Przygotowała nauczycielka MP25 „Bajka” Joanna Połczyńska

Aktywność twórcza to celowa i świadoma działalność dziecka, w wyniku której dziecko tworzy nowe i wartościowe dla siebie wytwory

Aktywność twórcza pozwala dziecku lepiej poznać otaczający świat, jego właściwości, elementy, relacje między nimi. Dzięki niej dziecko buduje swoje miejsce w świecie. Aktywność twórcza jest przejawem poziomu jego rozwoju, jak i czynnikiem stymulującym dalszy rozwój.

Twórczość dotyczy różnych dziedzin aktywności człowieka. Można być wszechstronnie uzdolnionym twórczo, ale można być także uzdolnionym tylko w jednej, wąskiej dziedzinie. Działania zmierzające do rozwijania zdolności twórczych powinny zmierzać ku stymulowaniu działań nowatorskich i niestereotypowych.

 do 2-go roku życia - twórczość o cechach subiektywnych, zdolności twórcze przejawiają się wzmożoną aktywnością zabawową w sferze ruchowej, wizualnej i dźwiękowej, inteligencja rozwija się spontanicznie.

 3 – 4 rok życia - pierwsze oznaki emancypacji i niezależności dziecka, dynamiczny okres poznawczy, stawianie dociekliwych pytań, poszukiwań, rozwój języka. Zdolności twórcze ujawniają się w zabawach dziecka i jego fantazjach oraz w aktywności plastycznej.  5 - 8 rok życia - dziecko zdobywa kompetencje "wiem i umiem", przejawia inicjatywę w poszukiwaniu własnych rozwiązań, chętnie uczestniczy w zabawach tematycznych. Dla twórczości dziecka w tej fazie najważniejszy jest rozwój wyobraźni. Zdolności twórcze ujawniają się około 5 roku życia pod postacią rozbudzonej ekspresji werbalnej, plastycznej, muzycznej i ruchowej dziecka. Po tym okresie następuje spadek zdolności twórczych. Jeśli nie są rozwijane, ulegają zahamowaniu.

- ekspresja ruchowo-mimiczna – realizowana jest poprzez gest, mimikę twarzy (w celu wyrażenia stanów emocjonalnych), pozę ciała, spontaniczny ruch (machanie kończynami, podskakiwanie)

 ekspresja ruchowo-muzyczna – nadawanie ruchowi rytmicznego wyrazu i symbolicznego znaczenia, improwizowany taniec, interpretacja algorytmów tańca zgodnie z rytmem i charakterem (nastrój) utworu muzycznego

ekspresja słowna (werbalna) – wyrażanie emocji poprzez modulację barwy i dynamikę głosu (krzyk, śmiech, płacz), a także poprzez nadawanie emocjonalnego znaczenia symbolom słownym, służącym do wyrażania odpowiednich treści, samodzielne próby tworzenia nowych konfiguracji słownych (poezja i proza dziecięca) w celu wyrażania głębszych stanów świadomości i podświadomości

ekspresja słowno-muzyczna – przejawia się w spontanicznym wokalizowaniu (nuceniu melodii), improwizowaniu słów i melodii, niekiedy bywa połączona z ruchem ciała, tańcem. Często mamy także do czynienia z indywidualną interpretacją poprzednio wyuczonych fragmentów melodii i słów piosenek

 ekspresja muzyczna – jest zbliżona do form wyrazu poprzednio wymienionych, a oprócz tego ma tu miejsce improwizowana gra na instrumencie muzycznym bądź „gra” na instrumentach zastępczych (oparcie krzesła, butelki), a niekiedy „gra na niby” (trąbienie bez trąbki, wystukiwanie rytmów bez użycia bębenka, naśladowanie barwy tych instrumentów własnym głosem)

 ekspresja plastyczna – jest najbardziej powszechną formą ekspresji. Dzieci w wieku przedszkolnym samorzutnie rysują, malują pędzlem i palcami, formują w materiałach miękkich, takich jak plastelina, modelina, mokry piasek na plaży, montują formy dekoracyjne i przedstawiające z różnych materiałów odpadowych na płaszczyźnie i w przestrzeni

 ekspresja konstrukcyjno-techniczna – przejawia się w dziecięcych próbach konstruowania pojazdów (środków lokomocji), budowli, urządzeń technicznych i przyrządów, niekiedy „na niby” ze sprzętów domowych, pudełek, mebli i wycofanych z użytku urządzeń gospodarstwa domowego oraz ogólnie dostępnych zestawów klocków i półfabrykatów („Mały konstruktor”, „Mały inżynier”)

 ekspresyjna twórczość zabawowa – na ogół jest syntezą wymienionych uprzednio form ekspresji. Zabawy ekspresyjne zaliczane są do zabaw twórczych, w odróżnieniu od zabaw naśladowczych i dydaktycznych. Jest to najbardziej uniwersalna forma wielostronnej aktywności twórczej. Nastawiona jest na kreowanie układów społecznych, życia „na niby” z cechami animizmu i antropomorfizmu, ale mimo tych cech „zabawa w życie” traktowana jest przez dzieci serio

Dzieci energiczne potrzebują przede wszystkim ukierunkowania, wskazania drogi rozwoju, podczas gdy dzieci bierne i zahamowane – zachęty, porady, tworzenia sytuacji do rozwoju myślenia twórczego.

Dzieci rodzą się z olbrzymim potencjałem twórczym, oczekującym na spełnienie. Jednak często jest tak, że to dorośli uczą dzieci nadmiernej ostrożności, kompromisu, uległości, wzorowania się na przyjętych schematach, ograniczając przez to ich rozwój twórczy.

Rola dorosłego sprowadza się do stwarzania atmosfery, która sprzyja ekspresji, pobudza inwencję i twórczą pomysłowość. Dziecko powinno mieć dużo swobody. Dorosły ma zachęcać, inspirować, podsuwać pomysły, pozwalać na samodzielne poszukiwania, pobudzać ciekawość.

  Zabawki, które określamy jako "pobudzające kreatywność dzieci" nie ograniczają zabawy dzieci tylko do ściśle określonego rodzaju aktywności - pewnego ustalonego schematu. Ich rolą jest uaktywnianie zdolności i umiejętności, tak aby maluchy improwizując dodawały coś od siebie, tworzyły jakieś nowum.

Nie dajmy się wciągnąć w pułapkę zabawek, które mają niezwykle wiele opcji i nie dają dziecku możliwości wykazania się własną inicjatywą. Lalka, która mówi, płacze, chodzi, woła jeść, siusia itp. całkowicie odciąża wyobraźnię bawiącego się nią przedszkolaka. Nie ma on już praktycznie żadnej możliwości dodania czegoś od siebie. Pamiętajmy też, że kreatywne zabawki wcale nie oznaczają drogich czy szczególnie wyszukanych zestawów.

Ciekawe artykuły • http://www.edukacja.edux.pl/p-11907-aktywnosc-tworcza-dziecka-w-wieku-przedszkolnym.php • http://ckpidn.home.pl/nauczyciel/materialy/rozwijanie%20kreatywno%C5%9Bci%20dziecka_Rozw%C3%B3j%20k reatywnego%20my%C5%9Blenia%20u%20dzieci%205-%209%20lat.pdf • http://babyonline.pl/kreatywne-dziecko-to-szczesliwe-dziecko,problemy-wychowawcze artykul,9409,r1p1.html

• https://parenting.pl/portal/rozwijanie-kreatywnosci • http://www.uniwersytet-dzieciecy.pl/files/document/aba6e93e1264f31cd1a71073f8b1aef21264761267.pdf

• http://www.biomedical.pl/dziecko/jak-rozwijac-kratywnosc-u-malego-dziecka-3054.html

• http://zakupydladziecka.pl/maluch/rozwoj-i-edukacja/221-zabawki-a-kreatywnosc-dzieci • http://www.przedszkolekw.ugu.pl/index.php/artykuly-dla-rodzicow/190-rozwijanie-aktywnosc-tworczej-i jej-wplyw-na-wychowanie-dziecka-w-wieku-przedszkolnym • http://www.przedszkole.margonin.pl/metodypracy/metodypracy.htm

• http://www.tomaszow-lubelski.pl/przedszkole_nr_1/echo_przedszkola/oprac007.pdf

Dziękuję za uwagę