพ
้ านสิทธิประโยชน์ขน
้ั
6. เสริมสร ้างความเท่าเทียมกันระหว่างต่างๆ ทังด้
้
พืนฐาน
และการให้บริการ
85
ยุทธศาสตร ์
1. เสริมสร ้างความเข้มแข็งของกลไกและมาตรการคุม
้ ครองด้านประกัน
่
สุขภาพสาหร ับทุกคนทีอาศ
ัยอยู ่บนผืนแผ่นดินไทย
2. พัฒนากระบวนการทางานร่วมกันอย่างสร ้างสรรค ์ และปราศจาก
่ าไปสู ่ความเป็ น
ช่องว่างก ับองค ์กรด้านสุขภาพ/ภาคีทุกภาคส่วนเพือน
เจ้าของระบบร่วมก ัน (ownership)
3. สร ้างความเข้มแข็งของระบบบริการโดยเฉพาะระบบบริการปฐมภู มท
ิ ี่
้ ่ (primary care
เหมาะสมในทุกมิตแ
ิ ละสอดคล้องกบ
ั บริบทของพืนที
strengthening)
4. หนุ นเสริมระบบหลักประก ันสุขภาพทุกระบบของประเทศ ให้เกิดการ
่ อมโยง
่
บริการทีเชื
สอดคล้อง และกลมกลืนก ัน (harmonization)
5. เสริมสร ้างและพัฒนาธรรมาภิบาล ของการบริหารระบบหลักประกัน
สุขภาพ (good governance)
86
MERCI BEAUCOUP