ดร. สุจต ิ รา ธนานันท์ ระบบการบริหารทร ัพยากรมนุษย์ ( HRM System ) ๏ ความหมายของระบบ ๏ ประเภทของระบบ ๏ ประเภทของระบบ HRM - ระบบอุปถ ัมภ์ - ระบบคุณธรรม - ระบบน ักบริหารระด ับสูง.
Download ReportTranscript ดร. สุจต ิ รา ธนานันท์ ระบบการบริหารทร ัพยากรมนุษย์ ( HRM System ) ๏ ความหมายของระบบ ๏ ประเภทของระบบ ๏ ประเภทของระบบ HRM - ระบบอุปถ ัมภ์ - ระบบคุณธรรม - ระบบน ักบริหารระด ับสูง.
ดร. สุจต ิ รา ธนานันท์ 1 ระบบการบริหารทร ัพยากรมนุษย์ ( HRM System ) ๏ ความหมายของระบบ ๏ ประเภทของระบบ ๏ ประเภทของระบบ HRM - ระบบอุปถ ัมภ์ - ระบบคุณธรรม - ระบบน ักบริหารระด ับสูง 2 ความหมายของระบบ ้ ด้วย ชุดของสงิ่ ใดสงิ่ หนึง่ ทีป ่ ระกอบขึน ั ่ นย่อย ๆ ซงึ่ ขอบเขตทีช ่ ดเจนและประกอบด้ วยสว ั ันธ์ก ัน เพือ ทางานอย่างสอดคล้องสมพ ่ ให้บรรลุ ว ัตถุประสงค์รว่ มก ัน ั ันธ์ทส ่ ผลซงึ่ ก ันและก ัน ชุดของความสมพ ี่ ง ่ ผลต่อ เมือ ่ เกิดการเปลีย ่ นแปลงต ัวใดต ัวหนึง่ จะสง ต ัวหนึง่ หรืออีกหลาย ๆ ต ัว ั อ ้ นให้เข้าลาด ับ การรวมสงิ่ ต่าง ๆ ซงึ่ สล ับซบซ ประสานก ันเป็นอ ันเดียวตามหล ักเหตุผลทาง วิชาการ 3 ความหมายของระบบ สรุป ระบบ หมายถึง กระบวนการหรือ ขนตอนของการท ั้ างานของสงิ่ ใดสงิ่ หนึง่ ทีป ่ ระกอบไปด้วยสว่ นย่อยหลายสว่ นทีไ่ ม่ สามารถแยกออกจากก ันได้ จาต้องประสาน การทางานร่วมก ัน 4 ทฤษฎีระบบ (System Theory) ของ David Easton INPUT CONVERSIon PROCESS OUTPUT FEEDBACK ENVIRONMENT 5 Input ปัจจ ัยนาเข้า ่ ความสามารถ เชาวน์ ตย. เชน ั ท่าทาง ท ัศนคติ ค่านิยม ปัญญา ล ักษณะนิสย Process กระบวนการ ในการแปลงปัจจ ัยนาเข้าให้ออกมา ่ เป็นผลล ัพธ์ตา่ ง ๆ เชน การวางแผนกาล ังคน การจูงใจ ผลตอบแทน การออกแบบงานและ การวิเคราะห์งาน Output ปัจจ ัยนาออก ่ ิ ธิภาพการทางาน เชน ประสท คุณภาพชวี ต ิ ของพน ักงาน คุณภาพงาน และ ความก้าวหน้าขององค์การ 6 Environment สงิ่ แวดล้อม ่ เสริมหรือมี เป็นปัจจ ัยทีส ่ ง ่ สภาพเศรษฐกิจ ผลกระทบต่อระบบ เชน ั ั สงคม การเมือง ว ัฒนธรรมทางสงคม และ ว ัฒนธรรมองค์การ Feedback การย้อนกล ับ ซงึ่ เกิดจากปัจจ ัยนาออก ย้อนกล ับไปเป็นปัจจ ัยนาเข้าไปในระบบ ่ เป็นผลกระทบได้ เป็นว ัฎจ ักร อาจสง ทงเช ั้ งิ บวกหรือลบ 7 ระบบ ไม่สามารถดารงอยูไ่ ด้ดว้ ยตนเอง (self-contained) กล่าวคือ ระบบต้องพึง่ พา สงิ่ แวดล้อมอยูต ่ ลอดเวลา และการดารงอยูข ่ อง ้ อยูก ระบบนนขึ ั้ น ่ ับความสมดุลระหว่างปัจจ ัยนาเข้า และปัจจ ัยนาออก เมือ ่ ใดก็ตามทีป ่ จ ั จ ัยนาเข้าและ ปัจจ ัยนาออกขาดความสมดุล เสถียรภาพของ ระบบจะลดน้อยลง ซงึ่ สภาพด ังกล่าวจะเป็นพล ัง ผล ักกดด ันให้ระบบเกิดการปร ับต ัวเพือ ่ เข้าความ สมดุลใหม่ตอ ่ ไป 8 ประเภทของระบบ 1. ระบบทางกายภาพ (Physical System) ั ัสทงั้ 5 เป็นระบบทีส ่ ามารถร ับรูไ้ ด้ดว้ ยประสาทสมผ ั ัส ได้ยน กล่าวคือ สามารถมองเห็น จ ับต้อง สมผ ิ ่ ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติตา่ ง ๆ และพิสจ ู น์ได้ เชน หรือระบบย่อยต่าง ๆ ในร่างกาย 2. ระบบแนวความคิด (Conceptual System) เป็นระบบนามธรรมทีไ่ ม่สามารถร ับรู ้ จ ับต้องได้ดว้ ย ั ัสทงั้ 5 เชน ่ ประสาทสมผ ระบบการบริหาร ระบบ การเมืองการปกครอง ระบบการทางานของข้าราชการ 9 ฝ่ายพลเรือน เป็นต้น ประเภทของระบบ HRM 1. ระบบอุปถ ัมภ์ (Patronage System) 2. ระบบคุณธรรม (Merit System) 3. ระบบน ักบริหารระด ับสูง (Senior Executive System) 10 1. ระบบอุปถ ัมภ์ ประเด็นที่ 1 ทุกประเทศ ในระยะเริม ่ แรกใชร้ ะบบนี้ ประเด็นที่ 2 ระบบอุปถ ัมถ์เป็นระบบการค ัดเลือกบุคคลเข้าทางาน ั ันธ์สว ่ นต ัว โดยใชเ้ หตุผลทางการเมืองหรือความสมพ เป็นหล ักสาค ัญ โดยไม่คานึงถึงความรู ้ ความสามารถ และความเหมาะสมเป็นประการสาค ัญ ื่ อืน ่ ้ ง ระบบเน่าหนอนชอนไช ประเด็นที่ 3 ชอ ่ ๆ เชน ระบบชุบเลีย ้ สาย Patronage System, ระบบญาตินย ิ ม ระบบเสน Nepotism, Spoiled System, Favoritism 11 ทีม ่ าของระบบอุปถ ัมภ์ อ ังกฤษ ราชาธิปไตย ประชาธิปไตย สหร ัฐอเมริกา ยุคอาณานิคมของอ ังกฤษ ยุคปกครองตนเอง 12 หล ักการสาค ัญของระบบอุปถ ัมภ์ 1. ื สายโลหิต การสบ 2. การชอบพอเป็นพิเศษ แต่งตงผู ั้ ท ้ ี่ ิ หรือคนโปรดปรานเป็นพิเศษให้ดารง ใกล้ชด ตาแหน่งต่าง ๆ 3. การแลกเปลีย ่ น บุตรชายคนโตจะได้ ื ทอดตาแหน่งของบิดา ต้นกาเนิดมา สบ จากประเทศจีน ้ งิ่ ของหรือ ใชส ิ มีคา่ มาแลกก ับตาแหน่ง ทร ัพย์สน 13 ผลของการยึดระบบอุปถ ัมภ์เป็นแนวปฏิบ ัติใน การบริหารทร ัพยากรมนุษย์ในองค์การ ... 1. การพิจารณาบรรจุ แต่งตงั้ เลือ ่ นขน ั้ เลือ ่ น ่ นบุคคลของ ตาแหน่ง เป็นไปตามความพอใจสว ห ัวหน้าเป็นหล ัก ไม่ได้คานึงถึงความรู ้ 2. การค ัดเลือกคนไม่เปิ ดโอกาสทีเ่ ท่าเทียมก ันแก่ผู ้ มีคณ ุ สมบ ัติตรงตามทีต ่ อ ้ งการ แต่จะให้โอกาส ก ับพวกพ้องของตนเองก่อน 3. ผูป ้ ฏิบ ัติงานมุง ่ ทางานเพือ ่ เอาใจห ัวหน้าหรือผู ้ ครองอานาจมากกว่าจะปฏิบ ัติตามหน้าทีเ่ พือ ่ ให้ บรรลุถงึ ว ัตถุประสงค์ 14 ผลของการยึดระบบอุปถ ัมภ์เป็นแนวปฏิบ ัติใน การบริหารทร ัพยากรมนุษย์ในองค์การ ( ต่อ ) 4. ผูป ้ ฏิบ ัติงานขาดสมรรถภาพเพราะไม่มค ี วามรู ้ ความสามารถในการทางาน ทาให้งานไม่กา้ วหน้า ไม่บรรลุว ัตถุประสงค์ขององค์การ 5. อิทธิพลทางการเมืองเข้ามาแทรกแซงการ ดาเนินงาน 6. ผูป ้ ฏิบ ัติงานไม่มค ี วามมน ่ ั คงในหน้าทีท ่ ก ี่ าล ังทาอยู่ 15 ่ ยในการบริหาร ระบบอุปถ ัมภ์ชว ระบบอุปถ ัมภ์ทาให้การบรรจุคน เข้าหรือค ัดคนออกทาได้รวดเร็วและ กว้างขวาง 16 ระบบอุปถ ัมภ์บอ ่ นทาลายการบริหาร ึ ของระบบอุปถ ัมภ์ ต ัวอย่างเชน ่ 1. การแทรกซม การสอบเข้าเพือ ่ ทางานโดยใชร้ ะบบคุณธรรม ั ถูกครอบงาโดยจดหมาย โทรศพท์ นามบ ัตร หรืออาจจะเป็นวาจา โดยขอให้กรรมการสอบ ให้ความอุปถ ัมภ์เป็นพิเศษแก่ผส ู ้ ม ัครคนหนึง่ คน ใดโดยเฉพาะ 2. การใชร้ ะบบอุปถ ัมภ์ในทางทีถ ่ ก ู ต้องย่อม ้ อานวยผลดีตอ เอือ ่ การบริหาร ตรงก ันข้ามถ้า ิ ธิภาพ ใชเ้ กินขอบเขตทีส ่ มควร จะกระทบประสท ของงาน 17 ข้อดีของระบบอุปถ ัมภ์... 1. สามารถบริหารงานได้รวดเร็ว เนือ ่ งจากไม่ม ี หล ักกฎเกณฑ์มาก ผูบ ้ ริหารทีม ่ อ ี านาจ สามารถ สง่ ั การอย่างไรก็ได้ 2. สามารถเปลีย ่ นแปลงแก้ไขได้สะดวก เนือ ่ งจาก กฎเกณฑ์ไม่เป็นลายล ักษณ์อ ักษร และไม่ม ี กฎระเบียบมาก ทาให้สามารถแก้ไขได้ถา้ เห็นว่า กฎระเบียบเดิมไม่สามารถใชไ้ ด้ในปัจจุบ ัน 18 ข้อดีของระบบอุปถ ัมภ์... ่ น 3. เกิดความข ัดแย้งในองค์การน้อย เนือ ่ งจากสว ใหญ่จะเป็นพวกเดียวก ันหมด เป็นเพือ ่ น ญาติพ ี่ ึ ษาจากที่ น้องทีม ่ าจากจ ังหว ัดเดียวก ัน จบการศก เดียวก ัน เป็นต้น จึงมีความคิดความเห็นสอดคล้อง ไปในทิศทางเดียวก ัน 4. เหมาะสมก ับบางตาแหน่ง เนือ ่ งจากบางตาแหน่ง ั ื่ ใจเป็นหล ัก เชน ่ ้ เชอ ต้องอาศยความไว้ เนือ ตาแหน่งทางด้านการเงิน ตาแหน่งทีต ่ อ ้ งร ักษา ้ รรคพวกที่ ความล ับขององค์การ เป็นต้น การใชพ ื่ ใจและสนิทใจจะชว ่ ยให้การทางานมีความ เชอ 19 ิ ธิภาพ สะดวก เร็วเร็ว และมีประสท ข้อดีของระบบอุปถ ัมภ์ ( ต่อ ) 5. สอดคล้องก ับการปกครองทีม ่ รี ะบบพรรค การเมือง พรรคการเมืองใด ๆ ก็ตามหาก ั ไม่อาศยระบบอุ ปถ ัมภ์ก็ยากทีจ ่ ะไปถึง ตาแหน่งทางการเมืองระด ับสูง เพราะใน ทุกประเทศพรรคการเมืองต่างก็ตอ ้ งการ ิ้ อานาจร ัฐเพือ ่ เข้ามาเป็นร ัฐบาลแทบทงส ั้ น 20 ี ของระบบอุปถ ัมภ์... ข้อเสย 1. ไม่มห ี ล ักประก ันว่าจะได้คนมีความรู ้ ความสามารถมาทางาน เนือ ่ งจากการ ค ัดเลือกคนยึดหล ักความพึงพอใจมากกว่า การเลือกสรรผูม ้ ค ี วามรูค ้ วามสามารถ ้ ค 2. มุง ่ ร ับใชบ ุ คลมากกว่าหน่วยงาน มุง ่ ประจบประแจงผูม ้ อ ี านาจมากกว่าคานึง ว ัตถุประสงค์และเป้าหมายขององค์การ ทาให้องค์การไม่พ ัฒนา 21 ี ของระบบอุปถ ัมภ์... ข้อเสย 3. ผูป ้ ฏิบ ัติงานขาดความมน ่ ั คงและไม่ม ี หล ักประก ันเรือ ่ งความก้าวหน้าในตาแหน่ง ั เพราะไม่มห ี ล ักเกณฑ์ทแ ี่ น่ชดในการร ับคน หรือการให้ออกทุกอย่างทาตามความพอใจ ว ันใดทีผ ่ ป ู ้ ฏิบ ัติงานไม่ได้เป็นคนโปรดของผู ้ มีอานาจอีกต่อไป ตาแหน่งอาจถูกยกให้ คนโปรดคนใหม่ 22 ี ของระบบอุปถ ัมภ์ ( ต่อ ) ข้อเสย 4. การเมืองเข้ามาแทรกแซงได้งา่ ย เพราะ บุคคลจะเข้ามาดารงตาแหน่งทางการเมือง ั ช ่ ยเหลือในด้านต่าง ๆ เชน ่ ต้องอาศยผู ้ ว ่ ยเหลือ การให้เงินชว การเป็นห ัวคะแนนให้ 5. องค์การพ ัฒนายาก ระบบอุปถ ัมภ์ไม่ได้ ึ ษา ้ ฐานการทางานและการศก คานึงถึงพืน ทาให้การพ ัฒนาเป็นไปได้ชา้ และยาก 23 2. ระบบคุณธรรม เกิดจากความพยายามในการขจ ัดข้อบกพร่อง ของระบบอุปถ ัมภ์ เป็นการค ัดเลือกบุคคลเข้าทางาน ้ ารสอบรูปแบบต่าง ๆ เพือ โดยใชก ่ ประเมินความรู ้ ความสามารถของบุคคล โดยไม่คานึงถึงเหตุผล ั ันธ์สว ่ นต ัวเป็นสาค ัญ ทางการเมืองหรือความสมพ วิจต ิ ร ศรีสะอ้าน อวยชยั ชะบา 24 ทีม ่ าของระบบคุณธรรม อ ังกฤษ ความกดด ัน ั้ จากชนชนกลาง เปิ ดให้บค ุ คล สอบแข่งข ัน สหร ัฐอเมริกา การตราร ัฐบ ัญญ ัติ ระเบียบข้าราชการ เปิ ดสอบเป็น การทว่ ั ไป 25 หล ักการสาค ัญของระบบคุณธรรม... 1. หล ักความเสมอภาคในโอกาส (Equality of opportunity) เปิ ดโอกาสทีเ่ ท่า เทียมก ันในการสม ัครเข้าทางานสาหร ับผูส ้ ม ัครทีม ่ ี ้ ความรูต คุณสมบ ัติ ประสบการณ์และพืน ้ ามที่ กาหนดไว้ โดยไม่มข ี อ ้ กีดก ันอ ันเนือ ่ งมาจาก ี วิ และศาสนา และไม่มข ฐานะ เพศ สผ ี อ ้ กีดก ัน ในการกาหนดค่าตอบแทน ยึดหล ัก “งานเท่าก ัน เงินเท่าก ัน” 26 หล ักการสาค ัญของระบบคุณธรรม... 2. ใน ผู ้ หล ักความสามารถ (Competence) การยึดถือความรูค ้ วามสามารถเป็นเกณฑ์ การค ัดเลือกบุคคลเข้าทางาน โดยเลือก ทีม ่ ค ี วามรูค ้ วามสามารถให้เหมาะสมก ับ ตาแหน่งมากทีส ่ ด ุ 27 หล ักการสาค ัญของระบบคุณธรรม... 3. ี การงาน หล ักความมน ่ ั คงในอาชพ (Security on tenure) บุคคลจะได้ร ับการ คุม ้ ครอง ไม่ถก ู กลน ่ ั แกล้ง หรือถูกให้ออก จากงาน โดยปราศจากความผิด ไม่วา ่ ่ นต ัวหรือเหตุผลทางการเมือง ด้วยเหตุผลสว ่ ยให้ผป ึ มน ชว ู ้ ฏิบ ัติงานเกิดความรูส ้ ก ่ ั คงใน หน้าที่ 28 หล ักการสาค ัญของระบบคุณธรรม ( ต่อ ) 4. หล ักความเป็นกลางทางการเมือง (Political neutrality) ไม่เปิ ดโอกาสให้ม ี ้ ท การใชอ ิ ธิพลทางการเมืองเข้าแทรกแซงกิจการ งานหรืออยูภ ่ ายใต้อท ิ ธิพลของน ักการเมืองหรือ พรรคการเมืองใด ๆ เพือ ่ ให้ขา้ ราชการประจา ปฏิบ ัติงานตามนโยบายของร ัฐบาลอย่างเต็ม ภาคภูม ิ และความสามารถในระบบการเมือง การปกครองแบบประชาธิปไตย 29 ข้อดีของระบบคุณธรรม... 1. ด้านหน่วยงาน ได้ผม ู้ ค ี วามรูค ้ วามสามารถเข้า ิ ธิภาพและ ทางาน หน่วยงานจะมีประสท ิ ธิผลตามเป้าหมาย ประสท 2. ด้านบุคลากร เมือ ่ มีความมน ่ ั คงก้าวหน้าจาก ระบบคุณธรรม ย่อมมีขว ัญกาล ังใจในการปฏิบ ัติ หน้าที่ ทาให้หน่วยงานเจริญก้าวหน้า ่ เสริมความเสมอภาค 3. สง และความเป็นธรรม ซงึ่ เป็นหล ักการสาค ัญของระบอบประชาธิปไตย 30 ข้อดีของระบบคุณธรรม ( ต่อ ) ั 4. เสริมสร้างเกียรติภม ู ข ิ องข้าราชการ และก่อให้เกิดสม พ ันธภาพทีด ่ รี ะหว่างการเมืองก ับข้าราชการประจา ่ นในภาคเอกชนจะสง ่ เสริมการบริหารงานโดยมี สว ่ นร่วมแล้วทาให้เกิดการติดต่อสอ ื่ สารสองทางใน สว องค์การ 5. ป้องก ันการแทรกแซงทางการเมือง ไม่ทาให้ ั ข้าราชการเกิดความโลภ สบสน และปฏิบ ัติงานเพือ ่ ่ นรวมเป็นหล ัก ไม่ใชท ่ าเพือ สว ่ น ักการเมือง ่ เสริมระบอบประชาธิปไตย ในเรือ 6. สง ่ งความเสมอภาค และความเท่าเทียมก ัน เปิ ดโอกาสให้บค ุ คลผูม ้ ี คุณสมบ ัติเท่าก ันทุกคนได้มโี อกาสเข้าร ับราชการ ไม่ จาก ัดอยูเ่ ฉพาะในกลุม ่ ชนกลุม ่ ใดกลุม ่ หนึง่ 31 ี ของระบบคุณธรรม... ข้อเสย 1. เกิดความล่าชา้ กว่าจะร ับคนเข้ามา ทางานต้องมีกระบวนการขนตอน ั้ มากมาย จาเป็นต้องใชเ้ วลานานจึงจะ ได้คนดีเข้ามา ้ า 2. มีคา่ ใชจ ่ ยมาก เนือ ่ งจากมีระเบียบ กฎเกณฑ์จานวนมาก ต้องมีผเู ้ ข้ามา เกีย ่ วข้องร ับผิดชอบมาก และมีการ ่ นใหญ่ บริหารแบบเชงิ ร ับเป็นสว ่ ต้องใชว้ ัสดุและบุคลากรเป็น เชน 32 จานวนมาก ี ของระบบคุณธรรม ( ต่อ ) ข้อเสย ั ันธ์แบบทางการมาก 3. สร้างความสมพ เกินไป ระบบนีเ้ ต็มไปด้วยระเบียบ กฎเกณฑ์และวิธป ี ฏิบ ัติมากมาย ต้องทาเป็นทางการหมด ทุกอย่าง ในทางปฏิบ ัติ กระทาได้ลาบาก จาเป็นต้องติดต่อแบบไม่ เป็นทางการด้วย จะทาให้การทางาน สาเร็จได้ดว้ ยดี 4. จะได้ผลต่อเมือ ่ ทุกฝ่ายให้ความร่วมมือ 33 ตารางเปรียบเทียบระหว่างระบบคุณธรรม ก ับ ระบบอุปถ ัมภ์ ระบบคุณธรรม ระบบอุปถ ัมภ์ 1. ยึดหล ักความสามารถ ของบุคคล 2. เปิ ดโอกาสให้ทก ุ คน เท่าเทียมก ัน 3. มีความมน ่ ั คงในการทางาน ่ น 1. ยึดหล ักความพึงพอใจสว บุคคล 2. ให้โอกาสแก่พรรคพวก หรือญาติพน ี่ อ ้ งก่อนผูอ ้ น ื่ 3. ขาดความมน ่ ั คงใน ตาแหน่งหน้าที่ 4. มีอท ิ ธิพลการเมืองเข้า แทรกแซง 4. ป้องก ันการแทรกแซงของ อิทธิพลทางการเมือง 34 สรุป ระบบคุณธรรม และ ว ัตถุประสงค์ทส ี่ รรหาบุคคลมาทางาน ระบบอุปถ ัมภ์ ต่างมี ิ ธิภาพ เพือ ่ หว ังผลในประสท ระบบคุณธรรม ่ เดียวก ัน แต่ ของงานเชน มีหล ักเกณฑ์ใน การทดสอบความรูค ้ วามสามารถของคน และเปิ ดโอกาสให้ทก ุ คนทีม ่ ี คุณสมบ ัติได้แข่งข ันก ัน เหมาะสมก ับการสรรหาคนเข้าทางานใน ตาแหน่งราชการประจา ระบบอุปถ ัมภ์ ่ น สว ใชว้ จ ิ ารณญาณพิจารณาจาก บุคคลทีร่ จ ู ้ ักสนิทสนมคุน ้ เคย หรือผูเ้ ป็นญาติพน ี่ อ ้ ง พรรคพวก ื่ ถือได้วา เพือ ่ นฝูง ทางวิชาการจึงขาดเหตุผลทีจ ่ ะเชอ ่ การเลือกสรร คนตามระบบอุปถ ัมภ์จะได้คนดี มีความรูค ้ วามสามารถอย่างแท้จริง 35 ยุทธศาสตร์พท ิ ักษ์ระบบคุณธรรม การพิท ักษ์คณ ุ ธรรมในระบบราชการ เป็นอีกหนึง่ ยุทธ ศาสตร์ของสาน ักงาน ก.พ. มีการวางมาตรการสาหร ับ ่ ภารกิจการพิท ักษ์คณ ุ ธรรม เชน การกาหนดโครงสร้าง กลไก วิธด ี าเนินการทางวิน ัยและการร้องทุกข์ วางระบบ ป้องก ันการกระทาผิดวิน ัย รวมทงการเป ั้ ็ นองค์กรกลางที่ ิ ธิประโยชน์อ ันชอบธรรมของข้าราชการและการ พิท ักษ์สท จ ัดให้มก ี ฎหมายว่าด้วยวิน ัยกลางสาหร ับข้าราชการทุก ประเภทให้เป็นมาตรฐานเดียวก ัน 36 ระบบน ักบริหารระด ับสูง (SES : SENIOR EXECUTIVE SERVICE) ื่ ว่าน ักบริหารระด ับสูงเป็นต ัว ระบบนีเ้ ชอ ข ับเคลือ ่ นต ัวหนึง่ ในการปฏิรป ู ระบบราชการ จาเป็นต้องมีการสร้างและพ ัฒนาน ักบริหาร ระด ับสูงในภาคร ัฐ 37 ว ัตถุประสงค์ของระบบ SES : เพือ ่ สร้างและพ ัฒนาผูน ้ ายุคใหม่ทม ี่ ค ี วามรู ้ ิ ธิภาพ ความสามารถและปฏิบ ัติงานได้อย่างมีประสท มีเจ้าหน้าทีเ่ พียงพอสาหร ับการปร ับเปลีย ่ นระบบ ราชการ รวมทงท ั้ าให้ระบบการแต่งตงมี ั้ ความ โปร่งใสและเป็นธรรม โครงสร้าง : ผูบ ้ ริหารระด ับ 9, 10 และ 11 38 สาระสาค ัญและหล ักเกณฑ์ ื่ ผูผ 1. มีรายชอ ้ า ่ นการทดสอบสมรรถนะหล ักทางการบริหารที่ ้ บ ัญชไี ว้ ก.พ. ขึน 2. มีคณะกรรมการค ัดเลือก โดยมีประธานซงึ่ เป็นผูท ้ รงคุณวุฒ ิ ื่ ที่ อ.ก.พ. กระทรวงเป็นผูเ้ สนอ ที่ ก.พ. แต่งตงจากรายช ั้ อ 3. มีการประเมินความเหมาะสมก ับตาแหน่งเกีย ่ วก ับสมรรถนะ หล ักทางการบริหาร สมรรถนะทีเ่ กีย ่ วข้องก ับงาน ผลการ ปฏิบ ัติงานตามเป้าหมายในอดีต ด้านการบริหารจ ัดการ ั ัศน์ รวมทงความประพฤติ วิสยท ั้ และคุณล ักษณะอืน ่ ๆ ที่ จาเป็นต่อการปฏิบ ัติงาน 4. มีการประกาศร ับสม ัคร โดยให้ผท ู้ ส ี่ นใจและมีคณ ุ สมบ ัติ ยืน ่ ใบสม ัคร 39 ผลล ัพธ์ ั ัศน์ ทาให้ได้น ักบริหารทีม ่ วี ส ิ ยท ั กว้างไกล มีศกยภาพสู ง คิดใหม่ ทาใหม่ ระบบการแต่งตงมี ั้ ความ โปร่งใสและเป็นธรรม เพือ ่ ปร ับเปลีย ่ น ิ ธิภาพ ระบบราชการให้มป ี ระสท 40 มติคณะร ัฐมนตรี เมือ ่ ว ันที่ 29 สงิ หาคม 2543 ให้ความเห็นชอบการจ ัดระบบน ักบริหารระด ับสูง (SES) ใน ราชการพลเรือนและให้ดาเนินการเป็น 3 ระยะ ด ังนี้ ระยะที่ 1 : เริม ่ การแต่งตงน ั้ ักบริหารระด ับ 9 ตงแต่ ั้ ว ันที่ 1 ต.ค. 2544 ระยะที่ 2 : เริม ่ การแต่งตงน ั้ ักบริหารระด ับ 10 ตงแต่ ั้ ว ันที่ 1 ต.ค. 2545 ระยะที่ 3 : เริม ่ การแต่งตงน ั้ ักบริหารระด ับ 11 ตงแต่ ั้ ว ันที่ 1 ต.ค. 2547 ซงึ่ เป็นการดาเนินการเต็มรูปแบบ 41 การบริหารคน ความรอบรูใ้ นการบริหาร • การปร ับต ัวและความยืดหยุน ่ • การบริหารการเปลีย ่ นแปลง ื่ สาร • ท ักษะในการสอ • การมีจต ิ มุง ่ บริการ ั ันธ์ • การประสานสมพ • การวางแผนกลยุทธ์ สมรรถนะหล ักของ น ักบริหารระด ับสูง ี การบริหารอย่างมืออาชพ ั การบริหารแบบมุง่ ผลสมฤทธิ ์ ิ ใจ • การต ัดสน • ร ับผิดชอบตรวจสอบได้ • การคิดเชงิ กลยุทธ์ ั • การทางานให้บรรลุผลสมฤทธิ ์ • ความเป็นผูน ้ า • การบริหารทร ัพยากร (เงิน, เครือ ่ งมือ) 42