کمک های اولیه حمله های قلبی اختالل ناگهانی در عمل عادی قلب پی آمدهای وخیمی بدنبال دارد . این حالت زمانی پیش.

Download Report

Transcript کمک های اولیه حمله های قلبی اختالل ناگهانی در عمل عادی قلب پی آمدهای وخیمی بدنبال دارد . این حالت زمانی پیش.

‫کمک های اولیه‬
‫حمله های قلبی‬
‫اختالل ناگهانی در عمل عادی قلب پی آمدهای وخیمی بدنبال دارد‪ .‬این حالت زمانی پیش می آید که‬
‫یک تکه لخته خون را شریان کرونر را مسدود کند و باعث شود که خون به ماهیچه قلب‬
‫نرسد(انسداد کرونر‪ -‬ترمبوز) یا اینکه قلب به دلیل دیگری از کار بایستد‪( .‬ایست قلبی)‬
‫انسداد کرونر‬
‫عوارض و نشانه های‬
‫*فشار ناگهانی در مرکز سینه(که گاهی اوقات می توان آنرا به دل درد شدید ناش ی از عدم هضم غذا‬
‫ً‬
‫تشبیه نمود) این درد احتماال بسوی بازوها‪ ،‬گلو‪ ،‬آرواره یا پشت کشیده می شود‪.‬‬
‫*سرگیجه و منگی ناگهانی که باعث می شود مصدوم بنشیند یا به دیوار تکیه دهد‪ .‬پوست ممکن‬
‫است خاکستری شود؛ لبها و دستها و پاها ممکن است کبود شوند(سیانوز)‬
‫*عرق فراوان که ممکن است به تدریج ببیشتر شود‪.‬‬
‫*تنگی نفس‪.‬‬
‫*ضربان سریع که ممکن است ضعیف و نامنظم شود‪.‬‬
‫*عوارض و نشانه های شوک‪.‬‬
‫*بیهوش ی ممکن است دست بدهد‪.‬‬
‫*تنفس و ضربان قلب ممکن است بایستد‪.‬‬
‫هدف‬
‫به حداقل رساندن فعالیت قلب بوسیله قراردادن مصدوم در حالت مناسب و راحت‪.‬رساندن سریع‬
‫ً‬
‫مصدوم به بیمارستان‪ ،‬برای مسئول آمبوالنس این موضوع را روشن کنید که احتمال با یک‬
‫حمله قلبی روبرو هستید‪ .‬برای بکارگیری روشهای نجات زندگی آماده باشید‪.‬‬
‫درمان‬
‫‪ -1‬اگر مصدوم بهوش است‪ ،‬او را با مالیمت نگه دارید و در یک وضعیت نیمه خوابیده قرار دهید‪.‬‬
‫سر و شانههایش را تکیه بدهید و زانوهایش را خم کنید‪.‬‬
‫نباید بگذارید که مصدم بیخودی حرکت کند چون اینکار باعث فشار اضافی به قلب خواهد شد‪.‬‬
‫‪ -2‬پوششهای تنگ به دور گردن‪ ،‬سینه و کمر را شل کنید‪.‬‬
‫‪ -3‬اگر مصدوم بیهوش شد اما به صورت عادی نفس می کشید او را در وضعیت بهبود قرار دهید‪.‬‬
‫‪ -4‬اگر تنفس و ضربان ایستاد‪ ،‬روشهای نجات زندگی را بالفاصله شروع کنید‪.‬‬
‫‪ -5‬میزان تنفس‪ ،‬نبض و سطح هوشیاری را هر ‪ 10‬دقیقه یکبار آزمایش کنید‪.‬‬
‫‪ -6‬مصدوم را به صورتی که وضعیت درمانی اش حفظ شود با برانکارد به بیمارستان برسانید‪.‬‬
‫ایست قلبی‬
‫این مورد بسیار وخیم است و در این حالت تپش قلب بطور کامل متوقف می شود‪ .‬این حالت‬
‫ممکن است ناش ی از انسداد کامل کرونر باشد‪.‬‬
‫عوارض و نشانه ها‬
‫* مصدوم بیهوش می شود‪.‬‬
‫* هیچ نبض ی در گردن حس نمی شود‪.‬‬
‫* تنفس و ضربان قلب قطع خواهد شد‪.‬‬
‫* پوست خاکستری می شود‪.‬‬
‫هدف‬
‫نجات زندگی مصدوم بوسیله بکارگیری فوری روشهای نجات زندگی‪.‬‬
‫درمان‬
‫‪ -1‬روشهای زندگی را بالفاصله بکار بندید‬
‫‪ -2‬انتقال سریع مصدوم به بیمارستان و اگر الزم شد در راه بیمارستان هم روشهای نجات‬
‫زندگی را اعمال کنید‪.‬‬
‫آنژین صدری‬
‫هنگامیکه شریانهای کرونر که خون قلب را تامین می کنند آنقدر باریک شوند که نتوانند به‬
‫اندازه کافی خون به ماهیچه های قلب برسانند‪ ،‬درد شدیدی در سینه ایجاد می شود که‬
‫اغلب با انسداد کرونر اشتباه می شود‪.‬‬
‫ً‬
‫ر‬
‫این حالت در میان پیرها شایع است و معموال بر اثر تقالی بیش از حد به هنام و زش و گاهی‬
‫ً‬
‫اوقات بر اثر هیجان هم بروز می کند‪ .‬معموال این حمله تنها چند دقیقه طول می کشد‪ .‬بر‬
‫اثر استراحت‪ ،‬درد پس از چند دقیقه رفع می شود‪.‬‬
‫عوارض و نشانه ها‬
‫ً‬
‫* درد سینه که غالبا به سوی شانه چپ و بازوی چپ تا انگشتها کشیده می شود‪(،‬ممکن است‬
‫حتی درد بسوی گلو و آرواره ها و بسوی بازوی دیگر هم کشیده شود)‪.‬‬
‫* پوست ممکن است خاکستری و لبها کبود شوند‪.‬‬
‫* مصدوم مممکن است دچار تنگی نفس شود‪.‬‬
‫* ضعف عمومی‬
‫سکته‬
‫این واژه برای توصیف حالتی بکار می رود که لخته شدن خون باعث می شود تامین خون قسمتی از‬
‫مغز بطور ناگهانی و بحرانی مختل شود(ترومبوز مغزی) یا حالتی که پاره شدن شریان باعث می‬
‫شود خون به داخل مغز چکه کند(خونریزی مغزی)‪ .‬حالت اخیر بیشتر برای کسانی که فشار خون‬
‫باال دارند پیش می آید‪ .‬در هر دو مورد سلولهای مورد سلولهای آسیب دیده مغز از انجام‬
‫وظایفشان بکلی باز می مانند‪.‬‬
‫هر ناحیه از مغز سیستم یا قسمت خاص ی از بدن را کنترل می کند و هر نوع از کار افتادگی اعضاء‬
‫بدن که از سکته ناش ی می شود بستگی دارد به اینکه کدام قسمت از مغز‪ ،‬و تا چه حد تحت‬
‫ً‬
‫تاثیر سکته قرار گرفته است‪ .‬سکته های عمده غالبا خطر مرگ دربر دارند اما بسیاری از مردم‬
‫که دچار سکته های جزئی می شوند جان سالم بدر می برند‪ .‬سکته بیشتر در افراد ‪ 55‬سال به‬
‫باال‪ ،‬افرادی که دچار بیماری بیهوش ی آنی‪ ،‬یا دچار اختالل در گردش خون هستند یا کسانی که‬
‫سابقه سکته داشته اند‪ ،‬شابع است‪.‬‬
‫عوارض و نشانه های سکته ممکن است با مستی اشتباده شود‪.‬‬
‫عوارض و نشانه ها‬
‫*سردرد شدید ناگهانی‬
‫* نبض کامل و پر است‬
‫* مصدوم جهت را گم می کند‪ ،‬دچار تیرگی شعور می شود و ممکن است مضطرب شود و گریه کند‪.‬‬
‫ٌ‬
‫* سرگیجه و احتماال بیهوش ی‬
‫بسته به شدت سکته ممکن است یک یا چند عارضه زیر بروز نماید‪:‬‬
‫* فلج شدن دهان‪ ،‬گوشه دهان کج می شود‪ ،‬آب دهان از گوشه دهان بیرون می ریزد و صحبت های‬
‫بیمار مبهم می شود‪.‬‬
‫* ضعف و بی حس ی در یک یا هر دو دست و ÷ا و در یک سمت بدن‬
‫* صورت برافروخته با پوست گرم و خشک‬
‫* مردمکهای چشم به صورت نامساوی گشاد می شوند‬
‫* بی اختیاری در دفع مدفوع و ادار‬
‫هدف‬
‫بطور کلی کمکهای اولیه در مورد مصدومی که دچار سکته شده نقش حمایتی دارد‪ .‬مصدوم ممکن‬
‫است هر آن بیهوش شود‪ .‬یا بیهوش ی او عمیق تر شود‪ .‬برای مقابله با آن آماده باشید‪ .‬راه تنفس او‬
‫را باز نگهدارید و اگر الزم شد روشهای نجات زندگی را بکار گیرید‪ .‬به سرعت ترتیب انتقال‬
‫مصدوم را به بیمارستان بدهید‪.‬‬
‫درمان‬
‫‪ -1‬اگر مصدوم بهوش است او را بخوابانید‪ ،‬سر و شانه هایش کمی باال قرار گیرد‪ .‬سر مصدوم را به‬
‫یک سو خم کنید تا آب دهان از گوشه دهان بیرون بریزد‪.‬‬
‫‪ -2‬پوشش های تنگ به دور گردن‪ ،‬سینه و کمر را شل کنید تا به گردش خون و تنفس کمک شود‪.‬‬
‫‪ -3‬برای برطرف کردن حالت شوک او را به ترتیبی که در ص ‪ 90‬گفته شده درمان کنید‪.‬‬
‫نباید به مصدوم از راه دهان چیزی بدهید‪.‬‬
‫‪ -4‬اگر مصدوم بیهوش شد او را در وضعیت بهبود قرار دهید(ص‪)24‬‬
‫‪ -5‬اگر تنفس و ضربان ایستاد روشهای نجات زندگی را بالفاصله شروع کنید(صفحات ‪ 18‬تا ‪)21‬‬
‫‪ -6‬مصدوم را بالفاصله با برانکارد بصورتیکه وضعیت درمانی اش حفظ شود به بیمارستان برسانید‪.‬‬
‫آسیب دیدگی های سر‬
‫ضربه های ‪.‬ارده بر سر مکی تواند سبب آسیب به مغز یا اختالل در کار آن بشود‪ .‬اگر جراحت عمیقی‬
‫به سر وارد شود این جراحت ممکن است تیرگی در هوشیاری(بیهوش ی نسبی) یا بیهوش ی‪ ،‬ضربه‬
‫مغزی یا فشار مغزی ایجاد کند‪ .‬در این حالت ممکن است سایر جراحتها یا ناراحتی ها پنهان‬
‫بمانند‪ .‬بنابراین یک معاینه کامل از مصدوم اجباری است(صفحات ‪ 36‬تا ‪)39‬‬
‫ضربه مستقیم به مغز اگر به اندازه کافی سنگین باشد ممکن است سبب زخمی شدن فرق سر با‬
‫ٌ‬
‫ٌ‬
‫ضرب دیدگی احتماال همراه با شکستگی جمجمه باشد‪ .‬بنابراین باید به این گونه جراحتها کامال‬
‫توجه کرد(به مبحث شکستگی جمجمه ص‪ 111‬و جراحت فرق سر ص ‪ 73‬مراجعه کنید)‪.‬‬
‫ٌ‬
‫این گونه جراحتها معموال بر اثر زمین خوردن(که بیشتر در میان پیرها‪ ،‬بیماریها یا الیعقل ها شایع‬
‫است)‪ ،‬یا بر اثر تصادفهای جاده ای‪ ،‬حوادث ورزش ی یا مشاغل پرخطری مانند کارهای‬
‫ساختمانی یا معدنی اتفاق می افتد‪.‬‬
‫تکان مغزی‬
‫تکان مغزی عبارتست از اختالل وسیع اما موقت در کار مغز‪ .‬این حالت ممکن است ناش ی از ضربه‬
‫مستقیم به سر‪ ،‬افتادن از ارتفاع با پا روی زمین یا ضربه مستقیم به چانه باشد‪ .‬در این حالت‬
‫ٌ‬
‫ممکن است شخص ظاهرا بیهوش نشود در بعض ی موارد ممکن است بیهوش ی آنقدر کوتاه باشد‬
‫که شخص متوجه آن نشود یا ابتدای حادثه را فراموش کند‪.‬‬
‫بهرحال از آنجا که تکان مغزی ممکن است فشار مغزی (ص بعد) به همراه داشته باشد باید‬
‫بالفاصله پس از هر حادثه ای که منجر به جراحت سر شده‪ ،‬مصدوم را به دقت تحت مراقبت‬
‫قرار داده و اگر عوارض باقی ماندند یا حال مصدوم بدتر شد بدون معطلی او را نزد پزشک برد‪.‬‬
‫عوارض و نشانه ها‬
‫* بیهوش ی کوتاه مدت یا نسبی‬
‫اگر مصدوم بیهوش باشد‪:‬‬
‫* تنفس ممکن است سطحی شود‪.‬‬
‫* رنگ صورت می پرد‪.‬‬
‫* پوست ممکن است سرد و مرطوب شود‪.‬‬
‫* ضربان ممکن است سریع و ضعیف شود‪.‬‬
‫در خالل بهبودی‪:‬‬
‫* مصدوم ممکن است حالت تهوع داشته باشد یا اینکه استفراغ کرده باشد‪.‬‬
‫پس از بهوش آمدن‪:‬‬
‫* مصدوم ممکن است لحظات قبل و پس از حادثه را نتواند بخاطر بیاورد‪ .‬از مصدوم بپرسید که‬
‫ساعت چند است‪ ،‬امروز چه روزی است و او کجاست؟‬
‫اگر نتوانست به این سواالت به درستی جواب بدهد به احتمال زیاد دچار تکان مغزی شده است‪.‬‬
‫توجه اگر بیهوش ی همچنان ادامه پیدا کرد به احتمال زیاد مصدوم دچار فشار مغزی شده‬
‫است‪(.‬صفحه بعد)‬
‫هدف‬
‫درمان بیهوش ی را که در ص قبل گفته شد بکار بندید و جراحت های قابل مشاهده روی بدن مصدوم‬
‫را درمان و اورژانس را خبر کنید‪.‬‬
‫درمان‬
‫‪ -1‬اگر مصدوم سست و بیحال بود‪ ،‬او را تحت مراقبت یک شخص مسئول قرار دهید و به مصدوم‬
‫توصیه کنید که با یک پزشک مشورت کند‪.‬‬
‫ٌ‬
‫‪ -2‬اگر بیهوش شده بود متناسب با وضعیت مصدوم درمان عمومی بیهوش ی را که قبال گفته شد در‬
‫مورد او بکار ببرید‪.‬‬
‫‪ -3‬برای برطرف ساختن حالت شوک به ترتیبی که در ص ‪ 90‬گفته شده عمل کنید‪.‬‬
‫تنفس(ص‪ ،)11‬نبض(ص‪ ،)89‬و سطح هوشیاری را چک کنید‪:‬‬
‫‪ -4‬در موارد حاد میزان ٌ‬
‫حتی اگر مصدوم ظاهرا بهبود پیدا کرده باشد بازهم به دقت او را زیر نظر قرار‬
‫دهید که ببینید آیا نشانه ای از فشار مغزی (ص بعد) در او به چشم می خورد یا‬
‫نه‪.‬‬
‫‪ -5‬اگر مصدوم حتی برای مدت کوتاهی بیهوش شده بود یا آنکه در مورد وخامت حال‬
‫او تردید داشتید ترتیب انتقال او را به بیمارستان بدهید‪.‬‬
‫وارد آمدن فشار به مغز‬
‫حالت وخیمی است که از فشار وارد بر مغز بوسیله جمع شدن خون در زیر جمجمه یا‬
‫فشار استخوان شکسته‬
‫مغز ناش ی می شود(ص‪ .)111‬فشار مغزی ٌ‬
‫جمجمه بر ٌ‬
‫ممکن است بدنبال تکان مغزی و احتماال تا ‪ 48‬ساعت پس از آنکه مصدوم ظاهرا‬
‫بهبود یافته بروز نماید‪.‬‬
‫عوارض و نشانه ها‬
‫* تنفس صدادار می شود‪.‬‬
‫* حرارت بدن باال می رود‪ ،‬صورت برافروخته می شود اما خشک است‪.‬‬
‫* نبض کامل و پر است ولی آهسته‬
‫* مردمکهای چشم اندازه هایشان متفاوت می شود‪.‬‬
‫* ممکن است ضعف یا فلج در یک سوی بدن بروز کند‪.‬‬
‫توجه همراه با زیاد شدن فشار مغزی سطح هوشیاری مصدوم پایین می ایند‪.‬‬
‫هدف‬
‫بالفاصله ترتیب انتقال مصدوم به بیمارستان را بدهید چون این حالت به درمان پزشکی اضطراری‬
‫نیاز دارد‪.‬‬
‫درمان‬
‫‪ -1‬درمان عمومی بیهوش ی را که گفته شد در مورد مصدوم بکار بندید‪.‬‬
‫‪ -2‬بالفاصله مصدوم را به بیمارستان برسانید‪.‬‬
‫صرع‬
‫عبارتست از گرایش به وقف کوتاه در فعالیت عادی الکتریکی مغز‪ .‬حمله های صرع ممکن است از‬
‫ناهشیاری لحظه ای بدون بیهوش ی (صرع جزئی) تا اسپاسم ماهیچه ای و تشنج(صرع و خیم) فرق‬
‫ٌ‬
‫کند‪ .‬کسانیکه مستعد حمالت صرع هستند معموال یک کارت نارنجی رنگ یا یک پالک که نشان‬
‫دهنده ابتالء به این بیماری است به همراه دارند‪.‬‬
‫صرع جزئی‬
‫ٌ‬
‫این صرع از کودکی شروع و ممکن است تا بزرگسالی باقی بماند‪ .‬به این نوع صرع معموال توجهی نمی‬
‫شود چون تنها چیزی که مشاهده می شود اینست که اغلب مصدوم خیالپرداز به نظر می رسد‪.‬‬
‫عوارض و نشانه ها‬
‫* مصدوم ممکن است خیالپرداز به نظر برسد و اغلب به نقطه ای بیهوده خیره می شود‪.‬‬
‫* مصدوم ممکن است شروع به رفتار عجیب و غریب بنماید‪ ،‬این حالت ممکن است شامل جویدن‬
‫و خوردن لبها‪ ،‬پرت و پال گفتن یا بیخودی با لباس ور رفتن باشد‪.‬‬
‫* مصدوم ممکن است حافظ خود را از دست داده باشد‪.‬‬
‫هدف‬
‫ٌ‬
‫مصدوم را آرام نگه دارید و تا زمانیکه هشیاری او مختل شده است از او حمایت کنید مثال از رفتن‬
‫او به خیابان شلوغ یا به میان جمعیت جلوگیری کنید‪.‬‬
‫درمان‬
‫‪ -1‬هیچ کاری نکنید بجز‪:‬‬
‫* نگذارید مصدوم به خیابان پر رفت و آمد برود‪.‬‬
‫* مردم را از کنار او دور کنید‪.‬‬
‫* با مصدوم آرام صحبت کنید‪.‬‬
‫‪ -2‬آنقدر کنار مصدوم بمانید تا مطمئن شود که حال مصدوم خوب شده و می تواند به خانه برود‪.‬‬
‫توجه بروز حمله صرع بزرگ پس از صرع کوچک غیر عادی نیست ‪.‬‬
‫‪ -3‬به مصدوم توصیه کنید که به پزشک مراجعه کند‪.‬‬
‫صرع بزرگ‬
‫ٌ‬
‫اکثرا حمالت صرع بزرگ غیر منتظره رخ می دهند‪ .‬اما گاهی اوقات فرد مبتال(نشانه آغاز) حمله را‬
‫احساس می کند‪ .‬و این به او می فهماند که حمله در شرف آغاز است‪ .‬احساس نشانه آغاز ممکن‬
‫است در اشخاص مختلف فرق کند‪ .‬برای مثال در شخص ی ممکن است بصورت حس کردن یک‬
‫حالت عجیب در بدن باشد یا آنکه فرد بو یا مزه خاص ی را احساس نماید‪ .‬در خالل تجربه این‬
‫ٌ‬
‫احساس غیر عادی شخص ممکن است دگرکون شود ولی معموال این حالت زیاد طول نمی کشد‪.‬‬
‫عوارض و نشانه ها‬
‫در تمام موارد‪ ،‬صرع بزرگ دارای دو مرحله است که به دنبال هم می آیند‪ .‬سفت و سخت شدن‬
‫عضالت(چوب شدن بدن) همراه با بیهوش ی‪ ،‬و پس از آن لرزه‪.‬‬
‫* مصدوم ناگهان بیهوش می شود و به زمین می افتد گاهی اوقات جیغ های عجیبی می کشد‪.‬‬
‫* مصدوم برای جند لحظه بدنش سفت و سخت می شود(سیانوز) و خون بطور غیرعادی در اطراف‬
‫صورت و گردن جمع می شود(احتقان صورت و گردن)‪.‬‬
‫* سپس ماهیچه ها شل شده و حرکات تشنجی آغاز می شود‪ .‬حرکات تشنجی عبارتند از انقباض و‬
‫انبساط اندامهای ماهیچه ای بدن بدنبال یکدیگر‪ :‬این تشنج ها ممکن است خیلی قوی باشد‪.‬‬
‫در خالل این مرحله تنفس ممکن است مشکل یا صدادار بشود که صدا از میان فکهای قفا شده‬
‫بیرون می آید‪ :‬کف در اطراف دهان ظاهر می شود‪ .‬اگر زبان یا لپها گاز گرفته شده باشند این‬
‫ٌ‬
‫کف آغشته به خون است‪ ،‬بی اختیاری در دفع ادرار و گاها مدفوع‪.‬‬
‫* سرانجام ماهیچه ها شل می شوند و مصدوم حالت آرامش نسبی پیدا می کند‪ .‬اگر چه ممکن‬
‫ٌ‬
‫است برای چند دقیقه یا بیشتر همچنان بیهوش بماند‪ .‬پس از پایان حمله که معموال حداکثر ‪5‬‬
‫دقیقه طول می کشد تنفس به حالت عادی بر می گردد و مصدوم به هوش می آید اما همچنان‬
‫احساس سرگیجه می کند و ممکن است اعمال عجیبی از او سر بزند‪ .‬این حالت ممکن است از‬
‫چند دقیقه تا یک ساعت طول بکشد و ممکن است بخواهد همانجا که هست بی حرکت‬
‫بخوابد‪.‬‬
‫مسمویت‬
‫سم ماده ای است کهاگر به مقدار کافی وارد بدن شود می تواند باعث آسیب دائم با موقت بشود‪.‬‬
‫اگرچه بعض ی از مسمویتها عمدی و از اقدام به خودکش ی ناش ی می شود اما بقیه بر اثر مصرف‬
‫موادی است که مار روزانه از آنها استفاده می کنیم‪ .‬صرفنظر از علت‪ ،‬موارد مسومیت همیشه به‬
‫مراقبتهای فوری پزشکی یا بیمارستانی نیاز دارند‪.‬‬
‫هیچوقت کوشش نکنید که شخص مسموم را وادار به استفراق کنید؛ این کار نه تنها مفید نیست‬
‫بلکه ممکن است حال مصدوم را بدتر کند‪.‬‬
‫سیستم گوارش‬
‫غذا در دهان و معده و روده ها بر اثر شیره هایی که از غده های مختلف ترشح می شود و پس از‬
‫عبور از مری به معده می رسد؛ پس از یک هضم نسبی در معده غذا به مقدار کمک وارد روده‬
‫کوچک می شود‪ .‬در اینجا مولکولهای غذا شکسته شده و تبدیل به مواد ساده ای می شود که‬
‫ً‬
‫خون می تواند آنها را جذب کند‪ .‬باقیمانده که معموال شامل مقدار زیادی رشته های سبزیجات‬
‫است وارد روده بزرگ می شود‪ ،‬در آنجا آب و مواد معدنی غذا جذب می شود و آنچه باقی می‬
‫ماند فضوالت نهائی است که از راه مقعد از بدن دفع می شود‪.‬‬
‫کبر بعنوان یک کارخانه شیمیایی عمل می کند که به همراه سایر فعالیتها بعض ی از سمها را غیرفعال‬
‫و خنثی می کند‪ .‬کلیه ها خون را از وجود بسیاری از ناخالصیها تصفیه می کنند‪.‬‬
‫چگونه سم وارد بدن می شود‬
‫سمها چه تصادفی و چه عمدی از راه های مختلفی وراد بدن می شوند‪.‬‬
‫* از طریق دهان بوسیله خوردن یا نوشیدن مواد سمی‪.‬‬
‫* از طریق ششمها به وسیله استنشاق گازهای خانگی یا صنعتی‪ ،‬بخارهای شیمیائی یا دود ناش ی از‬
‫آتش‪ ،‬بخاری یا اگزوز موتورهای بنزینی‪.‬‬
‫* از راه تزریق در نتیجه گاز گرفتن بعض ی از حیوانات‪ ،‬حشرات‪ ،‬ماهیهای سمی یا خزندگان یا بوسیله‬
‫سرنگهای تزریق زیر پوستی‪.‬‬
‫* از راه جذب بوسیله پوست‪ ،‬در نتیجه تماس پوست با بعض ی از اسپری های سمی مانند حشره‬
‫کشها‪.‬‬
‫چگونه سم عمل می کند‬
‫سم از راههای گوناگون در بدن عمل می کند‪ .‬بعض ی وارد جریان خون می شوند‪،‬‬
‫بعض ی از سمها روی سلسله مرکزی اعصاب اثر می گذارند و باعث قطع تنفس‪،‬‬
‫ضزبان قلب و سایر فرآیندهای حیاتی زندگی می شوند‪ .‬بعض ی از سمها جایگزین‬
‫اکسیژن موجود در خون شده و مانع از رسیدن اکسیژن به بافتها می شوند‪.‬‬
‫ً‬
‫بلعیدن سم ًمستقیما روی مجراهای غذا تاثیر می گذارد ودر نتییجه ایجاد استفراغ‪،‬‬
‫درد و غالبا اسهال می کند‪ .‬حاللهای سمی ممکن است باعث سوختگی شدیدلبها‪،‬‬
‫دهان و مری و معده و ایجاددرد شدید در این اندامها هم بشوند‪.‬‬
‫عوارض و نشانه های عمومی‬
‫عوارض و نشانه های مسمویت بسته به ماهیت سم و راه ورود به بدن فرق می کند‪.‬‬
‫*با گرفتن اطالعات از مصدوم یا یکی از حاضرین کوشش کنید که به درستی نوع سم‬
‫را مشخص کنید و اگر بلعیده شده‪ ،‬کی و چقدر‪.‬‬
‫*اطراف مصدوم را بگردید شاید یک ظرف شامل ماده سمی که خالی شده یا هنوز‬
‫هم مقداری ماده سمی دارد پیدا کنید‪.‬‬
‫ادامه عوارض و نشانه های عمومی‬
‫*مصدوم ممکن است هذیان بگوید و حالت تشنج داشته باشد بدون اینکه سابقه این حالت در او‬
‫موجود باشد‪.‬‬
‫*عوارض و نشانه های خانگی‬
‫*بیهوش ی ممکن است دست بدهد‪.‬‬
‫*اگر سم بلعیده شده باشد مصدوم ممکن است شروع کند به اوغ زدن و استفراغ کند یا دچار‬
‫اسهال شود‪.‬‬
‫*سوختگی اطراف دهان در صورتیکه با حاللهای شیمیایی تماس پیدا کرده باشد‪.‬‬
‫هدف‬
‫باز نگهداشتن راه تنفس و رساندن مصدوم به بیمارستان‪.‬‬
‫درمان عمومی‬
‫‪ -1‬خیلی سریع از مصدوم بپرسید که چه اتفاقی افتاده؛ بخاطر داشته باشید که مصدوم هر آن‬
‫ممکن است بیهوش شود‪.‬‬
‫نباید سعی کنید که مصدوم را وادار به استفراغ کنید‪.‬‬
‫اگر در اطراف لبها یا دهان نشانه هایی از سوختگی مشاهده کردید به مصدوم آب یا شیر بدهید تا‬
‫این سوختگی خنک شود‪.‬‬
‫‪ -2‬اگر مصدوم بیهوش بود ولی تنفس او حالت عادی داشت او را در وضعیت بهبود قرار دهید‪.‬‬
‫‪ -3‬اگر تنفس و ضربان قلب ایستاد بالفاصله روشهای نجات زندگی را شروع کنید‪.‬‬
‫توجه دقت کنید که خدتان به سمی که ممکن است در اطراف دهان مصدوم وجوداشته باشد‬
‫آلوده نشوید‪.‬‬
‫‪ -4‬مصدوم را بالفاصله به بیمارستان برسانید و به همراه او نمونه ای از جعبه محتوی قرص یا‬
‫بطری یا هر چه چه که سم در آن بوده را به بیمارستان بفرستید‪.‬‬
‫مسمویت داروئی‬
‫ً‬
‫و‬
‫این حالت معموال از استعمال دار یامواد مخدر به شکل غلط یا به مقدار زیاد ناش ی می شود‪.‬‬
‫ً‬
‫استعمال غلط دارو معموال اینطور توصیف می شود‪ :‬مصرف خودسرانه دارو به طرز غیر‬
‫بهداشتی‪ .‬دارو یا مواد مخدر ممکن است استنشاق‪ ،‬خورده یا نوشیده یا به بدن تزریق شود‪.‬‬
‫ً‬
‫ً‬
‫کسانیکه به طرز غلط دائما دارو یا مواد مخدر به خود تزریق می کنند احتماال نشانه هایی از‬
‫ً‬
‫تزریق زیرپوستی روی بدنشان مشاهده می شود‪.‬این نشانه معموال در قسمت جلوی ساعد نزدیک‬
‫آرنج دیده می شود‪ .‬اگرچه ممکن است در سایر نقاط بدن هم این نشانه ها مشاهده شود‪.‬‬
‫ً‬
‫رگهای این ناحیه برجسته و عفونی هستند‪ .‬داروهایی که معموال خودسرانه مصرف می شوند‬
‫عبارتند از‪ :‬آرام بخشها(مثل مسکنها و خواب آورها) و محرک ها(مثل آمفتامینها)‪ .‬مواد مخدری که‬
‫ً‬
‫معموال منجر به مسمومیت می شوند‪ :‬مخدرها(مثل هروئین) و مواد توهم زا(مثل ال‪.‬اس‪ .‬دی)‬
‫عوارض و نشانه ها‬
‫عوارض و نشانه های مسومیت ناش ی از استعمال خودسرانه دارو و مواد مخدر بر حسب نوع دارو و‬
‫مقدار مصرف فرق می کند‪ .‬همیشه استفراغ بالفاصله پس از مصرف صورت نمی گیرد‪ .‬اما باید‬
‫مراقب آن باشید‪ .‬مردمک چشم ها بصورت غیرعادی گشاد یا تنگ می شود‪.‬‬
‫مواد مخدر‬
‫این مواد ممکن است بصورت تزریق‪ ،‬خوردن قرص یا استنشاق وارد بدن شود‪.‬‬
‫*تنفس ابتدا مشکل شده و سرانجام قطع می شود‪.‬‬
‫*مصدوم ممکن است نشانه هائی از تزریق روی یک یا دو بازو داشته باشد‪.‬‬
‫آرام بخش ها‬
‫*تنفس کم عوق می شود‪.‬‬
‫*پوست مصدوم سرد و مرطوب می شود‪.‬‬
‫*شربان سریع و ضعیف‪.‬‬
‫ً‬
‫*احتماال بیهوش ی‪.‬‬
‫محرکها‬
‫*مصدوم هیجان زده می شود و به فراوانی عرق می کند‪.‬‬
‫*مصدوم ممکن است دچار توهم و رعشه شود‪.‬‬
‫مواد توهم زا‬
‫* مصدوم مضطرب شده و عرق می کند‪.‬‬
‫* مصدوم ممکن است دست به رفتار عجیب و غریب بزند‪.‬‬
‫مصرف بیش از اندازه آسپرین‬
‫* مصدوم ممکن است دچار دل درد شود و استفراغ کند‪ ،‬و استفراغ ممکن است‬
‫خون آلود باشد‪.‬‬
‫* مصدوم احساس می کند که گوشش زنگ می شود‪.‬‬
‫* اشکال در تنفس‬
‫* مصدوم ممکن است به فراوانی عرق کند‪.‬‬
‫* ضربان پر‬
‫درمان‬
‫آنچه را که تحت عنوان درمانعمومی مسمویت گفته شد دنبال کنید‪ .‬مصدوم را‬
‫بصورت اورژانس به بیمارستان برسانید و برای شروع روشهای نجات زندگی آماده‬
‫باشید‪.‬‬
‫الکل‬
‫الکل ماده است که وضعیت جسمی و ذهنی را تغییر داده می تواند موجب از دست رفتن کنترل بر‬
‫رفتار شود و در دراز مدت مشکالت اجتماعی‪ ،‬جسمی و روانی به وجود آورد‪.‬‬
‫آثار مصرف الکل‬
‫مصرف الکل موجب مشکالت وخیمی برای سالمت شخص می شود‪ .‬الکل پس از مصرف از طریق‬
‫معده و روده کوچک جذب خون می شود و ‪ 35‬تا ‪ 45‬دقیقه بعد به حداکثر میزان سطح خود در‬
‫خون می رسد‪ .‬سطح الکل در خون به عواملی چون وزن شخص و نیز اینکه آیا شخص الکل را با‬
‫غذا خورده است یا با معده خالی‪ ،‬بستگی دارد‪ .‬اگر الکل را با غذا خورده باشید‪ ،‬بدن آن را‬
‫کندتر جذب خواهد کرد‪ .‬کبد الکل را با سرعتی در حدود یک واحد در ساعت تجزیه می کند و‬
‫قادر به تغییر این مقدار نیست‪ .‬بنابراین‪ ،‬هرچه بیشتر الکل بنوشید‪ ،‬بدن وقت بیشتری صرف می‬
‫کند تا آن را تجزیه کند‪ .‬در کوتاه مدت‪ ،‬نوشیدن زیاد الکل موجب مستی و خماری می شود و در‬
‫دراز مدت به اکثر دستگاههای بدن صدمه می زند‪ .‬مصرف دایم الکل می تواند موجب وابستگی به‬
‫الکل و مشکالت اجتماعی از جمله خشونت خانوادگی و ولگردی شود‪.‬‬
‫مسمومیت ناش ی از از الکل‬
‫الکل ماده ای است که سلسله مرکزی اعصاب را کرخت می کند‪ .‬تاثیر الکل بر افراد مختلف فرق می‬
‫کند‪ .‬نوشیدن الکل به مقدار کم تنها یک تغییر کوچک در حال عادی انسان ایجاد می کند ولی اگر‬
‫نوشیدن ادامه یابد الکل روی ناحیه عالی استداللی مغز‪ -‬قسمتی که مسئول کنترل شکیبائی و‬
‫قضاوت انسان است اثر می گذارد‪ .‬همچمانکه میزان الکل در خون افزایش پیدا می کند رفتار فرد‬
‫ً‬
‫مبالغه آمیز و هماهنگی در رفتار مختل می شود‪ .‬سرانجام توانائی ذهنی و جسمی عمیقا مختل شده و‬
‫ممکن است بیهوش ی دست بدهد‪.‬‬
‫عوارض و نشانه ها‬
‫*از تنفس مصدوم بوی الکل به مشام می رسد‪.‬‬
‫ً‬
‫*مصدوم ممکن است نسبتا هشیار باشد یا بیهوش شده باشد‪.‬‬
‫*اگر مصدوم بیهوش باشد ممکن است بتوانید اور ا بیدار کنید اما دوباره خیلی سریع بیهوش می شود‪.‬‬
‫در مراحل اولیه بیهوش ی‬
‫* مصدوم نفس عمیق می کشد‪.‬‬
‫* صورت مرطوب و برافروخته است‪.‬‬
‫* نبض پر و کامل است‪.‬‬
‫در مراحل بعدی بیهوش ی‬
‫* ضربان سریع ولی ضعیف می شود‪.‬‬
‫* نفس کم عمق می شود‪.‬‬
‫* صورت مصدوم خشک و پف کرده به نظر می آید‪.‬‬
‫* چشمها سرخ و مردمک چشم ها ممکنا ست گشاد ود‪.‬‬
‫توجه اگر مصدوم زمین خور ًده و جراتی به سرش وارد شده باشد عوارض و نشانه‬
‫هائی که گفته شوداحتماال تغییر پیدا می کند‪.‬‬
‫هدف‬
‫باز نگهداشتن راه تنفس؛ رساندن مصدوم به بیمارستان در صورتیکه بیهوش باشد‪.‬‬
‫درمان‬
‫‪ -1‬راه تنفس مصدوم را باز نگهدارید‪.‬‬
‫‪ -2‬اگر مصدوم بیهوش شد یا احتمال استفراغ وجود داشت مصدوم را در وضعیت‬
‫بهبود قرار دهید‪.‬‬
‫‪ -3‬اگر در مورد وخامت حال مصدوم ترید دارید او را به بیمارستان برسانید‪.‬‬
‫سیگار‬
‫اگر سیگار نکشید یا اگر قبل از پیدایش بیماریها آن را ترک کنید می توانید مانع از بیماریهای قلب یا‬
‫ریه شوید‪ .‬مهم نیست که چه مدت سیگاری بوده اید؛ اگر در ترک سیگار نیازمند کمک هستید؛‬
‫برای مشاوره به پزشک خود مراجعه کنید‪ .‬اگر می خواهید خودتان به این کار مبادرت کنید‪،‬‬
‫فهرستی از دالیل عالقه مندی خود به ترک سیگار فراهم کنید و فهرستی هم از دالیل عالقه مندی‬
‫خود به کشیدن تهیه نمایید‪ .‬راه هایی برای مقابله با وسوسه سیگار کشیدن پیدا کنید و از‬
‫ً‬
‫خانواده و دوستانتان هم بخواهید شما را یاری برای ترک سیگار‪ ،‬روزی را انتخاب کنید که تقریبا‬
‫استرس نداشته باشید و سپس همه سیگارها‪ ،‬کبریتها‪ ،‬فندکها و جاسیگاریها را دور بریزید‪ .‬ممکن‬
‫است عالیم ترک سیگار مثل تحریک پذیری‪ -‬یا میل بسیار به نیکوتین در شما ایجاد شود‪ .‬چیزهایی‬
‫ً‬
‫و‬
‫مثل چسب پوستی یا آدامس تیکوتینی مانع چنین تمایلی می شوند‪ .‬اگر مجددا شر ع به سیگار‬
‫کشیدن کردید‪ ،‬بررس ی کنید که این امر چرا روی داده است و به دلیل ترک خود رجوع کرده از‬
‫نوع شروع کنید‪.‬‬
‫مواد مخدر و داروهای محرک‬
‫دارو نوعی ماده شیمیایی است که عملکرد یک عضو یا یک فرآیند زیستی و شیمیایی را در بدن تغییر‬
‫می دهد‪ .‬در پزشکی از داروها برای بهبود عملکرد بدن یا درمان بیماریها و اختالالت استفاده می‬
‫شود‪ .‬بعض ی از داروها هم مصرف پزشکی دارند و هم مورد سوء استفاده قرار می گیرند‪ .‬داروهای‬
‫دیگری هم وجود دارند که ارزش پزشکی ندارند و فقط برای مقاصد تفریحی مور استفاده قرار می‬
‫گیرند‪ .‬سوء مصرف مواد مخدر و داروها ممکن است موجب مشکالت وخیم جسمی و روانی شود‪-‬‬
‫به ویژه در صورتی که فرد به دارو معتاد شود یا مقدار زیادی از آن را مصرف کند که حتی ممکن‬
‫است موجب مرگ هم بشود‪ .‬عالوه بر همه این مسایل‪ ،‬مصرف داروهای محرک‪ ،‬غیرقانونی هم‬
‫است‪.‬‬
‫خطرات مواد مخدر و داروهای محرک‬
‫مواد مخدر و داروهای محرک خطرات زیادی برای سالمتی دارندو مصرف بیش از حد مواد مخدری‬
‫مثل هروئین و کوکائین ممکن است مرگبار باشد‪ .‬داروهای دیگری مثل اکستازی هم مکن است‬
‫موجب مرگ شوند‪ .‬بعض ی از مواد مخدر و داروها کارکردهای حیاتی بدن را تغییر می دهند؛ برای‬
‫مثال هروئین قادر است تداخالت سوئی با موادی مثل الکل ایجاد کند‪ .‬یکی دیگر از آثار شایع مواد‬
‫مخدر و داروها‪ ،‬وابستگی است که در این حالت وقتی مصرف کننده به دارو دسترس ی ندارد میل‬
‫جسمی و روانی شدیدی به سمت ن پیدا می کند‪ .‬بعض ی از مشکالت ممکن است بالفاصله پس از‬
‫مصرف مواد مخدر روی دهند(حتی بعد از اولین بار مصرف)‪ ،‬ولی مشکالت دیگری هم هستند که‬
‫پس از استفاده درازمدت ایجاد می شوند‪ .‬این داروها و مواد اگر به صورت تزریقی استفاده‬
‫شوند خطرات دیگری هم دارند که مرتبط با استفاده لز سوزنهای غیراستریل است‪ ،‬از جمله‪:‬‬
‫یا مسمومیت خونی‪ .‬اگر ‪ C‬یا ‪B‬عفونت با ویروس نقص ایمنی انسانی(بیماری ایدز)‪ ،‬هپاتیت‬
‫خودتان یا یکی از نزدیکانتان دچار سوء مصرف مواد مخدر شده است از پزشک خود درباره‬
‫خطرات ن برای سالمت اطالعاتی کسب کنید و درباره مشاوره و درمان هم راهنمایی بخواهید‪.‬‬
‫سمهای صنعتی‬
‫بعض ی از افراد ممکن است در محل کارشان در تماس با مواد یا گازهای شیمیایی خطرناک قرار گیرند‬
‫برای مثال بعلت نشت گاز در یک کارخانه مواد شیمیایی‪.‬‬
‫ً‬
‫معمولترین سمهای صنعتی گازها هستند‪ .‬معموال گازها را به این صورت طبقه بندی می کنند‪ :‬گازهای‬
‫سوزش آور(مثل بخار آمونیاک یا نیتروژن)؛ خفه کننده(مثل دی اکسیدکربن)؛ گازهای سمی(مثل‬
‫منواکسیدکربن و سیانید هیدروژن)؛ و بخارهای سمی(مانند موادشیمیایی فرار از قبیل کربن‬
‫تتراکلراید)‪.‬‬
‫کارخانه هایی که از مواد یا گازهای شیمبایی بالقوه خطرناک استفاده می کنند باید اطالعیه ای که‬
‫شامل دستورعملهای خاص در هنگام وقوع حادثه است تهیه ودر معرض دید افراد بگذارند‪ .‬اگر‬
‫شما بعنوان امدادگر برای یک حادثه صنعتی که در آن مواد خطرناک شیمیایی در کار بوده است‬
‫ً‬
‫فراخوانده شدید از دستورعملهای ایمنی کامال اطاعات کنید‪.‬‬
‫بخاطر داشته باشید مصدومی که به دلیل تاثیر گاز یا بخارهای سمی آسیب دیده احتیاج به هوای‬
‫تازه دارد‪ .‬کامال دقت کنید که خودتان در معرض بخارهای باقیمانده در محل حادثه قرار ندهید‪.‬‬
‫هیچوقت کوشش نکنید مصدومی از این نوع را که در یک فضای سر بسته گرفتار شده نجات‬
‫دهید مگر آنکه به وسایل ویژه مثل ماسک مجهز باشید‪.‬‬
‫واکنش های شدید حساسیتی(آلرژیک)‬
‫شوک آنافیالکتیک یک واکنش حساسیتی گسترده است که چند ثانیه یا چند دقیقه‬
‫پس از تزریق یک دارو یا نیش حشره ای که مصدوم به آن حساسیت دارد‪ ،‬روی‬
‫می دهد‪ .‬به ندرت ممکن است بر اثر خوردن یک ماده آلرژی زا مانند پنی سیلین‬
‫این حالت اتفاق بیفتد اما اگر هم پیش بیاید واکنش بدن آرام تر خواهد بود‪.‬‬
‫عوارض و نشانه ها‬
‫* عوارض و نشانه های شوک (ص‪)90‬‬
‫* مصدوم دچار حالت تهوع شده و ممکن است استفراغ کند‪.‬‬
‫* مصدوم ممکن است احساس ی کند که سینه اش تنگ شده‪.‬‬
‫* اشکال در تنفس ‪ :‬مصدوم با دهان باز نفس نفس می زند‪.‬‬
‫* مصدوم ممکن است پشت سر هم عطسه کند‪.‬‬
‫* صورت و بخصوص دور چشمها ممکن است ورم کند‪.‬‬
‫* نبض سریع می شود‪.‬‬
‫* بیهوش ی دست می دهد‪.‬‬
‫هدف‬
‫مصدوم را به بیمارستان رسانده و آماده انجام روشهای نجات زندگی باشید‪.‬‬
‫درمان‬
‫به درمان شوک صفحه ‪ 90‬مراجعه کنید‪.‬‬
‫‪ -1‬راه تنفس مصدوم را باز نگه دارید‪ .‬اگر تنفس مشکل شد مصدوم را در وضعیت بهبود قرار‬
‫دهید‪(.‬ص‪)24‬‬
‫‪ -2‬اگر تنفس و ضربان استاد بالفاصله روشهای نجات زندگی را شروع کنید(صفحات ‪ 18‬تا ‪.)21‬‬
‫‪ -3‬مصدوم را بالفاصله به بیمارستان برسانید‪.‬‬
‫ش ی ء خارجی در چشم‬
‫تمامی جراحت های چشم بالقوه وخیم هستند زیرا خرده ریزهایی که وارد چشم می شوند ممکن‬
‫ٌ‬
‫است حدقه را سوراخ کرده و باعث صدمه به بافت های داخل چشم شده و احتماال ایجاد‬
‫عفونت نمایند‪.‬‬
‫ذرات غبار یا سنگ ریزه یا مژه های کنده شده معمول ترین اشیاء خارجی ای هستند مه وارد چشم‬
‫ٌ‬
‫می شوند‪ .‬این اشیاء ممکن است به سطح بیرونی حدقه بچسبند یا بصورت تقریبا آزاد زیر پلک‬
‫ٌ‬
‫جای بگیرند(معموال پلک باال) و باعث ناراحتی و التهاب چشم بشوند‪ .‬در اکثر موارد می شود آنها را‬
‫به راحتی از چشم بیرون آورد‪ .‬اما اگر جسم خارجی در ناحیه رنگی چشم (مردمک و عنبیه) قرار‬
‫گرفته یا در حدقه فرو رفته باشد به هیچ وجه کوشش نکنید که آنها را خارج کنید‪ .‬در اینگونه‬
‫موارد مصدوم را بالفاصله به پزشک برسانید‪.‬‬
‫عوارض و نشانه ها‬
‫* چشم مصدوم دردناک و دچار خارش می شود‪.‬‬
‫* دید مصدوم ممکن است مختل شود‪.‬‬
‫* چشم آسیب دیده دچار آبریزش می شود‪.‬‬
‫* چشم مصدوم قرمز می شود‪.‬‬
‫درمان‬
‫ٌ‬
‫‪ -1‬به مصدوم توصیه کنید که چشمان خود را نمالد(تقریبا با اطمینان می توان گفت که مصدوم‬
‫دست به اینکار خواد زد)‬
‫‪ -2‬از مصدوم بخواهید که روی یک صندلی رو به نور بنشیند و به عقب تکیه دهد‪.‬‬
‫‪ -3‬کنار مصدوم بایستید‪ .‬با یک دست چانه مصدوم را بگیرید و با استفاده از شست و انگشت اشاره‬
‫پلکهای مصدوم را از هم جدا کنید‪ .‬از مصدوم بخواهید که به راست ‪ ،‬چپ‪ ،‬باال و پایین نگاه‬
‫کند تا شما بتوانید تمام قسمتهای چشم را بخوبی معاینه کنید‪.‬‬
‫‪ -4‬اگر توانستید ش یء را ببینید سعی کنید با ریختن آب ضدعفونی شده و قطره چکان آنرا بشوئید تا‬
‫بیرون بیاید‪ .‬اگر این چیزها در دسترس نبود سر مصدوم را به سمت قسمت آسیب دیده خم‬
‫کنید بطوریکه وقتی از باال آب می ریزید آب از چشم روی گوه و از آنجا به کف زمین بریزد و‬
‫تماس ی با چشم سالم پیدا نکند‪ ،‬می توانید به استفاده از یک تنگ آب این کار را انجام دهید یا‬
‫سر را زیر شیر آب بگیرید(ص‪)141‬‬
‫‪ -5‬اگر اینکار موفقیت آمیز نبود و مطمئن هستید که ش یء به چشم نچسبیده با استفاده از یک پنبه‬
‫تر یا گوشه یک دستمال تمیز مرطوب ش یء را به طرف بیرون برانید‪.‬‬
‫‪ -6‬اگر ش یء خارجی زیر پلک باالئی قرار گرفته بود از مصدوم بخواهید که به پائین نگاه کند‪ .‬مژه های‬
‫پلک باالیی را بگیرید و آن را به سمت پایین و بیرون روی پلک پایینی بکشید‪ .‬اگر مژه های پلک‬
‫پایین نتاونست ش یء خارجی را جارو کند از مصدوم بخواهید که در زیر آب چشم خود را باز و‬
‫بسته کند‪ ،‬به این امید که ش یء در آب شناور شده و بیرون بیاید‪.‬‬
‫‪ -7‬اگر با همه این ها نتوانستید ش یء را از چشم مصدوم خارج کنید با استفاده از چشم بند با‬
‫پیچیدن گاز دور یک تکه پنبه چشم را بپوشانید و آنرا بصورت شل باندپیچی کنید و او را روانه‬
‫بیمارستان کنید‪.‬‬
‫اگر ش یء خارجی در ناحیه رنگی چشم قرار داشت یا در حدقه چشم فرو رفته بود یا به آن چسبیده‬
‫بود کوشش نکنید که آنرا خارج نمائید‪ .‬از مصدوم بخواهید که چشم خود را حرکت ندهد‪.‬‬
‫چشم را با یک چشم بند بپوشانید و اگر الزم شد برای جلوگیری از حرکت‪ ،‬هر دو چشم را‬
‫بپوشانید و مصدوم را به بیمارستان برسانید‪ .‬برای درمان مواد شیمیائی در چشم به ص ‪141‬‬
‫مراجعه کنید‪.‬‬
‫قالب ماهیگیری در پوست‬
‫گاهی اوقات تنها نوک قالب ماهیگیری در پوست فرو می رود که در این حالت به آسانی‬
‫می توان آنرا از پوست خارج نمود‪ .‬اما اگر نوک قالب محکم در پوست یا بافت زیر‬
‫پوست گیر کرده باشد کوشش نکنید که آنرا خارج نمائید‪ .‬اینکار را به پزشک واگذار‬
‫کنید‪ ٌ .‬تنها زمانی سعی در بیرون آوردن قالب از پوست و(یا) گوشت نمائید که پزشک‬
‫سریعا در دسترس نباشد‪.‬‬
‫پوست بیرون بیاورید و آنرا مثل جراحتهای جزئی‬
‫هدف با مالیمت نوک قالب را از ٌ‬
‫درمان کنید‪ .‬اگر نوک قالب کامال داخل گوشت بدن گیر کرده بود به پزشک‬
‫مراجعه کنید‪.‬‬
‫درمان‬
‫‪ -1‬نخ قالب را پاره کنید‪.‬‬
‫ٌ‬
‫‪ -2‬اگر نوک قالب کامال در پوست گیر نکرده بود قالب را خارج کنید و مانند جراحتهای‬
‫جزئی درمان کنید(ص‪.)67‬‬
‫ٌ‬
‫‪ -3‬اگر نوک قالب کامال در پوست کیر کرده باشد عضو آسیب دیده را مانند اشیاء فرو‬
‫رفته در بدن (ص‪ )66‬درمان و بعد به پزشک مراجعه کنید‪.‬‬
‫ٌ‬
‫اگر پزشک سریعا در دسترس نباشد‬
‫‪ -1‬نخ قالب را پاره کنید‪.‬‬
‫‪ -2‬تا آنجا که خطر آسیب رسیدن به بافتهای زیر پوست وجود نداشته باشد‪ ،‬قالب را داخل پوست‬
‫فشار دهید تا نوک آن بیرون بزند‪ ،‬سپس نوک قالب را ببرید‪.‬‬
‫‪ -3‬با مالیمت قالب را بیرون بکشید‪ ،‬زخم را تمیز و سپس پانسمان نمائید‪.‬‬
‫‪ -4‬از آنجا که ممکن است خطر عفونت زخم را تهدید کند‪ ،‬به پزشک مراجعه کنید‪.‬‬
‫بلعیدن اشیاء خارجی‬
‫ٌ‬
‫کودکان غالبا اشیاء ریز مثل سنجاق یا سکه یا دگمه را داخل دهان می کنند و گاهی آنها را فرو می‬
‫برند‪ .‬کمتر پیش می آید اشیاء نرم یا هموار بلعیده شده به روده ها صدمه بزنند یا ایجاد شوک‬
‫کنند اما اشیاء تیز مانند سنجاق یا سوزن ممکن است به روده ها آسیب برسانند‪ .‬در هر صورت‬
‫باید مصدوم را نزد پزشک یا به بیمارستان ببرید‪.‬‬
‫عوارض و نشانه ها‬
‫* چگونگی وقوع حادثه نشان می دهد که ش یء بلعیده شده است‪.‬‬
‫هدف‬
‫به مصدوم اطمینان خاطر بدهید و او را به بیمارستان برسانید‪.‬‬
‫درمان‬
‫‪ -1‬به مصدوم و پدر و مادر او در صورتیکه مصدوم کودک است اطمینان خاطر بدهید‪.‬‬
‫‪ -2‬مصدوم را به بیمارستان برسانید‪.‬‬
‫نباید از راه دهان چیزی به مصدوم بدهید‪.‬‬
‫خفگي در كودكان بيهوش‬
‫خفگي در شير خواران‬
‫وضعيت بهبودي‬
‫تنفس مصنوعي‬
‫تنفس مصنوعي در كودكان‬
‫احياي قلبي‪ -‬ريوي‬
‫احياي قلبي – ريوي در كودكان‬