اسالید سمینار (( تفسیر آزمایشگاهی نتایج حاصل از آزمایش hCG سرم )) توسط : دکتر سید رضا صمصام شریعت محل : تاالر زیتون.
Download ReportTranscript اسالید سمینار (( تفسیر آزمایشگاهی نتایج حاصل از آزمایش hCG سرم )) توسط : دکتر سید رضا صمصام شریعت محل : تاالر زیتون.
اسالید سمینار (( تفسیر آزمایشگاهی نتایج حاصل از آزمایش hCGسرم )) توسط :دکتر سید رضا صمصام شریعت محل :تاالر زیتون دانشگاه علوم پزشکی اصفهان شرکت کنندگان :اعضای انجمن پاتولوژی اصفهان تاریخ :سال 1387شمس ی برای تشخیص فعالیت جفت در حاملگی یا بیماریهای تروفوبالستیک آسانترین راه بررس ی بیوشیمیایی هورمونهای مترشحه از آن است .اختصاص ی ترین این هورمونها hCGمی باشد . هورمون گونادوتروپین جفتی از دو زیر واحد آلفا و بتا تشکیل شده که قسمت آلفای آن در بین چندین هورمون مشترک بوده قسمت اختصاص ی برای جفت بخش بتای آن می باشد . از ابتدای تشکیل نسوج جفتی ( که تصویر جایگزینی اولیه جنین در آندومتر را در پایین می بینیم ) هورمون hCGترشح می شود . در طی حاملگی بجز هورمون hCGمترشحه از جفت هورمونهای استروژن و پروژسترون نیز هم از جفت و هم از تخمدانها (جسم زرد) ترشح می شوند که نسبت آنها در مراحل مختلف حاملگی در زیر نمایش داده می شوند. در هفت مورد پزشک برای بیمار خود درخواست بررس ی سطح سرمی hCGرا می دهد که این موارد بدین ترتیب هستند . روشهایی که توسط آنها hCGبصورت کمی یا کیفی مورد بررس ی قرار میگیرد از این قرارند . ساده ترین راه و همچنین سهل انگارانه ترین روش برای بررس ی وجود hCGدر ادرار کیتهای خانگی ارزان قیمتی هستند که در داروخانه ها به فروش می رسند . کیتهای خانگی نوارهایی هستند که از نظر شماتیک نشان داده شده اند .در سمت چپ پادتن علیه هورمون مورد بررس ی با ماده رنگزا دیده می شود و در سمت راست دو ردیف پادتن دیگر کاشته شده اند .یکی علیه پادتن سمت چپ نوار و دیگری علیه یک سمت از هورمون . hCG اگر قطره ادرار فاقد هورمون hCGروی نوار قرار داده شود (شکل باال) آنتی بادی بدون اتصال به آنتی ژن به سمت دیگر حرکت کرده با پادتن علیه خود واکنش رنگزا ایجاد می کند و یک نوار رنگی تشکیل می شود (شکل پایین). اگر در قطره ادراری هورمون hCGوجود داشته باشد هنگامیکه کمپلکس آنتی ژن – آنتی بادی به سمت دیگر نوار میرسد طبق شکل زیر با هر دو پادتن واکنش داده دو خط رنگی ایجاد میشود که نشان دهنده تست مثبت است . خطای hook effectدر کیتهای خانگی نیز رخ می دهد و هنگامیکه تیتر هورمون خیلی باال باشد موجب یک واکنش منفی کاذب می گردد و فقط یک خط رنگی روی نوار ایجاد می شود . در اوایل حاملگی سیر افزایش هورمون hCGادرار لگاریتمی بوده ممکن است افزایش به حدی باشد که موجب خطای hook effectگردد . کیتهای تشخیص حاملگی خانگی به هیچ عنوان قابل اعتماد نیستند زیرا %60از زنان آنها را اشتباع بکار می برند و در %40 دیگر نیز ضریب حساسیت و اختصاصیت پایین است . فهرست منابع خطا در نوارهای تشخیص حاملگی از این قرار است . راه قدیمی و مترود برای کشف hCGدر ادرار زن تزریق ادرار به موش ماده و بررس ی واکنش تخدان موش پس از چند روز به این هورمون بود که نمونه طی نکروپس ی از موش بدست می آمد . در روشهای هماگلوتیناسیون و التکس آگلوتیناسیون ( گراویندکس) هورمون hCGموجود در ادرار مانع از واکنش بین آنتی بادی و آنی ژن متصل به ذرات التکس یا گلبولهای قرمز آگلوتیناسیون میگردد و شمای موارد مثبت و منفی در زیر نشان داده می شوند . مکانیزم مولکولی گراویندکس بصورت دقیقتر بدین ترتیب می باشد . از بین روشهای مهار هماگلوتیناسیون و التکس آگلوتیناسیون روش اخیر سریعتر ولی با حساسیت کمتر است . در زیر محاسن و معایب روشهای مهار آگلوتیناسیون آورده شده . سه روش ایمونومتریک اندازه گیری hCGوجود دارد که همراه با یک فاز جامد و آنتی بادی کاشته شده در جدار کیت می باشد و با ایجاد کمپلکس ساندویچ مانند عمل میکند . روش ایمونواسای آنزیمی هم محاسن و معایب مربوط به خود را دارد که در جدول زیر آمده . طی یک حاملگی نرمال منحنی تغییرات تیتر سرمی گونادوتروپین جفتی بدین صورت است . مقادیر تیتر کمتر از 10از هورمون نشان عدم حاملگی و مقادیر بیش از 25نشانه ای از حاملگی است .بین این دو مقدار را باید مشکوک قلمداد کرد . آنتی بادیهای هتروفیلیک در سرم از موارد معدودی هستند که باعث مثبت کاذب در روشهای ELIZAمیشوند و اختصاصیت این روشها را می کاهند . 7روز پس از تخمک گذاری ( اگر لقاحی صورت گیرد )جایگزینی در رحم اتفاق می افتد .با روش ایمونواسای آنزیمی یا ELIZAدر روز هشتم تخمک گذاری (یعنی حدودا روز 22دوره قاعدگی ) میتوان حاملگی را تشخیص داد .نوارهای تست خانگی 10روز پس از تخمک گذاری و گراویندکس 21روز بعد برای مثبت شدن حساسیت دارند . طی یک حاملگی در صورتیکه درد شکمی یا لکه بینی اتفاق بیفتد پزشک حاملگی را غیر طبیعی می پندارد . تیتراسیون β -hCGاگر از منحنی استاندارد خود پیروی نکند نشانه یک حاملگی غیر طبیعی است .افت تیتر ( خط نارنجی شکل زیر )تهدید به سقط یا حاملگی خارج رحمی است در حالیکه افزایش تیتر (خط قرمز در شکل) نشانه بیماریهای تروفوبالستیک می باشد . طی حاملگی با بروز لکه بینی تیتر β -hCGرا می سنجیم .اگر افت داشت در مرحله بعد سطح پروژسترون سرم را اندازه گیری می کنیم .مقادیر زیر 22نانوگرم در میلی لیتر نشانه حاملگی خارج رحمی و مقادیر کمتر از 5نانوگرم در میلی لیتر حاکی از سقط می باشد . سنجش توام آلفافیتوپروتئین و استریول غیر کونژوگه با β -hCGو مقایسه مقادیر این سه هورمون بیماریهای مختلفی را طی حاملگی مشخص می سازند . بیماریهای تروفووبالستیک حاملگی طبق جدول زیر دسته بندی می شوند . شیوع کوریوکارسینوم و عوامل مسبب آن را بر حسب ارجحیت می بینیم . در شش مورد به وجود مول هیداتیدی فرم شک می کنیم . استراتژی درمان و پیگیری مول هیداتیدیفرم بسته به سن زن متفاوت است .برای شروع شیمی درمانی اطالع از تیتر hCGالزم می باشد . چنانچه گفته شد %50از موارد کوریوکارسینوم ثانویه به حاملگیهای طبیعی یا خارج رحمی یا سقط هستند و اگر پس از ختم این حاملگی ها از رسیدن تیتر hCGبه صفر اطمینان حاصل نکنیم خطری را متوجه بیمار ساخته ایم . هنگام بررس ی یک زن در زمینه انکولوژی تیتراسیون hCGاز اقدامات الزم می باشد .